ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΣΥΝΕΧΕΙΑ -ΟΡΙΑ

15 MINI ΚΡΙΤΗΡΙΑ
ΟΡΙΑ-ΣΥΝΕΧΕΙΑ
ΜΕ ΤΙΣ ΛΥΣΕΙΣ ΤΟΥΣ
ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ
ΟΜΑΔΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ
ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ
υπάρχει…
τουλάχιστον
ένα….
Bernard Bolzano
(1781-1848)
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Δρούγας Αθανάσιος
ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΟΡΙΑ -ΣΥΝΕΧΕΙΑ
ΜΙΝΙ ΚΡΙΤΗΡΙΑ
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ
ΟΡΙΑ-ΣΥΝΕΧΕΙΑ
Μικρά κριτήρια αξιολόγησης- της µιάµισης ώρας-στα Όρια–Συνέχεια ,προϊόντα θερινής ραστώνης
«πατούν» αποκλειστικά στην σχολική ύλη ,και κυρίως στο σχολικό εγχειρίδιο, απαιτούν στιβαρό
αλγεβρικό υπόβαθρο και κατανόηση των εννοιών. Όλα µε ενδεικτικές λύσεις γιατί απευθύνονται κυρίως
σε µαθητές.
1
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Δρούγας Αθανάσιος https://mathhmagic.blogspot.com/
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΛΥΣΕΩΝ
ΚΡΙΤΗΡΙΟ 1 ΟΡΙΑ ……………………………………………………………………….……σελ 22
ΚΡΙΤΗΡΙΟ 2 ΣΥΝΕΧΕΙΑ …………………………………………………………………….σελ 25
ΚΡΙΤΗΡΙΟ 3 ΟΡΙΑ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ……………………………………………………….…….σελ 28
ΚΡΙΤΗΡΙΟ 4 ΟΡΙΑ ΣΥΝΕΧΕΙΑ …………………………………………………………….σελ 32
2
ΚΡΙΤΗΡΙΟ 1 ΟΡΙΑ ►
Θέμα Α
Α1. Να διατυπώσετε το κριτήριο της παρεμβολής για τις συναρτήσεις f,g,h αν ισχύει h(x)≤f(x) ≤g(x) κοντά
στο x0.
Α2. Να χαρακτηρίσετε καθεμία από τις παρακάτω προτάσεις ως σωστή ή λανθασμένη.

1.Αν η συνάρτηση f ορίζεται σε ένα σύνολο της μορφής ( α,x0 ) ∪ ( x0 ,β ) τότε τα πλευρικά όρια της f στο x0
είναι πάντοτε ίσα.
2.Αν f(x) < 0 κοντά στο x0 τότε lim f(x) < 0 .
x →x0
3.Αν ισχύει α > 1 τότε lim α = +∞ . χ

x → +∞
 f(x) 
4.Αν υπάρχει το lim 
x → x 0 g(x)
 τότε κατ ‘ ανάγκη υπάρχουν τα όρια xlim
→x0
f(x) και limg(x) .
x→x0
 
 1  1
5. Ισχύει lim  x ⋅  = lim  0 ⋅  = lim 0 = 0
x →0
 x  x→0  x  x→0
Α3.Δίνεται ο ακόλουθος ισχυρισμός:
« Αν δυο συναρτήσεις f ,g ορίζονται κοντά στο x0 τότε ισχύει: lim ( f(x) + g(x) ) = lim f(x) + lim g(x) .»
x → x0 x → x0 x → x0
Είναι αληθής ;Αν όχι, δώστε κατάλληλο παράδειγμα ορίου συνάρτησης που να τον καταρρίπτει.
Θέμα Β
f(x) − x 2
Δίνεται η συνάρτηση f : ℝ → ℝ για την οποία ισχύει lim =2.
x→0 x
B1.Να βρείτε το lim f(x) .
x→0
f(x) + x + ημx
B2. Να βρείτε το lim .
x→ 0
x+1 −1
xf(x) − x 3
B3. Να βρείτε το πραγματικό αριθμό λ έτσι ώστε να ισχύει: lim = 2.
x→0 λx 2 + f 2 (x)
Θέμα Γ
Γ1. Δίνεται η συνάρτηση f : ℝ → ℝ τέτοια ώστε lim f(x) = f(0) όπου ισχύει xf(x) ≤ ημx για κάθε x ∈ℝ .Να
x →0
βρεθεί το σημείο στο οποίο η γραφική παράσταση της f τέμνει τον y' y .
Γ2. Δίνεται η συνάρτηση f με
 x 3 + 2, x ∈  0,1

f(x) =  ημ(x − 1)
α , x ∈ ( 1, 4 
 x 2 − 5x + 4
Να προσδιορίσετε το α ∈ ℝ ώστε να υπάρχει το όριο lim f(x) .
x →1
Θέμα Δ
χ
 α+3 
Δ1.Να υπολογίσετε το όριο lim 
x →+∞ 2α + 1
 ,0 < α ≠ 2
 
Δ2.Έστω οι συναρτήσεις f,g και L ∈ℝ .Αν g(x) − L ≤ x − x 0 κοντά στο x0 ∈ℝ και lim ( f(x ) − g (x ) ) = 0 , να
x → x0
αποδείξετε ότι lim f(x) = L

x→x0
Δ3.Για τις διάφορες τιμές του λ ∈ ℝ , να βρείτε το όριο στο − ∞ της συνάρτησης f(x) = x 2 + 3x + 5 + λx
3
ΚΡΙΤΗΡΙΟ 2 ΣΥΝΕΧΕΙΑ ►
Θέμα Α
Α1.Αν οι συναρτήσεις f , g : ℝ → ℝ είναι συνεχείς στο x0 ∈Α ,να δείξετε ότι η συνάρτηση f − g είναι συνεχής
στο x0 ∈Α .
Α2. Να χαρακτηρίστε ως σωστές ( Σ) ή λάθος (Λ) τις παρακάτω προτάσεις:
1Αν η συνάρτηση f είναι συνεχής στο (α , β ) και f (α ) f ( β ) < 0 τότε υπάρχει τουλάχιστον ένα x0 ∈ (α , β )
τέτοιο ώστε f (x0 ) = 0 .

2.Αν η συνάρτηση f είναι συνεχής στο διάστημα α , β  τότε η f είναι 1-1 στο α , β  .
3.Αν μια συνάρτηση f είναι συνεχής σε ένα διάστημα Δ και f ( x) ≠ 0 για κάθε x ∈ ∆ τότε η f διατηρεί
σταθερό πρόσημο στο Δ.
4.Αν η συνάρτηση f είναι συνεχής στο διάστημα α , β  , τότε η f έχει ακρότατα.
Θέμα Β
Δίνεται ο πραγματικός αριθμός λ και η συνεχής στο ℝ συνάρτησης f με τύπο
 x3 − λ x2
 ,x < λ
f ( x) =  x − λ
 2 x 2 − 2 x + 1, x ≥ λ

Β1. Να βρείτε τον λ.
Β2.Aν λ=1.
2− x
i)Να δείξετε ότι η εξίσωση f ( x) = e έχει μια τουλάχιστον ρίζα στο διάστημα ( −λ , 2λ )
ii)Να δείξετε ότι η παραπάνω εξίσωση δεν έχει ρίζα στο διάστημα (-λ, λ)
Θέμα Γ
Γ1.Δίνεται η συνεχής στο ℝ συνάρτηση f και η συνάρτηση h( x ) = x 2 − 2 x − f (1) f (2) η οποία έχει πεδίο
ορισμού το ℝ .
i)Να βρείτε τη μέγιστη τιμή του γινομένου f (1) f (2) .
ii)Να δείξετε ότι η εξίσωση f ( x) = 0 έχει μια τουλάχιστον ρίζα στο (1,2).
Γ2.Έστω συνάρτηση f : ℝ → ℝ , η οποία είναι γνησίως αύξουσα και συνεχής .Να αποδείξετε ότι υπάρχει
f (1) + 2 f (2) + f (3)
μοναδικός x0 ∈ℝ , ο οποίος μάλιστα ανήκει στο διάστημα ( 1, 3 ) τέτοιος ,ώστε f ( x0 ) =
4
Θέμα Δ
Δ1. Έστω δυο συναρτήσεις f , g : ℝ → ℝ τέτοιες ώστε
f (x) = (g(x) − x)2 + 4 για κάθε x ∈ ℝ
Αν η συνάρτηση g είναι συνεχής και ισχύουν οι σχέσεις g (1) < 1 και g(2) > 2
Να αποδείξετε ότι :
i) υπάρχει x0 ∈ ( 1, 2 ) τέτοιο, ώστε g(x0 ) − x0 = 0
ii)η συνάρτηση f παρουσιάζει ολικό ελάχιστο.
Δ2. Έστω μια συνάρτηση f συνεχής στο ℝ για την οποία ισχύει η σχέση
f 2 (x) = x2 + 1 για κάθε x ∈ ℝ
i)Να αποδείξετε ότι η εξίσωση f ( x) = 0 είναι αδύνατη στο ℝ .
ii) Αν επιπλέον ισχύει f (0) = −1 να βρείτε τον τύπο της συνάρτησης f.
Δ3. Έστω μια συνάρτηση f συνεχής στο ℝ για την οποία ισχύει f (4) > 3, f (1) < 7 .Να δείξετε ότι:
1
i. η εξίσωση f ( x ) = (25 − 4 x ) έχει μια τουλάχιστον ρίζα.
3
ii.αν Α(4,3),Β(1,7) και Μ(x,f(x)) τότε η συνάρτηση g( x) = ( MA) + ( MB) έχει ελάχιστη τιμή.
4
ΚΡΙΤΗΡΙΟ 3 ΟΡΙΑ -ΣΥΝΕΧΕΙΑ ►
ΘΕΜΑ Α
Α1.Να διατυπώσετε το θεώρημα του Bolzano και να δώσετε την γεωμετρική του ερμηνεία.
Α2.Εστω μια συνάρτηση f και χο ένα σημείο του πεδίου ορισμού της .Πότε θα λέμε ότι η f είναι συνεχής στο
χο;
«Αν για μια συνάρτηση f με πεδίο ορισμού Α ισχύει f (x) > 0 κοντά στο x0 ∈Α τότε lim f ( x) > 0 .»
x →x0
A4. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν ως σωστές (Σ) ή λανθασμένες (Λ).
1.Αν α > 1 τότε lim α x = 0
x →−∞
2.Η εικόνα f(Δ) ενός διαστήματος Δ μέσω μιας συνεχούς και σταθερής συνάρτησης f είναι διάστημα.
1
3.Αν lim f ( x) = +∞ ή lim f ( x) = +∞ τότε xlim =0
x →−∞ x →−∞ →x 0 f (x)
4.Καθε συνεχής συνάρτηση διατηρεί πρόσημο μεταξύ δυο διαδοχικών ριζών της.
Θέμα Β
x2 + ax + 4
Β1.Να βρείτε τους α , β ∈ ℝ ώστε lim = β ∈ℝ
x →−1 x2 − 1
 3 − 2x + 1
 + λ, x < 1
 1− x
Β2. Αν f ( x) = 
4 x + 3 − 2 x , x > 1
 x −1
Να βρείτε τον πραγματικό αριθμό λ ώστε να υπάρχει το lim f ( x) .
x →1
 9 x 2 + x + 1 − 15 x 
Β3. Να υπολογίσετε το όριο lim  
x →−∞  3x + 2 
 
Β4. Να υπολογίσετε το όριο lim

x→+∞
( 16x +16x +1 − 4x)
2
Θέμα Γ
Δίνεται η συνάρτηση με τύπο: f (x) = 2x + λ − 9 − x
Οπού λ σταθερός πραγματικός αριθμός.
Γ1. Αν η γραφική παράσταση της f διέρχεται από το σημείο Α(0,-1) να βρείτε την τιμή του λ.
Γ2. Για λ=4 ,να βρείτε το πεδίο ορισμού της f.
Γ3. Να εξετάσετε την f ως προς την μονοτονία καθώς επίσης και αν η f αντιστρέφεται.
Γ4. Να εξετάσετε την f ως προς τα ακρότατα.
Γ5 .Να λύσετε την ανίσωση : 2x2 + 4 + 9 − x > 2x + 4 + 9 − x2
Γ6. Να υπολογίσετε το όριο:
(1 + f −1 ( − 1)) x1974 + 4 x + 2
Λ = lim , − 11 < α < β < 22
x → +∞ ( f − 1 (α ) − f − 1 ( β )) x1973 + 2019 x + 2
Θέμα Δ
Δίνεται η συνάρτηση g : ( 0, +∞) → ℝ με τύπο g ( x) = x + ln x − 1
Δ1.Να αποδείξετε ότι η Cg τέμνει την ευθεία y=λ σε ακριβώς ένα σημείο για κάθε λ ∈ ℝ .
Δ2.Να λύσετε την εξίσωση g ( x) = 0
Δ3.Να βρείτε το πρόσημο της συνάρτησης g.
Δ4. Να βρείτε όλες τις συνεχείς συναρτήσεις f : ( 0, +∞) →ℝ , οι οποίες ικανοποιούν την σχέση
f 2 (x) = g2 (x) για κάθε x∈( 0, +∞)
5
ΚΡΙΤΗΡΙΟ 4 ΟΡΙΑ –ΣΥΝΕΧΕΙΑ ►
Θέμα Α
Α1. Να διατυπώσετε το θεώρημα Bolzano.
Α2. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν ως σωστές (Σ) ή λανθασμένες (Λ).
1.To lim f ( x) έχει νόημα σε κάθε x0 του πεδίου ορισμού της f.
x →x0
2.Αν f συνεχής στο [α, β ] και f (α ) ⋅ f (β ) ≥ 0 ,τότε η f δεν έχει ρίζα στο (α, β )
3.Ισχυει lim f ( x) = lim f (θ )
x →α θ →α
4.Καθε συνεχής συνάρτηση έχει μέγιστη και ελάχιστη τιμή.
Α3. Δίνεται ο ακόλουθος ισχυρισμός:
«Αν μια συνάρτηση f είναι ασυνεχής στο x0 του πεδίου ορισμού της τότε δεν υπάρχει το lim f ( x) .»
x →x0
Είναι αληθής; Αν όχι, δώστε κατάλληλο παράδειγμα που να τον καταρρίπτει.

Θέμα Β
Ένα ορθογώνιο ΚΛΜΝ ύψους x είναι εγγεγραμμένο σε τρίγωνο ΑΒΓ με βάση ΒΓ=10 και ύψος ΑΔ=5.(σχημα)
Έστω Ε(x) το εμβαδό του ορθογωνίου ΚΛΜΝ
Β1.Να δείξετε ότι Α
5 2 25
Ε( x) = −2( x − ) + , x ∈ ( 0,5 )
2 2
Β2.Να βρείτε την μέγιστη τιμή του εμβαδού Ε
και για ποια τιμή του χ εμφανίζεται. Ν Κ Μ
Β3.Να δείξετε ότι η εξίσωση
Ε(x) = e− x , x ∈ ( 0,1)
έχει ακριβώς μια λύση x x
Β Γ
Κ Δ Λ
Θέμα Γ
Γ1.Αν lim f ( x) = 0 και g ( x) ≤ κ κοντά στο x0 , να δείξετε ότι: lim ( f ( x) ⋅ g ( x) ) = 0
x →x0 x → x0
( κ σταθερός πραγματικός αριθμός)

 2 1
 x ηµ , x ≠ 0
Γ2. Να εξετάσετε αν η συνάρτηση f ( x) =  x είναι συνεχής στο ℝ .
0, x=0
Γ3. Να βρείτε τα όρια lim f ( x), lim f ( x) και ακολούθως το σύνολο τιμών της συνάρτησης f.
x →+∞ x →−∞
Θέμα Δ
 e1 − x − x − a , x ≤ 1
Δίνεται η συνάρτηση f ( x) = 
 x + ln x − β , x > 1
Η f είναι συνεχής στο ℝ και η Cf διέρχεται από το σημείο Α(1,-2).
Δ1.Να βρείτε τις τιμές των α, β.
Δ2. Αν α=2 και β=3 να εξετάσετε την f ως προς την μονοτονία και ακολούθως να βρείτε το σύνολο τιμών
της.
Δ3.Να δείξετε ότι η Cf τέμνει τον άξονα x’x σε ακριβώς δυο σημεία.
Δ4.Να δείξετε ότι f ( x ) + 2 ≥ 0 για κάθε x ∈ ℝ .
f (α ) + 2 f ( β ) + 2
Δ5. Να δείξετε ότι η εξίσωση + = 0 έχει τουλάχιστον μια ρίζα στο διάστημα (1,2) για κάθε
x −1 x−2
α , β ∈ ℝ − {1} .
6
Θέμα Α
Α1. Να διατυπώσετε το κριτήριο παρεμβολής.
Α2.Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν ως σωστές (Σ) ή λανθασμένες (Λ).
ηµ x
1.Ισχυει ότι lim =1
x →0 x
2.Αν η f είναι συνεχής και γνησίως αύξουσα στο ∆ = [α , β ] τότε f (∆) = [ f (β ), f (α )]
3.Αν η συνάρτηση f είναι συνεχής στο κλειστό διάστημα [α, β ] ,τότε η f παίρνει ελάχιστη και μέγιστη τιμή.
4. Η συνάρτηση f δεν μηδενίζεται στο διάστημα Δ και f(1)=1 τότε η f είναι παντού θετική στο Δ.
«Αν δεν υπάρχουν τα όρια lim f ( x), lim g( x) τότε δεν υπάρχει και το όριο lim ( f ( x) + g ( x) ) »
x →x0 x →x0 x → x0

Θέμα Β
Έστω συνάρτηση f συνεχής στο διάστημα (1,8) , γνησίως φθίνουσα στο (1, λ ] και γνησίως αύξουσα στο
[λ,8) , όπου λ ∈(1,8) .
Αν η Cf διέρχεται από το σημείο Α(λ , −1) και ισχύει lim f ( x) = 4 και lim f ( x) = 6 ,Να βρείτε:
x →1 x →8
Β1. το σύνολο τιμών της f.

Β2. Σε πόσα σημεία η Cf τέμνει τον οριζόντιο άξονα x’x .
Β3. Τέμνει η Cf την ευθεία y = 5 ; Αν ναι, σε πόσα σημεία;
Θέμα Γ
Δίνεται η συνάρτηση f ( x) = x 3 + x + 1 , x ∈ ℝ
Γ1.Να εξετάσετε την f ως προς την μονοτονία και να βρείτε το σύνολο τιμών της.
Γ2.Να δείξετε ότι η f αντιστρέφεται και να λύσετε την εξίσωση f −1 ( x ) = f ( x ) .
Θέμα Δ
Δίνεται η συνάρτηση f : ℝ → ℝ με τύπο:
x
2
f ( x ) =   − 2 x − x για κάθε x ∈ ℝ
3
Δ1. Να μελετήσετε την f ως προς την μονοτονία και να βρείτε το σύνολο τιμών της.
1
f( )
Δ2. Να υπολογίσετε το όριο: lim x
x →0 f ( x)
x2
Δ3. Να λύσετε την ανίσωση:  3 
2
+ x 2 − 2 − 2− x < 0
2
Δ4. Να αποδείξετε ότι η εξίσωση:
2 x − 6 x = ( x + a ) ⋅ 3x
έχει μοναδική ρίζα για κάθε a ∈ ℝ .
Δ5. Δ5. Αν α1 ,α2 ,....,αν ∈[ 0,1] , ν θετικός ακέραιος .Να δείξετε ότι η εξίσωση
9 f (2)ν
x − a1 + x − a2 + .... + x − aν = −
28
Έχει τουλάχιστον μια ρίζα στο [ 0,1]
7
ΚΡΙΤΗΡΙΟ 6 ΟΡΙΑ–ΣΥΝΕΧΕΙΑ ►
Θέμα Α
Α1. Αν οι συναρτήσεις f , g : Α → ℝ είναι συνεχείς στο x0 ∈ ℝ , να δείξετε ότι η συνάρτηση f + g είναι
συνεχής το x0 ∈ Α
Α2. Να διατυπώσετε θεώρημα ενδιάμεσων τιμών .
1. ηµ x < x για κάθε x ∈ ℝ *
ηµ x
2. limπ =1
x→ x
2
3.Εστω συνάρτηση f η οποία είναι ορισμένη στο διάστημα [α, β ] .Αν lim+ f ( x) = f (α ) τότε η f είναι συνεχής
x→a
στο α.
4. lim+ (log a x) = −∞, a > 1
x →0

«Για την συνεχή συνάρτηση f : [α, β ] →ℝ είναι γνωστό ότι f ( x0 ) = 0 για x0 ∈(α, β ) τότε f (α ) f ( β ) < 0 .»
Είναι αληθής ;Αν όχι, δώστε κατάλληλο παράδειγμα που να τον καταρρίπτει.
Θέμα Β
Να υπολογίσετε τα όρια:
x 2 + x ln x
Β1. lim 2
x → 0 x + ηµ x
5 ⋅ 3x − 6 ⋅ 4 x + 7
Β2. lim
x → +∞ 1 + 4 ⋅ 2 x + 6 ⋅ 5 x
Β3. lim
x →+∞
( 3
x2 + 1 − x2 + 2 )
Θέμα Γ
Δίνεται η συνεχής συνάρτηση f : ℝ → ℝ για την οποία ισχύει:
x 2 − x 4 ≤ f ( x)ηµ 2 x ≤ x 2 + x 4 για κάθε x ∈ ℝ
Γ1.Να βρείτε το f (0)
Γ2. Να δείξετε ότι υπάρχει τουλάχιστον ένα x0 ∈( 0,1) , ώστε: f ( x0 ) = 3x0 ( ηµ 2 1 ≈

7
)
10
Γ3. Να δείξετε ότι για κάθε x∈[ −1,1] ισχύει: f (x) + x2 ≥ 1
Θέμα Δ
Έστω η συνεχής συνάρτηση f: ℝ → ℝ για την οποία ισχύουν:
• f 2 ( x ) = x2 + x +1 , για κάθε x ∈ ℝ
1+ f (x) 1
• lim =−
x →0 x 2
Δ1. Να αποδείξετε ότι η γραφική παράσταση της f δεν έχει κοινά σημεία με τον άξονα x ′x .
Δ2. Να αποδείξετε ότι ο τύπος της f είναι. f ( x) = − x + x +1, x ∈ℝ

2
Δ3. Να βρείτε το όριο. lim x − f ( x )

x→−∞
( )
Δ4.Να αποδείξετε ότι η συνάρτηση με τύπο g ( x ) = x − f ( x) , έχει μία τουλάχιστον ρίζα στο ( −∞,0) .
8
Θέμα Α
Α1. Πότε λέμε ότι μια συνάρτηση f είναι συνεχής σε ένα ανοικτό διάστημα ( a, β ) και πότε σε ένα κλειστό
διάστημα [ a, β ] του πεδίου ορισμού της.
Α2. Πότε λέμε ότι μια συνάρτηση είναι συνεχής σε ένα σημείο x0 του πεδίου ορισμού της;
1. ηµ x ≤ x για κάθε x ∈ ℝ
2. Αν f (1) = 1974 τότε lim f ( x) = 1974
x→1
3. Αν lim f ( x) = 10 τότε lim f ( x) = ±10

x→x0 x→1
4. Αν η f έχει πεδίο ορισμού το (1, +∞) και lim+ f ( x ) = 7 τότε lim f ( x) = 7 .

x →1 x →1
Α4. Έστω f μια συνεχής συνάρτηση ορισμένη στο ∆ = [ 0,1] με f (0) = 1, f (1) = 0 .Να χαρακτηρίσετε τις
ακόλουθες προτάσεις ως σωστές ή λάθος .
1.Υπαρχει x0 ∈[ 0,1] τέτοιο ώστε να ισχύει: f ( x0 ) ≥ f ( x) για κάθε x∈[ 0,1] .
2. Υπάρχει x0 ∈[ 0,1] τέτοιο ώστε να ισχύει: f ( x0 ) =

1
.
2
3. Υπάρχει x0 ∈[ 0,1] τέτοιο ώστε να ισχύει: f ( x0 ) = .
3
2
4. f (∆) = [ 0,1] .
5.Για κάθε λ ∈[ 0,1] η Cf τέμνει την ευθεία y = λ x σε ένα τουλάχιστον σημείο Α( x,y), x∈( 0,1) .
Θέμα Β
Έστω f:ℝ → ℝ συνάρτηση τέτοια ώστε για κάθε x ∈ ℝ να ισχύει : f 3 ( x ) + 2 f ( x ) = 3ηµ 4 x
Β1. Να δείξετε ότι η Cf διέρχεται από την αρχή των αξόνων.
Β2.Να δείξετε ότι η f είναι συνεχής στο x0 = 0 .
f (x)
Β3.Να υπολογίσετε το όριο: lim .
x→0 x
Θέμα Γ
Δίνεται η συνεχής συνάρτηση f: ℝ → ℝ για την οποία ισχύουν οι συνθήκες:
1 2
● 3ηµx − 2xf ( x ) ≤ x για κάθε x ∈ ℝ .
2
● 4f ( x ) + 3f ( x +1) = 2x −1974 , για κάθε x ∈ ℝ .

2
Γ1. Να βρείτε το όριο lim f ( x ) καθώς και το f (1)

x →0
Γ2. Να αποδείξετε ότι η γραφική παράσταση της f τέμνει τη γραφική παράσταση της συνάρτησης
g ( x ) = x −1 σε ένα τουλάχιστον σημείο με τετμημένη x 0 ∈ ( 0,1) .
Θέμα Δ
3
x + ηµ x
Δίνεται η συνάρτηση με τύπο f (x) =
x + ηµ x
Δ1.Να βρείτε το πεδίο ορισμού Α της συνάρτησης f.
x3 + ηµ x
Δ2.Να δείξετε ότι f ( x ) = ,x≠0
x + ηµ x
Δ3. Να βρείτε το όριο lim f ( x ) .
x→ 0
9
ΚΡΙΤΗΡΙΟ 8 OΡIA-ΣΥΝΕΧΕΙΑ ►
Θέμα Α
aν xν + ..... + a1 x + α 0
Α1. Να αποδείξετε ότι για την ρητή συνάρτηση f ( x ) =
β µ x µ + ..... + β1 x + β 0
aν xν
με aν ≠ 0, βµ ≠ 0 ισχύει: lim f ( x ) =
x → ±∞ βµ xµ
f ( x)
1. Αν lim = l ∈ ℝ και lim g ( x ) = 0 , τότε lim f ( x ) = 0
x → x0 g ( x ) x → x0 x → x0
2. Αν P( x) πολυώνυμο περιττού βαθμού , τότε υπάρχουν αριθμοί α , β ∈ℝ ,τέτοιοι ώστε: P(α ) ⋅ P( β ) < 0
 3 1
3. Ισχύει lim  x ηµ 3  = −∞
x →−∞
 x 
4. Αν η συνάρτηση f : [α , β ] → [α , β ] είναι συνεχής τότε f ( x ) ≤ f ( β ) για κάθε x ∈[α, β ] .
1
«Aν lim f ( x ) = 0 τότε lim+ = +∞ »
x → x0 + x → x0 f ( x)
Θέμα Β
Β1.H συνάρτηση f : ℝ → ℝ είναι συνεχής και ισχύει ότι 2 f (2) < f (0) + f (1) < 2 f (3) , f (0) ≠ f (1)
i.Να δείξετε ότι η εξίσωση 2 f ( x ) − f (0) − f (1) = 0 έχει μια τουλάχιστον λύση στο (0,1)
ii.Να δείξετε ότι η f δεν είναι αντιστρέψιμη.
3κ x + 4λ x
B2. Αν lim = 1 κ , λ ∈ ℝ* ,να δείξετε ότι το μεταβλητό σημείο Μ(κ,λ) κινείται σε κύκλο από
x → 0 ηµ (κ 2 x ) + ηµ (λ 2 x )
τον οποίο εξαιρείται ένα σημείο . Να βρείτε το κέντρο και την ακτίνα του κύκλου.
Θέμα Γ
Η συνάρτηση f:ℝ → ℝ είναι συνεχής, περιττή , γνησίως αύξουσα και ισχύει: lim f ( x) = −3
x→−∞
Θεωρούμε την συνάρτηση g ( x ) = ln f ( x ) .

