5

AGRICULTURAL ARTS

JULIET C. DANGANAN
Bagong Barrio ES
Writer

Kagawaran ng Edukasyon • Republika ng Pilipinas 1

EPP 5 – Agricultural Arts
Quarter 2-Week 8
 Halina Na’t Tuusin ang Puhunan,
Aralin
Gastos at Kita
7
Isinulat ni Juliet C. Danganan

Pagkatapos ng aralin, matututunan mo ang Most Essential Learning Competencies

(MELC) na ito:

1. Natutuos ang puhunan, gastos at kita EPP5AG-0j-18

Magandang araw sa iyo!

Paano mo ba gamitin ang modyul na ito? Ito ang mga hakbang upang
lubos mo na maunawaan ang nilalaman nito.

1. Basahin at unawaing mabuti ang aralin na may kasiyahan.

2. Unawain at sagutan ang mga pagsasanay na may angkop na nilalaman o
kasanayan.
3. Humingi ng tulong at gabay sa iyong mga magulang o nakatatanda upang
lubos na maunawaan ang mga aralin at mga pagsasanay.
4. Siguraduhin na sa lahat ng iyong gagawin ay may pagsubaybay ng iyong mga
magulang upang maiwasan ang anumang di inaasahang pangyayari.

Inaasahan na sa pagtatapos ng aralin ay malilinang sa iyo ang mga sumusunod

na kasanayan:

1. Matalakay ang mga paraan sa pagtutuos ng puhunan, gastos at kita.

2. Masuri ang mga paraan na kapaki-pakinabang.
3. Maisagawa ang wastong pagtutuos ng mga nagamit na puhunan, gastos at sa
maaaring maging kitain rito.

2
EPP 5 – Agricultural Arts
Quarter 2-Week 8
Panuto: Basahin at unawain ang bawat tanong. Isulat sa patlang ang titik ng tamang
sagot.
_____ 1. Ito ang inaalam na umiiral sa pamilihan ng alagang iyong ibebenta.
A. Badyet B. Kilo C. Presyo D. Talaan
_____ 2. Mahalagang alamin kung magkano ang ___________ sa pag-aalaga, sa ginawang
kulungan at halaga ng panimulan alaga o seed stock.
A. Pinamigay B. Ginastos C. Pinakyaw D. Ibinenta
_____ 3. Ito ay ang paraan upang malaman mo kung tumubo o nalugi ka sa ginawang
paghahanapbuhay.
A. Pagtutuos B. Pamimili C. Pangangalaga D. Pagtatala
_____ 4. Isa sa mga gawain na kailangan sa pagtutuos.
A. Pagtatala B. Pagkwekwento C. Pagbebenta D. Pagsusuri
_____ 5. Mahalagang malaman ang bawat ___________ ng nagamit mong puhunan upang
makita mo kung may tinubo o kinita.
A. Gastos B. Kita C. Tubo D. Halaga

Panuto: Isulat ang Tama kung wasto ang pagsasapamilihan ng mga alagang hayop/isda
at Mali naman kung hindi naaayon ang pagsasapamilihan sa mga ito.
______________1. Mahalagang alamin ang uri ng hayop na may mataas na
pangangailangan sa tao at madaling alagaan upang madali rin ito
maipagbili.
_______________2. Ang kilo, basket, tray, bilang, banyera at iba pang uri ng panukat ay
ginagamit sa pamamaraang tingian.
_______________3. Ang pamamaraang pakyawan ay katulad din ng tingian na bumibili
lang ng kung anong kailangan.
_______________4. Ang online selling ay paraan ng pagsasapamilihan ng mga produkto
sa pamamagitan ng teknolohiya at internet.
_______________5. Ang paraan ng pagbibili ng tingian ay sa kakaunting bilang batay sa
pangangailangan ng mamimili tulad ng pakyawan.

