WMSU-ISMP-GU-001.

00
Effective Date: 7-DEC-2016

YUNIT 2

Ang Ekokritisismo at mga Anyong Pampanitikan ( CMO 2 s. 2019)

_______________________________________________________________________________
Aralin 5

PANIMULA

Ang pag-unlad ng panitikan sa ating bansa ay nakasanayan nang sipatin sa

pamamagitan ng pagtatapat ng iba’t ibang genre ng panitikan sa kalagayang
panghistorikal. Ngunit, nang dahil sa pagbabago ng takbo ng panahon at paglikha ng
mga iba’t ibang makabagong teknolohiya, naging hamon para sa mga manunulat ang
kanilang pagsisikap na maipamalas ang ugnayan ng panitikan sa bayan,kultura, sa
mamamayan, at sa kalikasan.

Sa kabilang banda, ang panitikan ay isang likhang-isip, isang bunga ng

pagsasanib ng imahinasyon ng manunulat at ng maraming bagay (Tolentino at Reyes,
1984). Sa konseptong ito, ipinakikita rito na ang mga manunulat ay may mahalagang
papel sa pagbibigay-anyo ng panitikan dahil sila ang aktibong nakikisangkot sa paggawa
ng kanilang likhang-isip. Tungkulin nilang mabigyan ng kaayusan ang kasalimuotan ng
buhay at tinutulungan nito ang mga taong madalumat ang mahirap na reyalisasyon ng
buhay. Bukod sa nabanggit, ang bawat sangay nito ay may tungkuling pinanghahawakan
hindi lamang bilang akdang pampanitikan at dokumentasyon ng kasaysayan ng lipunan,
kundi maipakita ang kakulangan sa pagpapahalaga ng mga tao sa kalikasan. Ang
ipinahihiwatig ng ganitong konsepto ay ang pagtugon ng ekokritisismo sa mga akdang
pampanitikan o bahagi ng ekokritisismo.

1
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

MGA LAYUNIN
Pagkatapos ng pagtatalakay, ang mga mag-aaral ay inaasahang ;

1. Natukoy ang iba’t ibang uri ng ekokritisismo.

2. Naipaliliwanag ang kaugnayan ng ekokritisismo at panitikan.

3. Naipaliliwanag ang mahalagang tungkulin ng panitikan sa ekokritisismo.

4. Napahahalagahan ang tungkuling ginagampanan ng panitikan sa ekokritisismo.

5. Nakapagsusulat ng sariling kathang pampanitikang may kaugnayan sa ekokritisismo.

_____________________________________________________

BALANGKAS NG PAKSA

YUNIT 2 - Ang Ekokritisismo at mga Anyong Pampanitikan

Aralin 1 – Uri ng Ekokritisismo

1.1 . Pagtatanong sa Representasyon at Pagsulat ng Kalikasan

1.2 . Ang Ekokritikal na mga Isyu at Tanong

2
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

SUBUKIN NATIN !

I- PANUTO : Bumuo ng mga salita sa salitang EKOKRITISISMO .

EKOKRITISISMO

II- PANUTO : Bilugan ang mga iba’t ibang anyong pampanitikan na kabilang sa
ekokritisismo.

K U W E N T O S R

B Q J I M D F A V

L X Y V Z T L L K

A W I T H U D A P

L D E G K L O M N

U T G I S A X A F

B M L H V K P T S

A E Y C F N R I K

P S A N A Y S A Y

PAG-ISIPAN MO !

3
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

A. PANUTO : Mag-isip at magtala ng mga patunay hinggil sa mahalagang tungkuling

ginagampanan ng panitikan sa ekokritisismo.

1.
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
_______________

2. ____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
_______________

3.
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
_______________

____________________________________________________________________
4.
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
_______________

5. ____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
_______________

RUBRIKS

4
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

Pamantayan sa pagbibigay ng puntos sa pagsulat ng komposisyon, talata at sanaysay .

Pamantayan Kaukulang Puntos Marka

1.Sistematiko at malinaw na pagkalahad 5

ng detalye

2.Kaangkupan sa nilalaman ng paksa 4

3. Pagsunod sa tuntuning panggramatika 4

4.Kalinisan at kaayusan sa pagsulat 2

KABUUAN 15

Pamantayan sa pagbibigay ng puntos sa pagsagot ng mga pagsasanay .

Pamantayan Kaukulang Puntos Marka

1.Malinaw ang pagkalahad ng detalye. 5

3. Nasunod nang wasto ang panuto 3

4.Kalinisan at kaayusan sa pagsulat 2

KABUUAN 10

MAGBASA AT MAGNILAY-NILAY

5
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

URI NG EKOKRITISISMO

Sinasabing, analogo sa paghahanap ng representasyon ng kapaligiran ang

pagturing sa panitikan bilang wika ng ekokritisismo. Inilalahad sa mga aklat ang tuon ng
ekokritisismo gaya ng ; eko-kuwentong-bayan, eko-tula, eko-awit, at eko-pelikula. Ang
ekokritisismo ay bagong sangay ng panunuring pampanitikan. Ang paggamit nito ay
nangangailangan ng kaalaman sa pamamaraang batayan sa pagbasa ng tekstong
pampanitikan upang mabigyang linaw ang pag-unawa sa nilalaman ng teksto kung saan
isinagawa ang pagbasang ekokritikal.

1.1. PAGTATANONG SA REPRESENTASYON AT PAGSULAT

NG KALIKASAN

Ang pagbasa at pagsuri ng anumang tekstong hinggil sa kapaligiran at

kalikasan na gamit ang wika at tekstong pampanitikan ay naghahatid sa pagiging
ekolinggwista at ekokritiko ng isang indibidwal. Nangangahulugan lamang, na ang
representasyon ng kalikasan sa pagbibigay-halaga sa panitikan o sa wika sa lapit na
nakapokus sa mundo ay sa pamamagitan ng ginagampanang tungkulin ng kalikasan
sa akdang pampanitikan (Dobie, 2012). Datapuwat, ang paglilinaw sa kaibahan ng
kalikasan at kapaligiran ay ang unang hakbang sa pagbasa at pagsusuri ng mga
akdang pampanitikan sa pananaw-ekokritisismo.

