MODUL LATIHAN

MAHIR BAB 1
PENGENALAN EKONOMI

1. Nyatakan maksud ekonomi

Satu bidang kajian sains sosial bagaimana manusia menggunakan sumber ekonomi yang
terhad bagi memenuhi kehendak yang tidak terhad.

2. Nyatakan unit ekonomi

.1. Isi rumah
merujuk kepada individu atau sekumpulan individu yang tinggal bersama dan membuat
keputusan ekonomi.
Matlamat memaksimumkan kepuasan

2. Firma
Merujuk kepada unit ekonomi yang menjalankan aktiviti pengeluaran untuk menghasilkan
barang dan perkhidmatan
Matlamat meminimumkan kos dan memaksimumkan keuntungan

3. Kerajaan
Merujuk kpd badan yang mengurus dan mengawal kegiatan ekonomi sesebuah negara
Matlamat memaksimumkan kebajikan

3. Nyatakan maksud keluk kemungkinan pengeluaran

Menunjukkan had maksimum pelbagai kombinasi dua barang yang dapat dikeluarkan oleh
sesebuah ekonomi dengan menggunakan sumber ekonomi yang cekap pada tingkat
teknologi tertentu.

4. Nyatakan Masalah ekonomi

1. Kekurangan
Berlaku disebabkan oleh sumber ekonomi yang terhad manakala kehendak tidak terhad.
Kekurangan menyebabkan pertambahan pengeluaran sesuatu barang mengakibatkan
pengeluaran barang lain akan dikurangkan.

2. Pilihan
Pilihan berlaku disebabkan oleh masalah kekurangan
Masyarakat membuat pilihan berdasarkan matlamat masing-masing.
i) Isi rumah memaksimumkan kepuasan,
ii) Firma memaksimumkan keuntungan
iii) Kerajaan memaksimumkan kebajikan.

3. Kos lepas
Kos lepas ialah pilihan kedua terbaik kerana memilih pilihan pertama terbaik
Berlaku disebabkan oleh masalah pilihan

5. Nyatakan masalah asas ekonomi

1. Apa yang dikeluarkan
Merujuk kpd jenis barang yg ingin dikeluarkan
Bergantung kepada keperluan dan kehendak masyarakat (permintaan)

Disediakan Mohamad Shukri Ab Rahman

 MODUL LATIHAN

2. Berapa dikeluarkan
Merujuk kpd kuantiti barang yang ingin dikeluarkan
Pengeluar tidak dapat mengeluarkan sepenuhnya permintaan masyarakat krn bergantung
kepada faktor pengeluaran yg dimiliki.(penawaran)

3. Bagaimana dikeluarkan
Merujuk kepada kaedah pengeluaran yang cekap digunakan sama ada intensif buruh atau
intensif modal
Pemilihan bergantung kpd matlamat pengeluar iaitu meminimumkan kos dan
memaksimumkan keuntungan.

4. Untuk siapa dikeluarkan

Merujuk kepada masyarakat yg akan memiliki barang tersebut sama ada golongan
berpendapatan tinggi atau rendah.
Bergantung kepada agihan pendapatan, golongan yg berpendapatan tinggi akan memiliki
lebih byk barang berbanding golongan berpendapatan rendah.

6. Nyatakan sistem ekonomi yang ada didunia berserta cth negara

sistem ekonomi SISTEM EKONOMI SISTEM EKONOMI SISTEM EKONOMI

PERANCANGAN PUSAT KAPITALIS CAMPURAN
CONTOH China, Cuba, Korea Utara A.Syarikat, Hong Kong, Malaysia, Thailand, Indonesia
Switzerland

FAKTOR PENGELUARAN

1. Nyatakan faktor pengeluaran [4 markah]

1. Tanah
- Anugerah alam semulajadi terdiri drp sumber di daratan, lautan dan di dalam bumi
seperti tanah, hasil galian digunakan dlm proses pengeluaran barang dan perkhidmatan
- Ganjaran bg tanah ialah sewa

2. Buruh
- Faktor pengeluaran yang menyumbangkan tenaga fizikal dan mental dalam proses
pengeluaran barang dan perkhidmatan.
- Ganjaran bg buruh ialah upah / gaji

3. Modal
- Faktor pengeluaran seperti alat atau mesin yg dicipta oleh manusia dan digunakan
dalam proses pengeluaran barang dan perkhidmatan.
- Ganjaran bagi modal ialah faedah / bunga

4. Usahawan
- Faktor pengeluaran yang sanggup menangung risiko mengabungkan faktor-faktor
pengeluaran lain untuk menghasilkan barang dan perkhidmatan.
- Ganjaran bg usahawan ialah untung

Disediakan Mohamad Shukri Ab Rahman

 MODUL LATIHAN

BURUH MODAL USAHAWAN

2. Jelaskan faktor pengeluaran diatas [8 markah]

2. Buruh
- Faktor pengeluaran yang menyumbangkan tenaga fizikal dan mental dalam proses
pengeluaran barang dan perkhidmatan.
- Ganjaran bg buruh ialah upah / gaji

3. Modal
- Faktor pengeluaran seperti alat atau mesin yg dicipta oleh manusia dan digunakan
dalam proses pengeluaran barang dan perkhidmatan.
- Ganjaran bagi modal ialah faedah / bunga

4. Usahawan
- Faktor pengeluaran yang sanggup menangung risiko mengabungkan faktor-faktor
pengeluaran lain untuk menghasilkan barang dan perkhidmatan.
- Ganjaran bg usahawan ialah untung

