ILIPINO 102

MAKAHULUGANG
PAGBASA
INIHANDA NI:
BB. CLOWIE L. MINDANAO, LPT
 SAAN TAYO
DINADALA NG
PAGBABASA?
MAKAHULUGANG PAGBASA
Ang pagbasa ay proseso ng pang-unawa sa mga
nakalimbag na simbolo o koda ng isang partikular na
wika.
Madaling natutukoy ng mambabasa
kung ano ang tunay na dahilan,
paliwanag, o isyu na pinag-uusapan
ng mga tao sa kaniyang paligid.
MAKAHULUGANG PAGBASA
Ang epektibong mambabasa ay nagkakaroon ng
pagkakataon na magdagdagan ang kaalaman sa iba’t
ibang paksa.
Nalilinang ang kakayahan sa
mapanuring pag-iisip sa pamamagitan
ng kanyang pagsasanay sa pagkilatis
ng mga ideyang inilalahad ng iba’t
ibang manunulat.
MGA KALAGAYANG
NAKAKAAPEKTO SA
PAGBASA
 PISIKAL
Madaling matukoy ang aspektong ito sapagkat ito ay
madaling maobserbahan o makita sa pamamagitan lamang ng
masusing pag-iimbestiga.

Sarili - linaw ng paningin, tamang kondisyon ng mata,

pagtugon sa batayang pangangailangan
Kapaligiran - dapat ay maliwanag, maayos, tahimik, at may
tamang bentilasyon
 PANGKAISIPAN
Pansamantalang Kalagayan - ito ay nakasalig o nakadepende sa
nararamdaman o pinagdaraanan ng isang tao sa pagkakataon na
siya ay nagbabasa.

Intelektwal na Kakayahan - ito ay may kinalaman sa paggamit ng

wika at sa mapanuring pag-iisip ng isang tao. Ang isang taong
mahusay sa dalawang larangang ito ay may posibilidad na
madaling maintindihan ang nilalaman ng kanyang binabasa.
MGA HAKBANG TUNGO SA
EPEKTIBONG PAGBASA NG
MGA TEKSTO SA IBA’T
IBANG DISIPLINA
 Sintesis

Aplikasyon/ Repleksyon

Pagsusuri

Batayang Kontekstuwal Pag-unawang Literal

I. PAGBASA NG TEKSTO
A. Pag-unawang Literal 1. Nilalaman - nakapaloob
Ito ang pinakamababang antas ng sa bahaging ito ang
pagbasa. Kadalasang pinagtutuunan
pangunahing kaisipan,
ng pansin sa mababang antas ng
paaralan subalit nararapat din itong layunin ng may-akda, at
pansinin ng mga mag-aaral sa iba’t ibang ideya o
kolehiyo sapagkat nagsisilbi itong
paksa na nakapaloob sa
pundasyon ng mga kaalaman na
kinakailangan sa pagsusuri ng akda. teksto.
I. PAGBASA NG TEKSTO
A. Pag-unawang Literal 1. Nilalaman
2. Istilo o Paraan ng Pagkakasulat -
Ito ang pinakamababang antas ng
nakapaloob sa bahaging ito ang
pagbasa. Kadalasang pinagtutuunan
ng pansin sa mababang antas ng pagtukoy sa istilo ng pagsulat na
paaralan subalit nararapat din itong ginamit ng may-akda; genre ng
pansinin ng mga mag-aaral sa teksto; paraan ng pagpapahayag;
kolehiyo sapagkat nagsisilbi itong paraan ng pag-oorganisa ng mga
pundasyon ng mga kaalaman na ideya; at kaayusan ng mga
kinakailangan sa pagsusuri ng akda. pangungusap.
 Istilo o Paraan ng Pagkakasulat
A. Paraan sa Pag-oorganisa ng mga Ideya - kunga paano ipinaliwanag nang
mabuti ang paksa gamit ang mga pamamaraan kagaya ng pagtalakay sa sanhi
at bunga, suliranin at solusyon, paghhaambing at pagkokontrast, pag-iisa-isa,
paglilista o pagbibigay ng kahulugan.