Aralin 1.2. ANG EKOKRITIKAL NA MGA ISYU AT TANONG

Sinasabing, sa pagsasagawa ng pagsisiyasat ay may tinatawag na kritikal na gawain.

Ang pagiging kritikal ng isang kritiko ay nakasalalay sa masusi at malalim na pagbasa sa
isang akdang pampanitikan ayon sa larang ng ekokritisismo. Magsisimula ito sa
pamamagitan ng pag-alam at pagkilala hinggil sa mga natatanging isyu na may kinalaman
sa kalikasan at kaligiran. Ipinahayag ni Glotfelty (1996), ang iilang mga gabay na tanong
na nakapokus sa aspektong patungkol sa genre, ekolohiya, gender, institusyunal na gawi
(may kinalaman sa kalikasan) at iba pa.

GAWIN NATIN !

6
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

GAWAIN 1

PANUTO : Sagutin ang mga sumusunod na tanong at isulat ang iyong tugon sa nakalaang
espasyo.

___________________________________________
___________________________________________
Ano ang mahalagang tungkulin ___________________________________________
ng panitikan sa ekokritisimo?
___________________________________________
___________________________________________
___________________________________________

__________________________________________
Paano nakatutulong ang __________________________________________
mga akdang pampanitikan sa __________________________________________
pagpapahalaga ng kalikasan at __________________________________________
kapaligiran? __________________________________________
__________________________________________

May kinalaman ba ang pag- __________________________________________

aaral ng panitikan sa __________________________________________
pagkakaroon ng kamalayan ng __________________________________________
tao sa kahalagahan ng __________________________________________
kalikasan? Bakit? __________________________________________
__________________________________________

__________________________________________
Kung ikaw ay inatasang mamuno __________________________________________
sa inyong lugar, anong proyekto __________________________________________
ang iyong ilulunsad upang
mapanatili ang kaayusan at
__________________________________________
kalinisan nito? __________________________________________
__________________________________________

__________________________________________
Kung ikaw ay bibigyan ng __________________________________________
pagkakataon, paano mo __________________________________________
hikayatin ang mga kabataan na __________________________________________
pahalagahan ang kanilang __________________________________________
kapaligiran? __________________________________________

GAWAIN 2
PANUTO : Kumatha ng sariling akdang pampanitikan gaya ng eko-kuwento , eko-sanaysay,
eko-tula o eko-pabula na may kinalaman sa katiwasayan at kaayusan ng
7
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

kapaligiran at kalikasan. (Pumili lamang ng isa)

_____________________________________

__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________

EBALWASYON 3

8
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

PANUTO : Sumulat ng isang sanaysay tungkol sa “ Nasa kamay ng mga Mamamayan ang
Pangangalaga ng Inang Kalikasan ”.

______________________________________________

____________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________

RUBRIKS
Pamantayan sa pagbibigay ng puntos sa pagsulat ng komposisyon, talata at sanaysay .

9
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

Pamantayan Kaukulang Puntos Marka

1.Sistematiko at malinaw na pagkalahad 5

ng detalye

2.Kaangkupan sa nilalaman ng paksa 4

3. Pagsunod sa tuntuning panggramatika 4

4.Kalinisan at kaayusan sa pagsulat 2

KABUUAN 15

Pamantayan sa pagbibigay ng puntos sa pagsagot ng mga pagsasanay .

Pamantayan Kaukulang Puntos Marka

1.Malinaw ang pagkalahad ng detalye. 5

3. Nasunod nang wasto ang panuto 3

4.Kalinisan at kaayusan sa pagsulat 2

KABUUAN 10

ANG EKO-PANITIKAN SA EKOKRITISISMO

10
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

_________________________________________________________
Aralin 6

PANIMULA

Alinmang tekstong pampanitikan na tumatalakay tungkol sa kalikasan at

kapaligiran ay tinatawag na eko-panitikan. Bagamat hindi man lantad ang talakayan o
diskusyon hinggil sa isang partikular na akda, subalit, ang talinghaga o metapora ay
taglay naman nito para sa kalikasan at kapaligiran.

Ang ideyang ito ay pinalawig ni Dobie (2012) nang kanyang ipinahayag na ang
ekokritisismo ay eko-panitikang naglalahad ng pagkakaugnay ng akda sa kamalayan ng
mga mambabasa sa mundo ng hindi mga tao (non-human world) at ang kanyang
tungkulin at responsibilidad dito. Ito ay hindi lamang malilikhaing pagpapahayag, kundi,
bukod sa malikhain, ito ay nagtataglay din mga mapanuring katangian na tungkulin ng
isang indibidwal at iba pang nilalang sa kapaligiran at kalikasan.

Samakatuwid, sa araling ito, ay matatalakay ang iba’t ibang eko-panitikan sa

ekokritisismo. At masusuri ang ipinahihiwatig na mensahe ng bawat akdang
pampanitikan na pinaniniwalaang makatutulong sa pagtamo ng kamalayan ng bawat
mambabasa hinggil sa pangangalaga ng kanyang kapaligiran at maging ng kalikasan.

MGA LAYUNIN

11
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

Pagkatapos ng pagtatalakay, ang mga mag-aaral ay inaasahang ;

1. Natutukoy ang iba’t ibang eko-panitikan sa ekokritisismo.

2. Natatalakay nang may pag-unawa ang bawat eko-panitikan sa ekokritisismo.

3. Nasusuri ang mensahe at implikasyong ipinahihiwatig ng bawat akdang pampanitikan.

4. Naisasapuso ang pagpapahalaga sa mensaheng ipinahihiwatig sa bawat akdang

pampanitikan.

5. Nakalilikha ng sariling akdang pampanitikan na may kaugnayan sa pangangalaga sa

kapaligiran at kalikasan.

