Filipino Reviewer
Filipino Reviewer
Filipino Reviewer
Karaniwang anyo ng isang morpema na maaaring magbago dahil sa impluwensya ng mga katabing
morpema.
Asimilasyon—ang mga tunog ng isang salita ay umaayon sa katabing tunog nito. makikita ang pagbabagong
ito sa mga morpemang unlaping nagtatapos sa –ng gaya ng pang-, mang, mapang-, sing-, kasing-, magkasing-,
sang, at labing.
Uri ng Asimilasyon
Di ganap o parsyal
Ang pang, mang,sing at iba pa ay nananatili kung ang sinusundang salita ay nagsisimula sa
patinig at sa mga titik na k,g,h,m,n,ng,w,y
Nagiging PAN,MAN,SIN at iba pa kapag ang kasunod na salita ay nagsisimula sa mga titik na
d,l,r,s,t
mang+dukot=mandukot pang+laro=panlaro
pang+sukat=pansukat
Nagiging PAM, MAM, SIM at iba pa, kapag ang kasunod na salita ay nagsisimula sa mga titik
na p at b.
Mang+bola=mambola pang+bayan=pambyan
Ganap
Nawawala ang unang tunog na nilalapian dahil ito ay naasimila o napapasama sa naunang
ponema.
Hal: pang+tali—pantali=panali
Mang+bato—mambato=mamato
2. Pagbabago ng Ponema
1
v May pagkakataon na hindi maaaring magpalitan ang ponemang /d/ at /r/ sapgkat nagkakaroon ng
pagbabago sa kahulugan. Halimbawa sa salitang madikit (sticky) at marikit ( pretty). Ang iba pang mga salita
tulad ng madilim, madahon, madamo ay hindi nagbabago.
Metatesis – ito ay tumutukoy sa mga ponemang nagpapalitan ng posisyon. Minsan may isa o dalawang
ponema ang nakakaltas.
Atip+an—atipan= aptan
Silid+an—silidan= sidlan
Pagkaltas ng ponema—sa uring ito, nawawala ang tunog na patinig sa gitna ng salita.
Hal: dating-datingan-datnan
Halik- halikan-hagkan
Iwas+an- iwasan
Maypungos – ang mga salitang nawawalan ng isa o dalawang ponema sa unahan ng inuunlapiang salita
Pag-aangkop-- may pagbabago sa mga salita na nagiging maikli kaysa orihinal. Nawawala ang ilang mga
tunog.
Wika ko—ikako
2
Mga Ponemang Patinig ng Filipino
harap
gitna
likod
Mataas
/i/
/u/
Gitna
/e/
/o/
mababa
/a/
PARAAN NG ARTIKULASYON
PUNTO NG ARTIKULASYON
Panlabi
Pangngipin
Panggilagid
Pangngalangala
Glottal
Palatal
Velar
Pasara w.t.
m.t.
3
t
Pailong
Pasutsot
Pagilid
Pakatal
Malapatinig
4
Mga Tungkulin ng Wika
Katangian
pasalita
pasulat
Pang-interaksyonal
Liham- pangkaibigan
Pang-instrumental
Liham-pangangalakal
Panregulatori
Panuto
Pampersonal
Liham sa patnugot
Pang-imahinasyon
Akdang pampanitikan
Pangheuristiko
Sarbey, pananaliksik
Pang-impormatib
5
ANTAS NG WIKA
Pormal- wikang istandard dahil kinikilala, tintanggap at ginagamit ng higit na nakararami lalo na ng mga
nakapag-aral ng wika.
1. Pambansa- salitang karaniwang ginagamit sa mga aklat pangwika/pambalarila sa lahat ng mga paaralan.
Wikang panturo rin ito.
2. Pampanitikan-salitang gamitin ng mga manunulat sa kanilang mga akdang pampanitikan. Ito ang mga
salitang matatayog, malalalim, makulay at masining.
3. Balbal- slang kung sa Ingles. Gamitin ng mga pangkat-pangkat upang magkaroon sila ng sarili nilang
codes.
A. Barayti ng Wika
1. Dayalek- tumutukoy sa wikain. Ang Tagalog ay isang wika at bilang isang wika, nagkakaroon ito ng
barayti ayon sa lugar na gumagamit nito. Kasama rito ang punto, bokabularyo o pagkakabuo ng mga salita
(Zafra at Constantino).
na baboy?
6
(Maynila) Sir, ano po ba ang baon mo ngayon? Namalengke po kasi ako
2. Idyolek- ito ang pinakaliberal na barayti sapagkat umaayon ito ayon sa personal o indibidwal nagamit ng
wika. Hal: SIYA
3. Sosyolek- wikang gamit ng mga taong may halos iisang paniniwala, antas ng edukasyon, pamumuhay o
maging hanapbuhay ay madalas na magkakasama sa iisang pangkat. Natural lamang na sa kanilang pangkat,
umiiral ang iisang wikang kanilang lubos na nauunawaan ngunit kaiba naman sa mga taong labas sa kanilang
pangkat.
Hal: dekada 70, nagging popular ang Taglish, engalog o maging ang
Filipinong sosyal.
TEORYA NG PAGBASA
Bottom up- (behaviorist) pagkilala ng mga seye ng mga nakasulat na simbolo (stimulus)
-ang pagkatuto sa pagbasa ay nagsisimula s payugtu-yugtong pagkilala ng mga salita, parirala, pangungusap ng
buong teksto bago pa man ang pagpapakhulugan sa teksto.
- ang tagabasa ay isang napaaktibong partisipant sa proseso ng pagbasa. May dati nang kaalaman(prior
knowledge) na nakaimbak sa kaniyan isipan at may sariling kakayahn sa wika (lanuage proficiency) na gamit.
7
-ang teksto ay kumakatawan sa wika at kaisipan ng awtor at sa pag-unawa nito, ginagamit ng mambabasa ang
kaniyang kaalaman sa wika at sariling konsepto o kaisipan kung saan nagaganap ang interaksyon ng
mambabasa at ng awtor.
4. iskema- ang teksto ay nagbibigay lamang ng direksyon sa nakikinig o mambabasa kung paano
Iskiming- pagbasang napakabilis na naisasakripisyo na ang pagkilala at pag-alam sa layunin. Madalas mangyari
sa mga taong abala sa araw-araw na gawain.