B. Kaayusan ng Pangungusap - binibigyang pansin ang pananaw ng paksang

inilalahad.
Kaayusang kronolohikal
Kaayusan ayon sa punto de vista
Kaayusang lohikal (deduktibo o induktibo)
Kaayusang pasukdulan
I. PAGBASA NG TEKSTO
B. Batayang Kontekstwal Ito ay magagamit upang
maintindihan ang mga tekstong
Tinutukoy ang disiplinang
ginagamitan ng jargon o teknikal
kinabibilangan ng teksto,
na termino
katangian ng may-akda, at ang
panahon kung kailan ito isinulat.
Tinutukoy kung ang mambabasa
ay ay may kamalayan sa mga
Maaaring gamitin dito ang
nangyayari sa kapaligiran o
schema, na nangangahulugang
lipunan noong mga panahong
mga nakaimbak na kaalaman.
isinulat ang teksto
 II. PAGSUSURI
Kinikilatis ang mga ideyang Sanaysay, artikulo o
nakapaloob sa teksto kasama ang Pananaliksik - sinusuring
mga batayang kontekstwal nito. mabuti ang katibayang
ginamit ng manunulat, kung
Maikling kwento - tinutukoy kung ito ay mapagkakatiwalaan,
may simbolong ginamit, sapat at nakatutulong upang
sinusuring mabuti ang tunay na pagtibayin ang mga
mensaheng nais iparating ng argumentong nakasaad sa
manunulat. babasahin.
 Iba’t ibang Uri ng Lihis na
Pangangatwiran
1. Pag-apila sa Damdamin o Emosyon (Argumetum Ad misericordiam) -
sa halip na patibayin ang mga argumento na may kaugnayan sa paksa ay
kukuhanin ng pamamaraang ito ang awa at simpatya ng mambabasa para
lamang masabing makatotohanan ang mga inilahad na ideya.
2. Pagtuligsa sa tao (Ad Hominem) - paraan ng pangangatwiran kung saan
binabatikos ang katauhan o kakayahan ng isang tao para lamang tumibay
ang argumento o ideyang nais pagtuunan ng pansin.
3. Paikot na Pangangatwiran (Circular Reasoning) - gumagamit ng
napakarami at paulit-ulit na pangangatwiran subalit hindi naman ito
nakatutulong upang mabigyang linaw ang paksang tinatalakay.
 Iba’t ibang Uri ng Lihis na
Pangangatwiran
4. Walang kaugnayan (Non Sequitor) - paggamit ng katwiran na
walang kaugnayan sa paksang tinatalakay o ang pagbibigay ng
paglalahat na hindi nakasalig sa mga inilahad na mga naunang
ideya.

5. Padalos-dalos na Paglalahat (Hasty Generalization) -

tinatanggap ng paraang ito ang isang konklusyon o paglalahat
hinggil sa isang paksa kahit na ito’y nakabatay lamang sa kaunti o
do sapat na ebidensya.
 III. APLIKASYON AT
REPLEKSYON
Iniuugnay ng mambabasa
angkanyang sarili sa bahaging ito ng Sa puntong ito, inilalapit niya ang
akda o teksto.
kanyang sarili sa akda.

Nakapaloob din dito ang kanyang

personal na pagtingin,
pagkakaintindi, pagtataya, reaksyon,
at repleksyon. Sa puntong ito,
inilalapit niya ang kanyang sarili sa
akda.
 IV. SINTESIS
Tinatayang lubusan nang
Dito masusubok ang
naintindihan at nasuri ng
kanyang kakayahan na
mambabasa ang nilalaman ng akda o
teksto sa puntong ito. tapataan o mas higitan pa
ang kaniyang akdang
Nakapaloob sa pinakamataas na nabasa. Io ay bilang
antas na ito ang paggawa ng pagtugon sa ipinapatupad
malikhaing produkto ng ng karamihan sa mga
mambabasa. Sa puntong ito ay
paaralan ngayon sa buong
handa na siyang magsulat ng isang
mundo - ang outcome-based
akda bilang tugon sa kaniyang
binasan katha education.
Maraming salamat
sa pakikinig!