_______________________________________________________

BALANGKAS NG PAKSA

ARALIN 2 – ANG EKO-PANITIKAN SA EKOKRITISISMO

2.1. Eko-Alamat

a.) Alamat ng Kamya

b.) Alamat ng Corona Virus
c.) Alamat ng Lamok
d.) Alamat ng Ilog
e.) Ang Alamat ng Kagubatan
f.) Ang Alamat ng Sta. Maria

2.2. Eko-Pabula

a.) Si Mang Ambo at ang Gintong Isda

b.) Si kalabaw Bakulaw at si Petrang Kabayo
c.) Si Don, ang Asong Lakwatsero
d.) Ang Lobo at ang Magkaibigang Pusa at Maya
e.) Ang Leon at ang Aso

SUBUKIN NATIN !

12
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

A. PANUTO : Magbigay ng halimbawa ng mga sumusunod na akdang pampanitikan na

tumatalakay tungkol sa kalikasan at kapaligiran ;

1. _____________________________________
2. _____________________________________
A. 3. _____________________________________
TULA 4. _____________________________________
5. _____________________________________

B. 1. _____________________________________
2. _____________________________________
ALAMAT 3. _____________________________________
4. _____________________________________
5. _____________________________________

1. _____________________________________
2. _____________________________________
C. KUWENTO /PABULA 3. _____________________________________
4. _____________________________________
5. _____________________________________

1. _____________________________________
2. _____________________________________
3. _____________________________________
D. SANAYSAY 4. _____________________________________
5. _____________________________________

PAG-ISIPAN MO !

13
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

Mag-isip ng mga patunay kung bakit ang mga akdang pampanitikan ay mahalaga sa
ekokritisismo.

_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
______________________________________________________________________

RUBRIKS

Pamantayan sa pagbibigay ng puntos sa pagsulat ng komposisyon, talata at sanaysay .

14
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

Pamantayan Kaukulang Puntos Marka

1.Sistematiko at malinaw na pagkalahad 5

ng detalye

2.Kaangkupan sa nilalaman ng paksa 4

3. Pagsunod sa tuntuning panggramatika 4

4.Kalinisan at kaayusan sa pagsulat 2

KABUUAN 15

Pamantayan sa pagbibigay ng puntos sa pagsagot ng mga pagsasanay .

Pamantayan Kaukulang Puntos Marka

1.Malinaw ang pagkalahad ng detalye. 5

3. Nasunod nang wasto ang panuto 3

4.Kalinisan at kaayusan sa pagsulat 2

KABUUAN 10

MAGBASA AT MAGNILAY-NILAY

15
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

ARALIN 2- ANG EKO-PANITIKAN SA EKOKRITISISMO

2.1 . ANG EKO-ALAMAT

Ang alamat ay nagpapahayag ng kasaysayan ng mga tao. Ang mga daigdig na

ginagalawan ng mga tao sa kasalukuyan ay ang tagpuan ng mga alamat. Ito ay nagaganap
sa isang tiyak na lugar at nakapag-uugnay sa nakaraan at sa kasalukuyan (Semorlan et al.
2014). Ito ay maaaring nagpapasalin-salin sa iba’t ibang bibig mula sa isang henerasyon
tungo sa susunod pang henerasyon.

Ang alamat ay maituturing ding mga salaysay ng mga pangyayaring kahanga-

hanga na nagpasalin-salin lamang mula sa mga naunang henerasyon at pinaniniwalaang sa
kadahilanang may pinagbabatayang kasaysayan (Webster, 1969). Ang diwa nito ay
itinuturing na makasaysayan sapagkat ito ay nauukol sa isang bagay, pook at mga
pangyayaring nagtataglay ng kabuluhang historikal. Ang pinakalayunin naman nito ayon
kay Lydia Fer Gonzales (1982), ay upang magunita ang mga pangyayaring may kinalaman
sa mga panahong lumipas. Ang alamat ay nagaganap sa isang tiyak na lugar at pinag-
uugnay nito ang nakaraan at kasalukuyan.

2.2 . ANG EKO-PABULA

Ang pabula ay pawang kathang-isip

16 lamang na mahirap mangyari o
sadyang hindi mangyayari . Subalit, ito’y nagsasaad ng magagandang aral na
nagsisilbing patunay o simulain sa buhay ng bawat nilalang. Ang salawikaing
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

GAWIN NATIN !

MGA PAGSASANAY SA EKO-ALAMAT

17
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

EKO-ALAMAT 1

PANUTO : Basahin ang teksto tungkol sa Alamat ng Kamya.

ANG ALAMAT NG KAMYA

(Mula sa Hiyas sa Pagbasa 4)

Noong unang panahon, sa isang liblib na nayon, may isang napakagandang

babaeng nakatira. Kamila ang kanyang pangalan. Maliban sa siya’y maganda, siya ay
napakamasunurin at napakabait ding anak ng mag-asawang magsasaka.

Bilang isang anak na masunurin, ang isa sa kanyang ginagawa sa tuwing umaga ay
ang pagsasalok ng tubig sa ilog. Ang kanyang tubig na naiigib ay isinasalin niya sa isang
banga na buhat-buhat niya tuwing siya ay tumutungo sa ilog. Napakalinaw ng ilog kung
kaya, siya’y nasisiyahan sap ag-iigib dito.

Isang araw, nang si Kamila ay muling magtungo sa ilog upang magsalok ng tubig,
gayon na lamang ang kanyang pagkabigla nang may dumating na isang lalaking may
katawang matipuno. Hindi niya nalamayan ang lalakeng dumating. Ni hindi niya rin alam
kung saan ito nagmula.

“Sino ka?” ang tanong ni Kamila sa lalaki. “Ako si Jose. Huwag kang matakot sa
akin. Ako’y hindi masamang tao”, ang tugon ni Jose. “Sa aming daigdig, ako ay tinatawag
nilang Agos. Narinig ko lamang ang ngalang Jose sa isang tagalupang gaya mong
nagdadaraan dito sa ilog”, ang pahayag ni Agos.

“Hindi kita mauunawaan. Anong daigdig ang iyong tinutukoy?” tanong ni Kamila.
“Ang karagatan. Ako’y anak ng isang diwata at isang hari ng karagatan. Ako’y hindi tao,
Kamila. Subalit, ikaw ang tanging makatutulong sa akin upang ako’y maging isang
tagalupang gaya mo. Ito ang dahilan kung bakit ako ay nagpakilala sa iyo upang hindi mo
ako katatakutan. Hindi mo naitanong, matagal na kitang sinusubaybayan. Nakikita kita
tuwing umaga na sumasalok ng tubig sa ilog. Ngayon lamang ako nagkalakas ng loob na
lumapit sa iyo at ika’y kausapin. Sapagkat…mahal kita. Sa simula pa lamang nang kita’y
makita, ay naisip kong ikaw ang babaeng nais kong mapangasawa upang ako ay maging
isang ganap na tagalupa”, ang isinagot ni Agos sa tanong ni Kamila.