Iskaning- higit itong nakapokus sa isang tiyak na impormasyon sa isang pahina. Hindi nito layuning makita ang
lahat ng may kinalaman sa kaniyang paksa o maging ang kaisipan ng isang awtor. Ang mahalaga ay makita ang
isang tiyak na nais sa pinakamabilis na paraan. Hal: numero,diksyunaryo, nanalo sa lotto,LET result
Kritikal- pagbasang may layuning makagawa ng isang komprehensibong report, riserts at iba pang
dokumentong nangangailangan ng matibay na batayan. Sinusuri nang husto sa istilong ito ang bawat pahayag
upang hindi maligaw sa pag-alam ng tunay na kahulugan.
Muling basa- isinasagawa kung nagkaroon ng iba pang bagay na dapat kumpirmahin. Makabubuti ito upang
matiyak ang mga impormasyong may kaunting kalabuan pa sa mambabasa. Hal: akdang pammpanitikan gaya
ng tula
(Content)
Si Edward Anthony (1963) ay nagbigay ng kanyang depinisyon tungkol sa dulog, pamaraan at teknik na
tinanggap ng maraming guro sa loob ng mahabang panahon
8
· Dulog – set ng mga asamsyon o mga pagpapalagay hinggil sa kalikasan ng wika, pagkatuto at pagturo
· Pamaraan – isang panlahat na pagpaplano para sa isang sistematikong paglalahad ng wika batay sa
napiling pagdulog.
· Teknik – tiyak na mga gawaing nakikita sa klasrum at consistent sa isang pamaraan at nauugnay rin sa
isang pagdulog.
A. Pakikinig
Ang pakikinig ay isang complex na proseso kung saan ginagawa ng ating isipan na lapatan ng
pagpapakahulugan ang anumang pagsasalitang napakinggan. Ang proseso sa pakikinig ay may tatlong bahagi,
pagtanggap, paglilimi o pagbibigay tuon at pagpapakahulugan (Wolvin and Coakley, 1979)
Ang pakikinig ay ang kakayahang matukoy at maunawaan kung ano ang sinasabi ng ating kausap
(yagang, 1993). Nakapaloob sa kasanayang ito ang pag-uunawa sa diin at bigkas, balarila at talasalitaan at
pagpapakahulugan sa nais iparating ng tagapagsalita (Howatt at Dakin:1974, binanggit kay Yaging). Ang
mahusay na tagapakinig ay may kakayahang isagawa ang apat na ito nang sabay-sabay.
B. Pagsasalita
Ang pagsasalita ang pinakagamiting pagpapahayag sa wika. Isang katangian ng pagsasalita na kaiba sa
pagsulat ay ang pagbibigyan sa pagsasalita (turn taking)
9
Mga Teknik na Maaring Gamitin ng Guro Upang Malinang ang Kasanayan sa Pagsasalita ng mga Bata.
· Mga Dula-Dulaan
C. Pagbasa
Sinabi ni Goodman (1967, 1971, 1973) na ang pagbasa ay isang psycholinguistic guessing game kung
saan ang nagbabasa ay nagbubuong muli ng isang mensahe o kaisipang hango sa tekstong binabasa.
Si Coady 91978) ay nagbigay din ng elaborasyon sa kaisipan ni Goodman sa pagbasa. Ayon kay Coady,
para sa lubusang pag-unawa ng isang teksto, kailangang ang dating kaalaman ng tagabasa ay maiugnay niya sa
kanyang kakayahang bumuo ng mga konsepto / kaisipan at kasanayan sa pagpoproseso ng mga impormasyong
masasalamin sa teksto.
1. Ugnayan ng Tanong-sagot
Ugnayan ng Tanong-sagot (US-QAR sa ingles) ay binuo ni Raphael (a982-1986) upang mapataas ang antas ng
kakayahan ng mga mag-aaral sa pagsagot ng mga tanong sa pag-unawa sa pamamagitan ng isang sistematikong
pagsusuri ng tanong sa pag-unawa sa pamamagitan ngisang sistematikong pagsusuri ng mga tanong.
Ang dulog DR-Ta (Stauffer 1969, 1976) ay para sa paglinang ng komprehensyon ng buong klase / pangkat. Sa
dulog na ito, ang mga bata ay aktibong nakikilahok sa talakayan sa tulong ng mga tanong na nasa mataas na
lebel ng pag-iisp.
Layunan ng DR-TA na matulungan ang mga bata sa pagtatakda ng sariling layunin sa pagbasa, pagbibigay ng
sariling hula o palagay na ginagamit ang dating kaalaman at kaalamang buhat sa teksto, pagbuo ng isang
sintesis ng mga impormasyon, pagpapatunay at mga pagbabago ng mga prediskyon at pagbuo ng isang
konklusyon.
10
3. DRA (Directed Reading Activity) o Pinatnubayang Pagbasa
Ang pagdulog na ito sa pagtuturo ng pagbasa ay matagal nang ginamit sa mga paaralan. Bagama’t may ilang
modipikasyon na ipinapasok sa pagdaraan ng mga taon, nanatili pa rin ang mga pangunahing layunin ng
pinatnubayang pagbasa: maihanda nang husto ang mga bata sa pagbasa, mabigyang –diin ang pagkilala sa salita
at ang paglinang ng mga kasanayan sa pag-unawa at mapatnubuyan ang mga bata sa pagbasa ng isang
itinakdang kuwento.
Layunin ng istratehiyang ReQuest na linangin ang aktibong pag-unawa sa pagbasa ng mga bata sa pamamagitan
ng pagbuo ng mga tanong, pagbuo ng layunin sa pagbasa, at pag-uugnay ng mga impormasyon. Isinasaalang-
alang din ang istratehiyang ito ang pagmomonitor sa sarili hingil sa prosesong isinasagawa sa pag-unawa ng
isang teksto.
Mahalaga para sa pag-unawa angpagkakaroon ng kaalaman sa kayarian ng kuwento (story sense.) ito’y
makatulong upang mahaka ng bumabasa ang proseso kung paano inilalahad ang isang kuwento.
Ang group mapping activity(GMA) ni Jane Davidson (1892) ay isang estratehiya sa pagtuturo na mabisa sa
paglinang ng pag-unawa o komprehinsyon sa pamamagitan n integrasyon at sintesis ng mga ideya at
konseptong nakapaloob sa kuwento. Ito’y ginagawa pagkatapos basahin ang isang akdang pampanitikan o isang
ekspositoring babasahin sa agham o araling panlipunan.