Να βρείτε:
Γ1.το πεδίο ορισμού της g.
Γ2.To σύνολο τιμών της g.
Γ3.Το πλήθος των ριζών της εξίσωσης: g ( x) = α , α ∈ ℝ
Θέμα Δ
Δ1.Έστω f μια συνάρτηση ορισμένη στο διάστημα [ 0,1] η οποία είναι συνεχής στο [ 0,1] και είναι f ( x ) > 0
στο [ 0,1] .Δίνεται ακόμα και το σημείο Μ(2,0).
i.Να βρείτε τον τύπο της απόστασης d ( x ) = ( M P ) του σημείου Μ από το σημείο P ( x , f ( x )) της γραφικής
παράστασης της f για κάθε x ∈ [ 0,1] .
ii.Να δείξετε ότι η d ( x ) είναι συνεχής στο [ 0,1] .
iii.Να δείξετε ότι υπάρχει ένα , τουλάχιστον, σημείο της Cf που απέχει από το Μ λιγότερο από ότι απέχουν
τα υπόλοιπα σημεία της και ένα, τουλάχιστον σημείο της Cf που απέχει από το Μ περισσότερο από ότι
απέχουν τα υπόλοιπα σημεία της.
ln x
Δ2.(Bonus) Αν ισχύει ln x ≤ x − 1 για κάθε x > 0 να δείξετε ότι lim =1
x →1 x −1
10
Θέμα Α
Α1. Πότε λέμε ότι μια συνάρτηση f είναι συνεχής στο ανοικτό διάστημα (α,β) και πότε στο κλειστό διάστημα
[α, β];
1.Αν η f είναι συνεχής στο x0, τότε lim f ( x0 + h) = f ( x0 )
h→0
2. Αν η f είναι συνεχής στο [α, β ] και υπάρχει ξ ∈ (α , β ) τέτοιο ώστε f (ξ ) = 0 τότε f (α ) ⋅ f ( β ) < 0 .
1
3. limπ = +∞
x→ ηµ x − 1
2
4. Είναι δυνατόν μια συνάρτηση f να μην ορίζεται σε ένα σημείο x0 και να είναι συνεχής στο σημείο αυτό.
« lim f ( x ) = l ⇔ lim f ( x ) = l , l ≠ 0»
x → x0 x → x0
Θέμα Β
Ένα αεροπλάνο απογειώνεται την χρονική στιγμή t=0.Μετα από μια ώρα το αεροπλάνο σταθεροποιεί το
ύψος στο οποίο πετάει, στα 5000 πόδια και συνεχίζει έτσι την πτήση επί δυο ώρες. Μισή ώρα πριν
προσγειωθεί το αεροπλάνο αρχίζει την κάθοδο.
Β1.Εστω h(t) το ύψος στο οποίο πετάει το αεροπλάνο ως συνάρτηση του χρόνου t σε ώρες .Είναι η
συνάρτηση h(t) συνεχής για το χρονικό διάστημα πτήσης του αεροπλάνου;
Β2.Να αποδείξετε ότι υπάρχει τουλάχιστον ένα ζεύγος χρονικών στιγμών που διαφέρουν κατά 2,5 ώρες και
στις οποίες το αεροπλάνο πετούσε στο ίδιο ύψος.
Θέμα Γ
Μια συνάρτηση f : ℝ → ℝ έχει την ιδιότητα
f 3 ( x) + 3 f 2 ( x) f (− x) = −2 x3 , για κάθε x ∈ ℝ
Γ1.Να αποδείξετε ότι:
i) Η f είναι περιττή ii) f ( x) = x , x ∈ ℝ
( x − 3) λ x 3 + (1 − λ ) f ( x ) + 1
Γ2.i) Να βρείτε το lim ii) Να βρείτε το lim για τις διάφορες τιμές του
x →1 ( f ( x ) − 1) 4 x → +∞ (λ − 2) x 3 + x 2 − 2
σταθερού πραγματικού αριθμού λ
Γ3. Θεωρούμε τετράγωνο ΑΒΓΔ. Να αποδείξετε ότι
Β(0,1) Γ(1,1)
υπάρχει ένα τουλάχιστο σημείο Μ της διαγωνίου
ΑΓ τέτοιο, ώστε: ΑΜ4=ΜΒ+ΜΔ
M(x,x)
Θέμα Δ
Α(0,0) Δ(1,0)
Έστω συνεχής συνάρτηση f : ℝ → ℝ με την ιδιότητα:
π
f 2 ( x ) − 2 f ( x )ηµ x = ηµ 4 x + ηµ 2 x + 1 για κάθε x ∈ ℝ και f ( ) = 3
2
Δ1.Να δείξετε ότι η f διατηρεί σταθερό πρόσημο , το οποίο και να βρείτε.
Δ2.Να βρείτε το f(0).
Δ3.Να αποδείξετε ότι η συνάρτηση g ( x ) = f ( x ) − ηµ x, x ∈ ℝ διατηρεί σταθερό πρόσημο, το οποίο και να
βρείτε.
Δ4.Να βρείτε τον τύπο της f.
f ( x)
Δ5.Να υπολογίσετε το όριο lim
x →+∞ x
11
Θέμα Α
στο x0.

1. Αν P( x) πολυώνυμο περιττού βαθμού , τότε υπάρχουν αριθμοί α , β ∈ℝ ,τέτοιοι ώστε: P(α ) ⋅ P( β ) < 0
2. Αν f (1) = 9 τότε lim f ( x) = 9
x →1
3. Αν f συνεχής στο [α, β ] και f (α ) ⋅ f (β ) ≥ 0 ,τότε η f δεν έχει ρίζα στο (α, β )
1
4. limπ = −∞
x→ ηµ x − 1
2
Θέμα Β
B1.Να υπολογίσετε το όριο:
ηµ x − εϕ x
lim
x →0 x2εϕ x
Β2.Δινονται οι συναρτήσεις f,g οι οποίες είναι συνέχεις στο [3,10] και για τις οποίες ισχύει:
0 ≤ f ( x) ≤ 5
2 ≤ g ( x) ≤ 7
Να δείξετε ότι η εξίσωση:
f ( f ( x )) + g ( g ( x)) = 6 x − 17
Έχει μια τουλάχιστον ρίζα στο (3,10).
Θέμα Γ
Δίνεται η συνάρτηση f ( x ) = e x + x 7 − λ όπου λ σταθερός πραγματικός αριθμός .Η γραφική παράσταση της
συνάρτησης f διέρχεται από την αρχή των αξόνων.
Γ1.Να βρείτε την τιμή του λ.
Γ2.Να εξετάσετε την f ως προς την μονοτονία.
Γ3.Να υπολογίσετε (αν υπάρχει) το όριο:
ηµ x − συν x
lim x
x →0 e + x7 − 1
Θέμα Δ
Η συνάρτηση f είναι συνεχής και γνησίως μονότονη στο διάστημα [0,4] με σύνολο τιμών f([0,4])=[1,2] και
f (1) > f (3)
Δ1.Να αποδείξετε ότι:
i.Η f είναι γνησίως φθίνουσα.
f ( x0 )
ii.Υπάρχει μοναδικό x0 ∈ ( 0,4) τέτοιο ώστε =e
x0
iii.Υπάρχει μοναδικό ξ ∈ ( 0,4) τέτοιο ώστε :
1 3 1
10 f (ξ ) = 2 f ( ) + 3 f ( ) + 5 f ( )
5 10 2
Δ2.i.Να αποδείξετε ότι υπάρχει η συνάρτηση f −1 και να βρείτε το πεδίο ορισμού της, και το σύνολο τιμών
της.
−1
ii.Να αποδείξετε ότι η f είναι γνησίως φθίνουσα στο πεδίο ορισμού της.
iii.Να λύσετε την εξίσωση f −1[ f ( x3 − 3x − 2) − 1] = 4
12
Θέμα Α
Α1. Να διατυπώσετε το θεώρημα ενδιάμεσων τιμών .

 f(x) 
1. Αν υπάρχει το lim 
x → x 0 g(x)
→x0
x→x0
 
2. Αν η συνάρτηση f είναι συνεχής στο διάστημα (α, β ] ,τότε η f παίρνει ελάχιστη και μέγιστη τιμή.
συν x − 1
3. lim =1
x →0 x
4. Ισχύει lim f ( x) = lim f (θ )
x →α θ →α
Θέμα Β
2ax + 1, x ≤ 1
Β1.Δινεται η συνάρτηση f ( x) =  ,α , β ∈ ℤ
6β x , x > 1
4
Είναι η f συνεχής στο ℝ ;

Β2.Να αποδείξετε ότι η εξίσωση
x ν − λ = 0 , ν ∈ ℕ − {1}, λ > 0
*
Έχει μια τουλάχιστον θετική ρίζα.

Θέμα Γ
Γ1.Έστω η συνάρτηση
2x
f ( x) = 2 ,x∈ℝ
x +1
Και μια περιττή και συνεχής συνάρτηση g με πεδίο ορισμού το ℝ και g (1) = 1
i.Να δείξετε ότι η συνάρτηση gof είναι συνεχής στο 1.
ii.Nα βρεθεί lim ( gof ) ( x)
x →−1
Γ2.Θεωρουμε συναρτήσει f, ορισμένη στο ℝ ,για την οποία ισχύει:

f ( x1 ) − f (x2 ) < x1 − x2 (1)
Για κάθε x1 , x2 ∈ ℝ .Να αποδειχτεί ότι:
i.Η f είναι συνεχής στο ℝ
ii. Δίνεται η συνάρτηση g ( x) = x − f ( x), x ∈ ℝ ,να σχηματίσετε το λόγο μεταβολής
g ( x1 ) − g ( x2 )
λ= με x1 , x2 ∈ ℝ, x1 < x2 της συνάρτησης g(x).
x1 − x2
Με την βοήθεια του πρόσημου του λ να δείξετε ότι η g είναι γνησίως αύξουσα στο ℝ.
Θέμα Δ
Δίνεται η συνάρτηση
1
f ( x) = − x 2 + 1 , x>0
x
Δ1.Να βρείτε το σύνολο τιμών της f.
Δ2.Να δείξετε ότι η f αντιστρέφεται , ποιο είναι το πεδίο ορισμού της f −1 ;
−1
Δ3.Να δείξετε ότι η f είναι γνησίως φθίνουσα στο πεδίο ορισμού της.
−1
Δ4.Αν η f είναι συνεχής στο πεδίο ορισμού της τότε:
f −1 ( x ) − x
lim f −1 ( x) , lim f −1 ( x) , lim ,
x →+∞ x →−∞ x → +∞ f −1 ( x ) + x
13
Θέμα Α

1. Αν μια συνάρτηση f είναι συνεχής σε ένα κλειστό διάστημα [α,β], με f (a) ⋅ f (β ) < 0 , τότε η εξίσωση
f (x) = 0, x ∈( a, β ) δεν έχει άπειρες λύσεις.
2. Αν f ( x ) > 0 , τότε lim f ( x) ≥ 0 κοντά στο x0 .
x →0
1
ηµ
x =1
3. lim
x→0 1
x
4.Για κάθε συνάρτηση f που είναι συνεχής σε ένα σημεία x0 του πεδίου ορισμού της τότε ισχύει:
lim f ( x) = lim− f ( x) = f ( x0 )
x → x0+ x → x0
Θέμα Β
Η γραφική παράσταση μιας συνάρτησης f : ℝ → ℝ δίνεται στο παρακάτω σχήμα
3 Cf
Χ’ -3 2 3 Χ
Β1.Να βρείτε ,(αν υπάρχουν) τα όρια:
i. lim f ( x) ii. lim f ( x) iii. lim f ( x)

x →0 x →2 x →3
Β2.Να βρείτε ,εφόσον υπάρχουν τα όρια:

1974 1974
i. lim ii. lim
x →3 f ( x ) x →−3 f ( x)
Β3.Να βρείτε τις τιμές των κ , λ ∈ℝ έτσι ώστε η συνάρτηση

 f ( x) + 2κ , x < 2

g ( x) = 2, x=2
 λ f ( x), x > 2

Να είναι συνεχής στο 2.
A( x) x2 − 7 x +12
Β4.Αν lim = −2κ , lim Β( x) = 2λe και Β( x) > 0 για κάθε x ∈ ℝ να υπολογίσετε το lim Β( x) Α ( x ) .
x → 4 ( x − 4) x →4 x →4
( όπου κ,λ οι τιμές που βρήκατε στο ερώτημα Β3)
14
Θέμα Γ
3
Γ1.i.Δίνεται η συνάρτηση f ( x ) = , να βρείτε το πεδίο ορισμού της καθώς και το σύνολο τιμών της.
4 − x2
3
ii. Να βρείτε το πλήθος των ριζών της εξίσωσης = a για τις διάφορες τιμές του πραγματικού
4 − x2
αριθμού α.
Γ2.Η συνάρτηση f : ℝ → ℝ είναι γνησίως μονότονη και η γραφική της παράσταση τέμνει τον άξονα x’x στο
σημείο Μ(−2,0) .Να αποδείξετε ότι η εξίσωση
f ( x 4 − x3 − x 2 − x ) = 0
Θέμα Δ
Δ1.i.Να υπολογίσετε τα όρια:

x +1
β) lim ( x + 1 − x)
x 2
α) lim x ,
x →+∞ x →+∞
ln x
ii. Δίνεται ότι lim = 0 ,να υπολογίσετε το όριο:
x →+∞ x
 x +1 
lim  x x ⋅ ( x 2 + 1 − x) 
x →+∞
 
Δ2. Μια συνάρτηση f είναι συνεχής στο [ 2,8] με f ( x) ≠ 0 για κάθε x∈[ 2,8] .Αν f (5) > 0 και
f (2) ⋅ f (4) = f (6) ⋅ f (8) ,να αποδείξετε ότι:
i. υπάρχει x1 ∈[ 2,4] τέτοιο ώστε f 2 ( x1 ) = f (2) ⋅ f (4)
ii. H f δεν αντιστρέφεται.
iii.Να δείξετε ότι υπάρχουν πραγματικοί αριθμοί κ, λ τέτοιοι ώστε να ισχύει:

f 2 (x) ≤ (κ + λ) f (x) −κλ
15
Θέμα Α

1. Αν 1 − x ≤ f ( x) ≤ x + x για κάθε x ∈ ℝ ,τότε το lim f ( x) δεν υπάρχει.
2
x →0
2. Κάθε συνεχής συνάρτηση έχει μέγιστη και ελάχιστη τιμή.

συν x − 1
3. lim =1
x →0 x
4. Δεν υπάρχει συνάρτηση f : [ 0,1] → ℝ με σύνολο τιμών το ( 0,1) .
« Αν μια συνάρτηση f είναι ορισμένη στο διάστημα [α , β ] και f (α ) < κ < f (β ) τότε υπάρχει x0 ∈ (α , β ) με
f ( x0 ) = κ .»
Είναι αληθής ;Αν όχι, δώστε κατάλληλο παράδειγμα συνάρτησης που να τον καταρρίπτει.
Θέμα Β
Δίνεται στο ακόλουθο σχήμα η γραφική παράσταση μιας συνάρτησης f
3
y=x
Χ’ 1 3 Χ
Cf
Με την παρατήρηση του σχήματος να απαντήσετε στα ερωτήματα:

Β1.Να βρείτε το πεδίο ορισμού και το σύνολο τιμών της συνάρτησης f.
−1
B2. Να δείξετε ότι η συνάρτηση f είναι αντιστρέψιμη να χαράξετε την Cf και κατόπιν βρείτε τα σημεία
−1
τομής των Cf , Cf .
xf −1 ( x ) + 2  
(f ( x ) ) + 4 − f −1 ( x ) 
−1 2
B3. Να βρείτε τα όρια i. lim ii. lim 
x → −∞ f −1 ( x ) − 2 x →−∞
 
16
Θέμα Γ
Δίνεται η συνάρτηση f (x) = x3 + 7x −5
Γ1.Να αποδείξετε ότι : Βαλε κανένα ερώτηµα
i. Η f είναι 1-1 ακόµα…
ii. Η εξίσωση f ( x) = 0 έχει μοναδική ρίζα στο ( 0,1)
Γ2.Αν είναι
 f ( x) − 3
 ,x ≠1
g ( x) =  x − 1
 a 2 + 3a, x = 1 Πινγκ Πονγκ

Να βρείτε τον μη μηδενικό αριθμό α αν η g είναι συνεχής στο x0 = 1 . προβληματισμένος
στην θέση κριτήρια
Γ3.i. Να βρείτε τα όρια lim f ( x), lim f ( x)
x →−∞ x →+∞
ii.Να δικαιολογήσετε το γεγονός ότι υπάρχει ένα τουλάχιστον x0 ∈ ℝ τέτοιο ώστε f ( x) = 7

iii.Να βρείτε ένα διάστημα της μορφής ( λ, λ +1) μέσα στο οποίο θα ανήκει το παραπάνω x0 , όπου λ
ακέραιος.
ηµ xf ( x)
Γ4.i.Να βρείτε το lim .
x →+∞ x4
ii.Να βρείτε τον πραγματικό κ έτσι ώστε f (κ 3 − 5κ) = f (2κ − 6) .
Θέμα Δ
xf ( x) = x + 2ηµ x ,για κάθε x ∈ ℝ
Δ1.Να βρείτε το f (0)
Δ2.Να αποδείξετε ότι f ( x) < 3 για κάθε x > 0 και κατόπιν να υπολογίσετε το όριο
1974
lim
x → 0+ 3 − f ( x)
π 
Δ3.Να αποδείξετε ότι η εξίσωση f ( x) = 2 έχει τουλάχιστον μια ρίζα στο  , π  .
2 
 3π 
Δ4.Να βρείτε το f ( A1 ) όπου A1 = π ,  .
 2
Δ5.Να αποδείξετε ότι υπάρχει x0 ∈ (π , +∞) τέτοιο ώστε να ισχύει:
9( x0 − π ) + 8
f ( x0 ) =
8( x0 − π ) + 9
17
ΚΡΙΤΗΡΙΟ 14 OΡIA-ΣΥΝΕΧΕΙΑ►
Θέμα Α

1. Αν 0 < α < 1 τότε lim α x = 0
x →−∞
2. Αν η f είναι συνεχής στο x0, τότε lim f ( x0 + h) = f ( x0 )

h→0
3. Αν η συνάρτηση f : [α, β ] →ℝ είναι συνεχής και γνησίως φθίνουσα τότε f ( x ) ≤ f ( β ) για κάθε x ∈[α, β ] .
4. Αν P( x) πολυώνυμο περιττού βαθμού , τότε υπάρχουν αριθμοί α , β ∈ℝ ,τέτοιοι ώστε: P(α ) ⋅ P( β ) < 0 .
x
 1
Α3. Ο Δημητράκης για να βρει το όριο lim  1 +  σκέφτηκε ως εξής:
x →∞
 x
x
1  1
lim  1 +  = lim ( 1 + 0 ) = lim 1x = 1
x
«Εφόσον x → +∞ ισχύει → 0 έχουμε
x →∞ x →∞ x →∞
x  x 
Από την άλλη ο Δημητράκης χρησιμοποίησε αριθμομηχανή τσέπης και υπολόγισε την τιμή της παράστασης
x
 1
 1 +  για μεγάλα χ και διαπίστωσε ότι:
 x 
100
 1 
1+  ≈ 2.70481 ,
 100 
1000
 1 
1 +  ≈ 2.71692
 1000 
10000
 1 
, 1 +  ≈ 2.71814 »
 10000 
Ποιο είναι το λάθος που έκανε ο Δημητράκης .Αιτιολογήστε.
Θέμα B
Έστω συνάρτηση f : ℝ → ℝ , η οποία είναι συνεχής ,τέτοια ώστε,
xf (x) = 2x2 +ηµx για κάθε x ≠ 0
Β1.Να δείξετε ότι
 ηµ x
2x + ,x ≠0
f (x) =  x
 1 ,x =0
Β2.Να αποδείξετε ότι
2 x −1 ≤ f ( x) ≤ 2 x + 1 ,για κάθε x∈ ℝ
Β3.Να υπολογίσετε τα όρια:

i. lim f ( x) ii. lim f ( x)
x →−∞ x →+∞
Β4.Να αποδείξετε ότι υπάρχει x0 ∈( 0,1) τέτοιος ώστε f ( x0 ) = 2
18
Θέμα Γ
Γ1. Να βρείτε το όρια:
( x + 1)10 + ( x + 2)10 + ....... + ( x + 1974)10
i. lim
x →+∞ x10 + 197410
( x + 1)( x + 2).......( x +1974)
ii. lim
( x +1975)
x→+∞ 1974
Γ2.Δίνεται η συνάρτηση
f (x) = x2 +1 + xηµω −συνϕ , ω,ϕ ∈( 0,π )
Να βρείτε τις τιμές των ω ,φ ,ώστε:
i. lim f ( x) = +∞ ii. lim f ( x) = 0
x →−∞ x→−∞
Θέμα Δ
Έστω δυο συναρτήσεις f , g : ℝ → ℝ για τις οποίες ισχύει:
f (x) = g(g(x)) + e1974x ,για κάθε x ∈ ℝ
Αν η συνάρτηση g είναι γνησίως αύξουσα και για κάθε x0 ∈ ℝ το όριο lim g(x) υπάρχει και είναι
x→x0
πραγματικός αριθμός ,να αποδείξετε ότι:

Δ1. Η συνάρτηση f είναι γνησίως αύξουσα
Δ2.Η συνάρτηση g είναι συνεχής στο ℝ
Δ3.Επιπλεον ισχύει ότι:
lim g ( x) = 1 και g ( x) ≠ 0 για κάθε x ∈ ℝ

x →0
Να δείξετε ότι:
i. f ( x) > 1 για κάθε x ∈ ℝ
ii. η εξίσωση
x2 g(1− x4 ) + x3 f (2x4 ) + x4 f (x2 ) =1
Έχει μια τουλάχιστον ρίζα στο διάστημα ( −1,1) .
19
Θέμα Α

1.Αν lim f ( x ) = l ∈ ℝ για κάθε x0 ∈ D f τότε η f είναι συνεχής στο x0
x → x0
 1  1
x→0 x→0
 x   x  x→0
1
ηµ (− )
x =1
3. xlim
→+∞ 1
(− )
x
4. Δεν υπάρχει συνεχής συνάρτηση f : [ 2,4] → ℝ με σύνολο τιμών το ( 2,4] .
Θέμα B
f(x) = x 4 − x 3 + 2x 2 − 3x + α, x ∈ ℝ
f ( x)
Όπου α σταθερός πραγματικός αριθμός τέτοιος, ώστε lim = β ∈ℝ
x →1 x −1
Β1.Να αποδείξετε ότι α=1.
Β2.Να βρείτε την τιμή του β.
Β3.Να αποδείξετε ότι η γραφική παράσταση της f όταν x∈( 0,1) τέμνει τον οριζόντιο άξονα x’x σε ένα
σημείο.
2019
Β4.Να υπολογίσετε το όριο: lim
x →1 f ( x ) ln x
Θέμα Γ
Δίνεται η συνάρτηση f ( x) = ln x + e x − e, x ∈ ( 0, +∞ )
2
 1 
Γ1.Να βρείτε το πρόσημο της τιμής f  .
 2019 
Γ2.Να βρείτε το σύνολο τιμών της f.
 1   1 
f  f 
Γ3.Να δείξετε ότι : 
2019 
< 
2019 
.
f 3 2018 (
f 3 2019 ) ( )
f (a) x + x 2 + 2019 5
Γ4.Αν a > 0 ,να δείξετε ότι : lim = +∞
x →−∞ 1 4
f   x + 2019
a
1
Γ5.Να βρείτε τις πραγματικές τιμές κ,λ ( λ > ) αν ισχύει:
2
eκ +λ 2
+ ln(κ 2 + λ 2 ) = e2λ −1 + ln(2λ −1) .
2
Θέμα Δ
Δίνονται οι συνεχείς συναρτήσεις f,g:ℝ για τις οποίες ισχύει f ( x ) g ( x ) = − e x , για κάθε x ∈ ℝ .
Δ1. Αν f ( 2017) > 0 να βρείτε το πρόσημο των συναρτήσεων f και g .
g ( 2017 ) x 4 + 3x 3 + 1
Δ2. Να βρείτε το όριο lim ,θ ∈ ℝ .
x →+∞
( θ − ηµθ ) x + ( θ −1) x −1
3
Δ3. Αν f (1) < e και g ( − 2 ) > −2 ,να αποδείξετε ότι η γραφική παράσταση της συνάρτησης g τέμνει την
ευθεία y = x σε ένα τουλάχιστον σημείο με τετμημένη x 0 ∈ ( −2,1) .
20
ΛΥΣΕΙΣ
21
ΚΡΙΤΗΡΙΟ 1 ΟΡΙΑ ►
Θέμα Α
1.Αν η συνάρτηση f ορίζεται σε ένα σύνολο της μορφής ( α,x0 ) ∪ ( x0 ,β ) τότε τα πλευρικά όρια της f στο x0
είναι πάντοτε ίσα.
2.Αν f(x) < 0 κοντά στο x0 τότε lim f(x) < 0 .
x →x0
3.Αν ισχύει α > 1 τότε lim α = +∞ . χ

x → +∞
 f(x) 
4.Αν υπάρχει το lim 
x → x 0 g(x)
→x0
x→x0
 
 1  1
x→0 →
 x x 0
 x  x→0
Α2. 1.Λ 2.Λ 3. Σ 4.Λ 5.Λ
« Αν δυο συναρτήσεις f ,g ορίζονται κοντά στο x0 τότε ισχύει: lim ( f(x) + g(x) ) = lim f(x) + lim g(x) .»
x → x0 x → x0 x → x0
Α3.Όχι .Για παράδειγμα, οι συναρτήσεις ;

1  π π  1  π π 
f(x) = / Α f =  0,  ∪  ,π  , g(x) = − + 1 / Α g =  0,  ∪  ,π 
συνx  2 2  συνx  2 2 
lim ( f(x) + g(x) ) ∈ ℝ αλλά lim f(x),lim g(x) δεν υπάρχουν

π π π
x→ x→ x→
2 2 2
Θέμα Β
f(x) − x 2
Δίνεται η συνάρτηση f : ℝ → ℝ για την οποία ισχύει lim =2.
x→0 x
Β1. Να βρείτε το lim f(x) .
x→0
f(x) + x + ημx
Β2. Να βρείτε το lim .
x→ 0
x+1 −1
xf(x) − x 3
Β2. Να βρείτε το πραγματικό αριθμό λ έτσι ώστε να ισχύει: lim = 2.
x→0 λx 2 + f 2 (x)
Λύση
f(x) − x 2
Β1. Θέτουμε g(x) = ⇔ xg(x) = f(x) − x 2 ⇔ f(x) = xg(x) + x 2 (1)
x
Λαμβάνουμε όρια ( Υπάρχουν)
x→0 x→0
( )
limf(x) = lim xg(x) + x2 ⇔ limf(x) = 0 ⋅ 2 + 02 ⇔ limf(x) = 0
x→0 x→0
Β2.
f(x) + x + ημx xg(x) + x 2 + x + ημx ( xg(x) + x 2

+ x + ημx )( x+1 +1 )=
lim = lim = lim
x→0
x +1 −1 x→0
x +1 −1 x→0
( x + 1 − 1) ( x +1 +1 )
( xg(x) + x 2
+ x + ημx )( x +1 +1 ) = lim   xg(x) x 2 x ημx  
( )
= lim x+1 +1  + + +  =
x→0 x x→0
  x x x x  
22
  ημx    ημx 
lim 
x →0

( 
)
x + 1 + 1  g(x) + x + 1 +   = lim
x   x→0
( )
x + 1 + 1 ⋅ lim  g(x) + x + 1 +
x →0
 x 
 = 2 ⋅ (2 + 0 + 1 + 1) = 8
xf(x) − x3 x(xg(x) + x2 ) − x3 x2 g(x) x2 g(x)