“Ako’y iyong binigla, at hindi ko alam ang aking sasabihin. Ni hindi ako
makapagpasya”, ang tugon ni Kamila.

“Bibigyan kita ng ilang araw upang ika’y makapag-isip. Sa susunod na linggo, sa

18
ganito ring oras ako’y maghihintay sa iyo rito. Kailangang kong malaman ang iyong
maging pasya”, ang sinabi ni Agos.
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

GAWAIN 1.1 - Pagpapayaman ng bokabularyo

Basahin ang sumusunod na mga salita. Piliin ang kasaingkahulugan nito sa loob ng panaklong.

1. Lisanin ( iwan, yapusin, panatilihin, puntahan )

19
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

2. Patnubayan ( pag-aaralan, gagabayan, pahintulutan, susuriin)

3. Kalingain ( samahan, bantayan , amuhin, alagaan)
4. Paalipin ( palaguin, paunlarin, alilain, pagbuklurin )
5. Paratangan ( pangaralanan, pagbibintangan, paalalahanan, papayuhan)

GAWAIN 1.2 - Itala sa mga espasyo ng story map ang impormasyon sa binasang alamat.

Kasukdulan Tagpuan
________________________ _________________
________________________ _________________
________________________ _________________
Mga
________________________ Tauhan
_________________
________________________ _________________
________________________ ________________
--------------------
________________________ --------------------
________________________ --------------------
________________________ -------------------- Mensahe /Aral
________________________ --------------------
________________________ ________________________
--------------
________________________ ________________________
________________________ Kakalasan
________________________
________________________ ________________________
________________________ ___________________________
________________________
________________________ ___________________________
________________________
________________________ ___________________________
________________________
________________________ ___________________________
________________________
________________________ ___________________________
________________________
________________________ ___________________________
________________________
________________________ ___________________________
________________________
________________________ ___________________________
________________________
________________________ ___________________________
________________________
________________________ ___________________________
________________________
________________________ ___________________________
________________________
________________________ ___________________________
________________________
________________________ ___________________________
Kaugnayan sa Ekokritisismo ________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
GAWAIN 2 Alamat 2

EKO-ALAMAT 2

Ang Alamat ng Kagubatan

Ni: Ariane B. Dulay
20

Noong unang panahon, wala ni isang puno o damo sa lupa. Wala pang
sangkatauhan at tanging mga diwata lamang ang nilikha ni Bathala at sila ay naninirahan sa
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

GAWAIN 2.1. – Pag-unawa sa Pagbasa.

Punan ang graphic organizer ng mga sagot sa nakalaang espasyo nito.

21
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

Mahalagang pangyayari na pinagmulan ng Kagubatan

____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________

Pakinabang ng kagubatan Paano mo maipakita ang Kakintalan /mensahe

sa mga Tao pagpapahalaga sa ating ______________________
______________________ kagubatan? ______________________
______________________ ___________________________ ______________________
___________________________
______________________ ______________________
___________________________
______________________ ___________________________ ______________________
______________________ ___________________________ ______________________
______________________ ___________________________ ______________________
______________________ ___________________________ ______________________
______________________ ___________________________ ______________________
______________________ ___________________________ ______________________
______________________ ___________________________ ______________________
______________________ ___________________________ ______________________
______________________ ___________________________ ______________________
______________________ ___________________________ ______________________
_____________
______________________

Kaugnayan ng alamat sa konsepto ng Ekokritisismo?

____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________

GAWAIN 2.2

Bilang kabataan ng kasalukuyang henerasyon, ano-ano ang mga hakbang na iyong gagawin upang
mapangalagaan ang kagubatan . Ibibigay ang iyong tugon sa pamamagitan ng pagsulat ng talata tungkol
dito.

22
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

EKO-ALAMAT 3

Ang Alamat ng Lamok

ni : Rodney G. Ebrole

Isa rin kaya kayo sa naaalibadbarang ingay gawa ng lamok na lilipad-lipad sa inyong
23
mga tenga? Ito rin kasi ang madalas na pinagsusungitan ng mga bata’t matatanda. Alam niyo ba
sabi ng mga matatanda, noong unang panahon hindi alam ng mga sinaunang tao ang tungkol sa
lamok, marahil wala silang nakikitang insekto na tulad nito. Katulad din ng pinagmulan ng wika
kung bakit dumami ang mga wika sa daigidig.
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

Lalong naging suwail ang mga kabataan, sila ay naging mausisa, anuman ang maisip ay
agad nilang gagawin nang hindi man lamang inaabala ang kapamahakang maidudulot nito.
Masyadong naging dikit sa mala mundong gawain ang mga kabataan. Ang nais lamang nila ay
magsaya buong araw, pagbabarkada, paglalaro at paglalakbay kahit ilang araw silang mawawala.
Kapag tinatawag ng kanilang magulang ay nagtatago o kaya nagbibingi-bingihan. Ang mga
pangaral ay hindi na pinakikinggan, hindi tumutulong sa mga gawaing bahay. Ang mga tungkulin
24
sa pamayanan ay kanilang sinusuway.

Bagamat malaki ang ipinagbago ng mga kabataan, ang kanilang mga magulang ay hindi
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

Ito na pala ang mga batang nagsipaglaho na naging lamok. Kailangan nilang tumawag ng
pansin at lumipad sa tainga upang ibulong ang nangyari sa kanila. Hanggat walang taong
makaiintindi sa kanilang mga sinasabi mananatili silang mga lamok hanggang sa mga susunod na
saling lahi. Iyan ang huling habilin sa kanilang ng Diwata.