Sa istratehiyang ito, ang mga bata ay pabubuin ng isang grapikong representasyon na naglalarawan ng kanilang
personal na interpretasyon na kaugnay ng mga tauhan sa mga pangyayaring naganap sa kwento o di kaya
nama’y ang kanilang sariling interpretasyon sa konseptong inilahad sa isang babasahing ekspositori. Ang
representasyon ay katulad ng isang mapa o dayagram at nakabatay ito sa personal na pagkaunawa ng teksto.
7. KWWL (What I Know, What I Want to Learn, Where Can I Learn This, What I Learned)
Ang KWWL (Jan Biyan, 1998) o AGSN ay isang elaborasyon ng KWL nina Carr at Ogle (a987). Ang A ay
kumakatawan sa kung ano ang alam ng mga bata sa paksa, G ang gustong malaman; S saan malalaman: at N
ano ang nalalaman. Ang istratehiyang KWWL ay naglalayong matulungan ang mga mag-aaral na gamitin ang
dating nalalaman sa paksa lalo na sa mga tekstong ekspositori.
11
D. Pagsulat
Ang pagsulat ay karaniwang bunga ng kaisipan at damdaming nais ipahayag ng tao (Antonio, 1978). Isang
kasanayang may malaking ginagampanan di lamang sa pag-unlad ng wika at panitikan kundi maging ng
sangkatauhan sa kabuuan. Kasangkapang nilikha at ibinunga ng talino ng tao gamit ang pinakamahalaga at
pinakaapektibong midyum ng paghahatid ng mensahe, ang wika.
Ayon naman kay Badayos (2001), ang pagsulat ay iinog sa kung gaano kabisa at kasensitib na makabuo
ng mga pahayag ang isang manunulat upang ang makababasa ay matuklasan ang mga dimension sa pagsulat.
Mga Teknik na Maaaring Gamitin ng Guro Upang Malinang ang Kasanayan sa Pagsulat ng mga Bata.
· Pagsulat mula sa patnubay na binuo ng klase Pagsulat mula sa mga maikling tala
· Padiktang Pagsulat
Sitwasyunal
Pagtuturong Integratibo
Ayon kay Humphreys (1981), ang integratibong pag-aaral ay yaong kung saan malawakang sinisiyasat
ng mga mag-aaral ang mga kaalaman sa iba’t ibang sabjek kaugnay ng particular na aspekto ng kanilang
kapaligiran. Nakikita niya ang ugnayan ng mga araling pinag-aralan sa wika, agham, matematika, araling
panlipunan, musika at sining. Ang mga kaalaman at kasanayan ay nililinang at ginagamit sa iba’t ibang aralin sa
pag-aaral.
3. Generic Competency
Ang istratehiyang ito ay tinatawag ding cooperative learning, collective learning, learning communities,
peer teaching, peer learning, reciprocal learning, team learning, study circles, study groups at work groups.
Mga Gawaing Maaaring Ibigay ng Guro sa Grupo Upang Makamit ang Pagkatuto
1. Committee
2. Brainstorming
3. Buzz Session
4. Debate at Panel
5. Symposium
13
6. Role Playing at Improvization
7. Fish Bowl
8. Critiquing Session
9. Round Table
10. Forum
15. Agenda
18. Jigsaw
· Pagtuturong Interaktibo
· Pagtuturong Komunikatibo
1. Awtentikong Kagamitan
2. Mga Viswal
3. Role Play
14
4. Mga larong Pangwika
Ang kagamitang panturo ay anumang karanasan o bagay na ginagamit ng guro bilang panturo sa
paghahatid ng kaalaman upang maging makatotohanan, kasanayan, saloobin, palagay, kaalaman, pag-unawa at
pagpapahalaga ng mga mag-aaral upang maging kongkreto, tunay, daynamik at ganap ang pagtuturo(Abad,
1996). Isa itong tanging gamit sa pagtuturo na nagtataglay ng gabay para sa mag-aaral at mga guro at tumitiyak
sa bawat karagdagang pagkatuto ng nilalamn, teknik ng paglalahad, pagsasanay at paggamit ng nilalaman at
paraan ng pagtuturo gamit na mga teknik na ito.(Johnson ,1972)
asignatura at antas.
b. Manwal ng Guro – Kalipunan ng mga araling nakaayos ayon sa layunin at mga mungkahing
15
d. Workbuk – Mga Pagsasanay at mga Gawain ng mag-aaral kaugnay na tinatalakay na aralin.
f. Hand-awts – sinaliksik at pinayamang paksa. Madalas inihahanda ng isang lektyurer para sa kanyang
tagapakinig. Maaaring gamitin at basahin upang matiyak ang kaalamang natamo.
l. Worksheets
a. Modyul - isang kit sa pansariling pagkatuto. Ito ay binubuo ng iba’t ibang gawaing pagkatuto na
kadalasan ay nasa anyong pamplet/babasahin. May iba’t ibang uri ang modyul: modyul sa pansariling
pagkatuto: modyul sa pagsunod ng Panuto at Modyul ng Balangkas na gawain.
b. Banghay-Aralin – ito’y balangkas ng mga layunin, paksang – aralin, kagamitan at mga hakbang na sunod-
sunod na isasagawa upang maisakatuparan ang mga layunin o inaasahang bunga sa isang particular na aralin.
a. Chalkborad Display – mga larawan at talang nakaguhit o nakasulat sa isang darkcolored na bagay
b. Whiteboard or Markerboard Display – maga larawan at talang nakaguhit o nakasulat sa isang light-
colored na bagay.
c. Mga Larawan- nagiging makatotohanan ang isang bagay o paksa dahil sa nakikitang hugis, laki, kulay.
Karaniwang ipinakikita ng guro sa pagtatalakay ng aralin upang magkaroon ng gabay ang mga mag-aaral na
ipaliwanag ang nialalaman ng guro. Maaaring gamitin ang mga larawan mula sa kalendaryo, dyaryo at magasin.
16
d. Illustrasyon – ginuguhit na manwal/kamay ang paraan sa pagbubuo ng isang bagay, tao lugar at
pangyayari.
e. Tsart / Graphic Organizer – Ginagamit upang pag-ugnayin at ikategorya ang mga konsepto at pangyayari
sa binasa. Tinatawag din itong biswal na larawan (Garcia, 2008 at http//www.my.hrw.com
g. Graps – Flat Picture binubuo ng tuldok, guhit o larawan gaya ng circle graphs, bar graps, line graphs, area
graphs at pictorial graphs.
h. Maps – ang anyo ay flat nagpapakita ng kinaroroonan ng mga lugar, pook, bansa at agwat / layo ng oras.
i. Globes – Ang anyo ay flat nagpapakita ng kinaroroonan ng mga lugar, pook, bansa at agwat / layo ng
oras.
j. Posters – Eye Catching graphics, ginagamit upang medaling makuha ang mensahe
k. Exhibits – mga iba’t ibang kagamitan na may kaugnayan sa isang Gawain, hal. Mga aklat
l. Hook and Loop Display – mga larawan at tala na idinidikit sa pamamagitan ng maliit na magnetic
Holders.
n. Magnetic Board Display – Mga larawan at tala na idinidikit sa pamamagitan ng maliit na magnetic
holders.
o. Museum – dito maaaring matagpuan ang mga sinauna at lumang coins, gamit, damit, larawan, bato, atb.