Β3. lim = lim = lim = lim =
x →0 λx2 + f 2 (x) x→0 λx2 + (xg(x) + x2 )2 x→0 λx2 + x2 (g(x) + x)2 x→0 x2 (λ + (g(x) + x)2 )
g(x) 2 2
= lim = =
x→0 λ + (g(x) + x) 2 λ + (2 + 0) 2 λ + 4
2
Αλλά = 2 ⇔ 2 = 2λ + 8 ⇔ λ = − 3
λ+4
Θέμα Γ
Γ1. Δίνεται η συνάρτηση f : ℝ → ℝ τέτοια ώστε lim f(x) = f(0) όπου ισχύει
x →0
xf(x) ≤ ημx για κάθε x ∈ ℝ .Να βρεθεί το σημείο στο οποίο η γραφική παράσταση της f τέμνει τον y' y .
 x 3 + 2, x ∈  0,1
Γ2. Δίνεται η συνάρτηση f με f(x) =  ημ(x − 1)
α 2 , x ∈ ( 1, 4 
 x − 5x + 4
Να προσδιορίσετε το α ∈ ℝ ώστε να υπάρχει το όριο lim f(x) .
x→1
Λύση
Γ1. Ισχύει xf(x) ≤ ημx για κάθε x ∈ ℝ
ημx ημx
Αν x > 0 τότε f(x) ≤ άρα lim+ f(x) ≤ lim+ ⇔ lim+ f(x) ≤ 1 (1)
x x→0 x→0 x x→0
ημx ημx
Αν x < 0 τότε f(x) ≥ άρα lim− f(x) ≥ lim− ⇔ lim− f(x) ≥ 1 (2)
x x→0 x→0 x x→0
Όμως lim f(x) υπάρχει άρα lim− f(x) = lim+ f(x) = lim f(x) έτσι από (1),(2):
x→0 x→0 x→0 x→0
1 ≤ lim− f(x) = lim+ f(x) ≤ 1 συνεπώς lim f(x) = 1

x→ 0 x→ 0 x→0
Άρα f(0) = 1 τότε το σημείο στο οποίο η γραφική παράσταση της f τέμνει τον y' y είναι το Α(0,1)
Γ2. Υπάρχει το όριο lim f(x) άρα lim+ f(x) = lim− f(x)
x→1 x→1 x→1
 x 3 + 2, x ∈  0,1

f(x) =  ημ(x − 1)
α 2 , x ∈ ( 1, 4 
 x − 5x + 4
 ημ(x − 1)   ημ(x − 1)   ημ(x − 1) 1   ημ(x − 1)  1

● lim+ f(x) = lim+  α 2  = lim+  α  = lim+  α ⋅  = lim+  α  ⋅ lim+
x →1 x →1
 x − 5x + 4  x→1  (x − 1)(x − 4)  x →1  x −1 x − 4  x→1  (x − 1)  x→1 x − 4
 ημ(x − 1)  1 1 α ημ(x − 1) u = x − 1 ημu

= lim+  α  ⋅ lim+ = α ⋅1+ =− ( lim+ = lim+ = 1)
x →1
 (x − 1)  x→1 x − 4 1− 4 3 x →1 (x − 1) u→0 u
α
● lim− f(x) = lim(x + 2) = 3
3
−
Τελικά − = 3 ⇔ α = −9
x →1 x →1 3
Θέμα Δ
χ
 α+3 
Δ1.Να υπολογίσετε το όριο lim 
x →+∞ 2α + 1
 ,0 < α ≠ 2
 
Δ2.Έστω οι συναρτήσεις f,g και L ∈ ℝ .Αν g(x) − L ≤ x − x 0 κοντά στο x0 ∈ℝ και lim ( f(x ) − g (x ) ) = 0 , να
x → x0
αποδείξετε ότι lim f(x) = L

x→x0
23
Δ3.Για τις διάφορες τιμές του λ ∈ ℝ , να βρείτε το όριο στο − ∞ της συνάρτησης f(x) = x 2 + 3x + 5 + λx
Λύση
χ
 α+3 
Δ1. lim  
x →+∞ 2α + 1
 
Διακρίνουμε περιπτώσειςq
χ
α+3  α+3 
● > 1 ⇔ ..... ⇔ α ∈ ( 0, 2 ) τότε lim   = +∞
2α + 1 x →+∞ 2α + 1
 
χ
α+3  α+3 
● 0< < 1 ⇔ .... ⇔ α ∈ ( 2, +∞ ) τότε lim   =0
2α + 1 x →+∞
 2α + 1 
α+3
● = 1 ⇔ ..... ⇔ α = 2 απορρίπτεται (από υπόθεση 0 < α ≠ 2 )
2α + 1
Δ2. Κοντά στο x0 ∈ℝ ισχύει
g(x) − L ≤ x − x 0 ⇔ − x − x0 ≤ g(x) − L ≤ x − x 0 ⇔ − x − x 0 + L ≤ g(x) ≤ x − x 0 + L
( ) ( )
Αλλά lim − x − x 0 + L = L, lim x − x 0 + L = L από το κριτήριο της παρεμβολής lim g(x) = L
x → x0 x → x0 x →x0
lim ( f(x) − g(x)) , lim g(x)∈ℝ

x→x0 x→x0
lim f(x) = lim ( f(x) − g(x) + g(x) ) = lim ( f(x) − g(x) ) + lim g(x) = 0 + L = L
x → x0 x → x0 x → x0 x → x0
Δ3.
     
Α = lim
x→−∞
( ) 
3 5
x x  
3 5
x x  
3 5
x2 + 3x + 5 + λx = lim  x2 (1 + + 2 + λx  = lim  x 1 + + 2 + λx  = lim  −x 1 + + 2 + λx  =
x→−∞   x→−∞   x→−∞  x x 

  3 5 
= lim  x  − 1 + + 2 + λ   = ( −∞)( −1 + λ)
x →−∞   x x 
  
Διακρίνουμε περιπτώσεις για το ( −1 + λ)
● −1 + λ > 0 ⇔ λ > 1 τότε Α = −∞
● −1 + λ < 0 ⇔ λ < 1 τότε Α = +∞
● −1 + λ = 0 ⇔ λ = 1 τότε
Α = lim ( x + 3x + 5 + x ) = lim
2
( x 2 + 3x + 5 + x )( x 2 + 3x + 5 − x ) = lim x + 3x + 5 − x
2 2
= lim
x 2 + 3x + 5 − x 2
=
x →−∞ x →−∞ x →−∞ x →−∞
x 2 + 3x + 5 − x x 2 + 3x + 5 − x 3 5
x 1+ + 2 − x
x x
5 5
x(3 + ) 3+
x 2 + 3x + 5 − x 2 3x + 5x x 3
= lim = lim = lim = lim =−
x →−∞ x →−∞ x →−∞ x →−∞ 2
3 5 3 5 3 5 3 5
x 1+ + 2 − x −x 1 + + 2 − x − x( 1 + + 2 + 1) − 1+ + 2 −1
x x x x x x x x
24
ΚΡΙΤΗΡΙΟ 2 ΣΥΝΕΧΕΙΑ►
Θέμα Α
Α2. Να χαρακτηρίστε ως σωστές ( Σ) ή λάθος (Λ) τις παρακάτω προτάσεις:
1.Αν η συνάρτηση f είναι συνεχής στο (α , β ) και f (α ) f ( β ) < 0 τότε υπάρχει τουλάχιστον ένα x0 ∈ (α , β )
τέτοιο ώστε f (x0 ) = 0 .

2.Αν η συνάρτηση f είναι συνεχής στο διάστημα α , β  τότε η f είναι 1-1 στο α , β  .
3.Αν μια συνάρτηση f είναι συνεχής σε ένα διάστημα Δ και f ( x) ≠ 0 για κάθε x ∈ ∆ τότε η f διατηρεί
σταθερό πρόσημο στο Δ.
4.Αν η συνάρτηση f είναι συνεχής στο διάστημα α , β  , τότε η f έχει ακρότατα.
Α2 1.Λ 2. Λ 3.Σ 4.Σ
Θέμα Β
Δίνεται ο πραγματικός αριθμός λ και η συνεχής στο ℝ συνάρτησης f με τύπο
 x3 − λ x2
 ,x < λ
f ( x) =  x − λ
 2 x 2 − 2 x + 1, x ≥ λ

Β1. Να βρείτε τον λ.
Aν λ=1.
2− x
Β2.Να δείξετε ότι η εξίσωση f ( x) = e έχει μια τουλάχιστον ρίζα στο διάστημα ( −λ , 2λ )
Β3.Να δείξετε ότι η παραπάνω εξίσωση δεν έχει ρίζα στο διάστημα (-λ, λ)
Λύση
Β1. Υπάρχει το όριο lim f(x) άρα lim+ f(x) = lim− f(x)
x→λ x→ λ x→ λ
0
x3 − λx2 0 x2 (x − λ)
lim+ f(x) = lim+ = lim+ = lim+ x2 = λ2
x →λ x →λ x−λ x →λ x−λ x →λ
lim f( x) = lim+  2 x 2 − 2 x + 1  = 2 λ2 − 2 λ + 1
x → λ+ x→ λ
( )
2
έτσι λ = 2λ − 2λ + 1 ⇔ λ − 2λ + 1 = 0 ⇔ λ − 1 = 0 ⇔ λ = 1
2 2 2
 x , x < 1
2
ii. Για λ=1 η συνάρτηση γίνεται : f ( x) =  2
 2 x − 2 x + 1, x ≥ 1
( − λ , 2 λ ) = ( −1, 2)
2− x
Θεωρώ h(x) = f (x) − e συνεχής στο −
 1,2 και
2 − −1
h(−1) = f (−1) − e = 1− e < 0
2− 2
h(2) = f (2) − e = 8 − 4 +1−1 = 4 > 0
2 − x0
άρα από το θεώρημα Bolzano υπάρχει x0 ∈ ( −1, 2) : h( x0 ) = 0 ⇔ f ( x0 ) = e
2− x
Β2. h(x) = x − e
2
, x ∈ ( −1,1)
2− x
Θα δείξουμε ότι h( x) = x − e ≠ 0 για κάθε x ∈ ( −1,1)
2
2
● −1 < x < 1 ⇔ x < 1 ⇔ x < 1 (1)
2− x 2− x
● − 1 < x < 1 ⇔ x < 1 ⇔ − x > −1 ⇔ 2 − x > 1 ⇔ e > e ⇔ −e < − e (2)
2 2− x
(1)+(2): x − e < 1 − e ⇔ h(x) < 1 − e άρα h( x) ≠ 0 για κάθε x ∈ ( −1,1)
25
Θέμα Γ
Γ1.Δίνεται η συνεχής στο ℝ συνάρτηση f και η συνάρτηση h( x ) = x 2 − 2 x − f (1) f (2) η οποία έχει πεδίο
ορισμού το ℝ .
i)Να βρείτε τη μέγιστη τιμή του γινομένου f (1) f (2) .
ii)Να δείξετε ότι η εξίσωση f ( x) = 0 έχει μια τουλάχιστον ρίζα στο (1,2).
Λύση
Α.i.H h έχει πεδίο ορισμού το ℝ άρα x − 2x − f (1) f (2) ≥ 0 για κάθε x ∈ ℝ άρα
2
∆ ≤ 0 ⇔ ( −2) − 4 ( − f (1) f (2)) ≤ 0 ⇔ 4 + 4 f (1) f (2) ≤ 0 ⇔ f (1) f (2) ≤ −1 έτσι η μέγιστη τιμή του γινομένου f (1) f (2)
2
είναι το -1.
ii.H f είναι συνεχής στο 1, 2  , f (1) f (2) ≤ −1 < 0 άρα από το θεώρημα Bolzano υπάρχει τουλάχιστον ένα
x0 ∈ ( 1, 2 ) τέτοιο ώστε f (xo ) = 0
Γ2.Έστω συνάρτηση f : ℝ → ℝ , η οποία είναι γνησίως αύξουσα και συνεχής .Να αποδείξετε ότι υπάρχει
μοναδικός x0 ∈ℝ , ο οποίος μάλιστα ανήκει στο διάστημα ( 1, 3 ) τέτοιος ,ώστε
f (1) + 2 f (2) + f (3)
f ( x0 ) =
4
H f γνησίως αύξουσα στο ℝ
f (1) < f (2) < f (3) ⇔ 2 f (1) < 2 f (2) < 2 f (3)
f (1) = f (1) < f (3)
f (1) < f (3) = f (3) (+)
f (1) + 2 f (2) + f (3)
4 f (1) < f (1) + 2 f (2) + f (3) < 4 f (3) ⇔ f (1) < < f (3)
4
f (1) + 2 f (2) + f (3)
Η f είναι συνεχής στο 1, 3  και f (1) ≠ f (3) τότε επειδή f (1) < < f (3) από το θεώρημα
4
f (1) + 2 f (2) + f (3)
ενδιάμεσων τιμών υπάρχει x0 ∈ ( 1, 3 ) τέτοιος ώστε f ( x 0 ) = , λόγω της μονοτονίας η f είναι
4
1-1 άρα ο x0 είναι μοναδικός.
Θέμα Δ
Δ1. Έστω δυο συναρτήσεις f , g : ℝ → ℝ τέτοιες ώστε
f (x) = (g(x) − x)2 + 4 για κάθε x ∈ ℝ
Αν η συνάρτηση g είναι συνεχής και ισχύουν οι σχέσεις g (1) < 1 και g(2) > 2
Να αποδείξετε ότι :
i) υπάρχει x0 ∈ ( 1, 2 ) τέτοιο, ώστε
g(x0 ) − x0 = 0
ii)η συνάρτηση f παρουσιάζει ολικό ελάχιστο.
Λύση
Δ1. i.Θεωρούμε την συνάρτηση h( x) = g( x) − x η οποία ικανοποίει τις προϋποθέσεις του θεωρήματος Bolzano
στο διάστημα 1, 2  άρα υπάρχει x0 ∈ ( 1, 2 ) τέτοιο, ώστε
h(x0 ) = 0 ⇔ g(x0 ) − x0 = 0
ii. Για κάθε x ∈ ℝ ισχύει:
( g(x) − x)2 ≥ 0 ⇔ ( g( x) − x)2 + 4 ≥ 4 ⇔ f ( x) ≥ 4 ⇔ f ( x) ≥ f ( x0 ) άρα η συνάρτηση f παρουσιάζει ολικό ελάχιστο
26
για x = x0 το f (x0 ) = 4
Δ2. Έστω μια συνάρτηση f συνεχής στο ℝ για την οποία ισχύει η σχέση
f 2 (x) = x2 + 1 για κάθε x ∈ ℝ
i)Να αποδείξετε ότι η εξίσωση f ( x) = 0 είναι αδύνατη στο ℝ .
ii) Αν επιπλέον ισχύει f (0) = −1 να βρείτε τον τύπο της συνάρτησης f.
Λύση
i. f (x) = 0 ⇔ f (x) = 0 ⇔ x + 1 = 0 αδύνατη .
2 2
ii.H f είναι συνεχής στο ℝ και f ( x) ≠ 0 για κάθε x ∈ ℝ άρα η f διατηρεί πρόσημο στο ℝ , όμως f (0) = −1 < 0
έτσι f ( x) < 0 για κάθε x ∈ ℝ .
Τελικά ,για κάθε x ∈ ℝ
f ( x )<0, x∈ℝ
f 2 (x) = x2 + 1 ⇔ f (x) = x2 + 1 ⇔ − f (x) = x2 + 1 ⇔ f (x) = − x2 + 1
Δ3. Έστω μια συνάρτηση f συνεχής στο ℝ για την οποία ισχύει f (4) > 3, f (1) < 7 .Να δείξετε ότι:
1
i. η εξίσωση f ( x ) = (25 − 4 x ) έχει μια τουλάχιστον ρίζα.
3
ii.αν Α(4,3),Β(1,7) και Μ(x,f(x)) τότε η συνάρτηση g( x) = ( MA) + ( MB) έχει ελαχίστη τιμή.
Λύση
1
Γ. i. Εφαρμόζουμε το θεώρημα του Bolzano για την συνάρτηση : h( x ) = f ( x ) − (25 − 4 x )
3
ii.Έχουμε g( x) = ( MA) + ( MB) ≥ ( ΑΒ) = 5 (τριγωνική ανισότητα)
g(x0 ) = 5 από το ερώτημα i.
ΚΡΙΤΗΡΙΟ 3 ΟΡΙΑ -ΣΥΝΕΧΕΙΑ ►

27
ΘΕΜΑ Α
«Αν για μια συνάρτηση f με πεδίο ορισμού Α ισχύει f (x) > 0 κοντά στο x0 ∈Α τότε lim f ( x) > 0 .»
x →x0
A4. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν ως σωστές (Σ) ή λανθασμένες (Λ).
1.Αν α > 1 τότε lim α x = 0
x →−∞
2.Η εικόνα f(Δ) ενός διαστήματος Δ μέσω μιας συνεχούς και σταθερής συνάρτησης f είναι διάστημα.
1
3.Αν lim f ( x) = +∞ ή lim f ( x) = +∞ τότε xlim =0
x →−∞ x →−∞ →x 0 f (x)
4.Καθε συνεχής συνάρτηση διατηρεί πρόσημο μεταξύ δυο διαδοχικών ριζών της.
Απάντηση
Α1. Σχολικό σελ
Α2. Σχολικό σελ
Α3.Δεν ισχύει. Ένα παράδειγμα: f (x) = x2 , x2 > 0 κοντά στο 0 αλλά lim x2 = 0
x→0
Α4. 1.Σ 2.Λ 3. Λ 4.Σ
Θέμα Β
x2 + ax + 4
Β1.Να βρείτε τους α , β ∈ ℝ ώστε lim = β ∈ℝ
x →−1 x2 − 1
 3 − 2x + 1
 + λ, x < 1
 1− x
Β2. Αν f ( x) = 
4 x + 3 − 2 x , x > 1
 x −1
Να βρείτε τον πραγματικό αριθμό λ ώστε να υπάρχει το lim f ( x) .
x →1
 9 x 2 + x + 1 − 15 x 
Β3. Να υπολογίσετε το όριο lim  
x →−∞  3 x + 2 
 
Β4. Να υπολογίσετε το όριο lim

x→+∞
( 16x +16x +1 − 4x)
2
Λύση
x2 + ax + 4
Β1. Θέτουμε g ( x) = ⇔ ( x2 − 1) g ( x) = x2 + ax + 4 (1)
x2 − 1
όπου lim g ( x) = β ∈ ℝ , λαμβάνουμε όρια στο -1 και στα δυο μέλη της (1) ( υπάρχουν)
x →−1
lim ( (x2 −1)g(x)) = lim ( x2 + ax + 4) ⇔ lim(x2 −1) lim g(x) = lim ( x2 + ax + 4) ⇔ 0 ⋅ β = 1−α + 4 ⇔ α = 5
x→−1 x→−1 x →−1 x →−1 x→−1
Έτσι,
0
x2 + 5x + 4 0 ( x + 1)( x + 4) x+4 −1 + 4 3 3
lim = lim = lim = lim = − , άρα β = −
x →−1 x −1
2 x → − 1 ( x − 1)( x + 1) x → − 1 x −1 x →− 1 −1 − 1 2 2
Β2. Υπάρχει το lim f ( x) άρα lim− f ( x) = lim+ f ( x) (2)
x →1 x →1 x →1
lim 2x +1 = 3 > 0 άρα κοντά στο 1 ισχύει 2 x + 1 > 0 και 2x +1 = 2x +1 έτσι

x →1−
 3 − 2x +1   3 − (2 x + 1)   −2 x + 2) 
lim f ( x) = lim−  + λ  = lim−  + λ  = lim−  +λ =
x →1− x →1
 1− x  x →1  1− x  x →1  1− x 
 2(− x + 1) 
= lim−  +λ = 2+λ
x →1  1− x 
28
( )
2
x + 3 − 2x ( x + 3 − 2x)( x + 3 + 2x) x + 3 − 4 x2 )
lim+ f ( x) = lim+ 4 = lim+ 4 = lim+ 4 =
x →1 x →1 x −1 x →1 ( x −1)( x + 3 + 2x) x →1 ( x −1)( x + 3 + 2x)
3 3
−4( x −1)( x + ) −4( x + )
x + 3 − 4 x2 4 = lim 4 4 =
= lim+ 4 = lim 4
x →1 ( x −1)( x + 3 + 2x) x→1+ ( x −1)( x + 3 + 2x) x→1+ ( x + 3 + 2x)
−4x − 3 −4 ⋅1 − 3
= lim+ 4 =4 = −7
x →1 ( x + 3 + 2x) ( 1 + 3 + 2)
Από (2) 2 + λ = −7 ⇔ λ = −9
1 1 1 1
x 9 + + 2 − 15x − x 9 + + 2 − 15 x
9 x 2 + x + 1 − 15x x x x x
Β3. lim = lim = lim =
x →−∞ 3x + 2 x →−∞ 2
x(3 + )
x →−∞ 2
x(3 + )
x x
1 1
−( 9 + + 2 + 15)
x x −( 9 + 0 + 0 + 15) −18
= lim = = = −6
x →−∞ 2
(3 + ) (3 + 0) 3
x
Β4. lim ( 16x + 16x + 1 − 4x ) = lim

2
( 16x +16x +1 − 4x)( 16x +16x +1 + 4x) = lim 16x +16x +1−16x =
2 2
2 2
x →+∞ x →+∞ x →+∞

16x + 16x + 1 + 4x 2
16x + 16x + 1 + 4x 2
1 1 1
x(16 + ) x(16 + ) x(16 + )
16 x + 1 x
x →+∞ αρα τελικα x >0
x x
= lim = lim = lim = lim =
x →+∞ x →+∞ x →+∞ x →+∞
16x + 16 x + 1 + 4 x
2
16 1
x 16 + + 2 + 4 x
16 1
x 16 + + 2 + 4 x
16 1
x( 16 + + 2 + 4)
x x x x x x
1
16 +
x 16 + 0
= lim = =2
x →+∞
16 1 16 + 0 + 0 + 4
16 + + 2 + 4
x x
Θέμα Γ
Δίνεται η συνάρτηση με τύπο:
f (x) = 2x + λ − 9 − x
Οπού λ σταθερός πραγματικός αριθμός.
α. Αν η γραφική παράσταση της f διέρχεται από το σημείο Α(0,-1) να βρείτε την τιμή του λ.
β. Για λ=4 ,να βρείτε το πεδίο ορισμού της f.
γ. Να εξετάσετε την f ως προς την μονοτονία καθώς επίσης και αν η f αντιστρέφεται.
ε. Να εξετάσετε την f ως προς τα ακρότατα.
ζ .Να λύσετε την ανίσωση : 2x2 + 4 + 9 − x > 2x + 4 + 9 − x2
η. Να υπολογίσετε το όριο:
(1 + f −1 ( − 1)) x1974 + 4 x + 2
Λ = lim −1
, − 11 < α < β < 22
x → +∞ (f (α ) − f −1 ( β )) x1973 + 2019 x + 2
Λύση
α. Α∈Cf δηλαδή f (0) = −1 ⇔ 2 ⋅ 0 + λ − 9 − 0 = −1 ⇔ λ − 3 = −1 ⇔ λ = 2 ⇔ λ = 4
β. f ( x) = 2x + 4 − 9 − x .Πρέπει
2 x + 4 ≥ 0  x ≥ −2
 ⇔  άρα Α f = [ −2,9]
9 − x ≥ 0 x ≤ 9
γ. Έστω x1, x2 ∈[ −2,9] με x1 < x2
29
x1 < x2 ⇒ 2 x1 + 4 < 2 x2 + 4 ⇒ 2 x1 + 4 < 2 x2 + 4 (1)
x1 < x2 ⇒ 9 − x1 > 9 − x2 ⇒ 9 − x1 > 9 − x2 ⇒ − 9 − x1 < − 9 − x2 (2)
(1)+(2): f ( x1 ) < f ( x2 ) άρα η f είναι γνησίως αύξουσα στο [ −2,9] κατά συνέπεια είναι και 1-1 Οπότε
αντιστρέφεται.
ε. Η f είναι συνεχής και γνησίως αύξουσα στο [ −2,9] άρα έχει σύνολο τιμών
f (Α) = [ f (−2), f (9)] = − 11, 22  συνεπώς παρουσιάζει
- Ελάχιστο για x = −2 το f (−2) = − 11

-Μέγιστο για x = 9 το f (9) = 22
ζ. 2 x 2 + 4 + 9 − x > 2 x + 4 + 9 − x 2 ⇔ 2 x 2 + 4 − 9 − x 2 > 2 x + 4 − 9 − x ⇔ f ( x 2 ) > f ( x)
Πρέπει
x2 ∈ Α  −2 < x 2 < 9  −3 < x < 3
 ⇔  ⇔  άρα − 2 < x < 3 (3)
 x ∈ Α  − 2 < x < 9  −2 < x < 9
f ր[ −2,9]
f (x2 ) > f (x) ⇔ x2 > x ⇔ .... ⇔ x ∈( 0,1) (4)
Συναληθεύουμε (3) ,(4) και τελικά x∈( 0,1)
η. Έχουμε
(1 + f −1 ( −1)) x1974 + 4 x + 2 (1 + f −1 ( −1)) x1974 1
Λ = lim −1 −1
= lim − −1
= lim x
x → +∞ (f (α ) − f ( β )) x + 2019 x + 2
1973 x → +∞ ( f (α ) − f ( β )) x
1 1973 x → +∞ ( f (α ) − f −1 ( β ))
−1
f (0) = −1 ⇔ 0 = f −1 (−1) άρα 1+ f −1(−1) = 1,

Αναζητούμε το πρόσημο του αριθμού f −1(α) − f −1(β)
Θα δείξουμε ότι η f-1 είναι γνησίως αύξουσα .
Αρκεί να δείξουμε ότι για κάθε x1 , x2 ∈ f (Α) = − 11, 22  με x1 < x2 ισχύει f −1(x1) < f −1 (x2 ) .
Έστω ότι υπάρχουν x1 , x2 ∈ f (Α) με x1 < x2 τέτοια ώστε
f ր[ −2,9]
f −1 ( x1 ) < f −1 ( x2 ) ⇔ f ( f −1 ( x1 )) < f ( f −1 ( x2 )) ⇒ x1 ≥ x2 ,άτοπο .
f −1 ր− 11, 22 
Έτσι α < β ⇒ f −1 (α ) < f −1 (β ) ⇒ f −1 (α ) − f −1 (β ) < 0

1
Τελικά Λ = lim x = −∞
x →+∞ ( f (α ) − f −1 ( β ))
−1
Θέμα Δ
Δίνεται η συνάρτηση g : ( 0, +∞) → ℝ με τύπο
g ( x) = x + ln x − 1
i. Να αποδείξετε ότι η Cg τέμνει την ευθεία y=λ σε ακριβώς ένα σημείο για κάθε λ ∈ ℝ .
ii.Να λύσετε την εξίσωση g ( x) = 0
iii.Να βρείτε το πρόσημο της συνάρτησης g.
iv. Να βρείτε όλες τις συνεχείς συναρτήσεις f : ( 0, +∞) →ℝ , οι οποίες ικανοποιούν την σχέση
f 2 (x) = g2 (x) για κάθε x∈( 0, +∞)
Λύση
i. Αρκεί να δείξουμε ότι η εξίσωση g ( x) = λ έχει ακριβώς μια λύση για κάθε λ ∈ ℝ ισοδύναμα αρκεί να
δείξουμε ότι η g έχει σύνολο τιμών το ℝ και για την μοναδικότητα της ρίζας ότι είναι γνησίως μονότονη.
Θα εξετάσουμε την g ως προς την μονοτονία .Έστω x1, x2 ∈( 0, +∞) με x1 < x2
x1 < x2 ⇒ ln x1 < ln x2 (1)
30
x1 < x2 ⇒ x1 +1 < x2 +1 (2)
(1)+(2): g ( x1 ) < g ( x2 ) άρα η g είναι γνησίως αύξουσα στο ( 0,+∞)
Η g είναι συνεχής και γνησίως αύξουσα στο ( 0,+∞) άρα έχει σύνολο τιμών (
f ( Α ) = lim g ( x ), lim g ( x )
x→0 x →+∞
)
( lim g ( x) = lim ( x + ln x − 1) = −∞ , lim g ( x) = lim ( x + ln x − 1) = +∞ τελικά f ( Α ) = ℝ )
x →0 x→0 x →+∞ x →+∞
ii. Παρατηρούμε ότι g (1) = 1 + ln1 − 1 = 0 άρα 1 ρίζα της g ( x) = 0 και λόγω της μονοτονίας είναι μοναδική.
g ր ( 0, +∞ )
iii. x < 1 ⇔ g ( x ) < g (1) ⇔ g ( x ) < 0 (**)
g ր ( 0, +∞ )
x >1 ⇔ g ( x ) > g (1) ⇔ g ( x ) > 0
Άρα g ( x ) < 0 για κάθε x∈( 0,1) , g ( x) > 0 για κάθε χ ∈(1, +∞) ,
iv.Έχουμε f (x) = 0 ⇔ f (x) = 0 ⇔ g (x) = 0 ⇔ g(x) = 0 .Άρα , η f ως συνεχής διατηρεί πρόσημο σε καθένα από
2 2
τα διαστήματα ( 0,1) , (1,+∞) .Και επειδή

f 2 ( x) = g 2 ( x) ⇔ f 2 ( x) = g 2 ( x ) ⇔ f ( x ) = g ( x ) για κάθε x∈( 0, +∞)
Διακρίνουμε τις περιπτώσεις
● Αν f ( x) > 0 για κάθε x∈ ( 0,1) ∪ (1, +∞) τότε
f (x) = g(x) = x + ln x −1 για κάθε x∈( 0, +∞)
● Αν f ( x) < 0 για κάθε x∈ ( 0,1) ∪ (1, +∞) τότε
f (x) = − g(x) = − x + ln x −1 για κάθε x∈( 0, +∞)
● Αν f ( x) < 0 για κάθε x∈( 0,1) και f ( x) > 0 για κάθε x∈(1, +∞) τότε
f ( x) = g ( x) = x + ln x − 1 για κάθε x∈( 0, +∞) (**)
● Αν f ( x) > 0 για κάθε x∈( 0,1) και f ( x) < 0 για κάθε x∈(1, +∞) τότε
f ( x) = − g ( x) = − x − ln x + 1 για κάθε x∈( 0, +∞) (**)
31
Θέμα Α
Α2. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν ως σωστές (Σ) ή λανθασμένες (Λ).
1.To lim f ( x) έχει νόημα σε κάθε x0 του πεδίου ορισμού της f.
x →x0
2.Αν f συνεχής στο [α, β ] και f (α ) ⋅ f (β ) ≥ 0 ,τότε η f δεν έχει ρίζα στο (α, β )
3.Ισχυει lim f ( x) = lim f (θ )
x →α θ →α
4.Καθε συνεχής συνάρτηση έχει μέγιστη και ελάχιστη τιμή.