25
Peste ang turing ng mga tao sa insektong ito na umaali-aligid sa kanila. TInawag nila itong
Lamok! Hango sa pinagtambal na dalawang salitang “layas” at “pok!”. Ang “pok” ay tunog na
nalilikha kapag hinahampas ang dalawang palad na may insekto sa gitna. “Layas kung hindi…
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

GAWAIN 3.1. – Isulat sa nakalaang espasyo ang buod ng Alamat ng Lamok.

_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
26
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

GAWAIN 3.3. – Gumuhit ng larawan sa story board hinggil sa mahalagang pangyayari na inilahad sa
Alamat ng Lamok. 5 mahalagang pangyayari lamang ang iguhit at lapatan ito ng caption tungkol sa
kaganapan sa larawan.

27
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

Story board 1 Story board 2

_________________________ ___________________________
_________________________ ___________________________
_________________________ ___________________________
_________________________ ___________________________
_________________________ ___________________________
_________________________ ___________________________

Story board 3 Story board 4

________________________ __________________________
________________________ __________________________
________________________ __________________________
________________________ __________________________
________________________ __________________________

_________________________
_________________________
_________________________
_________________________
_________________________

Story board 5

EKO-ALAMAT 4
ANG ALAMAT NG CORONA VIRUS"

Sa malayong kaharian ay may maunlad at masaganang lupain na pinamumunuan ni Haring

Noelle, siya ay isang hari na kilala sa kanyang kakaibang koleksyon ng mga korona na may iba't
28
ibang palamuti na makikita sa kaniyang silid taguan. Ang kaharian ni Haring Noelle ay kilala
dahil sa payapang pamamalakad niya sa kaniyang sinasakupan, dahil dito ay bihira ang kagutuman
at mga krimen sa kanilang lugar. May moderno at kapaki-pakinabang rin silang mga teknolohiya
at maayos at magandang kalakalan sa ibang dako ng mundo. Dahil sa maayos at magandang
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

"Maraming kaming dala lalo na ang mga pampalasa katulad ng asin, paprika, mga toyo at
marami pang iba" - Virru
"At tsaka Haring Noelle ay narinig naming mahilig kayo sa mga korona kayo ay nangongolekata
ng iba't ibang klaseng korona pero ibahin ninyo itong dala namin" pahabol ni Virru
Inutusan ni Virru ang kanyang tauhan na ilabas ang korona at batid sa mukha ng Hari ang
pagkasabik nitong masulyap ang koronang dala ng estranghero. Nang makita ng Hari ang korona
ay hindi mawari ang tuwa at galak nito, dumapo ang kanyang paningin sa itim na batong nasa
gitnang bahagi ng korona.
29
" Magkano mo ipagbibili ang koronang iyan?" Ani ng Hari na nagpangisi kay Viruu ng hilim.
Batid niyang gugustuhin ng Haring bilhin ito sa kahit na magkanong halaga. Mayaman ang
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

GAWAIN 4.1.

Palawakin ang semantic web sa pamamagitan ng paglapat ng mga impormasyong hinihingi

rito. ( Maaaring gumawa ng mas Malaki upang magkasya ang ilalagay na sagot sa bawat sanga
ng semantic web. )

30
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

Pinagmulan
ng Corona
Virus

GAWAIN 4.2. – Pag-unawa sa binasa.

Isulat sa nakalaang espasyo ang buod ng binasang alamat.

________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
31
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

EKO-ALAMAT 5

ANG ALAMAT NG ILOG

Ni: Borhan Taraji

Noong unang panahon, may isang32

pook na puno ng kasaganahan ng kalikasan
magmula sa kabundukan, kapatagan at ilog. Doon ay nakatira and dalawang magkaibigan na
si Pedro at Lucas na may ‘di magandang kaugalian. Mahili sila magtapon ng basura at
dumihan ang ilog. Ang hindi nila alam ang ilog na ito’y mahiwaga, siya ang diwata na
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

GAWAIN 5.1. – Pagkakasunod-sunod ng pangyayari.

Ayusin ang mga sumusunod na pangyayari ayon sa tamang pagkakasunod-sunod nito at

ilapat ito sa story ladder.

Mga pangyayari :

33
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

Umuwi ang magkaibigan na si Pedro at Lucas sa kanilang mga pamilya na dala-

dala ang leksyon na kanilang natutunan sa maikling panahon na sila’y pinarusahan.

Isang araw, ang magkaibigan na si Pedro at Lucas ay nagtungo muli sa ilog at

nagtapon ng basurang ubod ng dami. Dahil sa kasamaan ng kanilang ugali at pagsira
sa ilog, pinarusahan sila ng diwata.

Makalipas ang ilang araw, ibinalik na ng diwata ang dalawa sa kanilang mga
totoong anyo, labis ang tuwa ng magkaibigan dahil dito at sila’y nangako sa diwata
na aalagaan at poprotektahan nila ang kalikasan at sisiguraduhin nila ang kaayusan
ng ilog.

Noong unang panahon, may isang pook na puno ng kasaganahan ng

kalikasan magmula sa kabundukan, kapatagan at ilog. Doon ay nakatira and
dalawang magkaibigan na si Pedro at Lucas na may ‘di magandang kaugalian.
Mahili sila magtapon ng basura at dumihan ang ilog. Ang hindi nila alam ang ilog na
ito’y mahiwaga, siya ang diwata na tagapangalaga at tagabantay ng ilog.

Pinaranas sa kanila ng mahiwagang diwata ang dulot ng kanilang mga

ginawa, nakita at naranasan nila kung ano ang masamamng dulot ng pagtapon nila
basura at pagsira sa ilog. Maraming isda ang namamatay dahil sa rumi ng dagat.
Marami namang palaka ang namamatay sa tuwing may baha. Unti-unti nilang
napagtanto na mali ang kanilang ginawang pagsira sa ilog.

_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
34
_____________________________________________________________
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________

________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
______

________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________

________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________

GAWAIN 5.2. – Pag-unawa sa binasa

Sagutin ang mga sumusunod na tanong na nasa discussion web.

