Scribd Logo
Upload

Welcome to Scribd!

  • 94 views

    Kayarian at Ayos NG Pangungusap

    Uploaded by

    Jicelle Joy Ricaforte
    Kayarian at ayos ng pangungusap

    Copyright:

    © All Rights Reserved
    Download as DOCX, PDF, TXT or read online from Scribd

    Kayarian at Ayos NG Pangungusap

    Uploaded by

    Jicelle Joy Ricaforte
    94 views2 pages
    Kayarian at ayos ng pangungusap

    Original Title

    Kayarian-at-Ayos-ng-Pangungusap

    Copyright

    © © All Rights Reserved

    Available Formats

    DOCX, PDF, TXT or read online from Scribd

    Did you find this document useful?

    Is this content inappropriate?

    Kayarian at ayos ng pangungusap

    Copyright:

    © All Rights Reserved
    Download as DOCX, PDF, TXT or read online from Scribd
    Download as docx, pdf, or txt
    94 views2 pages

    Kayarian at Ayos NG Pangungusap

    Uploaded by

    Jicelle Joy Ricaforte
    Kayarian at ayos ng pangungusap

    Copyright:

    © All Rights Reserved
    Download as DOCX, PDF, TXT or read online from Scribd
    Download as docx, pdf, or txt
    of 2

    FIL 408

    (PALARAWANG LINGGWISTIKA)

    YUNIT 5: Sintaksis
    (Ayon sa Kayarian at Ayos ng Pangungusap)

    Uri ng Pangungusap ayon sa Kayarian

    Ang pangungusap ay may apat na kayarian: payak, tambalan, hugnayan at langkapan.

    1. Payak – ito ang pangungusap na may iisang pinag-uusapan na kumakatawan sa iba’t


    ibang anyo. Bagamat payak may inihahatid itong mensahe.

    Anyo ng payak na pangungusap

    (a) PS-PP – Payak na simuno at Payak na panaguri.


    Halimbawa:
    Masipag na mag-aaral si Jose.
    Matalinong bata si Jay.
    (b) PS-TP – payak na simuno at tambalang panaguri.
    Halimbawa:
    Matalino at masipag na mag-aaral si Jose.
    Mabait at mapagkakatiwalaan ang mga kaibigan ko.
    (c) TS-PP – tambalang simuno at payak na panaguri.
    Halimbawa:
    Kapwa matulungin sina Jun at Lito.
    Ang karukhaan at kalinisan ng loob ay kailangan ninuman.
    (d) TS-TP – tamabalang simuno at tambalang panaguri.
    Halimbawa:
    Mapagkandili at maalalahanin sina Mama at Papa.
    Sina Pangulong Arroyo at Estrada ay mga haligi ng bansa at
    magulang ng bayan.

    2. Tambalan – ito ay pangungusap na may dalawang kaisipan na pinag-uugnay o


    pinagdudugtong sa tulong ng pangatnig
    Halimbawa:
    Si Luis ay mahilig mang-asar samantalang si Loreng ay mapagmahal.
    Unang kaisipan: Si Luis ay mahilig mang-asar.
    Ikalawang kaisipan: Si Loreng ay mapagmahal.
    Pangatnig: Samantalang

    3. Hugnayan- ito ay pangungusap na binubuo ng isang sugnay na makapag-iisa at sugnay


    na di makapag-iisa. Ang diwa ng dalawang sugnay ay magkarugtong at pinag-uugnay o
    pinagsasama ng pangatnig.
    Halimbawa:
    Di malayong umunlad ang Pilipinas kung ang mga mamamayan ay
    magtutulong-tulong.
    Sugnay na makapag-iisa- Di malayong umunlad ang Pilipinas.
    Sugnay na di makapag-iisa- kung ang mga mamamayan ay magtutulong-
    tulong.
    Pangatnig- kung

    4. Langkapan- ito ay pangungusap na binubuo ng isa o mahigit pang sugnay na


    makagpag-iisa at sugnay na di makapag-iisa. Ang dalawang sugnay ay may
    magkaugnay na diwa.
    Halimbawa:
    Makapapasa talaga siya at makatatamo ng diploma kung magsisipag sa
    pag-aaral at magtitiis ng hirap.
    Ang 2 sugnay na makapag-iisa – Makapapasa talaga siya at makatatamo
    ng diploma.
    Ang 2 sugnay na di makapag-iisa- kung magsisipag sa pag-aaral at
    magtitiis ng hirap.

    Mga Ayos ng Pangungusap

    May dalawang ayos ang pangungusap: karaniwan at di-karaniwan. Kung panaguri


    ay nauuna kaysa simuno, ang pangungusap ay nasa karaniwang ayos; at kung ang
    simuno naman ang nauuna kaysa sa panaguri, ang pangungusap ay nasa di-karaniwan
    ayos. Ang panandang "ay" ay kadalasang makikita sa mga pangungusap na nasa di
    karaniwang ayos.

    A. Karaniwan- nagsisimula sa panaguri at nagtatapos sa simuno kaya’t di litaw


    ang “ay”. Ika nga’y P-S ang balangkas ng pangungusap.
    Halimbawa:
    Bumili ng bagong sasakyang si Elsie.
    Ikinagitla ko ang balita sa telebisyon.
    B. Di-Karaniwan- nagsisimula sa simuno at nagtatapos sa panaguri. Kung litawa
    o nakalantad ang “ay” sa loob ng pangungusap ang balangkas ay S-P.
    Halimbawa:
    Ang ekonomiya ng ating bansa ay patuloy na nagbabago.
    Si Elsie ay bumili ng bagong sasakyan.

    Mga Sanggunian:
    https://charlenemacaraig.wordpress.com/2016/11/25/uri-ng-pangungusap-ayon-sa-
    kayarian/

    http://maestroromano.blogspot.com/2011/01/sintaks-araling-filipino-na-
    tumatalakay.html

    https://www.slideshare.net/JezreelLindero/pangungusapuri

    You might also like