Α2. 1.Λ 2.Λ 3.Σ 4.Λ
«Αν μια συνάρτηση f είναι ασυνεχής στο x0 του πεδίου ορισμού της τότε δεν υπάρχει το lim f ( x) .»
x →x0

Απάντηση
Δεν ισχύει. Μπορεί να υπάρχει το όριο άλλα να μην ισούται με την τιμή στο x0 ,για παράδειγμα, η
 x − 1, x ≠ 3
συνάρτηση f ( x) =  είναι ασυνεχής στο x0 = 3 αλλά υπάρχει το lim f (x)
7 ,x =3 x→3
Θέμα Β
Ένα ορθογώνιο ΚΛΜΝ ύψους x είναι εγγεγραμμένο σε τρίγωνο ΑΒΓ με βάση ΒΓ=10 και ύψος ΑΔ=5.(σχημα)
Έστω Ε(x) το εμβαδό του ορθογωνίου ΚΛΜΝ
Β1.Να δείξετε ότι Α
5 2 25
Ε( x) = −2( x − ) + , x ∈ ( 0,5 )
2 2
Β2.Να βρείτε την μέγιστη τιμή του εμβαδού Ε
και για ποια τιμή του χ εμφανίζεται. Ν Κ Μ
Β3.Να δείξετε ότι η εξίσωση
Ε(x) = e− x , x ∈ ( 0,1)
έχει ακριβώς μια λύση x x
Β Γ
Κ Δ Λ
Λύση
Λ Λ Λ
Β1. Τα τρίγωνα ΑΝΜ και ΑΒΓ είναι όμοια ( Α κοινή , ΑΝΜ = ΑΒΓ ως εντός εκτός και επί ταυτά ) άρα
έχουμε τους λόγους ομοιότητας:
ΝΜ ΑΚ ΝΜ Α∆ − Κ∆ ΝΜ 5 − x ΝΜ
= ⇔ = ⇔ = ⇔ = 5 − x ⇔ ΝΜ = 10 − 2 x
ΒΓ Α∆ ΒΓ Α∆ 10 5 2
ΕΚΛΜΝ = ( NM )( KN ) = (10 − 2 x) x = 10 x − 2 x 2 = −2 x 2 + 10 x = −2( x 2 + 5 x) =
2 2
5 5 5 5 25
= −2( x 2 + 2 ⋅ x +   −   ) == −2( x − ) 2 +
2    
2 2 2 2
( 0 < ΑΚ < 5 ⇔ 0 < 5 − x < 5 ⇔ 0 > x − 5 > −5 ⇔ 5 > x > 0 )
5 25
Άρα Ε( x) = −2( x − ) 2 + , x ∈ ( 0,5 )
2 2
Β2. Για κάθε x∈ ( 0,5) ισχύει:
5 5 25 25 25 5
−2( x − ) 2 ≤ 0 ⇔ −2( x − ) 2 ≤ ⇔ Ε( x ) ≤ ⇔ Ε( x) ≤ Ε( ) , x ∈ ( 0, 5 ) ,άρα η συνάρτηση Ε(x) παρουσιάζει
2 2 2 2 2 2
5 5 25
μέγιστο για x = το Ε( ) = .
2 2 2
32
−x 5 25 5 25
Β3. Ε( x) = e ⇔ −2(x − )2 + = e−x ⇔ −2( x − )2 + − e− x = 0 .Θεωρούμε την συνάρτηση
2 2 2 2
5 2 25 −x
f ( x) = −2(x − ) + − e είναι συνεχής στο [ 0,1] ως πράξεις συνεχών και
2 2
5 25 25 25
f (0) = −2(0 − )2 + − e0 = − + − 1 = −1 < 0
2 2 2 2
5 2 25 −1 3 25 9 25 9 25
f (1) = −2(1− ) + − e = −2(− )2 + − e−1 = −2 ⋅ + − e−1 = − + − e−1 = 8 − e−1 > 0
2 2 2 2 4 2 2 2
Άρα από το θεώρημα Bolzano υπάρχει τουλάχιστον ένα x0 ∈( 0,1) τέτοιο ώστε f (x0 ) = 0 ⇔Ε(x0 ) = e
−x
Θα δείξουμε ότι η f είναι γνησίως αύξουσα στο ( 0,1) άρα και 1-1 οπότε το x0 είναι μοναδικό.
Έστω x1 , x2 ∈ ( 0,1) με
5 5 5 3
− < x1 − < x2 − <− 2 2 2 2
5 5 2 2 2 2  5  5  5  25  5  25
x1 < x2 ⇒ x1 − < x2 − ⇒  x1 −  >  x2 −  ⇒ −2  x1 −  + < −2  x2 −  + (1)
2 2  2  2  2 2  2 2
x1 < x2 ⇒ − x1 > − x2 ⇒e− x1 > e− x2 ⇒−e− x1 < −e− x2 (1)
(1)+(2): f ( x1 ) < f ( x2 ) η f είναι γνησίως αύξουσα στο ( 0,1) .
Θέμα Γ
Γ1.Αν lim f ( x) = 0 και g ( x) ≤ κ κοντά στο x0 , να δείξετε ότι: lim ( f ( x) ⋅ g ( x) ) = 0
x →x0 x → x0
( κ σταθερός πραγματικός αριθμός)

 2 1
x ηµ , x ≠ 0
Γ2. Να εξετάσετε αν η συνάρτηση f ( x) =  x είναι συνεχής στο ℝ.
0, x=0
Γ3. Να βρείτε τα όρια lim f ( x), lim f ( x) και ακολούθως το σύνολο τιμών της συνάρτησης f.
x →+∞ x →−∞
Λύση
Γ1.Για κάθε x κοντά στο x0 ισχύει : f (x) ⋅ g( x) = f (x) g( x) ≤ f (x) κ ή
f ( x ) g ( x ) ≤ f ( x ) κ ⇔ f ( x ) κ ≤ f ( x ) ⋅ g ( x ) ≤ f ( x) κ
Όμως lim ( − f ( x) κ ) = 0, lim ( f ( x) κ ) = 0 από το κριτήριο παρεμβολής προκύπτει το ζητούμενο.
x → x0 x → x0
Γ2. Για x ≠ 0 η f είναι συνεχής ως πράξεις συνεχών συναρτήσεων, θα εξετάσουμε την συνέχεια για x = 0 .
1  2 1
Ισχύει lim x 2 = 0, ηµ ≤ 1 κοντά στο 0 άρα από το ερώτημα Β1 προκύπτει lim  x ηµ  = 0 ,δηλαδή
x →0 x x →0
 x
lim f ( x) = f (0) άρα f συνεχής στο 0 , οπότε η f είναι συνεχής στο ℝ.
x→0
1
ηµ
1 x = (−∞) ⋅1 = −∞
Γ3. lim x ηµ = lim x ⋅
2
x →−∞ x x→−∞ 1
x
1
ηµ u = 1x
( lim
x = lim ηµu = 1 )
x →−∞ 1 u →0 u
x
1
Ανάλογα προκύπτει lim x 2ηµ = +∞
x → +∞
x
Η πεπατημένη επιβάλλει να ελέγξουμε την μονοτονία της f για να βρούμε το σύνολο τιμών αλλά εφόσον
lim f ( x) = +∞, lim f ( x) = −∞ δεν είναι απαραίτητο να το κάνουμε. Αρκεί να χρησιμοποιήσουμε το θεώρημα
x →+∞ x →−∞
των ενδιάμεσων τιμών.
33
Έστω γ ∈ ℝ εφόσον lim f ( x) = +∞, lim f ( x) = −∞ υπάρχουν α , β ∈ ℝ με α <β , f (α ) = κ < γ και f (β ) = λ > γ . Η
x →+∞ x →−∞
f είναι συνεχής στο [α, β ] και f (α ) < γ < f (β ) , συνεπώς η f παίρνει την τιμή γ άρα το σύνολο της f είναι όλο
το ℝ .
Θέμα Δ
 e1 − x − x − a , x ≤ 1
Δίνεται η συνάρτηση f ( x) = 
 x + ln x − β , x > 1
Η f είναι συνεχής στο ℝ και η Cf διέρχεται από το σημείο Α(1,-2).
Δ1.Να βρείτε τις τιμές των α,β.
Δ2. Αν α=2 και β=3 να εξετάσετε την f ως προς την μονοτονία και ακολούθως να βρείτε το σύνολο τιμών
της.
Δ3.Να δείξετε ότι η Cf τέμνει τον άξονα x’x σε ακριβώς δυο σημεία.
Δ4.Να δείξετε ότι f ( x ) + 2 ≥ 0 για κάθε x ∈ ℝ .
f (α ) + 2 f ( β ) + 2
Δ5. Να δείξετε ότι η εξίσωση + = 0 έχει τουλάχιστον μια ρίζα στο διάστημα (1,2) για κάθε
x −1 x−2
α , β ∈ ℝ − {1} .
Λύση
Δ1. η Cf διέρχεται από το σημείο Α(1,-2) όπου f (1) = −2 ⇔ e1−1 − 1 − a = −2 ⇔ − a = − 2 ⇔ a = 2
 e1− x − x − 2, x ≤ 1
f ( x) = 
 x + ln x − β , x > 1
Η f είναι συνεχής στο άρα και στο x 0 = 1
ℝ
lim− f ( x) = lim+ f ( x ) = f (1) έτσι lim+ ( x + ln x − β ) = −2 ⇔ 1 − β = −2 ⇔ β = 3
x →1 x →1 x →1
 1− x
Δ2. f ( x ) =  e − x − 2, x ≤ 1
 x + ln x − 3, x > 1
● Έστω x1 , x 2 ≤ 1 με x1 < x2 ⇒ x1 < x2 ⇒ − x1 > − x2 ⇒ 1 − x1 > 1 − x2 ⇒ e1− x > e1− x 1 2
(1)
x1 < x 2 ⇒ − x1 > − x 2 ⇒ − x1 − 2 > − x 2 − 2 (2)
(1)+(2):….. f ( x1 ) > f ( x 2 ) άρα f γνησίως φθίνουσα στο ( −∞ ,1]
● Έστω x1 , x 2 > 1 με x1 < x 2 ..... f ( x1 ) < f ( x 2 ) άρα f γνησίως αύξουσα στο (1, +∞ )
Η f συνεχής και γνησίως φθίνουσα Α1 = ( −∞ ,1] άρα f ( Α1 ) =  f (1), lim f ( x ) = [ −2, +∞ )
 x →−∞
)
Η f συνεχής και γνησίως αύξουσα Α 2 = (1, +∞ ) άρα f ( Α ) = ( f (1), lim f ( x ) ) = ( −2, +∞ )
2
x →+∞
Άρα f ( Α ) = f ( Α1 ) ∪ f ( Α 2 ) = [ − 2, +∞ )
Δ3. 0 ∈ f ( Α 2 ) = ( −2, +∞ ) άρα υπάρχει μοναδική ( λόγω μονοτονίας) ρίζα x1 ∈ ( −∞ ,1] της f ( x ) = 0
0 ∈ f ( Α1 ) = [ − 2, +∞ ) άρα υπάρχει μοναδική ( λόγω μονοτονίας) ρίζα x2 ∈ (1, +∞ ) της f ( x ) = 0
f ց ( −∞ ,1]
Δ4. Αν x ≤ 1 ⇔ f ( x ) ≥ f (1) ⇔ f ( x ) ≥ − 2 ⇔ f ( x ) + 2 ≥ 0
f ( x ) + 2 ≥ 0 για κάθε x ∈ ( −∞ ,1] .
f ր (1, +∞ )
Αν x > 1 ⇔ f ( x ) > f (1) ⇔ f ( x ) > −2 ⇔ f ( x ) + 2 > 0
f ( x ) + 2 > 0 για κάθε x ∈ (1, +∞ ) .
Τελικά , f ( x ) + 2 ≥ 0 για κάθε x ∈ ℝ . (3)
f (α ) + 2 f ( β ) + 2
Δ5. + = 0 ⇔ ( f (α ) + 2 )( x − 2 ) + ( f ( β ) + 2 )( x − 1) = 0
x −1 x−2
Θεωρούμε την συνάρτηση g ( x ) = ( f (α ) + 2 )( x − 2 ) + ( f ( β ) + 2 )( x − 1) ,είναι συνεχής στο [1, 2 ]
g (1) = ( f (α ) + 2 )(1 − 2 ) + ( f ( β ) + 2 )(1 − 1) = − ( f (α ) + 2 ) < 0 ( από (3) καθώς το «=»ισχύει μόνο για α=1)
g (2) = ( f (α ) + 2 )( 2 − 2 ) + ( f ( β ) + 2 )( 2 − 1) = ( f ( β ) + 2 ) > 0 ( από (3) καθώς το «=»ισχύει μόνο για β=1)
Συνεπώς g (1) g (2) < 0 , από το θεώρημα Bolzano προκύπτει το ζητούμενο.
34
Θέμα Α
ηµ x
1.Ισχυει ότι lim =1
x →0 x
2. Αν η f είναι συνεχής και γνησίως αύξουσα στο ∆ = [α , β ] τότε f (∆) = [ f (β ), f (α )]
3.Αν η συνάρτηση f είναι συνεχής στο κλειστό διάστημα [α, β ] ,τότε η f παίρνει ελάχιστη και μέγιστη τιμή.
4. Η συνάρτηση f δεν μηδενίζεται στο διάστημα Δ και -f(1)=1 τότε η f είναι παντού θετική στο Δ.
Α2. 1. Σ 2. Λ 3.Σ 4.Λ

«Αν δεν υπάρχουν τα όρια lim f ( x), lim g( x) τότε δεν υπάρχει και το όριο lim ( f ( x) + g ( x) ) »
x →x0 x →x0 x → x0
x  x  x  x 
Είναι λάθος. δεν υπάρχουν τα όρια lim ,lim −  αλλά υπάρχει το lim  +  −  
x →0 x → x 
 x →
x 0
 x 
x 0

Θέμα Β
Έστω συνάρτηση f συνεχής στο διάστημα (1,8) , γνησίως φθίνουσα στο (1, λ ] και γνησίως αύξουσα στο
[λ,8) , όπου λ ∈(1,8) .
Αν η Cf διέρχεται από το σημείο Α(λ , −1) και ισχύει lim f ( x) = 4 και lim f ( x) = 6 ,Να βρείτε:
x →1 x →8
Β1. το σύνολο τιμών της f.

Β2. Σε πόσα σημεία η Cf τέμνει τον οριζόντιο άξονα x’x .
Β3. Τέμνει η Cf την ευθεία y = 5 ; Αν ναι, σε πόσα σημεία;
Λύση
 x →1
)
Β1. f συνεχής και γνησίως φθίνουσα στο Α1 = (1, λ ] άρα f ( Α1 ) =  f (λ ), lim+ f ( x ) = [ −1, 4 )
f συνεχής και γνησίως αύξουσα στο Α 2 = [ λ ,8 ) άρα f ( Α ) =  f (λ ),lim f ( x) ) = [ −1,6)

2
 x →8
Τα σύνολο τιμών της f είναι f ( Α) = f ( Α1 ) ∪ f ( Α2 ) = [ −1, 6 )

Β2.Σε δυο σημεία. Πραγματικά,
0 ∈ f (Α1 ) = [ −1, 4 ) , f συνεχής και γνησίως φθίνουσα στο Α1 = (1, λ ] άρα υπάρχει μοναδικό x1 ∈ Α1 = (1, λ ]
τέτοιο ώστε f ( x1 ) = 0
0 ∈ f ( Α2 ) = [ −1, 6 ) , f συνεχής και γνησίως αύξουσα στο Α 2 = [ λ ,8 ) άρα υπάρχει μοναδικό x2 ∈ Α2 = [ λ ,8)
τέτοιο ώστε f ( x2 ) = 0
Β3. 5 ∈ f ( Α2 ) = [ −1, 6 ) , f συνεχής και γνησίως αύξουσα στο Α 2 = [ λ ,8 ) άρα υπάρχει x3 ∈ Α2 = [ λ ,8) τέτοιο
ώστε f ( x3 ) = 5
Θέμα Γ
Δίνεται η συνάρτηση f ( x) = x 3 + x + 1 , x ∈ ℝ
Γ1.Να εξετάσετε την f ως προς την μονοτονία και να βρείτε το σύνολο τιμών της.
Γ2.Να δείξετε ότι η f αντιστρέφεται και να λύσετε την εξίσωση f −1 ( x ) = f ( x ) .
Λύση
Γ1. f είναι γνησίως αύξουσα στο ℝ , f (ℝ ) = ℝ
Γ2. f είναι γνησίως αύξουσα στο ℝ άρα 1-1 συνεπώς αντιστρέφεται
35
−1
f ( x) = f ( x)
Έστω x=α μια λύση της εξίσωσης τότε f −1 (α ) = f (α ) θέτουμε όπου f −1 (α ) = β τότε θα ισχύει:
 f (α ) = β ⇔ α = f (β ) α = f (β )
−1
 ⇔
 f (α ) = β
−1
 f (α ) = f (α ) = β
Λύνουμε το σύστημα και προκύπτει μοναδική λύση α=1.
Θέμα Δ
Δίνεται η συνάρτηση f : ℝ → ℝ με τύπο:
x
2
f ( x ) =   − 2 x − x για κάθε x ∈ ℝ
3
Δ1. Να μελετήσετε την f ως προς την μονοτονία και να βρείτε το σύνολο τιμών της.
1
f( )
Δ2. Να υπολογίσετε το όριο: lim x
x →0 f ( x)
x2
3 2
Δ3. Να λύσετε την ανίσωση:   + x 2 − 2 − 2− x < 0
2
Δ4. Να αποδείξετε ότι η εξίσωση:
2 x − 6 x = ( x + a ) ⋅ 3x
Έχει μοναδική ρίζα για κάθε a ∈ ℝ .
Δ5. Αν α1,α2 ,....,αν ∈[ 0,1] , ν θετικός ακέραιος .Να δείξετε ότι η εξίσωση
9 f (2)ν
x − a1 + x − a2 + .... + x − aν = −
100
Έχει τουλάχιστον μια ρίζα στο [ 0,1]
Λύση
x1 x2
 2  2
Δ1. Έστω x1 , x2 ∈ ℝ με x1 < x2 ⇒   >   (1)
 3  3
x1 < x2 ⇒ 2 x1 < 2 x2 ⇒ −2 x1 > −2 x2 (2)
x1 < x2 ⇒− x1 > − x2 (3)
(1)+(2)+(3): ….. ....... ⇒ f ( x1 ) > f ( x2 )
Άρα η f είναι γνησίως φθίνουσα στο ℝ
Η f συνεχής στο ℝ ως πράξεις συνεχών συναρτήσεων ,επίσης

  2 x    2 x 
lim f ( x ) = lim    − 2 x − x  = −∞ , lim f ( x ) = lim    − 2 x − x  = +∞
x →+∞  3  x →−∞  3 
   
x →+∞ x →−∞
 
Άρα f (ℝ) = ℝ
Δ2. Η f είναι συνεχής στο 0 άρα lim f ( x) = f (0) = 0
x →0
f ցℝ
● Αν x > 0 ⇒ f ( x) < f (0) ⇒ f ( x) < 0
1
=u
1 1 x
lim = −∞ , lim+ f ( ) = lim f (u ) = −∞
x → 0+ f ( x ) x →0 x u → +∞
1
f( )
 1 1 
lim x = lim+  f ( )  = (−∞)(−∞) = +∞
x → 0+ f ( x ) x →0
 x f ( x) 
36
f ցℝ
● Αν x < 0 ⇒ f ( x) > f (0) ⇒ f ( x) > 0
1
=u
1 1 x
lim = +∞ , lim− f ( ) = lim f (u ) = +∞
x → 0− f ( x ) x →0 x u →−∞
1
f( )
 1 1 
lim x = lim−  f ( )  = (+∞)(+∞) = +∞
x → 0− f ( x ) x →0
 x f ( x) 
1
f( )
Άρα lim x = +∞
x →0 f ( x)
x2
Δ3.  3  + x 2 − 2 − 2 − x < 0 ⇔ ..... ⇔ f ( − x 2 ) < f ( − 1) ⇒ − x 2 < − 1 ⇔ − 1 < x < 1
2
f ցℝ
2 
x x
Δ4. 2 x − 6 x = ( x + a ) ⋅ 3 x ⇔ 2 x − 6 x = ( x + ax) ⋅ 3 ⇔  2  − 2 x = x + a ⇔  2  − 2 x − x = a ⇔ f ( x ) = a
x x x
3 3 3 3 3
Για κάθε a ∈ ℝ = f ( ℝ ) υπάρχει μοναδικό (λόγω μονοτονίας) x0 ∈ ℝ = f (ℝ) τέτοιο ώστε f (x0) = a
2
Δ5. α1,α2 ,....,αν ∈[ 0,1] , ν θετικός ακέραιος , f (2) =  2  − 2 2 − 2 = 4 − 6 = 4 − 54 = − 50

3 9 9 9 9
Η εξίσωση γίνεται:
 50 
9 f (2)ν
9− ν
⇔ x − a1 + x − a 2 + .... + x − aν = − 
9 
x − a1 + x − a2 + .... + x − aν = − ⇔
100 100
ν x − a1 + x − a2 + .... + x − aν 1
⇔ x − a1 + x − a 2 + .... + x − aν = ⇔ =
2 ν 2
Θεωρούμε συνάρτηση
x − a1 + x − a 2 + .... + x − aν
g ( x) = −
1
[ ]
είναι συνεχής στο 0,1 ως πράξη συνεχών συναρτήσεων
ν 2
− a1 + − a 2 + .... + − aν 1 α1 ,α 2 ,....,αν > 0 a1 + a 2 + .... + aν 1 2 a1 + 2 a 2 .... + 2 aν − ν
g (0) = − = − =
ν 2 ν 2 ν
1 − a1 + 1 − a 2 + .... + 1 − aν 1 1 − a1 + 1 − a 2 + .... + 1 − aν 1 ν − a1 − a 2 .... − aν 1
g (1) = − = − = − =
ν 2 ν 2 ν 2
2ν − 2 a1 − 2 a 2 .... − 2 aν − ν
=
ν
Παρατηρούμε ότι g (1) + g (2) = 0 άρα g (1) ⋅ g (2) ≤ 0
Αν g(1)=0 ή g(0)=0 τότε ισχύει το ζητούμενο αν g (1) ⋅ g (2) < 0 εφαρμόζουμε θεώρημα Bolzano…….
37
Θέμα Α
1. ηµ x < x για κάθε x ∈ ℝ*
ηµ x
2. limπ =1
x→ x
2
3.Εστω συνάρτηση f η οποία είναι ορισμένη στο διάστημα [α, β ] .Αν lim f ( x) = f (α ) τότε η f είναι συνεχής
x → a+
στο α.
4. lim+ (log a x) = −∞, a > 1
x →0
A2. 1.Σ 2.Λ 3.Σ 4.Σ

«Για την συνεχή συνάρτηση f : [α, β ] →ℝ είναι γνωστό ότι f ( x0 ) = 0 για x0 ∈(α, β ) τότε f (α ) f ( β ) < 0 .»
Απάντηση
Δεν ισχύει ,για παράδειγμα η συνάρτηση f (x) = x −1 ορισμένη στο [ 0,2]
Θέμα Β
x 2 + x ln x
Β1. lim 2
x → 0 x + ηµ x
5 ⋅ 3x − 6 ⋅ 4 x + 7
Β2 lim
x → +∞ 1 + 4 ⋅ 2 x + 6 ⋅ 5 x
Β3. lim
x →+∞
( 3
x2 + 1 − x2 + 2 )
Λύση
x 2 + x ln x x( x + ln x) x + ln x
Β1. lim = lim = lim = −∞
x →0 x 2 + ηµ x x →0 ηµ x x → 0 ηµ x
x( x + ) x+
x x
Β2.
x x
3 4 7
5⋅  − 6 ⋅  + x
5⋅3 − 6⋅4 + 7
x x
 5  5 5 5⋅0 − 6⋅0 + 0
lim = lim = =0
x → +∞ 1 + 4 ⋅ 2 x + 6 ⋅ 5 x x → +∞ x
0 + 4⋅0 + 6
1 2
+ 4 ⋅   + 6
5x 5
 2    1 1 2 
Β3. lim
x →+∞
( 3
) x →+∞ 

1 1
x 2 + 1 − x 2 + 2 = lim  3 x 3 ( + 3 ) − x 2 (1 + 2 )  = lim  x  3 + 3 − 1 + 2   =
x x x   x →+∞  
  x x x  
  1 1 2 
= lim  x  3 + 3 − 1 + 2   = (+∞)
x →+∞   x  
( 3
)
0 + 0 − 1 + 0 = −∞
  x x
Θέμα Γ
x 2 − x 4 ≤ f ( x)ηµ 2 x ≤ x 2 + x 4 για κάθε x ∈ ℝ
Γ1.Να βρείτε το f (0)
Γ2. Να δείξετε ότι υπάρχει τουλάχιστον ένα x0 ∈( 0,1) , ώστε: f ( x0 ) = 3x0 ( ηµ 2 1 ≈