___________________
Ano ang gustong ____________________
Paano napagtanto ng ______________________
Sa aling bahagi ng
___________________
ipadama ng diwata sa ____________________
magkaibigan na mali ang alamat ang maiuugnay sa
______________________
___________________
magkaibigan? 35
____________________
kanilang ginawa? ekokritisismo? Pangtwiranan.
______________________
___________________ ____________________ ______________________
___________________ ____________________ ______________________
___________________ ____________________ ______________________
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

GAWAIN 5.3. – Pagbubuod

Isulat ang buod ng alamat ayon sa sariling pag-unawa.

_______________________________________

36
____________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

GAWAIN 6 EKO-ALAMAT 6
PANUTO : Basahin at unawain ang tungkol sa Alamat ng Sta.Maria.

Alamat ng Sta.Maria
(Isinalin sa Filipino ni Von Matthew Aguire at Ella Jade Buencamino)
37

Ang Sta. Maria ay isa sa mga kauna-unahang pamayanan na itinatag ng mga

Espanyol sa Lungsod ng Zamboanga . Ito ay itinatag noong Pebrero 2, 1857. Noong
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

GAWAIN 6.1. – Pagbubuod

Isulat ang buod ng alamat ng Sta.Maria sa nakalaang espasyo.

_________________________________________

___________________________________________________________________________
38
__________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

GAWAIN 6.2. – Pag-unawa sa binasa

Sagutin ang mga sumusunod na tanong na nasa T-chart.

39
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

TANONG SAGOT

1.Paano nagkaroon ng pangalan ang

lugar Sta. Maria?

2. Bakit ipinangalan ang lugar ng

Sta.Maria sa isang bulaklak?

3. Paano ito maiuugnay sa konsepto

ng Ekokritisismo?

4. Ayon sa alamat, sino ang

nagbigay ng pangalang Sta.Maria sa
Lugar?

5.Bakit maituturing na alamat ang

akda?

GAWAIN 6.3.

Ilarawan ang lugar ng Sta. Maria noon at ngayon ayon sa nabanggit sa alamat. Isulat ang
iyong tugon sa nakalaang espasyo ng graphic organizer.

40
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

Barangay Sta. Maria

Noon Ngay
on

Mga karagdagang
gawain
Magsaliksik ng 3 Eko-Alamat at gawin ang mga sumusunod ;

A. Buod ng Alamat
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
41
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

B. Kaugnayan nito sa konsepto ng ekokritisismo

______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
__
C. Kakilntalan

_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________

KABANATANG PAGSUSULIT

42
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

I-PANUTO : Tukuyin ang mga pangyayari sa alamat na maaaring maiiugnay sa konsepto ng

ekokritisismo. Isulat ang iyong sagot sa nakalaang espasyo ng bawat bilang.

11-12. Alamat ng Kamya

______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
_____________

13-14. Alamat ng Kagubatan

______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
________

15.16. Alamat ng corona Virus

______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________

17.18. Alamat ng Lamok

______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________-----
19-20. Alamat ng Ilog

______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
II-PANUTO : Tukuyin kung anong pamagat ng _ alamat ang isinasaad ng bawat pangyayari.
Isulat ang simbolo sa bawat patlang bago ang bilang.

43
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

Alamat ng Kamya

Alamat ng Kagubatan

Alamat ng Corona Virus

Alamat ng Lamok

Alamat ng Ilog

Alamat ng Sta. Maria

____________ 1. Pinaranas sa kanila ng mahiwagang diwata ang dulot ng kanilang mga

ginawa sa ilog.
____________ 2. Lumipas ang tatlong taon, ang dating maganda, tahimik, masaya,
masagana at matayog na kaharian ni Haring Noelle ay nagbago, naghirap, nagutom,
gumulo, at ang mga tao ay nawalan ng pag-asa.
____________ 3. Masyadong naging dikit sa mala mundong gawain ang mga kabataan.
____________ 4. Ang dating walang buhay na planeta ni Bathala ay nagsibol ng buhay
at dahil dito ay napanatag si Maria dahil alam nya na nasa mabuting kalagayan na ang
kanyang kapatid na Diwata.
____________ 5. Si Kamila ay hindi lang maganda, kundi siya ay isang mabait at
masunuring anak.
____________ 6. Marami namang palaka ang namamatay sa tuwing may baha. Unti-unti
nilang napagtanto na mali ang kanilang ginawang pagsira sa ilog.
____________ 7. Noong unang panahon, ang lugar na ito ay walang pang katawagang
pangalan. Subalit sa kalaunan, ipinangalan ito sa pangalan ng bulaklak na tinatawag na
Yerba.
____________ 8. Sa halip na makiisa ang mga kabataan sa pagdarasal, sila’y
nagsipaglabasan at nagsipagligo sa ulan ang saya’t habulan nila ay di matatawaran.
____________ 9. Biglang tumaas ang tubig na mula sa ilog at hinigop si Agos patungong
ilalim.
____________10. Dahil sa maayos at magandang pamumuno ng hari ay naging sobra
ang tiwala ng mga nasasakupan nito na walang panganib at unos ang darating na hindi
nila kayang lampasan.

RUBRIKS

44
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

Pamantayan sa pagbibigay ng puntos sa pagsulat ng komposisyon at sanaysay .

Pamantayan Kaukulang Puntos Marka

1.Sistematiko at malinaw na pagkalahad 5

ng detalye

2.Kaangkupan sa nilalaman ng paksa 4

3. Pagsunod sa tuntuning panggramatika 4

4.Kalinisan at kaayusan sa pagsulat 2

KABUUAN 15

Pamantayan sa pagbibigay ng puntos sa pagsagot ng mga pagsasanay .

Pamantayan Kaukulang Puntos Marka

1.Malinaw ang pagkalahad ng detalye. 5

3. Nasunod nang wasto ang panuto 3

4. Kalinisan at kaayusan sa pagsulat 2

KABUUAN 10

MGA PAGSASANAY SA EKO-PABULA

EKO-PABULA
Si Mang Ambo at ang Gintong Isda
45
ni : Cheryl P. Barredo

Sa isang liblib na lugar ay may mag-asawang masayang namumuhay . Si Mang Ambo ay isang
mangingisda at si Aling Ester naman ay isang simpleng maybahay lamang na nag-aasikaso sa mga
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

Ang hindi niya alam, habang kinakausap niya ang kanyang sarili sa laot, ay pinakikinggan pala siya
46“Kawawa naman siya. Kahit wala siyang kasalanan
ng isang gintong isda, na siyang diwata ng karagatan.
sa nangyari ay nadamay pa rin siya,” wika ng gintong isda.