3. Jelaskan maksud tanah dari segi ekonomi [4 markah]

1. Tanah
a. Anugerah alam semulajadi terdiri drp sumber di daratan, lautan dan di dalam bumi
seperti tanah, hasil galian digunakan dlm proses pengeluaran barang dan
perkhidmatan
b. TIDAK mempunyai mobiliti tempat
c. Mempunyai mobiliti kegunaan
d. Mempunyai penawaran terhad
e. Terdiri sumber boleh diperbaharui seperti hasil hutan dan sumber laut
f. Sumber tidak boleh diperbaharui seperti bijih timah besi petrolium
g. Ganjaran bg tanah ialah sewa

4. Bezakan faktor tanah dan modal [4markah]

B.TANAH.
Tanah ialah anugerah alam semulajadi ciptaan tuhan yang berada diatas permukaan bumi
dan juga dalam bumi.
Ganjaran kepada tanah ialah sewa.
Maka sumber tanah temasuklah garam galian, bijih timah, ikan dilautan.
C. MODAL.
Modal ialah alat yang digunakan untuk menghasilkan barang dan perkhidmatan.
pulangan kepada modal ialah faedah dan bunga.
Terdiri 2 modal iaitu :
1. Modal fizikal : jentera,kilang dan kenderaan.
2. Modal cair : wang.

Disediakan Mohamad Shukri Ab Rahman

 MODUL LATIHAN

5. Bezakan faktor buruh dengan usahawan. [4 markah]

A. BURUH.
Buruh ialah individu yang menyumbangkan tenaga fizikal dan mental dalam proses
pengeluaran.
Ganjaran kepada buruh ialah upah.
Terdapat dua kategori buruh , iaitu :
1. Buruh mahir : mendapat pendidikan yang tinggi (ijazah) dan latihan kemahiran dan
ikhtisas.
2.Buruh tidak mahir : mendapat pendidikan rendah , spm dan tidak mendapat latihan
ikhtisas.

D. USAHAWAN.
Individu yang mengabungkan semua faktor pengeluaran yang lain iaitu buruh,tanah dan
modal dalam proses pengeluaran.
pulangan kepada usahawan ialah untung.
Usahawan perlu menanggung risiko perniagaan.

6. Maklumat di bawah berkaitan dengan faktor pengeluaran.

Puan Fauziah ialah pemilik Butik Anggun yang terletak di Kuala Selangor, Selangor.
Kebelakangan ini, Puan Fauziah telah membuat pinjaman sebanyak RM500 000 daripada
sebuah bank untuk membiayai kos pembukaan satu cawangan baharu di Sungai Besar,
Selangor.

Terangkan faktor pengeluaran yang terlibat dalam situasi di atas. [4 markah]

Usahawan
usahawan merupakan individu yang menggabungkan faktor2 pengeluaran
Puan fauziah merupakan seorang usahawan butik anggun

Modal
Modal ialah alat yang digunakan untuk menghasilkan barang dan perkhidmatan
Puan fauziah telah membuat pinjaman modal sebanyak RM 500 000 dari sebuah bank bagi
membiayai kos perniagaan beliau
............................................................................................................................................................................................
7. Gambar menunjukkan faktor pengeluaran

Jelaskan sumbangan faktor pengeluaran tersebut kepada

pembangunan negara.[5 markah]

Faktor pengeluaran tersebut ialah buruh

Buruh ialah individu yang menyumbangkan tenaga fizikal dan
mental dalam proses pengeluaran.
Guru merupakan buruh mahir
Membangunkan sumber manusia
Ganjaran upah
Mana-mana jawapan yang logik dan dihuraikan dengan jelas
...........................................................................................................................................................................................

Disediakan Mohamad Shukri Ab Rahman

 MODUL LATIHAN

8. Faktor di sebelah berkaitan dengan satu kegiatan ekonomi.

Jelaskan tiga faktor pengeluaran yang terlibat dalam kegiatan

tersebut

Tanah -hasil lautan

Modal- alatan penangkapan ikan -bot, jala
Usahawan- individu yang mengabungkan faktor pengeluaran iaitu nelayan
...........................................................................................................................................................................................
9. Gambar di sebelah berkaitan dengan sebuah firma pengeluaran
padi.
Mengapakah firma tersebut menggunakan intensif buruh dalam
pengeluarannya?

Buruh ramai
Bayaran gaji lebih murah berbanding alatan modal
Sektor pertama perlu lebih ramai buruh sebab tidak melibatkan sektor pemprosesan
Dan apa-apa jawapan munasabah

MASALAH EKONOMI

1. terangkan masalah ekonomi yang dihadapi:

a. isirumah
F1 Kekurangan
H1 Kekurangan wang
F2 Pilihan
H2 Barang yang memaksimumkan kepuasan.
F3 Kos lepas
H3 Barang kedua terbaik yang terpaksa dilepaskan

b. firma
F1- Kekurangan
H1- faktor pengeluaran/ contoh
F2- Pilihan
H2a- memaksimumkan keuntungan
F3- Kos lepas
H3a- output kedua terbaik yang terpaksa dilepaskan

c. kerajaan
Kerajaan
F1 Kekurangan
H1 Menghadapi masalah kekurangan sumber hasil/pendapatan negara
F2 Pilihan
H2 Pilih projek pembangunan untuk mencapai kebajikan masyarakat yang
maksimum.
F3 Kos Lepas
H3 Projek pembangunan kedua terbaik yang terpaksa dilepaskan

Disediakan Mohamad Shukri Ab Rahman

 MODUL LATIHAN

2. Gambar berikut menunjukkan perbincangan peringkat pengurusan di sebuah syarikat

percetakan.

Kita ada menerima tempahan untuk Kalau begitu kita dahulukan

mencetak calendar dan buku latihan buku latihan
sebanyak 10 000 unit
Saya pun
setuju

Tapi mesin pencetak

selalu rosak
Terangkan cara syarikat percetakan tersebut menyelesaikan masalah ekonomi di
atas.