7
)
10
Γ3. Να δείξετε ότι για κάθε x∈[ −1,1] ισχύει: f (x) + x2 ≥ 1
Λύση
38
Η f είναι συνεχής στο 0 άρα lim f ( x) = f (0)
x →0
 π   π
για x ∈  − ,0 ∪ 0,  ( «κοντά» στο 0):
 2   2
x 2 − x 4 ≤ f ( x)ηµ 2 x ≤ x 2 + x 4
x2 x4 x2 x4 1 x2 1 x2
− ≤ f ( x) ≤ + ⇔ − ≤ f ( x) ≤ + (1)
ηµ 2 x ηµ 2 x ηµ 2 x ηµ 2 x ηµ 2 x ηµ 2 x ηµ 2 x ηµ 2 x
x2 x2 x2 x2
Αλλά,
 x2 x4 
lim  2 − 2  = 1 − 0 = 1
x → 0 ηµ x ηµ x 

 x2 x4 
lim  2 + 2  = 1 + 0 = 1
x → 0 ηµ x ηµ x 

Από το κριτήριο παρεμβολής προκύπτει ότι : lim f ( x) = 1 = f (0)
x →0
Άρα, f (0) = 1
Γ2.Θεωρουμε την συνάρτηση g ( x) = f ( x0 ) − 3x0 είναι συνεχής στο [ 0,1]
g (0) = f (0) − 3 ⋅ 0 = 1 > 0
g (1) = f (1) − 3 ⋅1 = f (1) − 3 < 0
(Για x=1 η δοθείσα γίνεται:
7
12 − 14 ≤ f (1)ηµ 2 1 ≤ 12 + 14 ⇔ 0 ≤ f (1)ηµ 2 1 ≤ 2 ⇔ 0 ≤ f (1)
≤2⇔
10
20 20 1 1
⇔ 0 ≤ f (1) ≤ ⇔ −3 ≤ f (1) − 3 ≤ − 3 ⇔ −3 ≤ f (1) − 3 ≤ − ⇔ −3 ≤ g (1) ≤ −
7 7 7 7
Άρα g (1) < 0
Από θεώρημα Bolzano έπεται το ζητούμενο.
Γ3. Για κάθε x∈[ −1,0) ∪( 0,1] ισχύει:
1 x −x ≥0 x2 − x4 x2 − x4 x2 − x4
2 4 (1)
1
ηµ x < x ⇔ 2 > 2 ⇔ ≥ ⇔ ≥ 1 − x 2
⇔ f ( x) ≥ 1− x ⇔ f ( x) + x ≥ 1
ηµ x x ηµ 2 x x2 ηµ 2 x
Για x=0 είναι: f (0) + 02 = 1 , δηλαδή ισχύει το «=»
Συνεπώς, για κάθε x∈[ −1,1] ισχύει: f (x) + x2 ≥ 1
Θέμα Δ
Έστω η συνεχής συνάρτηση f: ℝ → ℝ για την οποία ισχύουν:
f 2 ( x ) = x2 + x +1 , για κάθε x ∈ ℝ
1+ f (x)
1
lim =−
x →0 x 2
Δ1. Να αποδείξετε ότι η γραφική παράσταση της f δεν έχει κοινά σημεία με τον άξονα x ′x .
Δ2. Να αποδείξετε ότι ο τύπος της f είναι. f ( x) = − x + x +1, x ∈ ℝ
2
Δ3. Να βρείτε το όριο. lim x − f ( x )

x→−∞
( )
Δ4.Να αποδείξετε ότι η συνάρτηση με τύπο g ( x) = x − f ( x) , έχει μία τουλάχιστον ρίζα στο ( −∞,0) .
Απάντηση
Δ1. Είναι x 2 + x + 1 > 0 γιατί ∆ = − 3 < 0 που σημαίνει ότι το τριώνυμο είναι ομόσημο του 1 > 0 .
Άρα f 2 ( x ) = x 2 + x + 1 > 0 ⇒ f 2 ( x ) ≠ 0 ⇒ f ( x ) ≠ 0 και επειδή η συνάρτηση f είναι συνεχής στο ℝ , τότε f ( x ) < 0
, για κάθε x ∈ ℝ ή f ( x ) > 0 , για κάθε x ∈ ℝ . Άρα η f δεν έχει κοινά σημεία με τον άξονα x ′x .
39
1+ f ( x)  1
Δ2. Αφού limf ( x ) = lim  ⋅ x − 1 = − ⋅ 0 − 1 = −1 < 0 , θα υπάρχει x1 (κοντά στο 0 ) με f ( x1 ) < 0 και
x →0 x →0
 x  2
λαμβάνοντας υπόψη το (1) ερώτημα θα έχουμε f ( x ) < 0 , για κάθε x ∈ ℝ .
Οπότε: f
2
(x) = x2 + x +1 ⇒ f (x ) = − x 2 + x + 1, x ∈ ℝ .
+ x + 1 ) = lim
(x − )(
x2 + x +1 x + x2 + x +1 )=
Δ3. lim ( x − f ( x ) ) = lim x + x
x →−∞ x →−∞
( 2
x →−∞
x − x2 + x +1
1
1+
x2 − x2 − x −1 −x − 1 x 1
= lim = lim = − lim =−
x →−∞ x →−∞ x →−∞
x − x + x +1
2
x − x + x +1
2
1 1
1+ 1+ + 2
2
x x
x →−∞ x →−∞
1
Δ4.Αφού lim g ( x ) = lim ( x − f ( x ) ) = − < 0 , υπάρχει ρ1 κοντά στο
2
( −∞) έτσι ώστε g( ρ1 ) < 0 .
Αφού lim g ( x ) = lim ( x − f ( x ) ) = 0 + 1 = 1 > 0 , υπάρχει ρ2 κοντά στο 0 έτσι ώστε g ( ρ2 ) > 0 .
x →0 x →0
Έχουμε g ( ρ1 ) g ( ρ 2 ) < 0 και η συνάρτηση g είναι συνεχής στο [ρ1 ,ρ 2 ] ⊆ ( −∞, 0 ) , οπότε ισχύει το Θ.Bolzano άρα
υπάρχει μία τουλάχιστον ρίζα x 0 ∈ ( ρ1 ,ρ2 ) : g ( x 0 ) = 0 .
40
Θέμα Α
Α2. Πότε λέμε ότι μια συνάρτηση είναι συνεχής σε ένα σημείο x0 του πεδίου ορισμού της;
1. ηµx ≤ x για κάθε x ∈ ℝ
2. Αν f (1) = 1974 τότε lim f ( x) = 1974
x→1
3. Αν lim f ( x) = 10 τότε lim f ( x) = ±10

x→x0 x→1
4. Αν η f έχει πεδίο ορισμού το (1, +∞ ) και lim+ f ( x) = 7 τότε lim f ( x) = 7 .

x →1 x →1
Απάντηση
Α3. 1. Σ 2. Λ 3. Λ 4. Σ
Α4. Έστω f μια συνεχής συνάρτηση ορισμένη στο ∆ = [ 0,1] με f (0) = 1, f (1) = 0 .Να χαρακτηρίσετε τις
ακόλουθες προτάσεις ως σωστές ή λάθος .
1.Υπαρχει x0 ∈[ 0,1] τέτοιο ώστε να ισχύει: f ( x0 ) ≥ f ( x) για κάθε x∈[ 0,1] .
2. Υπάρχει x0 ∈[ 0,1] τέτοιο ώστε να ισχύει: f ( x0 ) =

1
.
2
3. Υπάρχει x0 ∈[ 0,1] τέτοιο ώστε να ισχύει: f ( x0 ) = .
3
2
4. f (∆) = [ 0,1] .
5.Για κάθε λ ∈[0,1] η Cf τέμνει την ευθεία y = λ x σε ένα τουλάχιστον σημείο Α( x,y), x∈( 0,1) .
Απάντηση
Α4. 1. Σ 2. Σ 3. Λ 4.Λ 5.Σ
Θέμα Β
Έστω f:ℝ → ℝ συνάρτηση τέτοια ώστε για κάθε x ∈ ℝ να ισχύει :
f 3 ( x ) + 2 f ( x ) = 3ηµ 4 x (1)
Β1. Να δείξετε ότι η Cf διέρχεται από την αρχή των αξόνων.
Β2.Να δείξετε ότι η f είναι συνεχής στο x0 = 0
f (x)
Β3.Να υπολογίσετε το όριο: lim
x→0 x
Λύση
Β1. Η (1) ισχύει για κάθε x ∈ ℝ άρα θα ισχύει και για x = 0 :
f 2 (0) + 2 ≠ 0
f 3 (0) + 2 f (0) = 3ηµ 0 ⇔ f (0)( f 2 (0) + 2) = 0 ⇔ f (0) = 0 άρα η Cf διέρχεται από την αρχή των αξόνων.
Β2.Αρκει να δείξουμε ότι : lim f ( x ) = f ( 0 ) = 0
x→0
Για x ≠ 0 ισχύει:
f 2 (0) + 2 ≠ 0
3ηµ 4 x
f 3 ( x ) + 2 f ( x ) = 3ηµ 4 x ⇔ f ( x ) ( f 2 ( x ) + 2 ) = 3ηµ 4 x ⇔ f ( x) = (2)
f 2 ( x) + 2
3ηµ 4 x
f ( x) = < 3ηµ 4 x ⇔ − 3ηµ 4 x < f ( x ) < 3ηµ 4 x , αλλά lim(− 3ηµ 4 x ) = lim( 3ηµ 4 x ) = 0 από το κριτήριο
f 2 ( x) + 2 x →0 x →0
παρεμβολής ισχύει: lim f ( x ) = 0

x →0
Β3.Για x ≠ 0 η (2) γίνεται:
3ηµ 4 x x ≠0 f ( x) 3ηµ 4 x f ( x) 3ηµ 4 x 1 f ( x) ηµ 4 x 12

f ( x) = ⇔ = ⇔ =4 ⋅ 2 ⇔ = ⋅ 2
f 2 ( x) + 2 x x ( f ( x) + 2 )
2
x 4 x ( f ( x) + 2 ) x 4 x ( f ( x) + 2 )
41
f ( x)  ηµ 4 x 12  12
Άρα lim = lim  ⋅ 2  = 1⋅ = 6
x →0 x x → 0  4 x ( f ( x) + 2 )  2
 
Θέμα Γ
Δίνεται η συνεχής συνάρτηση f: ℝ → ℝ για την οποία ισχύουν οι συνθήκες:
1 2
● 3ηµx − 2xf ( x ) ≤ x για κάθε x ∈ ℝ .
2
● 4f ( x ) + 3f ( x +1) = 2x −1974 , για κάθε x ∈ ℝ .

2
Γ1. Να βρείτε το όριο lim f ( x ) καθώς και το f (1)

x →0
Γ2. Να αποδείξετε ότι η γραφική παράσταση της f τέμνει τη γραφική παράσταση της συνάρτησης
g ( x ) = x −1 σε ένα τουλάχιστον σημείο με τετμημένη x 0 ∈ ( 0,1) .
1 2
Γ1.. Ισχύει: 3ηµx − 2xf ( x ) ≤ x , x∈ℝ
2
1 2 1 1
• Για x > 0 , έχουμε: 3ηµx − 2xf ( x ) ≤ x ⇔ − x 2 ≤ 3ηµx − 2xf ( x ) ≤ x 2 ⇔
2 2 2
1 3 ηµx 1 3 ηµx
− x+ ≤ f (x) ≤ x +
4 2 x 4 2 x
 1 3 ηµx  3  1 3 ηµx  3
αλλά: lim+  − x + ⋅  = και xlim+ 
− x+ ⋅ =
x →0  4 2 x  2 →0  4 2 x  2
1 3 ηµx 1 3 ηµx
• Για x < 0 , έχουμε: x+ ⋅ ≤ f (x) ≤ − x + ⋅
4 2 x 4 2 x
 1 3 ηµx  3  1 3 ηµx  3
αλλά: lim−  − x + ⋅  = και xlim − x + ⋅ =
x →0  4 2 x  2 →0−  4 2 x  2
3
οπότε λόγω του κριτηρίου παρεμβολής έχουμε: lim− f ( x ) =
x→0 2
3 3
Άρα lim+ f ( x ) = lim− f ( x ) = και επομένως. lim f ( x ) =
x →0 x →0 2 x → 0 2
Η σχέση 4f ( x ) + 3f ( x +1) = 2x −1974 ισχύει για κάθε x ∈ ℝ άρα και για x = 0 οπότε έχουμε:
2
4f ( 0) + 3f (1) = −1974 . Αλλά f συνεχής οπότε:. f ( 0 ) = lim f ( x ) = 3

x →0 2
3 1980
Άρα. 4 ⋅ + 3f (1) = −1974 ⇔ f (1) = − ⇔ f (1) = −660
2 3
Γ2.Αρκεί να υπάρχει x 0 ∈ ( 0,1) τέτοιο, ώστε f ( x0 ) = g ( x0 ) ⇔ f ( x0 ) − g ( x0 ) = 0
Έστω. h ( x ) = f ( x ) − g ( x ) , x ∈[ 0,1] Είναι:
3 1
h ( 0) = f (0) − g ( 0) = −1 = > 0
2 2
42
h (1) = f (1) − g (1) = −660 < 0
660
Οπότε: h ( 0 ) h (1) = − <0
2
Επειδή η h είναι συνεχής στο [ 0,1] , ως διαφορά συνεχών συναρτήσεων, από το θεώρημα Bolzano
συμπεραίνουμε ότι υπάρχει ένα τουλάχιστον x 0 ∈ ( 0,1) τέτοιο, ώστε f ( x 0 ) = g (x0 ) .

Θέμα Δ
Δίνεται η συνάρτηση με τύπο
3
x + ηµ x
f (x) =
x + ηµ x
Δ1.Να βρείτε το πεδίο ορισμού Α της συνάρτησης f.
x3 + ηµ x
Δ2.Να δείξετε ότι f ( x) = ,x≠0
x + ηµ x
Δ3. Να βρείτε το όριο lim f ( x )
x →0
Λύση
Δ1.Πρέπει x + η µ x ≠ 0 ⇔ η µ x ≠ − x όμως ηµ x = x μόνο για x = 0 .Άρα Α = ℝ *
Δ2. Για x ≠ 0 ισχύει: ηµ x < x ⇔ − x < ηµ x < x (1)
-Αν x > 0 ισχύει x = x άρα η (1) γίνεται : − x < η µ x ⇔ η µ x + x > 0 τότε x +ηµ x = x +ηµ x και
3
x + ηµ x x3 + ηµ x
x + ηµ x = x + ηµ x και f ( x ) =
3 3
=
x + ηµ x x + ηµ x
-Αν x < 0 ισχύει x = −x άρα η (1) γίνεται : η µ x < − x ⇔ η µ x + x < 0 τότε x +ηµ x = −x −ηµ x και
3
x + ηµ x − x3 − ηµ x x3 + ηµ x
x + ηµ x = − x3 + ηµ (− x) = − x3 − ηµ x και f ( x ) =
3
= =
x + ηµ x − x − ηµ x x + ηµ x
x3 + ηµ x
Άρα f ( x ) = ,x≠0
x + ηµ x
Δ3. Για x ≠ 0 ισχύει:

x3 + ηµ x ηµ x
x2 +
x + ηµ x
3
x = 0 +1 = 1
limf ( x ) = lim = lim x = lim
x →0 x →0 x + ηµ x x →0 x + ηµ x x →0 ηµ x 1 + 1 2
1+
x x
43
Θέμα Α
f ( x)
1. Αν lim = l ∈ ℝ και lim g ( x ) = 0 , τότε lim f ( x ) = 0
x → x0 g ( x ) x → x0 x → x0
2. Αν P( x) πολυώνυμο περιττού βαθμού , τότε υπάρχουν αριθμοί α , β ∈ ℝ ,τέτοιοι ώστε: P(α ) ⋅ P( β ) < 0
 3 1
3. Ισχύει lim  x ηµ 3  = −∞
x →−∞
 x 
4. Αν η συνάρτηση f : [α , β ] → [α , β ] είναι συνεχής τότε f ( x ) ≤ f ( β ) για κάθε x ∈[α, β ] .
Απάντηση
Α2. 1.Σ 2.Σ 3.Λ 4.Λ

1
«Aν lim f ( x ) = 0 τότε lim+ = +∞ »
x → x0 + x → x0 f ( x)
Απάντηση
1
Δεν ισχύει ,για παράδειγμα lim ( − x ) = 0 τότε lim+ = −∞ »
x → 0− x →0 −x
Θέμα Β
Β1.H συνάρτηση f : ℝ → ℝ είναι συνεχής και ισχύει ότι 2 f (2) < f (0) + f (1) < 2 f (3) , f (0) ≠ f (1)
i.Να δείξετε ότι η εξίσωση 2 f ( x ) − f (0) − f (1) = 0 έχει μια τουλάχιστον λύση στο (0,1)
ii.Να δείξετε ότι η f δεν είναι αντιστρέψιμη.
3κ x + 4λ x
B2. Αν lim = 1 κ , λ ∈ ℝ* ,να δείξετε ότι το μεταβλητό σημείο Μ(κ,λ) κινείται σε κύκλο από
x → 0 ηµ (κ 2 x ) + ηµ (λ 2 x )
τον οποίο εξαιρείται ένα σημείο . Να βρείτε το κέντρο και την ακτίνα του κύκλου.
Λύση
Β1.i.Θεωρούμε την συνάρτηση g ( x ) = 2 f ( x ) − f (0) − f (1) , συνεχής στο [ 0,1]
g (0) = 2 f (0) − f (0) − f (1) = f (0) − f (1)
g (1) = 2 f (1) − f (0) − f (1) = f (1) − f (0)
g (1) g (0) = − ( f (0) − f (1) ) < 0 άρα από θεώρημα Bolzano στο [ 0,1] υπάρχει x1 ∈ (0,1) τέτοιο ώστε
2
f (0) + f (1)
g ( x1 ) = 0 ⇔ 2 f ( x1 ) − f (0) − f (1) = 0 ⇔ f ( x1 ) = (1)
2
ii.Από υπόθεση,
f (0) + f (1)
2 f (2) < f (0) + f (1) < 2 f (3) ⇔ f (2) < < f (3) , από θεώρημα ενδιαμέσων τιμών προκύπτει
2
f (0) + f (1)
υπάρχει x2 ∈ (2,3) τέτοιο ώστε f ( x2 ) = (2)
2
Από (1),(2) με x2 ≠ x1 ισχύει f ( x2 ) = f ( x1 ) όποτε η f δεν είναι 1-1 άρα δεν αντιστρέφεται.
3κ x + 4λ x x(3κ + 4λ ) x(3κ + 4λ )
B2. lim = lim = lim =
x →0 ηµ (κ 2 x) + ηµ (λ 2 x) x →0
ηµ (κ x)
2
2 ηµ (λ x )
2 x → 0  2 ηµ (κ 2 x) 2 ηµ (λ x ) 
2
κ2x + λ x x  κ + λ 
κ2x λ2x  κ2x λ2x 
3κ + 4λ 3κ + 4λ 3κ + 4λ
= lim = 2 = 2
x →0 ηµ (κ x)
2
ηµ (λ x) κ ⋅1 + λ ⋅1 κ + λ 2
2 2
κ2 + λ2
κ x
2
λ2x
44
2 2
3κ + 4λ κ , λ ∈ℝ*
 3 5
= 1 ⇔ 3κ + 4λ = κ 2 + λ 2 ⇔ ..... ⇔  κ −  + ( λ − 2 ) =   , κ , λ ∈ ℝ*
2
Άρα
κ 2 + λ2  2  2
3  5
Άρα το μεταβλητό σημείο Μ(κ,λ) κινείται σε κύκλο με κέντρο το Α  , 2  και ακτίνα ρ = , εξαιρείται το
2  2
σημείο (0,0).
Θέμα Γ
Η συνάρτηση f:ℝ → ℝ είναι συνεχής, περιττή , γνησίως αύξουσα και ισχύει: lim f ( x) = −3
x→−∞
Θεωρούμε την συνάρτηση g ( x ) = ln f ( x ) .

Να βρείτε:
Γ1.το πεδίο ορισμού της g.
Γ2.To σύνολο τιμών της g.
Γ3.Το πλήθος των ριζών της εξίσωσης: g ( x) = α , α ∈ ℝ
Λύση
Γ1. Η f είναι περιττή στο ℝ άρα f(0)=0
Για το πεδίο ορισμού της g λαμβάνουμε τον περιορισμό:
f րℝ
f ( x ) > 0 ⇔ f ( x ) > f (0) ⇔ x > 0 συνεπώς Dg = ( 0, +∞ )
Γ2. Για το σύνολο τιμών θα εξετάσουμε την μονοτονία της g
f րℝ
Έστω x1 , x2 > 0 με x1 < x 2 ⇒ f ( x1 ) < f ( x 2 ) ⇒ ln f ( x1 ) < ln f ( x 2 ) ⇒ g ( x1 ) < g ( x 2 )
Άρα η g είναι γνησίως αύξουσα στο ( 0, +∞ )
f ( x )=u
lim+ g ( x) = lim+ (ln( f ( x))) = lim(ln u ) = −∞
x →0 x →0 lim f ( x ) = f (0) = 0 u → 0
x →0+
x =− u f περιττη
lim g ( x) = lim g (−u) = lim (ln f (−u )) = lim (ln(− f (u ))) = ln 3
x →+∞ u →−∞ u →−∞ u →−∞
Τελικά
( lim g ( x), lim g ( x) ) = ( −∞, ln 3)

g συνεχης στο ( 0, +∞ )
g ( Dg ) = g ( 0, +∞ )  =
g ր ( 0, +∞ ) x → 0+ x → +∞
Γ3. Αν α ≥ ln 3 η εξίσωση είναι αδύνατη.

Αν α < ln 3 η εξίσωση ακριβώς μια ρίζα.
Θέμα Δ
Δ1.Έστω f μια συνάρτηση ορισμένη στο διάστημα [ 0,1] η οποία είναι συνεχής στο [ 0,1] και είναι f ( x ) > 0
στο [ 0,1] .Δίνεται ακόμα και το σημείο Μ(2,0).
i.Να βρείτε τον τύπο της απόστασης d ( x ) = ( M P ) του σημείου Μ από το σημείο P ( x , f ( x )) της γραφικής
παράστασης της f για κάθε x ∈ [ 0,1] .
ii.Να δείξετε ότι η d ( x ) είναι συνεχής στο [ 0,1] .
iii.Να δείξετε ότι υπάρχει ένα , τουλάχιστον, σημείο της Cf που απέχει από το Μ λιγότερο από ότι απέχουν
τα υπόλοιπα σημεία της και ένα, τουλάχιστον σημείο της Cf που απέχει από το Μ περισσότερο από ότι
απέχουν τα υπόλοιπα σημεία της.
ln x
x →1 x −1
45
Θέμα Δ
Δ1. i.Η απόσταση d ( x ) του σημείου M(2,0) από το σημείο P(x,f(x)) δίνεται από τον τύπο:
d ( x ) = ( MP ) = ( x − 2) 2 + f 2 ( x ) , x ∈ [ 0,1]
ii.Οι συναρτήσεις f 2 ( x ) και ( x − 2) 2 είναι συνεχείς στο [ 0,1] , οπότε και η συνάρτηση
d ( x) = ( x − 2) 2 + f 2 ( x ) , x ∈ [ 0,1] είναι συνεχής.
iii.Η συνάρτηση d ( x ) είναι συνεχής στο κλειστό διάστημα [ 0,1] άρα παρουσιάζει μέγιστο Μ και ελάχιστο μ,
δηλαδή , υπάρχουν x1 , x 2 ∈ [ 0,1] τέτοια ώστε:
µ = d ( x1 ) ≤ d ( x ) ≤ d ( x 2 ) = M
Δηλαδή, υπάρχει το σημείο Α ( x1 , f ( x1 )) της Cf και το σημείο Β ( x 2 , f ( x 2 )) της Cf τέτοια ώστε, το ένα ( Α) να
απέχει από το Μ λιγότερο από ότι απέχουν τα υπόλοιπα σημεία της Cf και το άλλο (Β) να απέχει από το Μ
περισσότερο από ότι απέχουν τα υπόλοιπα σημεία της Cf.
ln x
x −1 x →1
1
Η ln x ≤ x − 1 (1)ισχύει για κάθε x > 0 άρα θα ισχύει και για x το > 0 :
x
1 1 1− x x −1
ln ≤ − 1 ⇔ − ln x ≤ ⇔ ln x ≥ (2)
x x x x
x −1
Από (1),(2): ≤ ln x ≤ x − 1 (3)
x
Αν x > 1 ⇔ x − 1 > 0 τότε η (3):
1 ln x 1 ln x
≤ ≤ 1 , lim+ = 1 από κριτήριο παρεμβολής ισχύει: lim+ =1
x x −1 x → 1 x x → 1 x −1
Αν 0 < x < 1 ⇔ x − 1 < 0 τότε η (3):
1 ln x 1 ln x
≥ ≥ 1 , lim− = 1 από κριτήριο παρεμβολής ισχύει: lim− =1
x x −1 x → 1 x x → 1 x −1
ln x
Άρα lim =1
x →1 x −1
46
ΚΡΙΤΗΡΙΟ 9 OΡIA-ΣΥΝΕΧΕΙA►
Θέμα Α
1.Αν η f είναι συνεχής στο x0, τότε lim f ( x0 + h) = f ( x0 ) .
h→0
2. Αν η f είναι συνεχής στο [α, β ] και υπάρχει ξ ∈ (α, β ) τέτοιο ώστε f (ξ ) = 0 τότε f (α ) ⋅ f ( β ) < 0 .
1
3. limπ = +∞
x→ ηµ x − 1
2
4. Είναι δυνατόν μια συνάρτηση f να μην ορίζεται σε ένα σημείο x0 και να είναι συνεχής στο σημείο αυτό.
Απάντηση
Α2. 1.Σ 2.Λ 3.Σ 4.Λ
« lim f ( x ) = l ⇔ lim f ( x ) = l , l ≠ 0»
x → x0 x → x0
Απάντηση
x +1 x +1 x +1
Δεν ισχύει, για παράδειγμα, το όριο lim δεν υπάρχει( lim− = −1 ≠ 1 = lim+ ) ,το όριο
x →−1 x + 1 x →−1 x + 1 x →−1 x + 1
x +1
lim = 1 όμως υπάρχει .
x →−1 x +1
Θέμα Β
Ένα αεροπλάνο απογειώνεται την χρονική στιγμή t=0.Μετά από μια ώρα το αεροπλάνο σταθεροποιεί το
ύψος στο οποίο πετάει, στα 5000 πόδια και συνεχίζει έτσι την πτήση επί δυο ώρες. Μισή ώρα πριν
προσγειωθεί το αεροπλάνο αρχίζει την κάθοδο.
Β1.Εστω h(t) το ύψος στο οποίο πετάει το αεροπλάνο ως συνάρτηση του χρόνου t σε ώρες .Είναι η
συνάρτηση h(t) συνεχής για το χρονικό διάστημα πτήσης του αεροπλάνου;
Β2.Να αποδείξετε ότι υπάρχει τουλάχιστον ένα ζεύγος χρονικών στιγμών που διαφέρουν κατά 2,5 ώρες και
στις οποίες το αεροπλάνο πετούσε στο ίδιο ύψος.
Λύση
Β1.Η κίνηση του αεροπλάνου είναι συνεχής άρα είναι συνεχής και η συνάρτηση h(t) .Ασυνέχεια της h(t) θα
σήμαινε ότι το αεροπλάνο «διακτινίστηκε» από ένα ύψος σε ένα άλλο.
Β2.Αρκει να δείξουμε ότι υπάρχουν χρονικές στιγμές t1 , t2 ∈ [ 0,3.5] τέτοια ώστε h(t1 ) = h(t2 ) και
t1 − t2 = 2,5 ⇔ t1 − 2,5 = t2
Θεωρώ την συνάρτηση f (t ) = h(t ) − h(t − 2,5) , είναι συνεχής στο t ∈[ 2,5 , 3,5] ως πράξεις συνεχών
συναρτήσεων.
f (2,5) = h(2,5) − h(0) = 5000 − 0 = 5000 > 0
f (3,5) = h(3,5) − h(1) = 0 − 5000 = −5000 < 0
f (2,5) f (0) < 0 τότε η ζητούμενη χρονική στιγμή προκύπτει από το θεώρημα Bolzano.
Θέμα Γ
Μια συνάρτηση f : ℝ → ℝ έχει την ιδιότητα
f 3 ( x) + 3 f 2 ( x) f (− x) = −2 x3 , για κάθε x ∈ ℝ (1)
Γ1.Να αποδείξετε ότι:
i) Η f είναι περιττή ii) f ( x) = x , x ∈ ℝ
( x − 3)
Γ2.i) Να βρείτε το lim
x →1 ( f ( x ) − 1) 4
λ x 3 + (1 − λ ) f ( x ) + 1
ii) Να βρείτε το lim για τις διάφορες τιμές του σταθερού πραγματικού αριθμού λ
x → +∞ (λ − 2) x 3 + x 2 − 2
47
Γ3. Θεωρούμε τετράγωνο ΑΒΓΔ. Να αποδείξετε ότι υπάρχει

