Ο

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΑΔΑ: ΩΔΦΘ465ΧΘ7-Μ2Δ

ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ Δ/ΑΔ/ΚΤΥΟ

ΥΠΟΥΡΓΕlό ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ Αθήνα, 26 /οuνίοu 2017
ΑΡΧΗΓΕΙΟ ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ
ΕΠΙΤΕΛΕΙΟ
ΝΟΜ/ΚΗ ΥΠΗΡΕΣ/Α ΠΡΟΣ: Όλες τις Υπηρεσίες του Σώματος
Γραφείο 30: Έκδοσης και Εφαρμογής Πυροσβεστικών
Διατάξεων και Κανονισμών

Ταχ. Διεύθυνση Μουρούζη 4, 106 74 Αθήνα

Αρμόδιος Επιπυραγός Χρήστος Λ. Τσαβαλόπουλος
Τηλέφωνα 213-2157681-4, -89
Fax 210-7407881
E-mai/ [email protected]

Αριθ. Πρωτ.: 40710 Φ.701.2

ΘΕΜΑ: «Διορθώσεις σφαλμάτων»

ΣΧΕΤ.: α. ΦΕΚ 8' 2101/19-06-2017

β. Πυροσβεστική Διάταξη 8/2016 (8' 165/2017)
γ. Πυροσβεστική Διάταξη 17/2016 (8' 388)

1. Σας γνωρίζουμε ότι στο ανωτέρω (α) σχετικό, το οποίο σας κοινοποιούμε συνημμένα, δημοσιεύθηκαν
διορθώσεις σφαλμάτων επί των ανωτέρω (β) και (γ) σχετικών, τα οποία διαπιστώθηκαν από την Υπηρεσία μας
και αφορούν σε σφάλματα του Εθνικού Τυπογραφείου.

Ο Συντονιστής Υποστήριξης
Ιωάννης Τ. Ράμφος
Υποστράτηγος Π Σ

ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ Δ/ΑΝΟΜΗ
Επιτελικό Γραφείο κ. Αρχηγού
Γραφείο κ. Υπαρχηγού Υποστήριξης

Π/ΝΑΚΑΣ Δ/ΑΝΟΜΗΣΙ ΑΠΟΔΕΚΤΕΣ ΓΙΑ ΚΟ/ΝΟΠΟ/ΗΣΗ

1. Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας

Νίκης 4, 10563 ΑΘΗΝΑ

2. Επαγγελματική & Επιστημονική Ένωση Τεχνολογικής Εκπαίδευσης Μηχανικών

Βερανζέρου 15, 10677 ΑΘΗΝΑ
 E
ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α
21007

ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ∆ΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
19 Ιουνίου 2017 ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ Αρ. Φύλλου 2101