Makalipas ang ilang buwan, ni anino ng isda ay wala pa rin siyang nakita. Napakatahimik ng karagatan
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

GAWAIN 7.1. – Story board

Isalaysay ang mahalagang pangyayari sa binasang pabula gamit ang storyboard.

47
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

1 2 3

______________________ _______________________ _________________________

______________________ _______________________ _________________________
______________________ _______________________ _________________________
______________________ _______________________ _________________________
______________________ _______________________ _____________________
_____________ _____

6 5 4

________________________ _______________________ _______________________

________________________ _______________________ _______________________
________________________ _______________________ _______________________
________________________ _______________________ _______________________
________________________ _______________________ _______________________
___ ________ ________

GAWAIN 7.2. Pag-unawa sa Pagbasa

Sagutin ang mga sumusunod na tanong. At ilapat ang iyong sagot sa nakalaang espasyo ng
T-chart.

48
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

Mga Tanong Sagot

1.Sino si Mang Ambo sa kuwento?

2. Paano mo mailalarawan ang

katangian at estado ng
pamaumuhay ni Mang Ambo?

3. Bakit hindi ginawa ni Mang

Ambo ang paggamit ng dinamita sa
pangingisda noong mga araw na
wala siyang nahuling mga isda?

4.Ano ang inirerepresenta ng

gintong isda sa kuwento?

5.Anong kakintalan ang naidulot

ng kuwento sa mambabasa?

6.Ipaliwanag ang koneksyon nito

sa konsepto ng ekokritisimo.

GAWAIN 7.3. Pagsasanay sa Pagsulat

Sumulat ng isang refleksiyon tungkol sa mensahe ng binasang pabula.

49
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

EKO-PABULA 2

Ang Leon at ang Aso

Ni Vilma 50
L. Pahulaya

Sa isang gubat ay mayroong nakatirang malaking Leon at isang Aso. Ang Leon ay
napakayabang at iniisip niya na siya ang pinakamalakas, mabilis, at maliksi sa gubat na
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

Gawain 8.1
Sagutin ang mga sumusunod na tanong at ilapat ito sa nakalaang espasyo ng flow chart.

Ano ang gustong patunayan Bakit mabilis na tinanggap ng Paano natalo ng aso ang leon
ng Leon sa aso? aso ang hamon51ng leon? sa kanilang paligsahan?
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

_______________________ ______________________ ______________________

_______________________ ______________________ ______________________
_______________________ ______________________ ______________________
_______________________ ______________________ ______________________
_______________________ ______________________ ______________________
_______________________ ______________________ ______________________
_______________________ ______________________ ______________________
_______________________ ______________________ ______________________
_______________________ ______________________ ______________________
_______________________ ______________________ ______________________
_______________________ ______________________ ______________________
___________ ______________________ __________

Ano ang naging kasukdulan sa Ano ang kaugnayan nito sa Anong aral ang mapupulot
pabula? konsepto ng ekokritisismo? sa binasang pabula?

_______________________
_______________________ _______________________
_______________________
_______________________ _______________________
_______________________
_______________________ _______________________
_______________________
_______________________ _______________________
_______________________
_______________________ _______________________
_______________________
_______________________ _______________________
_______________________
_______________________ _______________________
_______________________
_______________________ _______________________
_______________________
_______________________ _______________________
_______________________
_______________________ _______________________
_______________________
_______________________ _______________________
_______________________
_______________________ _______________________
_______________________
__________ __________
________

Gawain 8.2
Iguhit sa loob ng kahon ang mga pangunahing tauhan sa pabula at ilarawan ang katangian
ng bawat isa.

52
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

EKO-PABULA 3
Ang Lobo at ang Magkaibigang Maya at Pusa
Isang umaga ng tag-init, ay may magkaibigang namamasyal sa gubat na sina Maya at Pusa.
Masayang-masaya nilang pinagmamasdan ang mga puno't halaman, maging ang magandang
53
tanawin ng kalangitan. Nagpatuloy sila sa pamamasyal hanggang sa mapadpad sila sa ilog na may
mala-kristal sa linaw ng tubig na dumadaloy dito.

"Kaibigang Pusa tingnan mo! Napakaganda ng ilog na ito." - wika ni Maya sa kaibigan.
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

"Tulong! Tulungan ninyo ako!" -nagmamakaawang sambit ng Lobo.

"Huwag kang masyadong lumapit Pusa at baka kainin ka niya." -bulaslas ni Maya habang
may distansyang lumilipad sa kinaroroonan ng dalawa na hindi pinakinggan ni Pusa.

"Anong nangyari sa iyo? Bakit ka sugatan?" 54

- tanong ni Pusa sa Lobo.
"Ako ay naglalakad-lakad sa gubat nang may maapakan akong matalim at nakakasugat na
bagay." -pagsisinungaling nito.
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

Mula sa itaas, napansin ni Maya na nagising ang Lobo. Tinignan nito ang natutulog niyang
kaibigan na si Pusa, matapos nitong makumpirma na tulog na tulog ang Pusa ay tumingin ito kanya
sa itaas ng puno.

Nagkunwari naman si Maya na natutulog.55Kitang-kita ni Maya kung papaanong ikutan ng

mabangis na Lobo ang kaibigan habang naglalaway. Nakakatakot ito at nakapabangis na naging
dahilan sa panginginig ni Maya.

"Hindi dapat ako matakot! Kailangan ako ni Kaibigang Pusa!" -pagpapalakas ng loob niyang
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

Gawain 9.1
Isulat ang mga hinihinging impormasyon sa nakalaang espasyo ng story map.