ένα τουλάχιστο σημείο Μ της διαγωνίου ΑΓ τέτοιο, ώστε:
ΑΜ4=ΜΒ+ΜΔ Β(0,1) Γ(1,1)
M(x,x)
Λύση Α(0,0) Δ(1,0)

Γ1.i.Η (1) ισχύει για κάθε x ∈ ℝ άρα θα ισχύει και για –x :
f 3 (− x) + 3 f 2 (− x) f ( x) = 2 x3 (2)
Από (1)+(2): f 3 ( x) + 3 f 2 ( x) f (− x) + f 3 (− x) + 3 f 2 (− x) f ( x) = 0 ⇔ f 3 ( x) + f 3 (− x) + 3 f ( x) f (− x)( f ( x) + f (− x)) = 0 ⇔
⇔ ( f ( x) + f (− x))( f 2 ( x) + f ( x) f (− x) + f 2 (− x)) + 3 f ( x) f (− x)( f ( x) + f (− x)) = 0 ⇔
⇔ ( f ( x) + f (− x))( f 2 ( x) − f ( x) f (− x) + f 2 (− x) + 3 f ( x) f (− x)) = 0 ⇔ ( f ( x) + f (− x))( f 2 ( x) + 2 f ( x) f (− x) + f 2 (− x)) = 0
⇔ ( f ( x) + f (− x))( f ( x) + f (− x)) 2 = 0 ⇔ f ( x) + f (− x) = 0 ⇔ f (− x) = − f ( x)
Άρα ,η f είναι περιττή.
ii) Η (1) γίνεται :
f ( − x ) =− f ( x )
f 3 ( x) + 3 f 2 ( x) f (− x) = −2 x3 ⇔ f 3 ( x) − 3 f 2 ( x) f ( x) = −2 x3 ⇔ f 3 ( x) − 3 f 3 ( x) = −2 x3 ⇔ −2 f 3 ( x) = −2 x3
⇔ −2 f 3 ( x ) = −2 x 3 ⇔ f 3 ( x ) = x 3 ⇔ f ( x ) = x , x ∈ ℝ
lim( x −1)4 = 0
( x − 3) ( x − 3) x →1
Γ2 i. lim = lim = −∞
x →1 ( f ( x) − 1) 4 x →1 ( x − 1) 4 ( x −1) 4 > 0 κοντα στο 1
ii) Διακρίνουμε περιπτώσεις:

● αν λ ≠ 0 και λ ≠ 2 ,τότε
λ x 3 + (1 − λ ) x + 1 λ x3 λ
L = lim = lim =
x → +∞ ( λ − 2) x 3 + x 2 − 2 x → +∞ ( λ − 2) x 3 λ −2
● αν λ = 0 τότε
x +1 x 1
L = lim = lim = lim =0
x →+∞ −2 x 3 + x 2 − 2 x →+∞ −2 x 3 x →+∞ −2 x 2
● αν λ = 2 τότε
2 x3 − x + 1 2 x3
L = lim = lim = lim 2 x = +∞
x →+∞ x2 − 2 x →+∞ x 2 x →+∞
Συνοπτικά
 λ
 λ − 2 , λ ≠ 0, 2

L = 0 ,λ = 0
+∞ , λ = 2


Γ3.Η προς απόδειξη ισότητα ΑΜ4=ΜΒ+ΜΔ είναι ισοδύναμη με την εξίσωση:

4 x 4 = ( x − 1) 2 + x 2 + (1 − x)2 + x 2 ⇔ 4 x 4 = 2 ( x − 1)2 + x 2 ⇔ 2 x 4 = ( x − 1)2 + x 2 .
( )
4
( (ΜΒ) = ( x − 1)2 + x2 , (Μ∆) = (1 − x)2 + x2 , (ΑΜ) = = 4 x4 )
4
2 x2
Θεωρούμε την συνάρτηση f ( x) = 2 x 4 − ( x − 1)2 + x 2 και εφαρμόζουμε θεώρημα Bolzano στο [0,1]
48
Θέμα Δ
Έστω συνεχής συνάρτηση f : ℝ → ℝ με την ιδιότητα
π
f 2 ( x ) − 2 f ( x )ηµ x = ηµ 4 x + ηµ 2 x + 1 για κάθε x ∈ ℝ και f ( ) = 3
(1)
2
Δ1.Να δείξετε ότι η f διατηρεί σταθερό πρόσημο , το οποίο και να βρείτε.
Δ2.Να βρείτε το f(0).
Δ3.Να αποδείξετε ότι η συνάρτηση g ( x ) = f ( x ) − ηµ x, x ∈ ℝ διατηρεί σταθερό πρόσημο, το οποίο και να
βρείτε.
Δ4.Να βρείτε τον τύπο της f.
f ( x)
Δ5.Να υπολογίσετε το όριο lim
x →+∞ x
Λύση
Δ1. Η (1): f ( x)( f ( x ) − 2ηµ x ) = ηµ 4 x + ηµ 2 x + 1 ≠ 0 (2) , είναι προφανές ότι f ( x ) ≠ 0 για κάθε x ∈ ℝ ,η f είναι
π
συνεχής στο ℝ άρα διατηρεί πρόσημο και επειδή f ( ) = 3 > 0 τελικά προκύπτει ότι f ( x ) > 0 για κάθε
2
x∈ℝ.
f ( 0) > 0
Δ2.Η (1) για x=0: f 2 (0) = 1 ⇔ f (0) = 1
Δ3. f 2 ( x ) − 2 f ( x)ηµ x = ηµ 4 x + ηµ 2 x + 1 ⇔ f 2 ( x) − 2 f ( x )ηµ x + ηµ 2 x = ηµ 4 x + 2ηµ 2 x + 1 ⇔
( f ( x ) − ηµ x ) = (ηµ 2 x + 1) ⇔ g 2 ( x ) = (ηµ 2 x + 1)
2 2 2
(2)
Επειδή ηµ x + 1 ≠ 0 η (2) δείχνει ότι: g ( x ) ≠ 0 για κάθε x ∈ ℝ .Επομένως , η g ως συνεχής και χωρίς ρίζες
2
διατηρεί πρόσημο στο ℝ .

Δ4.Απο την (2) λόγω του ερωτήματος Δ3 προκύπτει ότι
g ( x) = ηµ 2 x + 1 ⇔ f ( x) − ηµ x = ηµ 2 x + 1 ⇔ f ( x ) = ηµ 2 x + ηµ x + 1, x ∈ ℝ
ή
g ( x) = −ηµ 2 x − 1 ⇔ f ( x) + ηµ x = −ηµ 2 x − 1 ⇔ f ( x) = ηµ 2 x − ηµ x − 1, x ∈ ℝ
π π π π
Αλλά η δεύτερη συνάρτηση για x = , f ( ) = ηµ 2 − ηµ − 1 = −1 < 0 ,
2 2 2 2
Όμως, από Δ1 ισχύει f ( x ) > 0 για κάθε x ∈ ℝ έτσι ο τύπος της f είναι : f ( x) = ηµ 2 x + ηµ x + 1, x ∈ ℝ
f ( x) ηµ 2 x + ηµ x + 1  ηµ 2 x ηµ x 1 
Δ5. lim = lim = lim  + + 
x →+∞ x x →+∞ x x → +∞
 x x x
Κοντά στο 0
1
● lim = 0
x →+∞ x
ηµ 2 x ηµ 2 x 1 ηµ 2 x 1 1 ηµ 2 x 1 1  1
● = ≤ , οπότε ≤ ⇔− ≤ ≤ , lim = 0, lim  −  = 0 από κριτήριο παρεμβολής
x x x x x x x x x →+∞ x x →+∞  
 x
ηµ 2 x
lim =0
x → +∞ x
ηµ x 1 ηµ x 1  1  ηµ x
● ηµ x ≤ 1 , οπότε
1 1
≤ ⇔− ≤ ≤ , lim = 0, lim  −  = 0 από κριτήριο παρεμβολής lim =0
x x x x x →+∞ x →+∞   →+∞ x
x x  x
x x x
 ηµ 2 x ηµ x 1 
Τελικά, lim  + +  = 0+0+0 = 0
x → +∞
 x x x
49
Θέμα Α
στο x0.

1. Αν P( x) πολυώνυμο περιττού βαθμού , τότε υπάρχουν αριθμοί α , β ∈ ℝ ,τέτοιοι ώστε: P(α ) ⋅ P( β ) < 0
2. Αν f (1) = 9 τότε lim f ( x) = 9
x →1
3. Αν f συνεχής στο [α, β ] και f (α ) ⋅ f (β ) ≥ 0 ,τότε η f δεν έχει ρίζα στο (α, β )
1
4. limπ = −∞
x→ ηµ x − 1
2
Απάντηση
1. Σ 2. Λ 3. Λ 4. Σ
Θέμα Β
B1.Να υπολογίσετε το όριο:
ηµ x − εϕ x
lim
x →0 x2εϕ x
Β2.Δινονται οι συναρτήσεις f,g οι οποίες είναι συνέχεις στο [3,10] και για τις οποίες ισχύει:
0 ≤ f ( x) ≤ 5
2 ≤ g ( x) ≤ 7
Να δείξετε ότι η εξίσωση:
f ( f ( x )) + g ( g ( x)) = 6 x − 17
Λύση
ηµ x ηµ xσυν x −ηµ x
ηµ x −
ηµ x − εϕ x συν x συν x ηµ xσυν x −ηµ x συν x −1
Β1. lim = lim = lim = lim = lim =
x →0 x εϕ x
2 x →0 ηµ x x →0 ηµ x x → 0 x ηµ x
2 x →0 x2
x2 x2
συν x συν x
συν x − 1 (συν x − 1)(συν x + 1) συν 2 x − 1 −ηµ 2 x  ηµ 2 x 1 
= lim = lim = lim 2 = lim 2 = lim  − 2 ⋅ =
x →0 x 2 x →0 x (συν x + 1)
2 x →0 x (συν x + 1) x →0 x (συν x + 1) x →0
 x συν x + 1 
 ηµ 2 x 1    ηµ x  2 1  1 1
= lim  − 2 ⋅  = lim  −   ⋅  = −1 ⋅ = −
συν x + 1   
  x  συν x + 1 
x →0 →
 x x 0 2 2
Β2. Για κάθε x∈[3,10]

Ισχύει : 0 ≤ f ( x) ≤ 5 ⇔ 0 ≤ f ( f ( x)) ≤ 5
2 ≤ g ( x) ≤ 7 ⇔ 2 ≤ g ( g ( x)) ≤ 7 (+)
2 ≤ f ( f ( x)) + g ( g ( x)) ≤ 12 (1)
Θεωρούμε την συνάρτηση h( x) = f ( f ( x)) + g ( g ( x)) − 6 x + 17 , x∈[3,10] είναι συνεχής ως πράξεις συνεχών
συναρτήσεων .Έχουμε:
h(3) = f ( f (3)) + g ( g (3)) − 6 ⋅ 3 + 17 = f ( f (3)) + g ( g (3)) − 1
h(10) = f ( f (10)) + g ( g (10)) − 6 ⋅10 + 17 = f ( f (10)) + g ( g (10)) − 43
Από (1) για x=3 : 2 ≤ f ( f (3)) + g ( g (3)) ≤ 12 ⇔ 1 ≤ f ( f (3)) + g ( g (3)) − 1 ≤ 11 ⇔ 1 ≤ h(3) ≤ 11
Από (1) για x=10 : 2 ≤ f ( f (10)) + g ( g (10)) ≤ 12 ⇔ 1 − 43 ≤ f ( f (10)) + g ( g (10)) − 1 ≤ 12 − 43 ⇔
⇔ −42 ≤ f ( f (10)) + g ( g (10)) − 43 ≤ −31 ⇔ −42 ≤ h(10) ≤ −31
Από θεώρημα Bolzano προκύπτει η h έχει μια τουλάχιστον ρίζα στο (3,10).
50
Θέμα Γ
Δίνεται η συνάρτηση f ( x) = e x + x 7 − λ όπου λ σταθερός πραγματικός αριθμός .Η γραφική παράσταση της
συνάρτησης f διέρχεται από την αρχή των αξόνων.
Γ1.Να βρείτε την τιμή του λ.
Γ2.Να εξετάσετε την f ως προς την μονοτονία.
Γ3.Να υπολογίσετε (αν υπάρχει) το όριο:
ηµ x − συν x
lim x
x →0 e + x 7 − 1
Λύση
Γ1. f (0) = 0 ⇔ e0 + 07 − λ = 0 ⇔ 1 − λ = 0 ⇔ λ = 1
Γ2. f ( x) = e x + x 7 − 1 , x ∈ ℝ .
Έστω x1 , x2 ∈ ℝ με x1 < x2 ⇒ e x1 < e x2 ⇒ e x1 + 1 < e x2 + 1 (1)
x1 < x2 ⇒ x17 < x27 (2)
(1)+(2): f ( x1 ) < f ( x2 ) άρα η f είναι γνησίως αύξουσα στο ℝ .
Γ3. f (0) = 0 και η f είναι γνησίως αύξουσα στο ℝ άρα έχει μοναδική ρίζα το x=0
fր
● Αν x > 0 ⇔ f ( x) > f (0) ⇔ f ( x) > 0 ⇔ e x + x7 − 1 > 0 τότε
ηµ x − συν x  1 
lim = lim+  (ηµ x − συν x ) ⋅ x 7  = −1⋅ (+∞) = −∞
x →0+ e x + x7 − 1 x →0  e + x −1 
fր
● Αν x < 0 ⇔ f ( x) < f (0) ⇔ f ( x) < 0 ⇔ e x + x7 − 1 < 0 τότε
ηµ x − συν x  1 
lim = lim−  (ηµ x − συν x ) ⋅ x 7  = −1⋅ (−∞) = +∞
e + x −1
x →0−
x 7
x →0  e + x −1 
ηµ x − συν x
Συνεπώς, το lim x δεν υπάρχει.
e + x −1
x →07
Θέμα Δ
Η συνάρτηση f είναι συνεχής και γνησίως μονότονη στο διάστημα [0,4] με σύνολο τιμών f([0,4])=[1,2] και
f (1) > f (3) (1)
Δ1.Να αποδείξετε ότι:
i.Η f είναι γνησίως φθίνουσα.
f ( x0 )
ii.Υπάρχει μοναδικό x0 ∈ ( 0,4) τέτοιο ώστε =e
x0
iii.Υπάρχει μοναδικό ξ ∈ ( 0,4) τέτοιο ώστε:
1 3 1
10 f (ξ ) = 2 f ( ) + 3 f ( ) + 5 f ( )
5 10 2
−1
Δ2.i.Να αποδείξετε ότι υπάρχει η συνάρτηση f και να βρείτε το πεδίο ορισμού της, και το σύνολο τιμών
της.
−1
ii.Να αποδείξετε ότι η f είναι γνησίως φθίνουσα στο πεδίο ορισμού της.
iii.Να λύσετε την εξίσωση f −1[ f ( x3 − 3x − 2) − 1] = 4
Λύση
Δ1. i.Η συνάρτηση f είναι γνησίως μονότονη στο [0,4] και έστω ότι είναι γνησίως αύξουσα τότε
1 < 3 ⇒ f (1) < f (3) άτοπο από (1) άρα η f είναι γνησίως φθίνουσα στο [0,4].
ii.Από υπόθεση ισχύει ότι 1 ≤ f ( x) ≤ 2, x ∈[ 0,4] (1)
Θεωρούμε συνάρτηση g ( x) = f ( x) − xe συνεχής στο [0,4] ως πράξεις συνεχών συναρτήσεων.
g (0) = f (0) − 0 ⋅ e = f (0) > 0
g (4) = f (4) − 4e αλλά από (1) 1 ≤ f (4) ≤ 2 ⇔ 1 − 4e ≤ f (4) − 4e ≤ 2 − 4e δηλ f (4) − 4e < 0 ⇔ g (4) < 0
51
Άρα ικανοποιούνται οι προϋποθέσεις του θεωρήματος Bolzano οπότε τουλάχιστον ένα x0 ∈ ( 0,4) τέτοιο
f ( x0 )
ώστε g ( x0 ) = 0 ⇔ f ( x0 ) − x0 e = 0 ⇔ = e.
x0
Εύκολα αποδεικνύεται ότι η g είναι γνησίως φθίνουσα στο [ 0, 4] άρα το xo είναι μοναδικό.
1 3 1
iii.Από την (1) προκύπτει για x = , x = , x =
5 10 2
1 1
1≤ f ( ) ≤ 2 ⇔ 2 ≤ 2f ( ) ≤ 4
5 5
3 3
1≤ f ( ) ≤ 2 ⇔ 3≤ 3f ( ) ≤ 6
10 10
1 1
1 ≤ f ( ) ≤ 2 ⇔ 5 ≤ 5 f ( ) ≤ 10 (+ )
2 2
1 3 1
2f ( )+3f ( )+5f ( )
1 3 1 5 10 2 ≤2
10 ≤ 2 f ( ) + 3 f ( ) + 5 f ( ) ≤ 20 ⇔ 1 ≤
5 10 2 10
1 3 1
2f ( )+3f ( )+5f ( )
Αυτό σημαίνει ότι ο αριθμός 5 10 2 είναι μεταξύ των τιμών f (0), f (4) άρα από το θεώρημα
10
των ενδιαμέσων τιμών υπάρχει ξ ∈[0,4] τέτοιο ώστε
1 3 1
2f ( )+3f ( )+5f ( )
f (ξ ) = 5 10 2 ⇔ 10 f (ξ ) = 2 f ( 1 ) + 3 f ( 3 ) + 5 f ( 1 )
10 5 10 2
Αλλά η f είναι γνησίως φθίνουσα στο κλειστό [0,4] με σύνολο τιμών [f(4),f(1)] οπότε f (4) = 1, f (0) = 2 , το ξ
είναι διαφορετικό από τα 0,4 έτσι ξ ∈ ( 0,4) και είναι μοναδικό λόγω της μονοτονίας της f.
Δ2.i.Η f είναι γνησίως μονότονη άρα είναι 1-1 συνεπώς αντιστρέφεται. Έτσι f([0,4])=[1,2] όποτε
Df −1 = [1,2] και το σύνολο τιμών της [ 0, 4] .
fց
ii. Έστω y1 , y2 ∈[1,2] με y1 < y2 ⇔ f ( f −1 ( y1 )) < f ( f −1 ( y2 )) ⇔ f −1 ( y1 ) < f −1 ( y2 ) άρα f −1
είναι γνησίως φθίνουσα
στο [1,2] .
iii. Πρέπει 0 ≤ x − 3x − 2 ≤ 4 (3) και 1 ≤ f ( x3 − 3x − 2) − 1 ≤ 2
3
(4)
−1
f [ f ( x − 3x − 2) − 1] = 4 ⇔ f ( x − 3x − 2) − 1 = f (4) ⇔ f ( x − 3 x − 2) − 1 = 1 ⇔
3 3 3
⇔ f ( x 3 − 3 x − 2) = 2 ⇔ f ( x 3 − 3 x − 2) = f (0) ⇔ x3 − 3x − 2 = 0 ⇔ x = −1 ή x = 2 Δεκτές, ικανοποιούν τους

περιορισμούς (3),(4)
52
Θέμα Α
Α1. Να διατυπώσετε το θεώρημα ενδιάμεσων τιμών .

 f(x) 
1. Αν υπάρχει το lim 
x → x 0 g(x)
→x0
x→x0
 
2. Αν η συνάρτηση f είναι συνεχής στο διάστημα (α, β ] ,τότε η f παίρνει ελάχιστη και μέγιστη τιμή.
συν x −1
3. lim =1
x →0 x
4. Ισχύει lim f ( x) = lim f (θ )
x →α θ →α
A2. 1. Λ 2.Λ 3. Λ 4. Σ
Θέμα Β
Β1.Δινεται η συνάρτηση
2ax + 1, x ≤ 1
f ( x) =  ,α , β ∈ ℤ
6β x , x > 1
4
Είναι η f συνεχής στο ℝ;
Λύση
Η f είναι συνεχής στο ( −∞,1) ως πολυωνιμική, η f είναι συνεχής στο (1,+∞) ως πολυωνιμική θα
εξετάζουμε την συνέχεια της f στο σημείο που αλλάζει τύπο
lim− f ( x) = lim(2
−
ax + 1) = 2a + 1 = f (1)
x →1 x →1
lim+ f ( x ) = lim− (6 β x 4 ) = 6 β
x →1 x →1
Αρκεί 2 ax + 1 = 6 β , α , β ∈ ℤ (1)
όμως η εξίσωση (1) είναι αδύνατη καθώς στο πρώτο μέλος έχουμε περιττό αριθμό ενώ στο δεύτερο μέλος
άρτιο αριθμό άρα η f δεν είναι συνεχής στο 1 όποτε ούτε και στο ℝ .
Β2.Να αποδείξετε ότι η εξίσωση

x ν − λ = 0 , ν ∈ ℕ − {1}, λ > 0
*
Έχει μια τουλάχιστον θετική ρίζα.

Λύση
Θεωρούμε την συνάρτηση f ( x) = xν − λ .
Διακρίνουμε περιπτώσεις:
●0 < λ <1
Για την συνάρτηση f ισχύει ότι είναι συνεχής στο διάστημα [ 0,1] ως πολυωνυμική.
f (0) = −λ < 0 f (1) = 1 − λ > 0 όπου f (1) f (0) < 0 άρα από το θεώρημα Bolzano
Υπάρχει τουλάχιστον ένα x1 ∈ ( 0,1) τέτοιο ώστε f ( x1 ) = 0 ⇔ x1ν − λ = 0
●λ >1
Για την συνάρτηση f ισχύει ότι είναι συνεχής στο διάστημα [1, λ ] ως πολυωνυμική.
f (λ ) = λν − λ > 0 f (1) = 1 − λ < 0 όπου f (1) f (λ ) < 0 άρα από το θεώρημα Bolzano
Υπάρχει τουλάχιστον ένα x2 ∈(1, λ ) τέτοιο ώστε f ( x2 ) = 0 ⇔ x2ν − λ = 0
Θέμα Γ
53
Γ1.Έστω η συνάρτηση
2x
,x∈ℝ f ( x) =
x2 + 1
Και μια περιττή και συνεχής συνάρτηση g με πεδίο ορισμού το ℝ και g (1) = 1
i.Να δείξετε ότι η συνάρτηση gof είναι συνεχής στο 1.
ii.Nα βρεθεί lim ( gof ) ( x) .
x →−1
Λύση
i.H συνάρτηση f είναι συνεχής στο ℝ ως ρητή άρα θα είναι συνεχής και στο 1 , από υπόθεση η g είναι
συνεχής στο g (1) = 1 άρα η gof είναι συνεχής στο 1.
ii. H gof είναι συνεχής στο 1 άρα ισχύει: lim ( gof ) ( x) = ( gof ) (1) = g ( f (1)) = g (1) = 1
x →1
x =−u f περιττη στο ℝ g περιττη στο ℝ
lim ( gof ) ( x) = lim ( gof ) (−u) = lim g ( f (−u)) = lim g (− f (u)) =
x →−1 u →1 u →1 u →1
g περιττη στο ℝ
= − lim g ( f (u)) = −1
u →1
Γ2.Θεωρουμε συνάρτηση f, ορισμένη στο ℝ ,για την οποία ισχύει:

f ( x1 ) − f (x2 ) < x1 − x2 (1)
Για κάθε x1 , x2 ∈ ℝ .Να αποδειχτεί ότι:
i.Η f είναι συνεχής στο ℝ
ii. Δίνεται η συνάρτηση g ( x) = x − f ( x), x ∈ ℝ ,να σχηματίσετε το λόγο μεταβολής
g ( x1 ) − g ( x2 )
λ= με x1 , x2 ∈ ℝ , x1 < x2
x1 − x2
της συνάρτησης g(x).
Με την βοήθεια του πρόσημου του λ να δείξετε ότι η g είναι γνησίως αύξουσα στο ℝ.
Λύση
i. H (1) ισχύει για κάθε x1 , x2 ∈ ℝ άρα θα ισχύει και για x1 = x, x2 = x0 γίνεται:
f (x) − f (x0 ) < x − x0 ⇔ − x − x0 < f (x) − f (x0 ) < x − x0
( )
αλλά lim − ( x − x0 ) = 0, lim x − x0 = 0 από κριτήριο παρεμβολής
x → x0 x → x0
lim ( f ( x ) − f ( x0 ) ) = 0 ⇔ lim f ( x ) = f ( x0 ) άρα η f είναι συνεχής για κάθε x ∈ ℝ

x → x0 x → x0
ii. Για x1 , x2 ∈ ℝ , x1 < x2

g ( x1 ) − g ( x2 ) x1 − f ( x1 ) − x2 + f ( x2 ) x1 − x2 + f ( x2 ) − f ( x1 ) f ( x1 ) − f ( x2 )
λ= = = = = 1− (1)
x1 − x2 x1 − x2 x1 − x2 x1 − x2
H (1) γίνεται:
f ( x1 ) − f ( x2 ) f ( x1 ) − f ( x2 )
f ( x1 ) − f ( x2 ) < x1 − x2 ⇔ <1⇔ <1⇔
x1 − x2 x1 − x2
f ( x1 ) − f ( x2 ) f ( x1 ) − f ( x2 ) f ( x1 ) − f ( x2 )
−1 < < 1 ⇔ −1 < − < 1 ⇔ 0 < 1− <2
x1 − x2 x1 − x2 x1 − x2
g ( x1 ) − g ( x2 ) g ( x2 ) − g ( x1 ) x1 < x2 ⇔ x2 − x1 > 0 , x2 , x1 ∈ℝ
Άρα >0⇔ >0 ⇔ g ( x2 ) − g ( x1 ) > 0 ⇔ g ( x2 ) > g ( x1 )
x1 − x2 x2 − x1
η g είναι γνησίως αύξουσα στο ℝ.
Θέμα Δ
54
1
f ( x) =
− x2 + 1 , x>0
x
Δ1.Να βρείτε το σύνολο τιμών της f.
−1
Δ2.Να δείξετε ότι η f αντιστρέφεται , ποιο είναι το πεδίο ορισμού της f ;
−1
Δ3.Να δείξετε ότι η f είναι γνησίως φθίνουσα στο πεδίο ορισμού της.
−1
Δ4.Αν η f είναι συνεχής στο πεδίο ορισμού της τότε:
i.Να υπολογίσετε τα όρια:
lim f −1 ( x) , lim f −1 ( x)
x →+∞ x →−∞
f −1 ( x ) − x
ii. lim −1
x → +∞ f ( x) + x
Λύση
1  1 2 
Δ1. lim f ( x) = lim+  − x 2 + 1  = ... = +∞ , lim f ( x) = lim  − x + 1  = ... = −∞
x →0+ x →0  x  x →+∞

x →+∞ x

Η f είναι συνεχής ως πράξεις συνεχών στο ( 0,+∞)
Θα εξετάσουμε την f ως προς την μονοτονία στο ( 0,+∞)
x1 , x2 > 0
Έστω x1, x2 ∈( 0, +∞) : x1 < x2 ⇒ − x12 > − x22 ⇒ 1 − x12 > 1 − x2 (1)
x1 , x2 > 0
1 1
x1 < x2 ⇒ > (2)
x1 x2
(1)+(2): f ( x1 ) > f ( x2 ) άρα η f είναι γνησίως φθίνουσα στο πεδίο ορισμού της.
( )
f ( 0, +∞)  = lim f ( x), lim+ f ( x) = ( −∞, +∞) = ℝ
x →+∞ x →0
( Η μονοτονία για την εύρεση του συνόλου τιμών δεν ήταν απαραίτητη αλλά θα την χρειαστούμε σε
επόμενο ερώτημα.)
Δ2.Η f είναι γνησίως φθίνουσα στο ( 0,+∞) άρα είναι και 1-1 οπότε αντιστρέφεται και Df −1 = ℝ
fց
Δ3.Εστω y1 , y2 ∈( 0, +∞) με y1 < y2 ⇔ f ( f −1 ( y1 )) < f ( f −1 ( y2 )) ⇔ f −1 ( y1 ) < f −1 ( y2 ) άρα f −1
είναι γνησίως
φθίνουσα στο πεδίο ορισμού της.
Δ4. i.Η f −1
είναι συνεχής ℝ (
και γνησίως φθίνουσα άρα f −1 (ℝ) = lim f −1 ( x), lim f −1 ( x) όμως γνωρίζουμε το
x →+∞ x →−∞
)
σύνολο τιμών της είναι το διάστημα ( 0,+∞) οπότε έχουμε:
lim f −1 ( x) = 0 , lim f −1 ( x) = +∞
x →+∞ x →−∞
+
ii. θέτουμε όπου f −1 ( x) = u έτσι για x → +∞ είναι u → 0 ,το όριο γίνεται
1 1
u − ( − u 2 + 1) u2 + u − −1
f −1 ( x) − x u − f (u) u u u3 + u 2 − u −1 u3
lim −1 = lim+ = lim+ = lim+ = lim+ 3 2 = lim+ 3 = −1
x →+∞ f ( x) + x u →0 u + f (u) u →0 u + ( 1 − u 2 + 1) u →0 −u 2 + u + 1 + 1 u →0 −u + u + u + 1 u →0 −u
u u
Θέμα Α
55
1. Αν μια συνάρτηση f είναι συνεχής σε ένα κλειστό διάστημα [α,β], με f (a) ⋅ f (β ) < 0 , τότε η εξίσωση
f (x) = 0, x ∈( a, β ) δεν έχει άπειρες λύσεις.
2. Αν f ( x ) > 0 , τότε lim f ( x) ≥ 0 κοντά στο x0 .
x →x 0
1
ηµ
x =1
3. lim
x→0 1
x
4.Για κάθε συνάρτηση f που είναι συνεχής σε ένα σημεία x0 του πεδίου ορισμού της τότε ισχύει:
lim f ( x) = lim− f ( x) = f ( x0 )
x → x0+ x → x0
Απάντηση
1.Λ 2. Σ 3. Λ 4.Λ
Θέμα Β
Η γραφική παράσταση μιας συνάρτησης f : ℝ → ℝ δίνεται στο παρακάτω σχήμα
3 Cf
Χ’ -3 2 3 Χ
Β1.Να βρείτε ,(αν υπάρχουν) τα όρια:
i. lim f ( x) ii. lim f ( x) iii. lim f ( x)

x →0 x →2 x →3
Β2.Να βρείτε ,εφόσον υπάρχουν τα όρια:

1974 1974
i. lim ii. lim
x →3 f ( x ) x →−3 f ( x)
Β3.Να βρείτε τις τιμές των κ , λ ∈ ℝ έτσι ώστε η συνάρτηση

 f ( x) + 2κ , x < 2

g ( x) = 2, x=2
 λ f ( x), x > 2

Να είναι συνεχής στο 2.
A( x) x2 − 7 x +12
Β4.Αν lim = −2κ , lim Β( x) = 2λe και Β( x) > 0 για κάθε x ∈ ℝ να υπολογίσετε το lim Β( x) Α ( x ) .
x → 4 ( x − 4) x → 4 x →4
( όπου κ,λ οι τιμές που βρήκατε στο ερώτημα Β3.)
56
Λύση
Β1 i. lim f ( x) = 2 ii. Δεν υπάρχει lim− f ( x) = 3 ≠ 4 = lim+ f ( x) iii. lim f ( x) = 0
x →0 x→2 x→2 x →3
f ( x ) > 0 κοντα στο 3
1974
Β2. i. lim = +∞
x →3 f ( x) lim f ( x ) = 0
x→3
f ( x ) > 0 κοντα στο − 3 + f ( x ) < 0 κοντα στο − 3−

1974 1974
ii. lim +
= + ∞ , lim− = −∞ άρα δεν υπάρχει
x → −3 f ( x ) lim f ( x ) = 0 x → −3 f ( x) lim f ( x ) = 0
x →− 3+ x →− 3−
1 1
Β3. Η g(x) συνεχής στο 2 άρα lim+ g ( x) = lim− g ( x) = g (2) ⇔ 4λ = 2 = 3 + 2κ ⇔ λ = ,κ = −
x→2 x→2 2 2
1 1 A( x ) x2 − 7 x +12
Β4.Για λ = , κ = − οι υποθέσεις γίνονται: lim = 1 , lim Β( x) =e
2 2 x → 4 ( x − 4) x → 4
Το ζητούμενο όριο είναι:

Α( x) Α( x)
( x − 4) ln Β ( x ) ( x − 3)( x − 4) ln Β ( x )
Α( x ) Α ( x ) ln Β ( x ) ( x − 4)( x − 3)
lim Β( x) = lim e = lim e x−4
= lim e =
x→4 x→4 x→4 x →4
Α( x) Α( x ) 2
Α( x )
ln Β ( x ) x −7 x +12 1 2
( x 2 − 7 x +12) ln Β ( x ) ⋅ ln Β ( x ) x −7 x+12
lim e ( x − 4)( x − 3)
= lim e ( x − 4)( x − 3)
= lim e x −3 x−4
= e1⋅1⋅ln e = e
x→4 x→4 x→4
Θέμα Γ
3
Γ1.i.Δίνεται η συνάρτηση f ( x ) = , να βρείτε το πεδίο ορισμού της καθώς και το σύνολο τιμών της.
4 − x2
3
ii. Να βρείτε το πλήθος των ριζών της εξίσωσης = a για τις διάφορες τιμές του πραγματικού
4 − x2
αριθμού α.
Λύση
i.Για το πεδίο ορισμού έχουμε τον περιορισμό 4 − x > 0 ⇔ .... ⇔ x ∈ ( −2,2)
2
Για το σύνολο τιμών, εξετάζουμε την μονοτονία της f στα διαστήματα ( −2,0] , [ 0,2)
Έστω x1 , x2 ∈Α1 = ( −2,0] με
x1 < x2 ⇒ x12 > x22 ⇒ −x12 < −x22 ⇒ 4 − x12 < 4 − x22 ⇒ 4 − x12 < 4 − x22 ⇒
1 1 3 3
⇒ > ⇒ >
4− x 1
2
4 − x2 2
4− x 1
2
4 − x22
Άρα η f είναι γνησίως φθίνουσα στο Α1 = ( −2,0]
Έστω x1 , x2 ∈Α2 = [ 0,2) με
3 3
x1 < x2 ⇒ .... ⇒ <
4−x 1
2
4 − x2 2
Άρα η f είναι γνησίως αύξουσα στο Α2 = [ 0,2)
 x →−2
3
2

Η f είναι συνεχής στο Α1 = ( −2,0] και γνησίως φθίνουσα άρα f (Α1 ) =  f (0), lim+ f ( x) =  , +∞ 

)
 x →−2
3
2

Η f είναι συνεχής στο Α2 = [ 0,2) και γνησίως αύξουσα άρα f (Α2 ) =  f (0), lim+ f ( x) =  , +∞ 

)
3 3
ii.Αν a < τότε η εξίσωση = a ⇔ f ( x ) = a δεν έχει ρίζες.
2 4 − x2
57
3
= a ⇔ f ( x ) = a έχει μια ρίζα στο Α1 = ( −2,0] και μια ρίζα στο Α2 = [ 0,2)
3
Αν a ≥ τότε η εξίσωση
2 4 − x2
Γ2.Η συνάρτηση f : ℝ → ℝ είναι γνησίως μονότονη και η γραφική της παράσταση τέμνει τον άξονα x’x στο
σημείο Μ(−2,0) .Να αποδείξετε ότι η εξίσωση
f ( x 4 − x3 − x 2 − x ) = 0
Λύση
Η f είναι γνησίως μονότονη στο ℝ άρα και 1-1 ,επίσης ισχύει ότι f ( −2) = 0 άρα η εξίσωση γίνεται:
f 1−1
f ( x4 − x3 − x2 − x) = 0 ⇔ f ( x4 − x3 − x2 − x) = f ( −2) ⇔ x4 − x3 − x2 − x = −2 ⇔
x4 − x3 − x2 − x + 2 = 0 ⇔ x4 − x3 − x2 − x + 2 = 0 ⇔ (x −1)(x3 − x − 2) = 0
Η συνάρτηση g(x) = x3 − x − 2 είναι συνεχής στο [1,2] ως πολυωνιμική και g (1) g (2) < 0 άρα ισχύουν οι
προϋποθέσεις του θεωρήματος Bolzano οπότε υπάρχει μια τουλάχιστον ρίζα της εξίσωσης g(x)=0 στο (1,2)
Άρα και η αρχική έχει μια τουλάχιστον ρίζα στο (1,2).
Θέμα Δ
Δ1.i.Να υπολογίσετε τα όρια
x +1
β) lim ( x + 1 − x)
x 2
α) lim x ,
x →+∞ x →+∞
ln x
ii. Δίνεται ότι lim = 0 ,να υπολογίσετε το όριο:
x →+∞ x
 x +1 
lim  x x ⋅ ( x 2 + 1 − x) 
x →+∞
 
Λύση
x +1
 
1 1
1+ (1+ ) ln x 1
Δ1. i. α) lim x x
= lim x x
lim e x
= +∞ , ( lim (1 + ) ln x  = +∞ )
x →+∞ x →+∞ x →+∞ x →+∞
 x 
β) lim ( x + 1 − x) = lim
2
( x2 + 1 − x )( x2 + 1 + x ) = lim x +1− x
2 2
=
x →+∞ x →+∞ x →+∞
x2 + 1 + x x2 + 1 + x
 
1 1  1 1 
= lim = lim = lim  ⋅  = 0⋅ 1 = 0
x →+∞ x →+∞ x →+∞  x 
x +1 + x
2
1
x( 1 + 2 + 1)
1
1+ 2 +1 
2

x  x 
x +1
 
ii. lim  x x ⋅ ( x + 1 − x)  έχουμε απροσδιοριστία (+∞) ⋅ 0
2
x →+∞
 
Άρα θα το χειριστούμε διαφορετικά ,θα προσπαθήσουμε να εμφανίσουμε το όριο που δόθηκε ως υπόθεση
 x +1   x +1   x +1 ln x   ( x +1) lnxx 
lim  x x ⋅ ( x 2 + 1 − x)  = lim  x x ⋅ ( x 2 + 1 − x)  = lim  e x ⋅ ( x 2 + 1 − x)  = lim  e ⋅ ( x 2 + 1 − x)  =
x →+∞
  x →+∞   x→+∞   x→+∞  
 ln x   ln x 
= lim  e x eln x ⋅ ( x 2 + 1 − x)  = lim  e x x( x 2 + 1 − x)  (1)
x →+∞ x →+∞
   
58

( x2 + 1 − x )(
x2 + 1 + x  ) x2 + 1 − x2   
● xlim
→+∞
( x →+∞

x( x + 1 − x) = lim  x
2

) x +1 + x
2


=
 x →+∞  x 2
lim
 x +1 + x 
 = xlim x 2
→+∞ 
1
 =
 x +1 + x 
 
   
 1   1  1
= lim  x  = lim  =
x →+∞   x →+∞   2
1 1
 x( 1 + 2 + 1)   1+ 2 +1 
 x   x 
 ln x

● lim  e x  = 1
x →+∞
 
 ln x  1 1
Άρα από (1) το ζητούμενο όριο lim  e x x( x + 1 − x)  = 1⋅ =
2
x →+∞ 2 2
 
Δ2. Μια συνάρτηση f είναι συνεχής στο [ 2,8] με f ( x) ≠ 0 για κάθε x∈[ 2,8] .Αν f (5) > 0 και
f (2) ⋅ f (4) = f (6) ⋅ f (8) ,να αποδείξετε ότι:
i. υπάρχει x1 ∈[ 2,4] τέτοιο ώστε f 2 (x1) = f (2) ⋅ f (4)
ii. H f δεν αντιστρέφεται.
iii.Να δείξετε ότι υπάρχουν πραγματικοί αριθμοί κ.λ τέτοιοι ώστε να ισχύει:
f 2 (x) ≤ (κ + λ) f (x) −κλ
Λύση
i.Η f είναι συνεχής στο [ 2,8] με f ( x) ≠ 0 άρα η f διατηρεί πρόσημο στο [ 2,8] και επειδή f (5) > 0 άρα
f ( x) > 0 για κάθε x∈[ 2,8] .Εφαρμόζουμε θεώρημα Bolzano για την συνάρτηση g(x) = f (x) − f (2) ⋅ f (4) στο
2
[ 2,8] από όπου προκύπτει και το ζητούμενο.

ii. Στο ερώτημα i. δείξαμε ότι υπάρχει x1 ∈[ 2,4] τέτοιο ώστε f (x1) = f (2) ⋅ f (4)
2
Ανάλογα ,προκύπτει ότι υπάρχει x2 ∈[ 6,8] τέτοιο ώστε f (x2 ) = f (6) ⋅ f (8)
2
Όμως από υπόθεση f (2) ⋅ f (4) = f (6) ⋅ f (8) άρα

f ( x2 ), f ( x1 )>0
f 2 (x1) = f 2 (x2 ) ⇒ f (x1) = f (x2 ) με x1 , x2 ∈[ 2,8] άρα η f δεν είναι 1-1 συνεπώς δεν αντιστρέφεται.
iii. f ( x) ≤ (κ + λ) f ( x) − κλ ⇔ f ( x) − (κ + λ) f ( x) − κλ ≤ 0 ⇔ ( f ( x) − κ )( f ( x) − λ ) ≤ 0 (1)
2 2
Από το θεώρημα μεγίστης – ελαχίστης τιμής για την συνεχή συνάρτηση f στο [ 2,8] η f παίρνει μέγιστη Μ
και ελάχιστη τιμή μ .Άρα, για να ισχύει η (1) στο [ 2,8] αρκεί να επιλέξουμε κ=Μ, λ=μ.
59
Θέμα Α
1. Αν 1 − x ≤ f ( x) ≤ x + x για κάθε x ∈ ℝ ,τότε το lim f ( x) δεν υπάρχει.
2
x →0
2. Κάθε συνεχής συνάρτηση έχει μέγιστη και ελάχιστη τιμή.

συν x −1
3. lim =1
x →0 x
4. Δεν υπάρχει συνάρτηση f : [ 0,1] → ℝ με σύνολο τιμών το ( 0,1) .
Α2. 1. Λ 2. Λ 3. Λ 4. Σ
« Αν μια συνάρτηση f είναι ορισμένη στο διάστημα [α , β ] και f (α ) < κ < f (β ) τότε υπάρχει x0 ∈ (α , β ) με
f ( x0 ) = κ .»
Είναι αληθής ;Αν όχι, δώστε κατάλληλο παράδειγμα συνάρτησης που να τον καταρρίπτει.
 x, 0 ≤ x < 1
Α3.Δεν ισχύει , αντιπαράδειγμα η συνάρτηση f ( x) = 
− x + 5,1 ≤ x ≤ 3
Θέμα Β
Δίνεται στο ακόλουθο σχήμα η γραφική παράσταση μιας συνάρτησης f
3
y=x
Χ’ 1 3 Χ
Cf
Με την παρατήρηση του σχήματος να απαντήσετε στα ερωτήματα:

Β1.Να βρείτε το πεδίο ορισμού και το σύνολο τιμών της συνάρτησης f.
−1
B2. Να δείξετε ότι η συνάρτηση f είναι αντιστρέψιμη να χαράξετε την Cf και κατόπιν βρείτε τα σημεία
−1
τομής των Cf , Cf .
xf −1 ( x ) + 2  
(f ( x) ) + 4 − f −1 ( x ) 
−1 2
B3. Να βρείτε τα όρια i. lim ii. lim 
x → −∞ f −1 ( x ) − 2 x →−∞
 
60
Λύση
Β1. Α = [ 0, +∞ ) , f ( Α) = ( −∞,3]
B2.Η f είναι γνησίως φθίνουσα άρα και 1-1 άρα αντιστρέφεται .Η Cf και η Cf-1 είναι συμμετρικές ως προς
την y=x άρα μπορούμε να την χαράξουμε και από το σχήμα διαπιστώνουμε ότι το σημείο τομής τους είναι
το σημείο Α(1,1).
3
Cf-1 y=x
Χ’ 1 3 Χ
Cf
B3. i. Από το σχήμα βλέπουμε ότι lim f −1 ( x) = +∞ , έτσι

x →−∞
 2  2
f −1 ( x)  x + −1  x + −1 lim
2
=0
xf −1 ( x) + 2  f ( x )  == lim f ( x) x →−∞ f −1 ( x )
lim = lim = −∞
x →−∞ f −1 ( x ) − 2 x →−∞ 2 x →−∞ 2
f −1 ( x)(1 − −1 ) 1 − −1
f ( x) f ( x)
  
(f ( x) ) + 4 − f −1 ( x)  ( f −1 ( x) ) + 4 + f −1 ( x) 
−1 2 2

 
( f −1 ( x) ) + 4 − f −1 ( x)  = lim   =
2
ii. xlim 
  x→−∞  
 ( f ( x) ) + 4 + f ( x) 
→−∞ 2
−1 −1
 
( f ( x)) + 4 − ( f ( x)) = lim
−1 2 −1 2
4 4
lim = lim =
     
 ( f ( x) ) + 4 + f ( x )   (f ( x ) ) + 4 + f ( x) 
x →−∞ 2 x →−∞ 2 x →−∞
−1 −1 −1 −1
4
    f −1 ( x)  1 + + 1 

( f ( x)) 
−1 2

 
 
 
4  1 4  4
= lim = lim  −1 ⋅  = 0⋅ =0
x →−∞   x →−∞ f

( x)   1+ 0 +1
4 4
f −1 ( x)  1 + + 1

 1+ + 1 

( f ( x))  
( f ( x))  
2 2
−1
  −1
  
61
Θέμα Γ
Δίνεται η συνάρτηση f (x) = x3 + 7x −5
Γ1.Να αποδείξετε ότι :
i.Η f είναι 1-1
ii.Η εξίσωση f ( x) = 0 έχει μοναδική ρίζα στο ( 0,1)
Γ2.Αν είναι
 f ( x) − 3
 ,x ≠1
g ( x) =  x − 1
 a 2 + 3a, x = 1

Να βρείτε τον μη μηδενικό αριθμό α αν η g είναι συνεχής στο x0 = 1 .
Γ3.i. Να βρείτε τα όρια lim f ( x), lim f ( x)
x →−∞ x →+∞
ii.Να δικαιολογήσετε το γεγονός ότι υπάρχει ένα τουλάχιστον x0 ∈ ℝ τέτοιο ώστε f ( x) = 7

iii.Να βρείτε ένα διάστημα της μορφής ( λ, λ +1) μέσα στο οποίο θα ανήκει το παραπάνω x0 , όπου λ
ακέραιος.
ηµ xf ( x)
Γ4.i.Να βρείτε το lim .
x →+∞ x4
ii.Να βρείτε τον πραγματικό κ έτσι ώστε f (κ 3 − 5κ) = f (2κ − 6) .
Λύση
Γ1.Εστω x1, x1 ∈ℝ, x1 < x1 ⇒......... ⇒ f (x1) < f (x2 ) άρα f είναι γνησίως αύξουσα συνεπώς και 1-1.
ii. Θεώρημα Bolzano στο [ 0,1] …..
Γ2. H g είναι συνεχής στο x0 = 1 άρα lim− g ( x) = lim+ g ( x) ⇔ ...... ⇔ α = −5 ή α = 2
x →1 x →1
Γ3. i. lim f ( x) = −∞, lim f ( x) = +∞

x →−∞ x →+∞
ii.Από θεώρημα ενδιάμεσων τιμών , θα υπάρχει x0 ∈ ℝ τέτοιο ώστε f ( x) = 7

iii.Ένα τέτοιο διάστημα είναι το [1,2]
ηµ xf ( x) ηµ x ⋅ ( x3 + 7x − 5)  ηµ x ⋅ ( x3 + 7x − 5) 
Γ4.i. lim = lim = lim  ⋅  = 0 ⋅1 = 0 .
x →+∞ x4 x →+∞ x4 x →+∞
 x x3 
f 1−1
ii. f (κ − 5κ) = f (2κ − 6) ⇔ κ − 5κ = 2κ − 6 ⇔..... ⇔κ = 2 ή κ = −3 .
3 3
Θέμα Δ
xf ( x) = x + 2ηµ x ,για κάθε x ∈ ℝ
Δ1.Να βρείτε το f (0)
Δ2.Να αποδείξετε ότι f ( x) < 3 για κάθε x > 0 και κατόπιν να υπολογίσετε το όριο
1974
lim
x → 0+ 3 − f ( x)
π 
Δ3.Να αποδείξετε ότι η εξίσωση f ( x) = 2 έχει τουλάχιστον μια ρίζα στο  , π  .
2 
 3π 
Δ4.Να βρείτε το f ( A1 ) όπου A1 = π ,  .
 2
Δ5.Να αποδείξετε ότι υπάρχει x0 ∈ (π , +∞) τέτοιο ώστε να ισχύει:
9( x0 − π ) + 8
f ( x0 ) =
8( x0 − π ) + 9
62
Λύση
x + 2ηµ x 2ηµ x
Δ1.Για x ≠ 0 («Κοντά» στο 0 ) xf ( x ) = x + 2ηµ x ⇔ f ( x) = ⇔ f ( x) = 1 +
x x
Η f είναι συνεχής στο 0 άρα lim f ( x) = f (0)
x →0
 2ηµ x 
lim f ( x) = lim 1 + = 3 , άρα f (0) = 3
x →0 x →0
 x 
2ηµ x 2ηµ x ηµ x x >0
Δ2. Για x > 0 , f ( x) < 3 ⇔ 1 + <3⇔ <2⇔ < 1 ⇔ηµ x < x
x x x
Όμως για κάθε x ≠ 0 ισχύει:
ηµ x < x
 π
Για x ∈  0,  είναι ηµ x > 0 και x > 0 , όποτε:
 2
ηµ x < x ⇔ ηµ x < x
π
Επίσης, για x ≥ > 1 είναι ηµ x ≤ 1 άρα ηµ x < x
2
Τελικά ηµ x < x ,για κάθε x > 0 .
3− f ( x ) > 0
1974
Έτσι, lim+ = +∞
x →0 3 − f ( x) xlim
→0+
(3− f ( x )) = 0
π 
Δ3.Θεωρουμε την συνάρτηση g ( x) = f ( x) − 2 συνεχής στο  , π 
2 
π
2ηµ
π π 2 − 2 = 2 −1 = 4 −1 > 0
g( ) = f ( ) − 2 = 1+
2 2 π π π
2 2
2ηµπ
g (π ) = f (π ) − 2 = 1 + − 2 = −1 < 0
π
Εφαρμόζουμε Bolzano στην g……
 3π 
ηµ x ցπ ,
2 
 3π  
Δ4. Έστω x1 , x1 ∈ A1 = π ,  , . x1 < x2 ⇒ ηµ x1 > ηµ x2 (1)
 2 
2 2
x1 < x2 ⇒ > (2)
x1 x2
Πολλαπλασιάζουμε κατά μέλη τις (1),(2):
2ηµ x1 2ηµ x2 2ηµ x1 2ηµ x2 3π
⇒ > ⇒ 1+ > 1+ ⇒ f ( x1 ) > f ( x2 ) άρα η f είναι γνησίως φθίνουσα στο A1 = π , 
x1 x2 x1 x2  2
 3π    3π    4 
Η f είναι συνεχής στο A1 = π ,  άρα f ( A1 ) =  f   , f (π ) = 1 − ,1
 2   2    3π 
9( x − π ) + 8
Δ5. Θεωρούμε την συνάρτηση h( x) = f ( x) −
8( x − π ) + 9
9(π − π ) + 8 8 1
h(π ) = f (π ) − = 1− = > 0
8(π − π ) + 9 9 9
 9( x − π ) + 8   2ηµ x 9( x − π ) + 8  9 1
lim h( x) = lim  f ( x) −  = lim 1 + −  = 1 + 0 − = − < 0 άρα υπάρχει λ >π τέτοιο
x →+∞ x →+∞
 8( x − π ) + 9  x →+∞  x 8( x − π ) + 9  8 8
ώστε h(λ ) < 0 . Οπότε εφαρμόζουμε θεώρημα Bolzano στο [π , λ ] και προκύπτει το ζητούμενο…
63
Θέμα Α

1. Αν 0 < α < 1 τότε lim α x = 0
x →−∞
2. Αν η f είναι συνεχής στο x0, τότε lim f ( x0 + h) = f ( x0 )

h→0
3. Αν η συνάρτηση f : [α, β ] →ℝ είναι συνεχής και γνησίως φθίνουσα τότε f ( x ) ≤ f ( β ) για κάθε x ∈[α, β ] .
4. Αν P( x) πολυώνυμο περιττού βαθμού , τότε υπάρχουν αριθμοί α , β ∈ ℝ ,τέτοιοι ώστε: P(α ) ⋅ P( β ) < 0 .
Α2. 1.Λ 2. Σ 3.Λ 4.Σ
x
 1
Α3. Ο Δημητράκης για να βρει το όριο lim  1 +  σκέφτηκε ως εξής:
x →∞
 x
x
1  1
lim  1 +  = lim ( 1 + 0 ) = lim1x = 1
x
«Εφόσον x → +∞ ισχύει → 0 έχουμε
x →∞ x x →∞ x →∞
x  
Από την άλλη ο Δημητράκης χρησιμοποίησε αριθμομηχανή τσέπης και υπολόγισε την τιμή της παράστασης
x
 1
 1 +  για μεγάλα χ και διαπίστωσε ότι:
 x 
100
 1 
1+  ≈ 2.70481
 100 
1000
 1 
1+  ≈ 2.71692
 1000 
10000
 1 
1+  ≈ 2.71814 »
 10000 
Ποιο είναι το λάθος που έκανε ο Δημητράκης .Αιτιολογήστε.
Α3. Απάντηση
Όταν παίρνουμε το όριο μιας παράστασης δεν επιτρέπεται να παίρνουμε το όριο κάποιων όρων της και
να αφήνουμε τους υπολοίπους για αργότερα .Ειδικά, όταν παίρνουμε όριο , δεν πρέπει να υπάρχει καμία
εμφάνιση της μεταβλητής μετά την λήψη του ορίου .
Θέμα B
Έστω συνάρτηση f : ℝ → ℝ , η οποία είναι συνεχής ,τέτοια ώστε,
xf (x) = 2x2 +ηµx για κάθε x ≠ 0
Β1.Να δείξετε ότι
 ηµ x
2x + ,x ≠0
f (x) =  x
 1 ,x =0
Β2.Να αποδείξετε ότι
2 x −1 ≤ f ( x) ≤ 2 x + 1 ,για κάθε x∈ ℝ
Β3.Να υπολογίσετε τα όρια:
i. lim f ( x) ii. lim f ( x)
x →−∞ x →+∞
64
Β4.Να αποδείξετε ότι υπάρχει x0 ∈( 0,1) τέτοιος ώστε f ( x0 ) = 2
Λύση
Β1.Η f είναι συνεχής στο ℝ άρα είναι συνεχής και στο ο άρα lim f ( x) = f (0) (1)
x →0
2x +ηµx
2
Για x ≠ 0 : f (x) =
x
2 x 2 + ηµ x  ηµ x 
lim f ( x) = lim = lim  2 x +  = 1 άρα από (1) : f (0) = 1
x →0 x →0 x x →0
 x 
 ηµ x
2x + ,x ≠0
f (x) =  x
 1 ,x =0
Β2.Ισχυει για x=0 : −1 ≤ f (0) ≤ 1
ηµx ηµx ηµx