F1 Kekurangan
H1 Kekurangan faktor-faktor pengeluaran (mesin)
F2 Pilihan
H2 Memilih buku latihan kerana memberi keuntungan maksimum
F3 Kos Lepas
H3 kelender barang kedua terbaik terpaksa dilepaskan

3. Situasi di bawah berkaitan dengan masalah ekonomi yang dihadapi oleh kerajaan
negara K.

Kerajaan negeri K memiliki hasil bernialai RM15 juta, ingin membina hospital
berharga RM13 juta. Pada masa yang sama kerajaan tersebut juga ingin
membina pusat pengajian tinggi berharga RM14 juta.
Bagaimanakah kerajaan menyelesaikan masalah tersebut?
[6 markah]
- Kekurangan hasil/pendapatan negara
- hasil sebanyak RM15 juta
- pilihan
- perlu membuat pilihan yang memaksimumkan kebajikan rakyat
- jika pilih bina hospital
- kos lepas ialah bina pusat pengajian tinggi
- projek pembangunan kedua terbaik yang terpaksa dilepaskan

Disediakan Mohamad Shukri Ab Rahman

 MODUL LATIHAN

4. (a) Perbualan berikut berkaitan dengan suatu urus niaga di sebuah pasar.

Mak Jah : Berapa harga ikan hari ini Ali?

Ali : Harga ikan selar RM18 sekilo dan harga ikan tenggiri RM38
sekilo.
Mak Jah : Wah, mahalnya! Mak Jah merancang untuk berbelanja RM30
sahaja.

(i) Terangkan masalah ekonomi yang dihadapi oleh Mak Jah. [6 markah]

F1 Kekurangan
H1 Kekurangan pendpatan (wang)
F2 Pilihan
H2 Memilih maksimumkan kepuasan iaitu ikan selar (rm18)
F3 Kos Lepas
H3 ikan tenggir, iaitu brang kedua terbaik terpaksa dileaskan.

KELUK KEMUNGKINAN PENGELUARAN

1. Apakah maksud keluk kemungkinan pengeluaran [2 markaj]

KKP ialah keluk yang menunjukkan had maksimum tingkat pengeluaran yang
dapat dicapai oleh sesebuah ekonomi dengan menggunakan faktor pengeluaran
yang ada dan tingkat teknologi tertentu.

2. Nytakan andaian bagi melukis keluk kemungkinan pengeluaan [4 markah]

1. Ekonomi hanya mengeluarkan dua barang sahaja

2. Tingkat teknologi adalah tetap dan tidak berubah
3. Faktor pengeluaran adalah tetap
4. Faktor pengeluaran digunakan dengan cekap

3. Jadual di bawah menunjukkan pelbagai kobinasi barang A dan barang B yang

dikeluarkan oleh negara H.

Kombinasi Barang A(unit) Barang B (unit)

A 0 1000
B 100 900
C 200 700
D 300 400
E 400 0

a. Lukis keluk kemungkinan pengeluaran untuk negara H.

Disediakan Mohamad Shukri Ab Rahman

 MODUL LATIHAN

KELUK KKP
1200

1000

800
AXIS TITLE
600

400

200

0
0 50 100 150 200 250 300 350 400 450
AXIS TITLE

b. Andaikan negara tersebut mengeluarkan 300 unit barang A dan 300

unit barang B berikan kesimpulan kombinasi pengeluaran tersebut.

Sebarang titik yang berada di dalam/bawah KKP, penggunaan sumber

ekonomi adalah tidak cekap.
Pengeluaran dapat dilakukan tetapi tidak mencapai tahap maksimum kerana
faktor pengeluaran tidak digunakan sepenuhnya.
Titik terletak di dalam keluk kemungkinan pengeluaran.
Berlakunya pengangguran

c. Seseorang penganalisis berpendapat negara H mampu mengeluarkan

300 unit barang A dan 700 unit barang B. Bolehkah ia di capai? Berikan
alasan anda.

Kombinasi tersebut menunjukkan kombinasi barang yang tidak dapat

dikeluarkan/capai
Hanya dapat dicapai sekiranya
faktor pengeluaran bertambah
teknologi berubah.

d. Kenal pasti titik pengeluaran yang cekap dan berikan alasan anda.

Di tunjukkan oleh pergerakan disepanjang KKP yang merupakan pilihan

kecekapan.
Masyarakat boleh memilih sebarang kombinasi disepanjang KKP sama ada
untuk mengeluarkan satu barang sahaja (titik A & E) atau 2 barang titik B, C
dan D.
Jika masyarakat memilih mengeluarkan lebih suatu barang, maka barang lain
perlu dikurangkan kerana masalah kekurangan.

Disediakan Mohamad Shukri Ab Rahman

 MODUL LATIHAN

4. Dengan bantuan Keluk Kemungkinan Pengeluaran (KKP) bagi barang R dan barang
S,
a. jelaskan konsep kekurangan, pilihan, dan kos lepas. [10 markah]

Kekurangan ditunjukkan oleh kombinasi diluar KKP. masalah ketidakupayaan ekonomi di gambarkan
oleh titik-titik kombinasi pengeluaran yang berada di luar KKP iaitu titik F.

Pilihan ditunjukan oleh pergerakan di sepanjang keluk KKP iaitu ABCDE. Berdasarkan rajah paksi
menegak menunjukkan jumlah barang R yang dikeluarkan dan paksi mendatar menujukkan barang S
yang dikeluarkan.

Sekiranya ekonomi menggunakan semua faktor untuk mengeluarkan50 unit barang maka tiada/sifar
barang S di keluarkan. Sekiranya semua faktor di gunakan untuk mengeluarkan 40 unit barang S maka
sifar barang R dikeluarkan.