Ito ay itinatabi at pinepresenta upang makita ng mga mag-aaral.
4. Mga Bagay
j. Cue cards. – ipapasalaysay ang mga pangyayari sa pamamagitan ng mga susing salita na nakasulat sa cue
cards.
k. Komik Strip – mga pangyayaring nakalarawan at ang usapan ng mga tauhan ay nasa loob ng balloon.
Ginagamit ang komik strip upang maging maikli ang isang mahabang salaysay.
m. Mga seleksyong Pampanitikan – maaaring sanaysay, kuwento, tula, dula, talambuhay at iba pa na
magagamit na lunsaran sa pagtuturo.
c. Teyp Rekorder – lektyur, talumpati, tula, awitin at iba pang anyo ng panitikan.
a. Sine – mga pangyayari hinggil sa pag-ibig, pakikipagsapalaran, kabayanihan at ilang maaaring makita sa
lipunan.
18
7. Videoteyps
· Tagapagpanayam o Tagapagsalita – mga taong higit ang kaalaman at may kaalamang hindi batid ng iba.
Halimbawa: pulis, guro, mayor, manunulat, pangulo, senador, preacher, at iba pa.
· Laboratory – may iba’t ibang ekwipment gaya ng magnetic tape recoders, headsets, microphones. Sa
agham, kagamitan tulad ng microscopes, slides atb.
Ø Opaque Projections – Pinalaking imahen ng larawan at ilustrasyon ng tao, bagay, hayop at pangyayari.
Ø Overhead Projections – ang mga larawan, teksto ng materials ay nililipat sa isang transparencies para makita
sa screen
1. Digital Images – tinatawag ding raster images. Ito ay representasyon ng dalawang dimensyunal na
imahen gamit ay “ones and zeros (binary)”. Ito ay depends sa pakakalagay ng “image resolution”, maaari itong
“vector or raster type”.
2. Powerpoint Presentation Ang slideshow ay display ng iba’t ibang piniling imahen na binuo sa masining at
pampagtuturong layunin. Ito ay pinapagalaw ng isang presentor na gamit ang isang apparatus. Maaaring isang
carousel slide projector, at overhead projector o sa kasalukuyan ay kompyuter ang pinaandar gamit ang
powerpoint software.
3. Moviemaker Presentation – Isa ring modernong presentasyon na ang ginagawa ng isang tao ay iginaya sa
mga napapanuod na pelikula. May naganap at may script na binuo. Inaangkapan din ito ng tunog at tugtog.
Iniaayon sa layon ng gumagawa at gumagamit din ng video software.
4. Video - Isang uri ng teknolohiya na electronically capturing, recording, processing, storing, transmitting
at reconstructing sekwens ng mga still images na narerepresenta ng mga kilos o pagganap.
19
kailangan ay maaaring matagpuan sa kompyuter. Madali na ring makausap at makita ang mga kaibigang nasa
malayong lugar.
7. DVD/CD Palyer – Maaaring mapanood ang isang dokumentasyon at palabas gaya ng pelikula, kasal at
iba pang binidyo na okasyon.
8. LCD Projector – ang LCD Projector ay isang uri ng video projector para ipanood ang video, imahen o
kaya computer data sa screen o sa ibang flat bagay.
9. Videocam – isang camcorder na”portable condumer electronics device” para makapagrekord ng video at
awdyo gamit ang isang built-in rekorder.
10. Laptop – isang uri ng kompyuter. Nakagagawa ng pag-aaral nang mabilis sa tulong ng laptop. Ito ay
maaaring madala sa labas ng bahay at kahit anong oras na nais mong gumawa ng aralin ay maaaring gawin.
11. Laser pen – isang laser pointer na madalas ginagamit sa pagmamarka (highlighting) ng paksang nais
bigyang-diin at pinipresent sa harap ng maraming tao. Ginagawa ito sa pamamagitan ng pagtutok ng ilaw mula
sa laser ponter habang nagpepresent.
12. I-Pad – isang kagamitan na pinalalagakan ng datos, tunog, awit at maaari ring magrekord ng panayam.
13. Cellphone – isang long range, electronic device na ginagamit para sa mobile voice at data communication
sa pamamgitan ng network mula sa isang specialized base stations na kilalang cell sites.
14. Digital Camera – tinatawag na digicam ay isang camera na ginagamit sa pagkuha video or still
photographs, at digitally nagrerekord nito ng mga imahen sa pamamgitan ng electronic image sensor.
15. Internet – ito ay isang global network na pinakokonek ang iba’t ibang kompyuters at nagagawa nito ang
mga gumagamit ay magkaroon ng pagbabahagi ng impormasyon gamit ay multiple channels. Sa pamamagitan
ng internet ang isang tao ay maaaring makapaghatid ng impormasyon, makipagbalitaan gamit ang yahoo
messenger. Madaling makipagkomunikasyon dahil sa mga naturang program.
Pagsusulit – sa edukasyon, ang pagsusulit ay tumutukoy sa proseso ng pagkilala kung gaano matatamo ng mag-
aaral ang particular na kaalaman, kasanayan o katangian. Ito’y tumutukoy sa kwantipikasyon ng anumang
aspeto ng proseso ng pagtuturo. May kwantitabong uri ng pagsusulit gaya ng bahagdan ng aytem na
nagsasagutan ng mga mag-aaral sa pagsusulit. Para kay Alrasian)1994), ang pagsusulit ay pormal, sistematiko,
na sa tradisyunal na pamamaraan ay gamit ng mga mag-aaral ang lapis at papel: at ginagamit ng guro upang
makakuha ng impormasyon sa gawi ng mga mag-aaral.
20
Pagtataya – ito’y tumutukoy sa praktikal na aplikasyon ng pagsusulit, isang aktwal na perpormans ng iba’t
ibang uri ng pagsusulit. Ito’y tumutukoy rin sa proseso ng pagkuha ng impormasyon kung paano matatamo ang
layunin ng pagtuturo.