Mga Tauhan
__________________________
56
__________________________
__________________________
__________________________
Tagpuan
__________________________
__________
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

Tagpuan
__________
__________
__

Kakalasan Kasukdulan Mensahe / Aral

_____________________ _________________________________ _____________________
_____________________ _________________________________ _____________________
_____________________ _________________________________ _____________________
_____________________ _________________________________ _____________________
_____________________ _________________________________ _____________________
_____________________ _________________________________ _____________________
_____________________ _________________________________ _____________________
_____________________ _________________________________ _____________________
_____________________ _________________________________ _____________________
_____________________ _________________________________ _____________________
_____________________ _________________________________ _____________________
_____________________ _________________________________ _____________________
_____________________ _________________________________ _____________________
____________________ _________________________________ _____________________
____________________ _________________________________ ____________________

Kaugnayan nito sa ekokritisismo

_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
____________________________________________________________

Karagdagang paliwanag :
______________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________

Gawain 9.2

Sumulat ng isang refleksiyon tungkol sa mensahe ng binasang pabula at iugnay ito sa

sariling karanasan.

57
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

__________________________________________

______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________

EKO-PABULA 4
PANUTO : Basahin at unawain ang tungkol sa pabulang, “Si Kalabaw Bakulaw At si Petrang Kabayo.

SI KALABAW BAKULAW AT SI PETRANG KABAYO

Ni Cheryl P. Barredo
58
May isang magsasaka na nagngangalang Mang Felix. Siya ay may mga alagang
kalabaw at kabayo. Si kalabaw ang lagi niyang katuwang sa pagsasaka sa kanilang bukirin.
Malaki ang naging pakinabang niya sa kanyang mga alagang hayop, kung kaya, kahit gaano
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

Karugtong…..

Walang nagawa si Mang Felix, kundi, ang magtrabaho sa bukid nang nag-iisa, sapagkat
sa pagsasaka lamang nabubuhay ang kaniyang pamilya. Dito sila nakakukuha ng kanilang bigas
na isasaing at mga iba’t ibang pananim na gulay na kanilang hinahain. Talagang mahalaga para
kay Mang Felix ang pagsasaka para may makakain sila sa araw-araw. Kaya, kailangan niyang
kumayod at magsipag sa kanyang trabaho kahit hindi man niya makakatuwang ang kanyang
kalabaw. 59

Isang araw, dumating sa kanyang pandinig ang isang balitang tungkol sa gaganaping
karera ng mga kabayo sa kanilang nayon. Ito na ang kanyang pagkakataon na makakakuha ng
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

GAWAIN 10.1. Pagsasanay sa Pagsulat

Sumulat ng isang refleksiyon tungkol sa mensahe ng binasang pabulang pinamagatang, “

Si Kalabaw Bakulaw at si Petrang Kabayo”.

60
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
_________________________________
GAWAIN 10.2. Pag-unawa sa binasa

Pumili ng eksena mula sa binasang pabula. Iguhit ito ayon sa sariling pag-unawa o
interpretasyon.

61
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

GAWAIN 10.3.

A. Ilapat sa nakalaang espasyo ng graphic organizer ang hinihinging impormasyon

tungkol sa pabula.

62
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

Kasukdulan

__________________________________________
__________________________________________
__________________________________________
__________________________________________
_____________________________________
______________________

Uri ng Kuwento Mga Tauhan

_________________ __________________
_________________ Si Kalabaw __________________
_________________ Bakulaw at Si __________________
_________________ Petrang Kabayo __________________
_________________ __________________
_______ ____

________________________ _________________________
________________________ _________________________
________________________ _________________________
________________________ _________________________
________________________ ____________________
___________-

Tagpuan Kakintalan

EKO-PABULA 5

SI DON, ANG ASONG LAKWATSERO

63
Si Don ay isang masiyahin at lakwatserong aso. Ibang-iba rin siya sa ibang aso at sa
kaniyang mga kamag-anak na walang pangarap. Sa katunayan ay napakatayog ng kaniyang
pangarap at ito ay ang magkaroon ng sariling amo.
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

Hindi niya rin kasi masisi ang mga tao. Hindi siya isang makinis at gwapong aso—ay
hindi, gwapo siya pero hindi lang nila kayang makita ito. Hindi kasi mukhang espesyal ang kulay
ng kaniyang balahibo—kayumanggi na may konting kaputian. Kayumanggi na kakulay ng mga
Pilipino na pilit nilang winawaksi dahil sa epekto
64 ng ibang kultura. Hindi siya tulad ng ibang
yayamaning aso na may kani-kaniyang amo na mapuputi ang balahibo at may bangs at tila VIP na
laging pinapadala sa doktor. Isa lang siyang simpleng gwapong aso na hindi nila kayang i-
appreciate.
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

Nagsimulang magbigay ng reaksyon ng mga tao sa paligid niya habang ang iba ay
hawak-hawak ang kani-kanilang cellphone at nagsimulang mag-post sa kani-kanilang
social media apps.
65
"Ano ang nangyayari? May sakit? " sigaw niya at nakatanggap siya ng sipa mula sa
isang taong nagtratrabaho sa isang firm. Siya'y napadaing.
"Napaka-malas ng asong ito! Nag-iingay kita na ngang may masamang balita, Jane.
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

GAWAIN 10.4. Pag-unawa sa binasa

Sagutin ang mga sumusunod na tanong ;

66
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

1. Ilarawan ang katangian ni Don.

__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
_

2. Paano naiiba si Don sa kanyang kapwa aso?

__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________

3. Kung ikaw ay isang aso, ano sa palagay mo ang iyong maging pakinabang sa
kapaligiran at maging sa iyong amo?
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________

4. Ano ang kakintalan na dulot ng pabula?

__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________

5. Paano mo wawakasan ang takbo ng pangyayari sa pabula?

_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
67
_____________________________________________________________
_______________________________________________________
____________________________________________________________
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

6. Ano ang kaugnayan ng pabula sa konsepto ng ekokritisismo?

_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_______________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________

EBALWASYON 6

PANUTO : Kumatha ng sariling eko-pabula. (10 pts.)

68
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

_______________________________________________

____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________

Mga
Karagdagang
Magsaliksik ng 3-5 eko-pabula. Gawin ang mga sumusunod;
Gawain
69
 WMSU-ISMP-GU-001.00
Effective Date: 7-DEC-2016

A. Buod ng Pabula
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________

B. Semantic Web

Pamagat

C. Kakintalan
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________

D. Kaugnayan sa konsepto ng ekokritisismo

______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________

70