Keluk AE dinamakan KKP yang menunjukkan kombinasi maksimum barang R dan barang S yang boleh
di keluarkan. Ia berada di tingkat guna tenaga penuh.

Kos lepas di tunjukkan oleh kecerunan KKP iaitu perubahan unit barang R di bahagi dengan
perubahan unit barang S. Kos lepas yang semakin meningkat di tunjukkan oleh KKP yang berbentuk
cembung bermaksud untuk menambahkan satu unit barang ,ekonomi terpaksa mengurangkan
kuantiti barang lain yang semakin meningkat pada setiap titik pengeluaran. KKP juga boleh
berbentuk garis lurus bermaksud untuk menambahkan satu unit barang ,ekonomi akan
mengurangkan kuantiti barang lain pada kadar yang sama

b. Sekiranya firma memilih kombinasi pengeluaran yang berada di luar keluk,

Bagaimanakah perkhidmatan bank perdagangan dapat membantu mencapai
pengeluaran tersebut. Jelaskan. [6 markah]
Jika firma memilih kombinasi pengeluran yang berada di luar keluk, maka firma
perlu meningkatkan keupayaan faktor pengeluaran atau sumber ekonomi .
Firma perlu meningkatkan penggunan buruh. Firma juga perlu meningkatkan
sumber bahan mentah. Firma perlu meningkatkan saiz kilang dan juga
meningkatkan modal. Semua ini dapat dibantu oleh Bank Perdagangan dengan

Disediakan Mohamad Shukri Ab Rahman

 MODUL LATIHAN

pembiayaan kewangan daripada Bank Perdagangan. Di mana Firma boleh

menggunakan perkhidmatan pinjaman sama ada pinjaman perniagaan atau
pinjaman bercagar.
Pinjaman Perniagaan merupakan pinjaman yang boleh dimohon oleh
firma untuk mencapai pengeluaran tersebut dengan melihat prestasi firma atau
kertas kerja syarikat samada melalui Penyata pendapatan dan Kunci Kira-Kira
Syarikat. Pinjaman perniagaan ini dikenakan kadar faedah dan tidak
memerlukan cagaran. Liabiliti rendah .
Pinjaman bercagar pula merupakan pinjaman yang boleh dimohon oleh
firma untuk pembelian asset seperti tanah atau kilang. Pinjaman dikenakan
kadar faedah dan firma perlu membayar balik pinjaman secara ansuran . Liabiliti
adalah tinggi melibatkan aset perniagaan akan di lelong jika gagal membayar
balik pinjaman.
Tempoh bayaran balik kedua-dua pinjaman ini boleh dipanjangkan dan
dibayar secara ansuran.

MASALAH ASAS EKONOMI & SISTEM EKONOMI

1. Nyatakan DAN terangkan 4 masalah asas ekonomi

Apa yang hendak dikeluarkan?

- menentukan jenis b+p yang hendak dikeluarkan
- bergantung kepada keperluan dan kehendak masyarakat/pengguna

Berapa yang hendak dikeluarkan?

- menentukan jumlah/kuantiti b+p yang hendak dikeluarkan
- bergantung kepada permintaan masyarakat/mekanisme harga

Bagaimana yang hendak dikeluarkan?

- menentukan kaedah pengeluaran yang paling cekap
- sama ada intensif buruh atau intensif modal
- pilih yang dapat meminimumkan kos dan memaksimumkan keuntungan

Untuk siapa dikeluarkan?

- bergantung kepada corak agihan pendapatan/kuasa beli
- golongan kaya akan memperoleh lebih banyak barang daripada golongan
miskin

2. Nyatakan TIGA jenis sistem ekonomi

Sistem ekonomi perancangan pusat/sosialis

Sistem ekonomi kapitalis/pasaran bebas
Sistem ekonomi campuran

Disediakan Mohamad Shukri Ab Rahman

 MODUL LATIHAN

3. Nyatakan ciri-ciri utama sistem ekonomi

PEMILIKAN SUMBER
PEMBUAT KEPUTUSAN
PILIHAN
PENENTUAN HARGA
PERSAINGAN
MOTIF PENGELUARAN
CONTOH

4. Terangkan maksud sistem ekonomi

a. Sistem ekonomi pasaran bebas
b. Sistem ekonomi perancangan pusat
c. Sistem ekonomi campuran

• Individu dan pihak swasta bebas membuat segala keputusan ekonomi tanpa campurtangan kerajaan.
• •Pengguna dan pihak swasta mempunyai kuasa penuh dalam membuat keputusan ekonomi.
PASARAN • Mekanisme harga dalam menentukan harga pasaran melalui interaksi antara kuasa permintaan dan
penawaran dalam pasaran.
BEBAS

• Kerajaan dan badan perancangan pusat berkuasa penuh dalam segala aktivit ekonomi dan membuat
keputusan ekonomi.
• Individu dan pihak swasta tidak berkuasa langsung.
PASARAN • Penggunaan dan pengagihan faktor pengeluaran ditetapkan oleh badan perancangan pusat untuk
PUSAT mencapai kebajikan masyarakat yang optimum.

•Menggabungkan pelbagai ciri kebaikan sistem ekonomi pasaran bebas dan sistem
ekonomi perancangan pusat.
•Pihak kerajaan dan kuasa pasaran atau mekanisme pasaran bersama-sama memainkan
peranan penting.
CAMPURAN •Kerajaan campurtangan jika berlaku ketidakstabilan dan penyelewengan dalam aktiviti
ekonomi.