Ebalwasyon – ang ebalwasyon ay proseso ng pagbuo ng kahatulan, gaya ng gaano kahusay na naipakita ng
mag-aaral ang kanyang gawain, upang masabing ito’y marapat o may kalidad. Ito ay tumutukoy sa
pagpapakahulugan o interpretasyon kung ano ang kahulugan ng iskor na kanyang nakuha sa pagsusulit. Ang
isang mahusay na guro ay makapagtatamong ng ganito: “Paano ko mabibigyang kahulugan ang resulta ng
kanyang pagsusulit?”
Sa proficiency test, nababatid ng guro kung gaano kasaklaw ang nalalaman ng mga mag-aaral sa paggamit ng
wika para sa isang tiyak na layunin. Ito’y naglalayong malaman ang kakayahan ng mga mag-aaral na
tumanggap at magbigay ng impormasyon sa wikang pinag-aaralan para sa isang kapaki-pakinabang na layunin.
Sa kasalukuyan, isang batas ang inihain sa Senado ni Senador Mar Roxas na nagtatakdang bago kumuha ng
Licensure Examination for Teachers ang mga guro ay kinakailangang may ipakita siyang sertipiko na
sumailalim siya at matagumpay na nakapasa sa English Proficiency Test.
Samantala, upang mabatid ng guro kung gaano naging matagumpay lang mga mag-aaral sa pagtatamo
ng layunin sa tulong ng achievement test. Tinatawag ding pangwakas na pagsusulit, ito’y ibinibigay pagkatapos
sa katapusan ng semester o taon. Tinutuklas nito kung sinu-sino ang mga mag-aaral ang lubos na nakaunawa sa
naiturong kasanayan, gayundin ang markang dapat nilang makuha.
Natutuklasan ang mga kalakasan at kahinaan ng mga mag-aaral sa pamamagitan ng diagnostic test. Ibinibigay
ito bago simulan ang pagtuturo ng isang kasanayan upang matiyak kung ang mga mag-aaral ay may mga
21
kinakailangan pang kakasanayan (prerequisite skilss). Nababatid ang antas ng mga mag-aaral sa isang
ibinibigay ng programa sa placement test.
Sumusulit lamang sa isang tiyak na element o bahagi ng wika gaya ng tunog, grammar at talasalitaan sa isang
makrong kasanayan sa wika, sa discrete point test ay ibinibigay lamang ang isang aytem sa itinakdang oras.
Layunin nitong masukat ang kalakasan at kahinaan ng mga mag-aaral sa naiturong kasanayan sa wika. Ang
resulta nito ay nagagamit ng mga guro sa pagahahanda ng mga kagamitang tutulong sa mga –mag-aaral upang
mabigyang-lunas ang kahinaan nila sapagsusulit. Ang ilang halimbawa ng pagsusulit na ginagamitan ng discrete
point test ay ang mga sumusunod:
Kung nais malaman ang iba’t ibang elemento ng wika para makumpleto ang gawain, ito’y dapat gamitan
ng integrative test.
Ang ginagamit na pagsusulit upang mauri ang mga mag-aaral kung kaya o hindi nila kayang gawin ang gawain
ay ang criterion referemced test. Ang pagsusulit na ito ay may itinakdang pamantayan na kailangang makaabot
ang mag-aaral sa pamantayan upang masabing naipasa nila ang pagsusulit. Sa pagsusulit na ito natutulungan
ang guro na mapahusay ang kanyang istratehiya sa pagtuturo dahil lalo pa niyang pinahusay ang mga
kagamitang panturo at ang paraan / pamaraan ng kanyang pagtuturo.
Ang pagsusulit na tumutugonsa perpormans ng mga mag-aaral na inihahambing sa perpormans ng ibang mga
mag-aaral ay tinatawag na norm referenced test. Ang resulta ng pagsusulit na ito ay ginagamit na batayan sa
pagmamarka ng asignatura o kurso. Nabuo ang pagsusulit na ito upang mamaksimays ang diskriminasyon na
nagawa ng mga taong may tiyak na background o karanasan.
Ang pagwawasto sa pagsusulit na may ganitong uri ay nababatay sa sariling pananaw o saloobin ng
nagwawasto ng papel. Ang ilang halimbawa na pagsusulit na ito ay ang mga sumusunod|:
2.1. pagsasalin(translation|)
A. Sinaunang Panahon
23
Lawiswis kawayan – Tagalog Lagda- Bisaya
2. Alamat/kwentong Bayan
Alamat ng Sansinukob
Si Malakas at si Maganda
Alamat ng Bigas
3. Karunungang-bayan
1. Salawikain – nakaugalian nang sabihin at nagsisilbing batas at tuntunin ng kagandahang asal ng gating mga
ninuno.
4. Palaisipan
B. Panahon ng Kastila
b. Nuestra Senora del Rosario – naglalaman ng talambuhay ng mga santo, nobena, tanong-sagot na
panrelihiyon
h. Saynete – dulang hinggil sa paglalahad ng kaugalian ng isang lahi o katutubo sa kanyang pamumuhay,
pangingibig at pakikipagkapwa
- Femando Bagongbanta
- Phelipe de Jesus
5. Krusadang Propaganda
26
- Binubuo ng pangkat ng mga intelektwal sa gitnang uri. Paghingi ng reporma at pagbabago gaya ng mga
sumusunod ang layunin ng kilusang ito.