3
EPP 5 – Agricultural Arts
Quarter 2-Week 8
Kahalagahan ng Pagtutuos at Pagkukwenta ng Pinagbilhan
Ang pagtutuos ay isang paraan upang malaman mo kung ikaw ba ay kumita,
tumubo o nalugi sa ginawang paghahanapbuhay tulad ng aralin natin sa
pagsasapamilihan ng mga inalagaang hayop o isda. Ang pagtutuos sa mga nagugol at
napagbilhan ng mga produkto o alaga ay kailangang gawin upang malaman kung ito
nga ba ay nakatulong sa pamumuhay ng mag-anak bilang dagdag kita para sa kanila.
Upang malaman kung ikaw ba ay tumubo o nalugi, may mga gawain na kailangan
mong malaman. Ito ay paggawa ng talaan ng mga sumusunod:
a. Talaan ng mga Gastos/Puhunan
b. Talaan ng mga Gugulin
c. Talaan ng Pinagbilhan
Sa pagtutuos din mapag-aaralan at masusuri ang mga gastusin sa pag-aalaga ng
mga hayop o isda. Ito ang magiging basehan mo sa susunod mong gagawin upang lalo
mong mapabuti pa ang pag-aalaga sa mga napiling hayop o isda. Alamin ang presyo na
umiiral sa mga pamilihan ng alagang inyong ipagbibili. Siguraduhing alamin kung
magkano ang mga ginastos sap ag-aalaga, ginawang kulungan at halaga ng panimulang
alaga o seed stock.
Napakahalagang ito ay malaman upang alam mo kung paano makagawa ng
halimbawa ng pagtutuos ng pinagbilhan ng mga inalagaang hayop o isda. Mahalagang
malaman ito upang alam mo kung ikaw ba ay kumita o nalugi ka na pala.

Matapat at Wastong Pagtutuos at Pagkukwenta ng Pinagbilhan

Narito ang isang halimbawa kung paano ginagawa ang pagtutuos ng halaga ng
pinagbilhan ng alagang hayop o isda.
A.
1 kilong Tilapia P 90.00
Plastik + P 12.00
Kabuuan: P102.00
B.
Puhunan P102.00
Patong na bahagdan ( 15%) + P 15.30
(102.00 x .15 = 15.30) Halaga ng Pagbebenta: P117.30

Kung 15 kilo ang ipinagbiling tilapia, kwentahin natin ang kabuuang ginastos at
pinagbilhan sa dami ng naipagbili.
Halimbawa:
4
EPP 5 – Agricultural Arts
Quarter 2-Week 8
 P 117.30 Halaga ng pagbebenta
x 15 Dami ng kilong ibebentang tilapia
P 1,759.50 Kabuuang pinagbentahan
P 102.00 Puhunan
x 15 Bilang ng ibinentang tilapia
P 1,530.00 Kapital ( Puhunan )
P 1,759.30 Kabuuang pinagbentahan
P 1,530.00 Kapital ( Puhunan )
P 229.30 Tinubo ( Kinita )

Talaan ng Gastos at Kinita sa Pagsasapamilihan ng Produkto

Uri ng Isda Bilang ng Kilo Naipagbili Halaga ng Puhunan
Naipagbili
Bilang Halaga
ng Kita
Bangus 20 15 P219.00 P 3,285.00 P 2,880.00
Dalagang
Bukid 20 12 P173.00 P 2, 076.00 P 1, 824.00
Galunggong 20 15 P138.50 P 2, 077.50 P 1, 830.00
Tilapia 20 18 P117.30 P 2,111.40 P 1, 836.00
Kabuuan: P 9, 549.90 P 8,370.00
P 9, 549.90
- P 8,370.00
Kita: P 1, 179.90

Gawain 1: Panuto: Suriin ang mga sumusunod. Isulat ang tamang sagot.
1. Anong P ang ay isang paraan upang malaman mo kung ikaw ba ay kumita,
tumubo o nalugi sa ginawang paghahanapbuhay? ____________________________
2. Anong K ang sinasabing tubo kung saan ikaw ay hindi nalugi? ________________
3. Anong G ang itinatala natin na bahagi na magsisilbing puhunan? _______________
4. Anong T ang isinasagawa upang makita ang mga ginastos at kinita sa
pagsasapamilihan ng mga produkto. _____________________
5. Anong M ang kaugaliang dapat taglayin ng isang tao sa kanyang pagtutuos?
__________________
Gawain 2: Panuto: Basahin ang sitwasyon na nasa ibaba. Punan ang Talaan ng
Ginastos at Kinita. Sagutin ang tanong pagkatapos punan ang tsart ng talaan.

5
EPP 5 – Agricultural Arts
Quarter 2-Week 8
 Si Mang Goryong ay nagtayo ng piggery para sa alaga niyang baboy.
Gumastos siya ng P 4,000 sa pagsasaayos ng piggery, P15,000 sa pag bili ng 5 biik at
6,000 para sa kanilang pagkain. Kung si Mang Digong ay naipagbili ang lahat ng
alagang baboy sa halagang 50,000, si Mang Digong ba ay nalugi o tumubo sa kanyang
kita?
Talaan ng Gastos at Kinita sa Pagsasapamilihan ng Produkto
Uri ng Bilang Naipagbili Halaga ng Puhunan
Produkto Naipagbili
Bilang Halaga
ng
Kita

Kabuuan:

Kita:

Tanong: si Mang Goryong ba ay nalugi o tumubo sa kanyang kita? Ipaliwanag ang

iyong sagot.
____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________

Gawain 3: Panuto: Punan ang patlang upang makumpleto ang pangungusap. Piliin sa loob
ng kahon ang sagot.

nalugi gastusin pagtutuos

kita presyo badyet

1. Ang _______________ ay isang paraan upang malaman mo kung ikaw ba ay

kumita, tumubo o nalugi sa ginawang paghahanapbuhay.
2. Alamin ang _________________ na umiiral sa mga pamilihan ng alagang inyong ipagbibili.
3. Kailangang ang pagtutuos upang malaman kung ito nga ba ay nakatulong sa
pamumuhay ng mag-anak bilang dagdag ___________________ para sa kanila.
4. Sa pagtutuos din mapag-aaralan at masusuri ang mga ____________________ sa pag-
aalaga ng mga hayop o isda.

6
EPP 5 – Agricultural Arts
Quarter 2-Week 8
 5. Mahalagang malaman kung paano magtuos upang alam mo kung ikaw ba ay kumita o
_______________________ ka na pala.

Upang malaman kung ikaw ba ay kumita o nalugi sa pinagbilhang produkto tulad

ng manok at tilapia ay dapat alamin ang pamamaraan ng pagtutuos o pagkukwenta ng
lahat ng pinagkagastusan at pinagbilhan. Ang lahat ng ito ay nakasalalay sa iyong
ginawang talaan.

Panuto: Palawakin ang kaisipan. Isulat sa loob ng biluhaba kung ano-ano ang dahilan
kung bakit kailangan alamin ang wastong pamamaraan ng pagtutuos o pagkukwenta ng
pinagkagastusan at pinagbilhan ng produkto.

Rubriks
Iskor Pamantayan

7
EPP 5 – Agricultural Arts
Quarter 2-Week 8
 5 Maayos, maganda at angkop ang nilalaman ng sagot.
4 Maayos at maganda subalit may kakulangan ang diwa.
3 Kulang ang diwa ng sagot, mali ang paggamit ng mga bantas, malaking
titik, indensyon, at iba pa.
2 Nakagawa ngunit hindi natapos ang gawain.
1 May pagkakahawig sa gawain ng iba.

Panuto: Basahin nang mabuti ang mga sumusunod na pangungusap. Isulat ang salitang tama
sa patlang kung wasto ang paraan ng pagtutuos at mali kung hindi wasto.

__________ 1. Nagbenta ng alaga niyang kalapati si Ben sa halagang tatlo isang daan. Ang
puhunan niya sa bawat isa nang bilhin nya ang kalapati para alagaan ay P 50.00
isa.
__________ 2. Nag-ani ka ng maraming itlog ng pugo. Ibinenta mo ito sa halagang P 115.00 sa
isang daan piraso ayon sa umiiral na presyo sa pamilihan.
__________ 3. Ang alaga mong isdang tilapia ay dumami na kaya nagpasya ka ibenta ito ng
P 90.00 per kilo. Nakabenta ka ng 5 kilo sa halagang P 450.00 lahat.
__________ 4. Namuhunan ka para sa aalagaan mong mga manok sa halagang dalawang libong
piso. Ibinenta mo ang mga ito sa pamilihan sa halagang P 1,500.00.
__________ 5. Nagbenta ng alaga niyang manok si Peter sa halagang P 200.00. Kumita siya ng
P 50.00 sa bawat isang manok na nabenta niya.

Panuto: Isulat ang iyong natutunan sa modyul na ito gamitin ang mga isang pwesto
sa pamilihan para sa iyong sagot.

8
EPP 5 – Agricultural Arts
Quarter 2-Week 8
 Anong natutunan ko mula
sa araling ito?

Anong katangian ko ang

napaunlad ko mula sa
araling ito?

Anong natutunan ko ang

maaari kong maibahagi?

9
EPP 5 – Agricultural Arts
Quarter 2-Week 8
 Republic of the Philippines
Department of Education
NATIONAL CAPITAL REGION
SCHOOLS DIVISION OFFICE
CALOOCAN CITY
EDUKASYONG PANTAHANAN AT PANGKABUHAYAN
AGRICULTURAL ARTS- GRADE 5

Pangalan: __________________________________ Baitang & Pangkat ______________

Guro: _________________________________________Petsa: ________________________

Answer Sheet

Unang Balik-Tanaw
Pagsubok Gawain 1 Gawain 2 Gawain 3

10

Pag-alam sa Pangwakas na Pagninilay

Gawain 4 Gawain 5 Natutunan Pagsusulit

10

10
EPP 5 – Agricultural Arts
Quarter 2-Week 8