5. Apakah yang di katakan dengan ekonomi Islam

Ekonomi Islam merupakan sistem ekonomi campuran yang berlandaskan al-Quran

dan Hadis
Segala keputusan harus berlandaskan syariat Islam
Pihak kerajaan dan pihak swasta memainkan peranan penting untuk memastikan
ekonomi berjalan lancar adil dan saksama

Disediakan Mohamad Shukri Ab Rahman

 MODUL LATIHAN

6. Terangkan tiga ciri utama ekonomi islam

Ekonomi Islam mempunyai unsur yang unik dan tersendiri seperti berikut
• Sebagai sebahagian daripada keseluruhan sistem hidup islam
• wujud persaingan adil dan saksama
• keseimbangan antara kepentingan individu dan masyarakat

7. Maklumat berikut berkaitan dengan ciri sistem ekonomi di Negara R dan Negara S

Negara R Negara S

Pengeluar bebas memiliki faktor-

Pengeluar bebas memiliki faktor- faktor pengeluaran tetapi kerajaan
faktor pengeluaran. mempunyai peranan dalam
menjaga kebajikan rakyat.

a. Bezakan cara penyelesaian masalah asas ekonomi Negara R dan Negara S.

[6 markah]
Masalah Sistem ekonomi Sistem ekonomi
asas ekonomi pasaran bebas Campuran

Apa yang hendak  Diselesaikan melalui  Barang ekonomi :

dikeluarkan mekanisme pasaran iaitu kuasa diselesaikan melalui kuasa pasaran / mekanisme harga
permintaan
 Barang awam : dikeluarkan oleh kerajaan
dan penawaran

Berapa yang hendak  Jumlah permintaan dan penawaran di  Barang ekonomi :melalui mekanisme pasaran
pasaran / mekanisme pasaran
dikeluarkan  Barang awam : mengikut keperluan rakyat / yang tidak
cukup untuk mengelakkan kegiatan menyorok barang

Bagaimana hendak  Memilih cara yang paling cekap  Firma : pengeluar memilih cara yang paling cekap yang dapat
untuk meminimumkan maksimumkan untung
dikeluarkan
kos pengeluaran atau  Kerajaan: kerajaan memilih cara yang dapat maksimumkan
memaksimumkan untung kebajikan masyarakat

 Intensif buruh atau modal berdasarkan

harga relatif yang paling rendah

Disediakan Mohamad Shukri Ab Rahman

 MODUL LATIHAN

Untuk  Corak agihan pendapatan atau kuasa  Barang ekonomi : corak agihan pendapatan wang
beli individu
siapa dikeluarkan  Kerajaan akan campur tangan dalam agihan barang
 Golongan kaya mempunyai kuasa beli melalui sistem percukaian dan subsidi supaya
yang tinggi dan lebih banyak barang
golongan berpendapatan rendah
 Agihan kekayaan tidak sama rata
memperoleh barang keperluan yang mencukupi

 Barang awam:

kerajaan agihkan barang awam kepada semua masyarakat

untuk menjaga kebajikan

b. Nyatakan cara kerajaan Negara S menjaga kebajikan rakyatnya. [2 markah]

8. Bezakan Ciri-Ciri Yang Berikut Antara Sistem Ekonomi Kapitalis Dengan Sistem
Ekonomi Sosialis

ASPEK SISTEM EKONOMI PASARAN BEBAS SIS EKONOMI PERANCANGAN PUSAT

Pemilikan Faktor Individu dan pihak swasta bebas Semua faktor pengeluaran
Pengeluaran memiliki faktor pengeluaran. dimiliki secara mutlak oleh kerajaan atau
Individu dan pihak swasta bebas badan perancangan pusat.
mengguna dan mengubah pemilikan
faktor pengeluaran untuk memenuhi
utiliti.

Pembuat Keputusan dibuat oleh individu dan Keputusan dibuat oleh kerajaan
Keputusan swasta berdasarkan mekanisme atau badan yang dilantik oleh kerajaan
pasaran. untuk kebajikan rakyat.

Pembuat Pilihan Individu bebas membuat pilihan terhadap Individu tidak mempunyai kebebasan dalam
barangan yang ingin dibeli untuk membuat pilihan.
memaksimumkan kepuasan dan jenis Pengeluar tidak mempunyai kebebasan
pekerjaan yang ingin dalam pemilikan dan
Penentuan Harga diceburi.
Ditentukan melalui mekanisme penggunaan faktor
Ditentukan oleh kerajaan. pengeluaran.
harga/kuasa pasaran.

Persaingan Wujud persaingan bebas dari segi Tidak wujud persaingan

harga dan bukan harga.

Motif Pengeluaran Pihak swasta bermotifkan Kerajaan bermotifkan

memaksimum keuntungan. Memaksimumkan kebajikan masyarakat.
Individu bermotifkan memaksimum Kerajaan bermotifkan memaksimumkan
kepuasan. kebajikan masyarakat
Contoh Negara Amerika Syarikat, Hong Kong, Malaysia, Singapura, Jepun, India, United
Switzerland Kingdom, Taiwan

9. Jelaskan kelemahan sistem ekonomi perancangan bebas dan sistem ekonomi sosialis
Kelemahan sisistem ekonomi pasaran bebas

Disediakan Mohamad Shukri Ab Rahman

 MODUL LATIHAN

Kelemahan Huraian
Mewujudkan  Individu cenderung untuk mementingkan
masyarakat kebendaan dan mencari kekayaan tanpa batasan
materialistik
Mewujudkan  Turun naik harga pasaran akibat perubahan
ketidakstabilan permintaan dan penawaran menyebabkan
ekonomi ketidakstabilan ekonomi (inflasi dan kemelesetan
Agihan pendapatan ekonomi)
 Jurang pendapatan antara golongan kaya dan
yang tidak setara miskin semakin besar
Mewujudkan kuasa  Persaingan hebat menyebabkan firma yang kecil
monopoli koperat dan baharu tidak bersaing dengan firma besar
besar  Ini menggalakkan firma besar menguasai pasaran dan
mendapat keuntungan besar
Kesan luaran negatif  Firma tidak mengambil kira kesan negatif yang
wujud demi mencapai keuntungan yang maksimum.
 Contohnya pencemaran