1. Noli me Tangere
2. El Filibustirismo
3. Mi Ultimo Adios
1. Dasalan at Tocsohan
2. Kaiigat kayo
3. Cadaquilaan ng Diyos
1. Fray Botod
d. Antonio Luna
27
2. La Le Divertem – puna sa sayaw kastila
3. Por Madrid – tumutuligsa sa mga kastilang nagsasabing ang Pilipinas ay lalawigan ng Espanya ngunit
ipinalalagay na banyaga kapag sinisingilan ng selyo
e. Pedro Paterno
Supremo ng Katipunan
1. Liwanag at Dilim
2. Kartilya ng Katipunan
c. Apolinario Mabini
1. El Verdadero Decalogo
d. Jose Palma
C. Panahon ng Amerikano
1. Mga Pahayagan/nagtatag
a. Dulaan
Walang Sugat
RIP
2. Patricio Mariano
Dalawang Pag-ibig
Anak ng Dagat
3. Aurelio Tolentino
Hermogenes Ilagan
Dalagang Bukid
Juan Abad
Tanikalang Ginto
b. Panulaan
1. Benigno Ramos
2. Pedro Gatmaitan
Tungkos ng alaala
29
Mga Gintong Dahon
Sa dakong Silangan
c. Nobela
Nena at Neneng
Mag-inang mahirap
2. Lope k. Santos
Banaag at Sikat
3. Faustino Aguilar
Pinaglahuan
4. Inigo Ed Regalado
Madaling Araw
D. Panahon ng Hapon
E. Panahon ng Liberasyon
30
a. Maikling Kwento Tagalog – Teodoro Agoncillo
Dula (1953-54)
Nobela
F. Panahon ng Aktibismo
31
Rolando Tinio
Rogelio Mangahas
Efren Abueg
Rio Alma
Clemente Bautista
d. Kapaligiran – Florante
E. Bagong Lipunan
2. Dulaan
32
H. Kontemporaryong Panahon
1. Nobela
33
1. Nasyonalismo
2. Kalayaan sa pagpapahayag
3. Paglawak ng karanasan
1. Maka – Kastila
2. Maka – Ingles
3. Maka-Tagalog
Ayon kay Julian C. Balmaceda, ang mga makatang nakilala sa panahong ito ay nababahagi sa tatlong uri:
34
Inigo Ed. Regalado
Ildefonso Santos
Amado V. Hernandez
At iba pa
Florentino Collantes
Patricio Mariano
At iba pa
Tomas Remigio
Aurelio tolentino
At iba pa
MANUNULAT
SAGISAG/TAGURI
KATHA
1. Francisco Baltazar
Balagtas
Florante at Laura
Kay Celia
Almanzory Rosalina
2. Lope K. Santos
35
Berdugo
Anakbayan
Apo ng Mananagalog
Ama ng Balarila
Ang Pangginggera
Banaag at Sikat
Puso at Diwa
Huseng Batute
Huseng Katuwa
Paruparong Asul
Sundalong lasing
Ang Pamana
Ang Pagbabalik
Isang Punungkahoy
4. Amado V. Hernandez
Makata ng Manggagawa
Makata ng Anakpawis
Wala ng Lunas
Pilipinas
Bayang Malaya
5. Florentino Collantes
Kuntil Butil
Makata ng Bayan
36
Ang Lumang Simbahan
Ang Tulisan
Ang Magsasaka
Alpahol
Itang Barbarin
Sino ba kayo?
7. Patricio Mariano
Pedro Manabat
Mga Anak-Dalita
8. Severino Reyes
Lola Basyang
Tagalog
Walang Sugat
R.I.P
9. Ildefonso Santos
Dimas-Ilaw
Dimas Silangan
Ang Guryon
Sa Tabi ng Dagat
Ka Moneng
Dalagang Bukid
37
11. Pedro Bucaneg
Biag ni Lam-ang
Kintin Kulirat
Nena at Neneng
Crispin Pinagpala
Sa Likod ng Altar
Veronidia
Kastilaloy
Ester Aragon
AGA
38
Urbana at Felisa
Mga Pasyon
Lidia
Doveglion
Footnote to Youth
39
Quijano de Manila
Laong Laan
Dimasalang
Makata at Nobelista ng
Propaganda
Mamamahayag ng Propaganda
Dakilang Malayo
Noli Me Tangere
El Filibusterismo
Mi Ultimo Adios
A la Juventud Filipina
Pupdoh
Piping Dilat
Plaridel
Dolores Manapat
40
Mamamahayag ng Propaganda
Dasalan at Tocsohan
Caiigat Cayo
Mananalumpati ng propaganda
Fray Botod
El Bandolerismo en Pilipinas
Magdiwang
Agapito Bagumbayan
Anak Bayan
Dakilang Plebiyo
Tapunan Mo ng Lingap
1.1 Dulog - Ito’y set ng mga pagpapalagay hinggil sa kalikasan ng wika, pagtuturo
at pagkatuto.
41
1.2 Estratehiya - Ito’y isang panlahat na pagpaplano para sa isang sistematikong
1.4 Sosyo-apektibo - Ito’y isang estratehiyang ang pokus ay ang pakikipag-ugnayan sa ibang
aaral.
42
Dinamikong Pagtuturo.
1.9 Pagdulog Integratibo - Sa pagdulog na ito, malawak na sinisiyasat ang mga mag-aaral
2.6 Ito’y dapat magtaglay ng maraming gawain pangguro kaysa gawaing pang mag-aaral.
pagtuturo.
a. Gulang d. interes
43
Dapat ding isaalang-alang ang kasanayang nalilinang at ang kaangkupan ng gagamiting pantulong.
Ngunit kahit ano pang pamaraan ang gamitin ng guro, ang mahalaga ay ang pagpokus sa gamit ng wika at
komunikasyon at ang paglinang ng mga mag-aaral sa mahusay ng komunikasyon sa Filipino.
3. 1.1 Pagtuturong Tematik – Ito’y pagsasanib ng iba’t ibang asignatura upang lalong mapaunlad at
pagtuturo ng wika.
3. 1.3 Pagtuklas
3.3.3 Paggamit ng Awtentikong Materyales - Ginagamit sa pagtuturo ang mga babasahin mula sa
Binibigyang pansin dito ang paglinang ng mga tuntuning sosyo-kultural na kailangan sa aktuwal
na paggamit ng wika.
3.5.1 Ugnayang Tanong Sagot – Ito’y estratehiyang sumasanay sa mga mag-aaral upang
mga bata na magbigay ng sariling hula o palagay na ginagamit ang dating kaalaman buhat
sa teksto.
45
malinaw na pag-uugnay sa mga kaisipan o pangyayari mula sa binasa.
May mga estratehiyang sinaliksik, at ang mga estratehiyang ito ay ginagamit sa pagtuturo tungo
Halimbawa ng mga teknik : Mga sitwasyon ng mga mag-aaral sa totong buhay paggamit
Ito’y antas ng pag-iisip at sining nga pagtatanong o pangkat ng mga tanong na may mataas na antas katulad
ng:
a. Tanong pagpapahalaga
b. Tanong paglikha
c. Tanong pangangatwiran
d. Pagtatangi-tangi
f. Pagtataya sa Solusyon
g. Pagpapatibay ng Ideya
Kaalaman Pang-unawa
Aplikasyon Paghinuha
46
Pag-aanalisa Sintesis
Ebalwasyon Pagpapabisa
KAGAMITAN SA PAG-IISIP
PASS –TEST
MALIKHAING PAG-IISIP
Pagpapalawak sa kapasidad ng kaisipan na lumilikha o bumubuo ng mga ideya, proseso, karanasan, bagay o
solusyon ng mga suliranin.