Για x ≠ 0 : 2x −1 < 2x + < 2x +1 ⇔−1 < <1 ⇔ <1 ⇔ ηµx < x που ισχύει.
x x x
Β3. 2 x − 1 ≤ f ( x) ≤ 2 x + 1 ,για κάθε x∈ ℝ
i.Ισχύει: lim ( 2 x + 1) = −∞ άρα προκύπτει lim f ( x) = −∞
x →−∞ x →−∞
ii.Ισχύει: lim ( 2 x − 1) = +∞ άρα προκύπτει lim f ( x) = +∞

x →+∞ x →+∞
Β4.Εφαρμοζουμε θεώρημα ενδιαμέσων τιμών για τη f στο [0,1] ή θεώρημα Bolzano για τη g ( x) = f ( x) − 2 στο
[0,1] .
Θέμα Γ
Γ1. Να βρείτε το όρια:
( x + 1)10 + ( x + 2)10 + ....... + ( x + 1974)10
i. lim
x →+∞ x10 + 197410
( x + 1)( x + 2).......( x +1974)
ii. lim
( x +1975)
x→+∞ 1974
Γ2.Δίνεται η συνάρτηση
f (x) = x2 +1 + xηµω −συνϕ , ω,ϕ ∈( 0,π )
Να βρείτε τις τιμές των ω ,φ ,ώστε:
i. lim f ( x) = +∞
x →−∞
ii. lim f ( x) = 0
x→−∞
Λύση
 1 2 1974 10 
x10  (1 + )10 + (1 + )10 + ....... + (1 + ) 
( x + 1) + ( x + 2) + ....... + ( x + 1974)
10 10 10
 x x x =
lim
Γ1. i. x →+∞ = lim
x + 1974
10 10 x →+∞
 1974 
10
x10 (1 +   )
 x 
1 2 1974 10
(1 + )10 + (1 + )10 + ....... + (1 + )
= lim x x x = 1974
x →+∞ 10
 1974 
1+  
 x 
65
1 2 1974 1 2 1974
x1974 (1 + )(1 + ).......(1 + ) (1 + )(1 + ).......(1 + )
( x + 1)( x + 2).......( x + 1974) x x x = lim x x x =1
ii. xlim = lim
( x + 1975)
→+∞ 1974 x →+∞ 1974 x →+∞ 1974
 1975   1975 
x1974 1 +   1 + 
 x   x 
 
Γ2. xlim
→−∞
( x→−∞
)

1
x2 +1 + xηµω −συνϕ = lim  −x 1+ 2 + xηµω −συνϕ  =
x 
 1 συνϕ 
= lim(−x)  1+ 2 −ηµω +  = (+∞) (1−ηµω)
x→−∞
 x x 
Ξέρουμε ότι 1−ηµω ≥ 0 για κάθε τιμή του ω ∈( 0,π )
i.Αν 1−ηµω > 0 δηλ ω ≠

π
2
το lim
x→−∞
( x2 +1 + xηµω −συνϕ = +∞ )
π
ii.Αν 1−ηµω = 0 δηλ ω = τότε
2
 x2 +1− x2   
x→−∞
( )
x→−∞
(
lim x +1 + xηµω −συνϕ = lim x +1 + x −συνϕ = lim 
2 2
x→−∞
)
 x +1 − x
2
−συνϕ  = lim 

x→−∞
1
 x +1 − x
2
−συνϕ  =

   
   
1  1 
lim  − συνϕ  = lim  − συνϕ  = −συνϕ
x →−∞   x →−∞  
1  −x  1 + 1 + 1 
 −x 1 + 2 − x     
 x    x 2
 
ϕ∈( 0,π )
π
Όμως lim f ( x) = 0 ⇔ −συνϕ = 0 ⇔ ϕ =
x →−∞ 2
Θέμα Δ
Έστω δυο συναρτήσεις f , g : ℝ → ℝ για τις οποίες ισχύει:
f (x) = g(g(x)) + e1974x ,για κάθε x ∈ ℝ
Αν η συνάρτηση g είναι γνησίως αύξουσα και για κάθε x0 ∈ ℝ το όριο lim g(x) υπάρχει και είναι
x→x0
πραγματικός αριθμός ,να αποδείξετε ότι:

Δ1. Η συνάρτηση f είναι γνησίως αύξουσα
Δ2.Η συνάρτηση g είναι συνεχής στο ℝ
Δ3.Επιπλεον ισχύει ότι:
lim g ( x) = 1 και g ( x) ≠ 0 για κάθε x ∈ ℝ
x →0
Να δείξετε ότι:
i. f ( x) > 1 για κάθε x ∈ ℝ
ii. η εξίσωση
x2 g(1− x4 ) + x3 f (2x4 ) + x4 f (x2 ) =1
Έχει μια τουλάχιστον ρίζα στο διάστημα ( −1,1) .
Λύση
fր fր
Δ1.Εστω x1 , x2 ∈ ℝ με x1 < x2 ⇒ g ( x1 ) < g ( x2 ) ⇒ g ( g ( x1 )) < g ( g ( x2 )) (1)
e2019 x ր
x1 < x2 ⇒ 1974 x1 < 1974 x2 ⇒ e1974 x1 < e1974 x2 (2)
(1)+(2): g ( g ( x1 )) + e2019 x1 < g ( g ( x2 )) + e2019 x2 ⇒ f ( x1 ) < f ( x2 ) άρα η συνάρτηση f είναι γνησίως αύξουσα.
Δ2.Εστω τυχαίο x0 ∈ ℝ τότε lim g(x) = α ∈ ℝ
x→x0
66
gր
Για x > x0 ⇒ g ( x) > g ( x0 ) άρα lim g( x) ≥ g(x0 ) ή α ≥ g ( x0 )
x→x0
gր
Για x < x0 ⇒ g( x) < g( x0 ) άρα lim g( x) ≤ g(x0 ) ή α ≤ g ( x0 )
x→x0
Άρα α = g ( x0 ) δηλαδή για κάθε x0 ∈ ℝ ισχύει: lim g( x) = g( x0 )

x→x0
Δ3. i.Η g συνεχής στο ℝ με g ( x) ≠ 0 για κάθε x ∈ ℝ άρα διατηρεί πρόσημο στο ℝ .
Η g συνεχής στο ℝ άρα και στο 0 οπότε lim g ( x) = g (0) = 1 > 0 απ’ οπού προκύπτει ότι g ( x) > 0 για κάθε x ∈ ℝ
x→0
Οπότε,
gր
g ( x) > 0 ⇔ g ( g ( x)) > g (0) ⇔ g ( g ( x)) > 1 (3)
Για κάθε x ∈ ℝ ισχύει: e
1974x
> 0 (4)
(3)+(4): g(g(x)) + e 1974x
>1 ⇔ f (x) >1
ii. x g(1− x ) + x f (2x ) + x4 f (x2 ) =1 ⇔ x2 g(1− x4 ) + x3 f (2x4 ) + x4 f (x2 ) −1 = 0
2 4 3 4
Θεωρούμε την συνάρτηση:

h(x) = x2 g(1− x4 ) + x3 f (2x4 ) + x4 f (x2 ) −1
Η h είναι συνεχής στο [ −1,1] ως πράξεις συνέχων συναρτήσεων,
g (0) =1
h(−1) = g (0) − f (2) + f (1) − 1 = g (0) − f (2) + f (1) − 1 = f (1) − f (2) < 0
fր
( 1 < 2 ⇔ f (1) < f (2) ⇔ f (1) − f (2) < 0 )
h(1) = g (0) + f (2) + f (1) −1 = f (2) + f (1) > 0

Άρα, ικανοποιούνται οι προϋποθέσεις του θεωρήματος Bolzano και προκύπτει το ζητούμενο.
67
Θέμα Α

1.Αν lim f ( x ) = l ∈ ℝ για κάθε x0 ∈ D f τότε η f είναι συνεχής στο x0
x → x0
 1  1
x→0 x→0
 x   x  x→0
1
ηµ (− )
x =1
3. xlim
→+∞ 1
(− )
x
4. Δεν υπάρχει συνεχής συνάρτηση f : [ 2,4] → ℝ με σύνολο τιμών το ( 2,4] .
Απάντηση
Α2. 1.Λ 2.Λ 3.Σ 4.Σ
Θέμα B
f (x) = x4 − x3 + 2x2 −3x + a, x ∈ℝ
Όπου α σταθερός πραγματικός αριθμός τέτοιος, ώστε
f ( x)
lim = β ∈ℝ
x →1 x −1
Β1.Να αποδείξετε ότι α=1.
Β2.Να βρείτε την τιμή του β.
Β3.Να αποδείξετε ότι η γραφική παράσταση της f όταν x∈( 0,1) τέμνει τον οριζόντιο άξονα x’x σε ένα
σημείο
Β4.Να υπολογίσετε το όριο:
2019
lim
x →1 f ( x ) ln x
Λύση
f ( x)
Β1. g ( x) = ⇔ g ( x)( x −1) = f ( x) λαμβάνουμε όρια (υπάρχουν)
x −1
lim[ g( x)( x −1)] = lim f (x) ⇒ lim f ( x) = 0
x→1 x→1 x→1
(1)
Η f συνεχής στο ℝ άρα είναι συνεχής και στο 1 άρα lim f ( x) = f (1) = 0
x →1
Έτσι f (1) = 0 ⇔1 −1 + 2⋅1 − 3⋅1+ a = 0 ⇔α =1

4 3 2
f (x) = x4 − x3 + 2x2 − 3x +1, x ∈ℝ

x4 − x3 + 2 x2 − 3x + 1 Horner µε 1 και παραγοντοποιηση ( x − 1)( x3 + 2 x − 1)
= lim ( x3 + 2 x −1) = 2
f ( x)
Β2. lim = lim = lim
x →1 x −1 x→1 x −1 x →1 x −1 x →1
Άρα β=2.
B3.Απο το ερώτημα B2 έχουμε :
f (x) = (x −1)(x3 + 2x −1) για κάθε x∈ ℝ
Αρκεί λοιπόν να αποδείξουμε ότι στο διάστημα (0,1) η εξίσωση x + 2x −1 = 0 έχει μοναδική ριζα.
3
Εφαρμόζουμε Θεώρημα Bolzano στην συνάρτηση g(x) = x3 + 2x −1 στο [ 0,1] άρα υπάρχει τουλάχιστον μια
ρίζα στο (0,1) της g ( x) = 0 και λόγω μονοτονίας της g(γνησίως αύξουσα) είναι μοναδική.
68
Β4. f (x) = (x −1)(x + 2x −1) 3
lim( x3 + 2x −1) = 2 > 0 άρα κοντά στο 1 , x 3 + 2 x − 1 > 0

x→1
( x −1) ⋅ ln x > 0 κοντά στο 1

Άρα (x −1)(x3 + 2x −1)ln x = f (x)ln x > 0 κοντά στο 1, lim( f (x)ln x) = 0
x→1
2019
Τελικά, το ζητούμενο όριο είναι: lim = +∞
x →1 f ( x) ln x
Θέμα Γ
Δίνεται η συνάρτηση f ( x) = ln x + e x − e, x ∈ ( 0, +∞ )
2
 1 
Γ1.Να βρείτε το πρόσημο της τιμής f  .
 2019 
Γ2.Να βρείτε το σύνολο τιμών της f.
 1   1 
f  f 
Γ3.Να δείξετε ότι : 
2019 
< 
2019 
.
f 3 2018 f 3 2019 ( ) ( )
f (a) x + x 2 + 2019 5
Γ4.Αν a > 0 ,να δείξετε ότι : lim = +∞
x →−∞ 1 4
f   x + 2019
a
1
Γ5.Να βρείτε τις πραγματικές τιμές κ,λ ( λ > ) αν ισχύει:
2
eκ +λ 2
+ ln(κ 2 + λ 2 ) = e2λ −1 + ln(2λ −1) .
2
Λύση
Γ1.Έστω x1, x2 ∈( 0, +∞) με x1 < x2 ⇒ ln x1 < ln x2
2 2
x1 < x2 ⇒ x12 < x22 ⇒ e x1 < ex2 (+)
x12 2
x12 2
ln x1 + e < ln x2 + ex2 ⇒ ln x1 + e − e < ln x2 + e x2 − e ⇒ f ( x1 ) < f ( x2 ) .
Άρα η f είναι γνησίως αύξουσα στο ( 0,+∞) .Επίσης παρατηρούμε ότι f (1) = ln1 + e1 − e = 0
f ր ( 0, +∞ )
1  1   1 
Έτσι <1 ⇒ f   < f (1) ⇔ f  <0
2019  2019   2019 
Γ2. H f είναι συνεχής και γνησίως αύξουσα στο A = ( 0, +∞) συνεπώς f ( A) = lim f ( x ), lim f ( x ) = ( −∞ , +∞ ) ( x → 0+ x → +∞
)
( 2
)
lim f ( x) = lim+ ln x + e x − e = −∞ + 1 − e = −∞ , lim+ f ( x) = .. = +∞
x → 0+ x→0 x →0
f ր( 0, +∞ )
Γ3. 1 < 3 2018 < 3 2019 ⇒ f (1) < f ( 3 2018) < f ( 3 2019) ⇒
 1   1   1 
f < 0
 2019 
f  f 
0 < f ( 3 2018) < f ( 3 2019) ⇒
1
>
1
⇒  2019  <  2019 
f ( 3 2018) f ( 3 2019) f ( 3 2018) f ( 3 2019)
f (a) x5 + x 2 + 2017 f (a ) x 5 f (a )
Γ4. xlim = lim = lim x (1)
→−∞ 1 4 x →−∞  1  4 x →−∞  1 
f   x + 2017 f  x f 
a a a
Για κάθε a > 0 :
1 f (a )
Αν a > 1 και 0 < 1 < 1 συνεπώς f   < f (1) = 0 , f (a) > f (1) = 0 οπότε <0
α  a  1
f 
a
69
1 1 f (a )
Αν 0 < α < 1 και > 1 συνεπώς f   > f (1) = 0 , f (a ) < f (1) = 0 οπότε <0
a a 1
f 
a
f (a)
<0
1
f 
f (a) f (a)  
a
Άρα (1): lim x= (−∞) = + ∞
x →−∞ 1 1
f  f 
a a
Γ5. eκ + λ2
+ ln(κ 2 + λ 2 ) = e2λ −1 + ln(2λ −1) ⇔ eκ + λ2
+ ln(κ 2 + λ 2 ) − e = e2λ −1 + ln(2λ − 1) − e ⇔
2 2
f ր αρα f 1−1
⇔ f (κ 2 + λ 2 ) = f (2λ − 1) ⇔ κ 2 + λ 2 = 2λ − 1 ⇔ κ 2 + λ 2 − 2λ + 1 = 0 ⇔ κ 2 + (λ − 1)2 = 0 ⇔
⇔ κ = 0 και λ = 1
Θέμα Δ
Δίνονται οι συνεχείς συναρτήσεις f,g:ℝ για τις οποίες ισχύει f ( x ) g ( x ) = − e x , για κάθε x ∈ ℝ .
Δ1. Αν f ( 2017 ) > 0 , να βρείτε το πρόσημο των συναρτήσεων f και g .
g ( 2017 ) x 4 + 3x 3 + 1
Δ2. Να βρείτε το όριο lim ,θ ∈ ℝ .
x → +∞
( θ − ηµθ ) x + ( θ − 1) x − 1
3
Δ3. Αν f (1) < e και g ( − 2 ) > − 2 ,να αποδείξετε ότι η γραφική παράσταση της συνάρτησης g τέμνει την
ευθεία y = x σε ένα τουλάχιστον σημείο με τετμημένη x 0 ∈ ( − 2,1) .
Λύση
Δ1. Είναι f ( x ) g ( x ) = − e x < 0 , για κάθε x ∈ ℝ , άρα f ( x ) g ( x ) < 0 για κάθε x ∈ ℝ . Επομένως οι
συναρτήσεις f,g δεν έχουν ρίζες στο ℝ και αφού είναι και συνεχείς θα διατηρούν σταθερό πρόσημο, για
κάθε x ∈ ℝ και μάλιστα ετερόσημες.
Η συνάρτηση f διατηρεί σταθερό πρόσημο σε όλο το ℝ και επειδή f ( 2017 ) > 0 , θα είναι f ( x ) > 0 , για
κάθε x ∈ ℝ . Άρα η g ( x ) < 0 , για κάθε x ∈ ℝ .
Δ2. Αφού g ( x ) < 0 , για κάθε x ∈ ℝ , τότε g ( 2017 ) < 0 .
Αν θ = 0 τότε ηµθ = θ ⇔ θ − ηµθ = 0 και το όριο γίνεται:
g ( 2017 ) x 4 + 3x 3 + 1 g ( 2017 ) x 4 g ( 2017 ) < 0

lim = lim = −g ( 2017 ) lim x 3 = −g ( 2017 )( +∞ ) = + ∞
x →+∞ −x −1 x →+∞ −x x →+∞
Αν θ ≠ 0 τότε ηµθ < θ ⇔ θ − ηµθ > 0 και το όριο γίνεται:
g ( 2017 ) x 4 + 3x 3 + 1 g ( 2017 ) x 4 g ( 2017 ) g ( 2017 ) g ( 2017 ) < 0

lim = lim = lim x = ( +∞ ) θ − ηµθ
= −∞.
x → +∞
( θ − ηµθ ) x + ( θ − 1) x − 1
3 x →+∞
( θ − ηµθ ) x 3
θ − ηµθ x → +∞ θ − ηµθ >0
Δ3. Πρέπει να αποδείξουμε ότι η εξίσωση g ( x ) = x έχει μια τουλάχιστον λύση στο ( − 2,1) .
Έστω η συνάρτηση h ( x ) = g ( x ) − x , η οποία είναι συνεχής (ως άθροισμα συνεχών) στο [ −2,1] .
−e
Είναι h (1) = g (1) − 1< − 1 − 1= − 2 < 0 , γιατί: f (1) g (1) = − e ⇔ g (1) = < −1 αφού
f (1)
e e
f (1) < e ⇔ >1⇔ − < −1 .
f (1) f (1)
Επίσης h ( − 2 ) = g ( − 2 ) + 2 > − 2 + 2 = 0 ⇔ h ( − 2 ) > 0 .
Άρα η h είναι συνεχής στο [ −2,1] και h ( −2 ) h (1) < 0 , οπότε ισχύει το Θ.Bolzano που σημαίνει ότι υπάρχει
ένα τουλάχιστον x 0 ∈ ( − 2,1) τέτοιο ώστε h ( x 0 ) = 0 ⇔ g ( x 0 ) = x 0 .
70
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1.Μαθηματικά Θετικού προσανατολισμού, Ανδρεαδάκης, Κατσαργύρης,Μέτης. Ο.Ε.Δ.Β
2. Μαθηματικά Γ Λυκείου ,Ξένος. Θ. ,Εκδόσεις Ζήτη
3. Βιβλίο του διδάσκοντος. Για το μάθημα ανάλυση της Γ λυκείου, Γ.Παντελίδη, Εκδόσεις Ζήτη
4.Μαθηματικά Γ Λυκείου, Στεργίου– Νάκης , Εκδόσεις Σαββάλα
5.Μαθηματικά Γ Λυκείου, Μαυρίδης Γ., Εκδόσεις Μαυρίδη
6.Μαθηματικά Γ Λυκείου, Σκομπρής Γ., Εκδόσεις Σαββάλα
7.Μαθηματικά Γ Λυκείου ,Μιχαηλίδης Γ., Εκδόσεις Ελληνοεκδοτική
8. Ανάλυση, Μπαραλός Γ. Εκδόσεις Παπαδημητρόπουλου
9. Ανάλυση, Ντζιώρας.Η, Εκδόσεις Πατάκη
10.Συναρτήσεις Θ.Ν. Καζαντζής. Εκδόσεις Τυποεκδοτική
11.Μαθηματικά-Ανάλυση,Μαντάς Γ. ,Εκδόσεις Μαντά
12.Μαθηματικά-Ανάλυση,Ευρυπιώτης Σ.Γ. ,Εκδόσεις Πατάκη
13.Μαθηματικα-Αναλυση,Μπαιλάκης Σ.Γ., Εκδόσεις Σαββάλα
14. Ανάλυση 1,2,3,Γκατζούλη Κ., Εκδόσεις Γκατζούλη
15. διαγωνίσματα και 150 γενικά θέματα , Πατήλας Χ. Εκδόσεις Μαυρίδη
16.Μαθηματικά Γ Λυκείου, Β &Ρ Σπανδάγου., Εκδόσεις Αίθρα
17.Μαθηματικά Γ Λυκείου, Αρχείο Σ.Ο.Κ.Ο.Ν, Αρχείο ΕΜΕ, Αρχείο θεμάτων πανελλαδικών
18.ΕΥΚΛΕΙΔΗΣ Β
19. Οδηγός επανάληψης στα μαθηματικά Γ λυκείου, Χ.Πατήλας, εκδόσεις Κωστόγιαννος
20. Θέματα μαθηματικών κατεύθυνσης,Πανουσάκης Ν., Εκδοτικός όμιλος Συγγραφέων καθηγητών
21. Θέματα για πανελλήνιες εξετάσεις πρώτης δέσμης, Σάκης Λιπορδέζης
22. Μαθηματική ανάλυση Ρασσιάς Μ. ,Εκδόσεις Σαββάλα
23.Study4exams
Τα σχήματα επιμελήθηκε ο Ντόναλντ Ντάκ ενώ τους γραμμοκώδικες ( qr-code) δημιούργησε ο Οβελίξ σε
συνεργασία με τον Κακοφωνίξ.
71

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΣΥΝΕΧΕΙΑ -ΟΡΙΑ

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΣΥΝΕΧΕΙΑ -ΟΡΙΑ

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΣΥΝΕΧΕΙΑ -ΟΡΙΑ

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

15 MINI ΚΡΙΤΗΡΙΑ

Α2. Να χαρακτηρίσετε καθεμία από τις παρακάτω προτάσεις ως σωστή ή λανθασμένη.

3.Αν ισχύει α > 1 τότε lim α = +∞ . χ

αποδείξετε ότι lim f(x) = L

τέτοιο ώστε f (x0 ) = 0 .

Β4. Να υπολογίσετε το όριο lim

Είναι αληθής; Αν όχι, δώστε κατάλληλο παράδειγμα που να τον καταρρίπτει.

( κ σταθερός πραγματικός αριθμός)

Είναι αληθής; Αν όχι, δώστε κατάλληλο παράδειγμα που να τον καταρρίπτει.

Β1. το σύνολο τιμών της f.

Α4. Δίνεται ο ακόλουθος ισχυρισμός:

Γ2. Να δείξετε ότι υπάρχει τουλάχιστον ένα x0 ∈( 0,1) , ώστε: f ( x0 ) = 3x0 ( ηµ 2 1 ≈

Δ2. Να αποδείξετε ότι ο τύπος της f είναι. f ( x) = − x + x +1, x ∈ℝ

Δ3. Να βρείτε το όριο. lim x − f ( x )

3. Αν lim f ( x) = 10 τότε lim f ( x) = ±10

4. Αν η f έχει πεδίο ορισμού το (1, +∞) και lim+ f ( x ) = 7 τότε lim f ( x) = 7 .

2. Υπάρχει x0 ∈[ 0,1] τέτοιο ώστε να ισχύει: f ( x0 ) =

● 4f ( x ) + 3f ( x +1) = 2x −1974 , για κάθε x ∈ ℝ .

Γ1. Να βρείτε το όριο lim f ( x ) καθώς και το f (1)

g ( x ) = x −1 σε ένα τουλάχιστον σημείο με τετμημένη x 0 ∈ ( 0,1) .

Θεωρούμε την συνάρτηση g ( x ) = ln f ( x ) .

Α2. Να χαρακτηρίσετε καθεμία από τις παρακάτω προτάσεις ως σωστή ή λανθασμένη.

Α2. Να χαρακτηρίσετε καθεμία από τις παρακάτω προτάσεις ως σωστή ή λανθασμένη.

Είναι η f συνεχής στο ℝ ;

Έχει μια τουλάχιστον θετική ρίζα.

Γ2.Θεωρουμε συναρτήσει f, ορισμένη στο ℝ ,για την οποία ισχύει:

Α2. Να χαρακτηρίσετε καθεμία από τις παρακάτω προτάσεις ως σωστή ή λανθασμένη.

Β1.Να βρείτε ,(αν υπάρχουν) τα όρια:

i. lim f ( x) ii. lim f ( x) iii. lim f ( x)

Β2.Να βρείτε ,εφόσον υπάρχουν τα όρια:

Β3.Να βρείτε τις τιμές των κ , λ ∈ℝ έτσι ώστε η συνάρτηση

( όπου κ,λ οι τιμές που βρήκατε στο ερώτημα Β3)

Δ1.i.Να υπολογίσετε τα όρια:

i. υπάρχει x1 ∈[ 2,4] τέτοιο ώστε f 2 ( x1 ) = f (2) ⋅ f (4)

ii. H f δεν αντιστρέφεται.

iii.Να δείξετε ότι υπάρχουν πραγματικοί αριθμοί κ, λ τέτοιοι ώστε να ισχύει:

Α2. Να χαρακτηρίσετε καθεμία από τις παρακάτω προτάσεις ως σωστή ή λανθασμένη.

2. Κάθε συνεχής συνάρτηση έχει μέγιστη και ελάχιστη τιμή.

Α3.Δίνεται ο ακόλουθος ισχυρισμός:

Με την παρατήρηση του σχήματος να απαντήσετε στα ερωτήματα:

ii.Να δικαιολογήσετε το γεγονός ότι υπάρχει ένα τουλάχιστον x0 ∈ ℝ τέτοιο ώστε f ( x) = 7

διάστημα [ a, β ] του πεδίου ορισμού της.

Α2. Να χαρακτηρίσετε καθεμία από τις παρακάτω προτάσεις ως σωστή ή λανθασμένη.

2. Αν η f είναι συνεχής στο x0, τότε lim f ( x0 + h) = f ( x0 )

Β3.Να υπολογίσετε τα όρια:

Β4.Να αποδείξετε ότι υπάρχει x0 ∈( 0,1) τέτοιος ώστε f ( x0 ) = 2

πραγματικός αριθμός ,να αποδείξετε ότι:

lim g ( x) = 1 και g ( x) ≠ 0 για κάθε x ∈ ℝ

Α2. Να χαρακτηρίσετε καθεμία από τις παρακάτω προτάσεις ως σωστή ή λανθασμένη.

3.Αν ισχύει α > 1 τότε lim α = +∞ . χ

Α3.Δίνεται ο ακόλουθος ισχυρισμός:

Α3.Όχι .Για παράδειγμα, οι συναρτήσεις ;

lim ( f(x) + g(x) ) ∈ ℝ αλλά lim f(x),lim g(x) δεν υπάρχουν

f(x) + x + ημx xg(x) + x 2 + x + ημx ( xg(x) + x 2

xf(x) − x3 x(xg(x) + x2 ) − x3 x2 g(x) x2 g(x)

1 ≤ lim− f(x) = lim+ f(x) ≤ 1 συνεπώς lim f(x) = 1

 ημ(x − 1)   ημ(x − 1)   ημ(x − 1) 1   ημ(x − 1)  1

 ημ(x − 1)  1 1 α ημ(x − 1) u = x − 1 ημu

αποδείξετε ότι lim f(x) = L

Δ2. Κοντά στο x0 ∈ℝ ισχύει