Kelemahan sistem ekonomi sosiolis

Kelemahan Huraian
Pilihan individu terhad  Masyarakat tidak mempunyai kebebasan
kerana semua keputusan dibuat oleh kerajaan
Kurang motivasi dan intensif  Individu tidak dibenarkan mengumpulkan
bekerja kuat kekayaan secara bebas.
 Menyebabkan mereka tiada galakan untuk terus
bekerja dan berusaha
Keusahawanan individu  Keusahawanan dan inovasi tidak dapat
terhad berkembang pesat kerana tiada persaingan
 Menyebabkan ekonomi tidak berkembang maju
Risiko kesilapan dalam  Keputusan ekonomi dilakukan oleh
membuat keputusan sekumpulan kecil pemerintah
ekonomi
 Risiko untuk membuat keputusan tidak tepat adalah
tinggi
 Boleh menjejaskan kebajikan rakyat

10. Mengapakah kerajaan campur tangan dalam sistem ekonomi campuran? Berikan
pendapat anda.

Tujuan campur tangan

1. Menyediakan barang awam
- Seperti pendidikan dan perkhidmatan kesihatan kerajaan
- Meningkatkan kebajikan rakyat

Disediakan Mohamad Shukri Ab Rahman

 MODUL LATIHAN

2. Membaiki agihan pendapatan

- antara golongan miskin dan kaya
- Mengenakan cukai pendapatan dan memberi bantuan subsidi

3. Mengawal/ mengatasi kesan eksternaliti negetif

- Seperti pencemaran udara dan sungai menyebabkan kos sosial meningkat.
- Melalui pengkuatkuasaan undang-undang dan peraturan seperi denda dan
saman

4. Mengawal kuasa monopoli

- Mengelakkan sumber ekonomi dikuasai oleh firma tertentu shj
- Mewujudkan persaingan yg sihat

5. Menstabilkan harga
- Tidak menentu di pasaran kesan drp perubahan permintaan dan penawaran.
- bagi mengatasi masalah inflasi dan pengangguran

1. SISTEM EKONOMI PASARAN BEBAS (KAPITALIS)

Ciri- ciri Penerangan

Objektif Memaksimumkan keuntungan
pengeluaran
Pemilikan Isi rumah dan firma bebas memiliki sumber
sumber ekonomi

Disediakan Mohamad Shukri Ab Rahman

 MODUL LATIHAN

Pilihan Isi rumah dan firma bebas memilih barang yg

digunakan atau dikeluarkan utk memenuhi
keperluan dan kehendak
Persaingan Bebas bersaing untuk memaksimumkan keuntungan
Agihan Tidak seimbang antara pemilikan faktor
pendapatan pengeluaran
Kaedah Bebas membuat keputusan ekonomi melalui
membuat mekanisme harga.
keputusan

Penyelesaian masalah asas ekonomi

Masalah asas Penerangan

ekonomi
Apa dan berapa Masalah apa dan berapa dikeluarkan diselasaikan
dikeluarkan menggunakan mekanisme harga.
Berapa Makanisme harga
dikeluarkan
Bagaimana Bergantung kpd kaedah pengeluaran yg paling
dikeluarkan cekap yg dpt meminimumkan kos dan
memaksimumkan keuntungan.
Intensif buruh atau intensif modal
Untuk siapa Bergantung kpd corak agihan pendapatan.
dikeluarkan Golongan kaya memiliki lebih byk brg berbanding
golongan miskin

2. SISTEM EKONOMI PERANCANGAN PUSAT (SOSIALIS)

Ciri- ciri Penerangan

Objektif Memaksimumkan kebajikan
pengeluaran
Pemilikan Sumber ekonomi dimiliki oleh kerajaan
sumber
Pilihan Isi rumah dan firma tidak bebas memilih barang yg
digunakan atau dikeluarkan utk memenuhi
keperluan dan kehendak
Persaingan Tidak wujud persaingan
Agihan seimbang
pendapatan
Kaedah Tiada kebebasan membuat keputusan ekonomi.
membuat Ditentukan oleh badan perancang ekonomi.
keputusan

Penyelesaian masalah asas ekonomi

Masalah asas Penerangan

ekonomi
Apa dan berapa Masalah apa dan berapa dikeluarkan ditentukan
dikeluarkan oleh kerajaan melalui badan perancang ekonomi.
Berapa Unit perancangan ekonomi
dikeluarkan
Bagaimana Ditentukan oleh kerajaan berdasarkan matlamat
dikeluarkan ekonomi

Disediakan Mohamad Shukri Ab Rahman

 MODUL LATIHAN

Jika matlamat untuk mengatasi pengangguran

maka kerajaan akan menggunakan intensif buruh.
Untuk siapa Ditentukan oleh kerajaan
dikeluarkan Kerajaan mengagihkan brg mengikut keperluan isi
rumah dgn menggunakan sistem kupon dan catuan.