MAPARAANG PAG-IISIP
Isang sistematikong proseso ng pagtukoy at paggamit ng iba’t ibang estratehiya at taktika upang mapalawak
ang hinahanap o layunin.
1. Magkaroon ng Focus
5. Gumamit ng Estratehiya
6. Gumawa ng Aksyon
- Ang pokus sa pagtuturo ay ang tuntunin sa balarila, pagsasaulo ng mga talasalitaan at iba’t ibang
implikasyon at pagbabanghay ng pandiwa, pagsasalin at maraming pagsasanay.
Mga katangian
1. Ginagamit sa pagtuturo ang katutubong wika at bihirang gamitin ang target na wika.
3. Binibigyang-diin ang pagbasa at pagsulat at halos hindi nalilinang ang pakikinig at pagsasalita.
48
5. Ang pagbasa ng mga may kahirapang teksto ay isinasagawa nang hindi isinasaalang-alang ang kahandaan
ng mga mag-aaral.
Series Method (Gorin) isang paraan sa pagtuturo na kung saan ang target na wika ay itinuturo nang tuwiran
(walang pagsasalin) at isang serye ng mga magkakaugnay na pangungusap ay inilahad sa isang konsepto na
madaling maunawaan ng mag-aaral.
- Ang pamaraang ito’y naniniwala sa kaisipang ang pagkatuto ng wika ay ang transpormasyon ng mga
pananaw sa wika sa isang konsepto na madaling maintindihan.
- Nananalig ito tulad ng Series Method sa kaisipang ang pagkatuto ng pangalawang wika ay kailangang
katulad din ng pag-aangkin ng unang wika- may interaksyong pasalita, natural na gamit ng wika, walang
pagsasalin sa pagitan ng una at pangalawang wika, at halos walang pagsusuri sa mga tuntuning pambalarila.
4. Limitado ang gamit ng mga bokabularyo at itinuturo ito ayon sa pagkakamit sa pangungusap.
- Ang designer na methods (Nunar, 1989) ay ang mga pinakabago at pinakamahalagang bunga ng mga
pananaliksik pangwika.
49
- Ito ay isang klasikong halimbawa ng pamaraan na batay sa domeyn na pandamdamin.
- Ang pagkabahala ay nababawasan dahil ang klase ay isang komunidad ng mga mag-aaral na laging nag-
aalalayan sa bawat sandali ng pagkaklase. Ang guro ay tumatayo at bilang isang tagapayo at laging handa sa
anumang pagdadahilan sa pag-aaral dahil sa magandang ugnayan ng guro at mag-aaral.
2. Ang Suggestopedia
- Ang pamamaraang ito ay mula sa paniniwala ni George Lazanov (1970), isang sikologong Bulgarian, na
ang utak ng tao ay may kakayahang magproseso ng malaking dami ng impormasyon kung nasa tamang
kalagayan sa pagkatuto – halimbawa – (relaks na kapaligiran)
Mga Katangian
1. Ginagamit ang lakas ng pagmumungkahi upang matulungan ang mga mag-aaral na maging panatag ang
kalooban.
2. Nasa isang komportable at maayos na kapaligiran ang pagkatuto at may maririnig na mahinang tugtugin.
3. Nangyayari ang komunikasyon sa dalawang dimension: ang may kamatayan (conscious) kung saan
nakikinig sa isang binabasang diyalogo at ang kawalang-kamalayan (sub- conscious) kung saan ang musikang
maririnig ay nagpapahiwatig na ang pagkatuto ay madali.
- Nanghahawak sa paniniwalang mabisa ang pagkatuto kung ipinauubaya sa mga mag-aaral ang kanilang
pagkatuto (Gat tegno, 1972)
Ang Silent Way ayon kay Richards and Rogers, 1986 ay batay sa:
1. Mas mabilis ang pagkatuto kung ang mag-aaral ang tutuklas o lilikha ng mga sariling gawain sa halip na
ipasaulo o ipaulit nang maraming beses kung ano ang natutuhan.
2. Napadadali ang pagkatuto sa tulong ng mga kagamitang panturo tulad ng mga bagay na makikita at
mahahawakan ng mga mag-aaral.
3. Napadadali ang pagkatuto sa pamamagitan ng mga araling kinapapalooban ng mga gawain sa may
suliraning tutuklasin ang mga mag-aaral.
50
Mga Katangian:
1. Pangalawa lamang ang pagtuturo sa pagkatuto. Pananagutan ng mga mag-aaral ang sarling pagkatuto.
2. Tahimik ang guro ng maraming oras, ngunit aktibo sa pagbibigay ng sitwasyon at pakikinig sa mga mag-
aaral.
3. Di gumagamit ang pagsasalin ngunit ang unang wika ay itinuturing na pinagmulan ng kaalaman ng mag-
aaral.
Ito ay dinevelop ni John Asher (1977). Ang pamaraang ito’y humango ng kaisipan sa Series Method.
Ang isang tipikal na TPR na pamaraan ay gumagamit ng maraming kayarian sa pagsasalita na nag-uutos. Ang
mga pag-uutos ay payak at madaling isagawa. Ito’y mabisang paraan upang ang mga mag-aral ay kumilos at
gumalaw nang may kawilihan.
Mga Katangian:
1. Nagsisimula ang mga aralin sa pamamagitan ng mga utos mula sa titser na isinasagawa ng mga mag-
aaral.
2. May interaksyong guro-mag-aaral, mag-aaral-mag-aaral, nagsasalita ang guro, tumutugon ang mga mag-
aaral.
Ito ay idenevelop ni Tracy Terrel. Nilalayon ng Natural Approach na malinang ang mga personal na
batayang kasanayang pangkomunikasyon tulad ng gamiting wika para sa mga pang araw-araw na sitwasyon
gaya na pakikiusap, pakikinig, at iba pa.
Ayon kina krasten at Terrel, sa Natural Approach, ang mag-aaral ay dumaraan sa tatlong yugto ng
pagkatuto.
1. Yugtong preproduction
51
2. Early production- kakikitaan ng mga pagkakamali habang nagpupumilit ang mga bata sa paggamit ng
wika.
3. Ekstensyon ng production – layunin ng yugtong ito ang katatasan sa pagsasalita.Ang mga aktibidad ay
mahihirap na laro, role play, dayalog, talakayan, at pangkatang Gawain.