3. SISTEM EKONOMI CAMPURAN

Ciri- ciri Penerangan

Objektif Pihak swasta memaksimumkan keuntungan
pengeluaran Kerajaan memaksimumkan kebajikan.
Pemilikan Pihak swasta bebas memiliki sumber ekonomi
sumber Kerajaan jg memiliki sumber ekonomi utk
mengeluarkn brg awam
Pilihan Swasta bebas memilih barang yg dikeluarkan.
Kerajaan memantau kegiatan pengeluaran bg
memastikan brg yg dikeluarkan selamat dan tidak
menyalahi undang2.
Persaingan Bebas bersaing tetapi dikawal oleh kerajaan melalui
penguatkuasaan undang2.
Agihan Seimbang
pendapatan Kerajaan mengenakan cukai dan memberi subsidi
Kaedah Bebas membuat keputusan ekonomi melalui
membuat mekanisme harga.
keputusan Kerajaan mengeluarkan barang awam

Penyelesaian masalah asas ekonomi

Masalah asas Penerangan

ekonomi
Apa dan berapa Masalah apa dan berapa dikeluarkan diselasaikan
dikeluarkan menggunakan mekanisme harga.
Kerajaan mengeluarkan barang awam yg tidak
dikeluarkan oleh pihak swasta
. Berapa Makanisme harga dan kerajaan
dikeluarkan
Bagaimana Bergantung kpd kaedah pengeluaran yg paling
dikeluarkan cekap yg dpt meminimumkan kos dan
memaksimumkan keuntungan.
Intensif buruh atau intensif modal
Untuk siapa Bergantung kpd corak agihan pendapatan.
dikeluarkan Golongan kaya memiliki lebih byk brg mewah krn
memiliki kuasa beli yg tinggi.
Golongan miskin menikmati brg awam.

3. Ciri-ciri sistem ekonomi Islam

Ciri- ciri Penerangan

Objektif Mencapai kesejahteraan di dunia dan akhirat dan
pengeluaran bukan memaksimumkan keuntungan semata-mata.

Disediakan Mohamad Shukri Ab Rahman

 MODUL LATIHAN

Pemilikan bebas memiliki sumber ekonomi tetapi manusia

sumber hanya pemegang amanah saja.
Pilihan Bebas membuat pilihan tetapi barang yg digunakan
atau dikeluarkan mestilah halal dr segi hukum islam
Persaingan Bebas bersaing tetapi tidak boleh menindas org lain
Agihan Seimbang.
pendapatan Melaksanakan sistem zakat
Kaedah Bebas membuat keputusan ekonomi melalui
membuat mekanisme harga.
keputusan Tidak ada amalan riba

4. Penyelesaian masalah asas ekonomi

Masalah asas Penerangan

ekonomi
Apa dan Masalah apa dan berapa dikeluarkan diselasaikan
berapa menggunakan mekanisme harga.
dikeluarkan Sumber yg digunakan mestilah halal dan tidak
memudaratkan.
Bagaimana Bergantung kpd kaedah pengeluaran yg paling cekap
dikeluarkan Intensif buruh atau intensif modal
Untuk siapa Bergantung kpd corak agihan pendapatan.
dikeluarkan Melaksanakan sistem zakat bg membolehkan
golongan miskin turut menikmati brg yg dikeluarkan

Disediakan Mohamad Shukri Ab Rahman

 MODUL LATIHAN

Jawapan
(a) Gambar menunjukkan faktor pengeluaran

Jelaskan sumbangan faktor pengeluaran tersebut kepada pembangunan negara.

[5 markah]
Sumbangannya ialah :

- Buruh mahir dalam pelbagai disiplin ilmu.

- individu yg.banyak menggunakan tenaga mental /menggunakan tenaga fizikal

- yg memberikan perkhidmatan pendidikan kepada pelajar.

- Menerima ganjaran upah/gaji

- menyumbang tenaga dalam membentuk modal insan / Pelaburan jangka panjang

- pembentukan modal insan/pelajar minda kelas pertama

- menyediakan tenaga kerja terlatih/separa mahir/tidak mahir untuk kepentingan

negara

Disediakan Mohamad Shukri Ab Rahman

 MODUL LATIHAN

Gambar berikut menunjukkan perbincangan peringkat pengurusan di sebuah

syarikat percetakan.

Keluk kkp
No.1
a) Dengan bantuan Keluk Kemungkinan Pengeluaran (KKP) bagi barang R dan barang S,
jelaskan konsep kekurangan, pilihan, dan kos lepas. [10 markah]

Kekurangan ditunjukkan oleh kombinasi diluar KKP. masalah ketidakupayaan ekonomi di gambarkan
oleh titik-titik kombinasi pengeluaran yang berada di luar KKP iaitu titik F.

Pilihan ditunjukan oleh pergerakan di sepanjang keluk KKP iaitu ABCDE. Berdasarkan rajah paksi
menegak menunjukkan jumlah barang R yang dikeluarkan dan paksi mendatar menujukkan barang S
yang dikeluarkan.

Sekiranya ekonomi menggunakan semua faktor untuk mengeluarkan50 unit barang Rmaka tiada/sifar
barang S di keluarkan. Sekiranya semua faktor di gunakan untuk mengeluarkan 40 unit barang S maka
sifar barang R dikeluarkan.

Keluk AE dinamakan KKP yang menunjukkan kombinasi maksimum barang R dan barang S yang boleh
di keluarkan. Ia berada di tingkat guna tenaga penuh.

Kos lepas di tunjukkan oleh kecerunan KKP iaitu perubahan unit barang R di bahagi dengan perubahan
unit barang S. Kos lepas yang semakin meningkat di tunjukkan oleh KKP yang berbentuk cembung
bermaksud untuk menambahkan satu unit barang ,ekonomi terpaksa mengurangkan kuantiti barang
lain yang semakin meningkat pada setiap titik pengeluaran. KKP juga boleh berbentuk garis lurus
bermaksud untuk menambahkan satu unit barang ,ekonomi akan mengurangkan kuantiti barang lain
pada kadar yang sama .