Sitwasyunal
1. Ang Pamaraang Pabuod- nagsisimula sa nalalaman patungo sa hindi nalalaman. Angkop gamitin sa
pagtuturo kaugnay ng tuntunin o pagkakaroon ng isang paglalahat o generalization.
2. Pamaraang Pasaklaw
4. Araling Pagpapahalaga – ginagamit na may layuning mapahalagahan ng mga mag-aaral ang ganda ng
isang tula, kuwento, awitin, tugtugin o anumang likhang sining.
6. Pagdulog konseptwal – (learning how to learn) – Nagbibigay-diin ito sa pag-aaral ng kaisipan o konsepto.
Ang kaalaman ng mag-aaral sa iba’t ibang kaisipan ay makatutulong sa kanya sa paglutas ng mga suliranin sa
kanyang buhay o para sa kanyang pakikipamuhay sa lipunan.
7. Pamaraang Microwave – isang pamaraang ginagamitan ng mga siklo o cycles. Ang siklo ay binubuo ng
maikling usapan na karaniwan ay tanong at sagot sa pangungusap na pasalaysay.
52
PAGSASALINGWIKA
- Ang pagsasaling wika ay ang paglilipat o pagsasalin ng wika sa pinakamalapit na katumbas ng diwa o
mensaheng isinasaad sa wikang isinasalin.
7. Saling Semantika – pinagtutuunan ang halagang estetiko gaya ng maganda at natural na tunog.
8. Komunikatibong Salin – Nagtatangka itong isalin ang eksaktong kontekstwal na kahulugan ng orihinal sa
wikang katanggap tanggap at madaling maunawaan ng mambabasa.
1. Pagsasaling teknikal – may kinalaman ito sa agham, kalikasan, lipunan at sa mga disiplinang akademiko.
PANANALIKSIK
-Ang pananaliksik ay ang paghahanap ng teorya, pagsubok sa pananaw, teorya o paglutas ng suliranin. Ang
siyentipikong pananaliksik ay sistematiko, kontrolado, empirical, at kritikal na imbistigasyon ng mga
haypotetikal na proposisyon tungkol sa ipinalalagay na relasyon ng mga likas na phenomena. (Sevilla, 2000)
d. Panimula
e. Batayang Teoritikal
g. Paglalahad ng Suliranin
h. Kahalagahan ng Pag-aaral
i. Saklaw at Delimitasyon
54
Kabanata IV – Paglalahad, Pagsusuri at Pagpapaliwanag ng mga Datus
1. Palarawang Pamaraan – naglalarawan at nagbibigay ng kahulugan kung ano ito. Ito ay may kinalaman
sa mga kondisyon ng mga ugnayang nagaganap, mga gawaing umiiral, mga paniniwala at prosesong
nagaganap; (Sevilla ,2000)
1. Realibility – Ganap na kawastuhan ng datos, ang katatagan at katumpakan at ang kakayahan nitong
mauulit.
2. Validity – ang sukat ng lawak ng pagtatamo ng mga layunin na hinahangad na matamo o masukat.
· Random Sampling – ito ay isang pamaraan ng pagpili ng laki ng sampol, mula sa pangkalahatan kung
saan ang bawat miyembro ng populasyon ay may pantay-pantay na pagkakataon na mapasama sa sampol at ang
lahat ng posibleng kumbinasyon ng sukat ay may pantay-pantay na pagkakataong mapili sa sampol.
PAMAMAHAYAG
- Ang pamamahayag ay sining ng pagsulat at pagwawasto ng mga artikulo para sa magasin o pahayagan.
55
- Kabilang sa mga gawain ng pamahayagang pampaaralan ay pangangalap at pagbuo ng balita, at balitang
pang isports, pagsulat ng editorial, kolum mga lathalain, pagwawasto ng orihinal, pag-uulo ng pahina at photo
journalism.
· Balita – anumang ulat, pasalita o pasulat ukol sa pangyayaring hindi karaniwan, napapanahon,
makatawag pansin at kawilihan ng mambabasa, nakagaganyak at nakalilibang, totoo ,bagay na kagaganap
lamang o natuklasan sa unang pagkakataon.
· Lathalain – ulat ng mga pangyayar ing namasid, nasaksihan o nasaliksik na nakasulat sa kawili-wiling
paraan.
Pag-uulo (Headlining)
Ang pag-uulo ay may dalawang layunin: makatawag pansin ng mambabasa at masabi kung tungkol saan
ang artikulo.
2. Deck o bank – pangalawang pangulo na nasa ibaba ng pinakaulo na nasusulat sa mas maliit na letra.
5. Downstyle – lahat ay nasa maliit na letra, maliban sa unang letra ng unang salita at unang letra ng mga
pangalang pantangi
3. Diin – Matatamo ito sa pamamagitan ng pag-iiba sa uri, laki ng tipo at paglalagay ng pinakamahalagang
balita sa itaas na bahagi ng pahina
5. Pag-iiba-iba – matatamo ito sa pamamagitan ng paggamit ng iba’t ibang haba ng artikulo at laki ng ulo.
Ituturo a ng Filipino gamit ang mga Tekstong hango sa mga asignaturang pang nilalaman tulad ng
araling agham panlipunan, agham at teknolohiya, literature at iba pang kaugnayan sa disiplina.
Ang una at ikalawang taon ay nakapokus sa masusing pag-aanalisa at pag-aaral ng mga tiyak na
istrukturang gramatika o ng Filipino bilang wika sa pamamagitan ng maunawaang pagbasa ng iba’t ibang
teksto.
Sa ikatlo at ikaaapat na taon, nililinang ang mga kaalaman at kasanayang pampanitikan. Sa tulong nito
nalilinang ang mapanuring pag-iisip ng mga mag-aaral.
Sa unang taon, tatalakayin ang mga kasanayang Pampanitikan at Kumunikatibo. Gagamitin ang mga
akdang pampanitikang rehiyunal tulad ng pabula, alamat, at epiko. Tatalakayin din ang ibong Adarna na isang
kurido
Sa ikatlong taon bibigyan ng tuon ang pag-aaral at pagsusuri ng mga saling akdang pampanitikan
Asyano at tatalakayin din dito ang nobelang Noli Me Tangere
Sa ikaapat na taon ang tuon ay ang pagtatalakay at panunuri ng mga saling akdang pampanitikang
pandaigdig. Kasamang tatalakayin dito ang El Felibustirismo.
57