Disediakan Mohamad Shukri Ab Rahman

 MODUL LATIHAN

b) Sekiranya firma memilih kombinasi pengeluaran yang berada di luar keluk, Bagaimanakah
perkhidmatan bank perdagangan dapat membantu mencapai pengeluaran tersebut. Jelaskan.
[6 markah]

Jika firma memilih kombinasi pengeluran yang berada di luar keluk, maka firma perlu
meningkatkan keupayaan faktor pengeluaran atau sumber ekonomi . Firma perlu meningkatkan
penggunan buruh. Firma juga perlu meningkatkan sumber bahan mentah. Firma perlu
meningkatkan saiz kilang dan juga meningkatkan modal. Semua ini dapat dibantu oleh Bank
Perdagangan dengan pembiayaan kewangan daripada Bank Perdagangan.Dimana Firma boleh
menggunakan perkhidmatan pinjaman sama ada pinjaman perniagaan atau pinjaman bercagar.
Pinjaman Perniagaan merupakan pinjaman yang boleh dimohon oleh firma untuk
mencapai pengeluaran tersebut dengan melihat prestasi firma atau kertas kerja syarikat samada
melalui Penyata pendapatan dan Kunci Kira-Kira Syarikat. Pinjaman perniagaan ini dikenakan
kadar faedah dan tidak memerlukan cagaran. Liabiliti rendah .
Pinjaman bercagar pula merupakan pinjaman yang boleh dimohon oleh firma untuk
pembelian asset seperti tanah atau kilang. Pinjaman dikenakan kadar faedah dan firma perlu
membayar balik pinjaman secara ansuran . Liabiliti adalah tinggi melibatkan aset perniagaan
akan di lelong jika gagal membayar balik pinjaman.
Tempoh bayaran balik kedua-dua pinjaman ini boleh dipanjangkan dan dibayar secara
ansuran.

SISTEM EKONOMI
Maklumat berikut berkaitan dengan ciri sistem ekonomi di Negara R dan Negara S

Negara R Negara S

Pengeluar bebas memiliki faktor-

Pengeluar bebas memiliki faktor- faktor pengeluaran tetapi kerajaan
faktor pengeluaran. mempunyai peranan dalam menjaga
kebajikan rakyat.

Disediakan Mohamad Shukri Ab Rahman

 MODUL LATIHAN

(i) Bezakan cara penyelesaian masalah asas ekonomi Negara R dan Negara S.

[6 markah]

Masalah Sistem ekonomi Kapitalis Sistem ekonomi Campuran

asas
ekonomi

Apa yang Ditentukan oleh individu dan Ditentukan oleh individu/

hendak swasta melalui mekanisme swasta melalui mekanisme
dikeluarkan harga harga dan kerajaan keluarkan
barang awam

Berapa Ditentukan oleh individu dan Ditentukan oleh individu/

hendak swasta melalui mekanisme swasta melalui mekanisme
dikeluarkan harga harga dan kerajaan keluarkan
barang yang tak mencukupi

Bagaimana Pilih kaedah pengeluaran yang Firma akan pilih kaedah

hendak cekap/ Maksimumkan pengeluaran yang dapat
dikeluarkan keuntungan /minimumkan kos maksimumkan untung/
minimumkan kos tetapi harus
mematuhi peraturan yang
ditetapkan oleh kerajaan.
seperti had pencemaran,

Disediakan Mohamad Shukri Ab Rahman

 MODUL LATIHAN

keselamatan pekerja dan

penggunaan teknologi

Untuk Ditentukan mengikut agihan Diselesaikan melalui corak

Siapa pendapatan/ kuasa beli/ pengagihan
hendak barangan dikeluarkan untuk pendapatan/kuasa beli tetapi
dikeluarkan yang mampu membelinya/ kerajaan turut berperanan /
DD golongan kaya diutamakan kerajaan sediakan barang
awam dan barang yang tidak
mencukupi di pasaran untuk
kepentingan kebajikan sosial

(ii) Nyatakan cara kerajaan Negara S menjaga kebajikan rakyatnya. [2

markah]

Cara kerajaan menjaga kebajikan rakyat ialah :

- Menguatkuasakan undang-undang
- Mengawal harga barang kawalan
- Mengeluarkan barang awam
- Mengutip cukai
- Memberi subsidi
- melaksanakan dasar-dasar kerajaan

Terangkan cara syarikat percetakan tersebut menyelesaikan masalah

ekonomi

Disediakan Mohamad Shukri Ab Rahman

 MODUL LATIHAN

di atas.
[5 markah]

Kekurangan
- Syarikat percetakan menghadapi masalah kekurangan faktor pengeluaran/sumber
ekonomi

Pilihan
- syarikat memilih mengeluarkan buku ;atiahn yang dapat memaksimumkan
keuntungan

Kos Lepas
- ialah mencetak kalendar
- iaitu output/keluaran kedua terbaik yang terpaksa dilepaskan

Situasi di bawah berkaitan dengan masalah ekonomi yang dihadapi oleh kerajaan
negara K.

Kerajaan negeri K memiliki hasil bernialai RM15 juta, ingin membina hospital
berharga RM13 juta. Pada masa yang sama kerajaan tersebut juga ingin
membina pusat pengajian tinggi berharga RM14 juta.
Bagaimanakah kerajaan menyelesaikan masalah tersebut? [6
markah]

- Kekurangan hasil/pendapatan negara

- hasil sebanyak RM15 juta
- perlu membuat pilihan yang memaksimumkan kebajikan rakyat
- jika pilih bina hospital
- kos lepas ialah bina pusat pengajian tinggi
- projek pembangunan kedua terbaik yang terpaksa dilepaskan

Disediakan Mohamad Shukri Ab Rahman