Π Ε ΡΙ Ε ΧΟ ΜΕ ΝΑ 8 Διόρθωση σφάλματος στην αριθμ. 3275 Φ.700.17

(αριθμ. Πυροσβεστικής διάταξης 17/2016) από-
ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ φαση του Αναπληρωτή Υπουργού Εσωτερικών
1 Καθορισμός ανώτατου ορίου επιτρεπομένων και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, που δημοσιεύ-
ημερών κίνησης εκτός έδρας, μετακλητών υπαλ- θηκε στο ΦΕΚ 388/τ.Β΄/19.02.2016.
λήλων καθώς και υπαλλήλων ΙΔΟΧ (οδηγών και
χειριστών μηχανημάτων έργων) υπηρετούντων
στο Δήμο Τρίπολης για το έτος 2017 και εφεξής. ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ
2 Κατάργηση του Νομικού Προσώπου Δημοσίου Αριθμ. 101275 (1)
Δικαίου του Δήμου Ανατολικής Μάνης με την Καθορισμός ανώτατου ορίου επιτρεπομένων
επωνυμία: «Νομικό Πρόσωπο Πολιτισμού και Πε- ημερών κίνησης εκτός έδρας, μετακλητών υπαλ-
ριβάλλοντος Δήμου Αν. Μάνης». λήλων καθώς και υπαλλήλων ΙΔΟΧ (οδηγών και
3 Αύξηση ωραρίου υπαλλήλου του Δήμου Μονεμ- χειριστών μηχανημάτων έργων) υπηρετούντων
στο Δήμο Τρίπολης για το έτος 2017 και εφεξής.
βασίας.
4 Παροχή εξουσιοδότησης υπογραφής εγγράφων, Ο ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ
αποφάσεων και άλλων πράξεων του τομέα Υπο- ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ, ΔΥΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚΑΙ ΙΟΝΙΟΥ
δομών και Δικτύων της Γενικής Διεύθυνσης Προ-
γραμματισμού και Υποδομών «ΜΕ ΕΝΤΟΛΗ ΑΝΤΙ- Έχοντας υπόψη:
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΚΤΥΩΝ» στον 1. Τις διατάξεις της υποπαραγράφου Δ9 της παραγρά-
Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων φου Δ του άρθρου 2 του ν. 4336/2015 (ΦΕΚ 94/τ.Α’/2015),
(ΠΚΜ), στον Προϊστάμενο της Υποδιεύθυνσης Συ- «Συνταξιοδοτικές διατάξεις- Κύρωση του Σχεδίου Σύμ-
γκοινωνιακών Έργων (ΠΚΜ) καθώς και στον Προϊ- βασης Οικονομικής Ενίσχυσης από τον Ευρωπαϊκό Μη-
στάμενο της Υποδιεύθυνσης Δομών και Περιβάλλο- χανισμό Σταθερότητας και ρυθμίσεις για την υλοποίηση
ντος (ΠΚΜ) της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. της Συμφωνίας Χρηματοδότησης».
2. Τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 25 του
5 Παροχή εξουσιοδότησης υπογραφής εγγρά- ν. 2738/1999 «Συλλογικές διαπραγματεύσεις στη Δη-
φων, αποφάσεων και άλλων πράξεων του τομέα μόσια Διοίκηση κ.λπ.»
Χωρικού Σχεδιασμού της Γενικής Διεύθυνσης 3. Τις διατάξεις του άρθρου 90 της «Κωδικοποίησης της
Προγραμματισμού και Υποδομών, «ΜΕ ΕΝΤΟΛΗ Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά Όρ-
ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣ- γανα που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του π.δ. 63/2005
ΜΟΥ», στον Προϊστάμενο της Γενικής Διεύθυνσης (ΦΕΚ 98/τ.Α’/22.4.2005).
Προγραμματισμού και Υποδομών καθώς και στον 4. Τις διατάξεις του άρθρου 280 παρ. Ι του ν. 3852/2010
Προϊστάμενο του Τμήματος Χωρικού Σχεδιασμού (ΦΕΚ 87/τ.Α’/7.6.2010) «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοί-
(ΠΚΜ) της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας. κησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης - Πρόγραμμα
Καλλικράτης».
6 Μεταβίβαση αρμοδιοτήτων από το Περιφερειακό
5. Τις διατάξεις του άρθρου 8 του π.δ/τος 139/2010 (ΦΕΚ
Συμβούλιο στην Οικονομική Επιτροπή για απευθείας 232/τ.Α’/27.12.2010) «Οργανισμός της Αποκεντρωμένης
αναθέσεις και σύναψη συμβάσεων του ν. 4412/2016. Διοίκησης Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου».
ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ ΣΦΑΛΜΑΤΩΝ 6. Τις διατάξεις του ν. 3584/2007 (ΦΕΚ 143/τ.Α’/
28.7.2007) «Κύρωση του Κώδικα Κατάστασης Δημοτικών
7 Διόρθωση σφάλματος στην αριθμ. 74088 Φ.700.8 και Κοινοτικών Υπαλλήλων».
(αριθμ. Πυροσβεστικής διάταξης 8/2016) απόφα- 7. Τις διατάξεις των άρθρων 28 και 28Α του ν. 4325/
ση του Αναπληρωτή Υπουργού Εσωτερικών, που 2015 (ΦΕΚ 47/τ.Α/11-5-2015) «Εκδημοκρατισμός της
δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 165/τ.Β΄/26.01.2017. Διοίκησης - Καταπολέμησης Γραφειοκρατίας και Ηλε-
Τεύχος Β’ 2101/19.06.2017 ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α TΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ 21013

3. Το γεγονός ότι μετά την ισχύ του ν. 4412/2016 αρ- Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της
μόδιο όργανο για την απευθείας ανάθεση συμβάσεων Κυβερνήσεως.
έργων, προμηθειών, μελετών και υπηρεσιών είναι το
Περιφερειακό Συμβούλιο, για το οποίο συντρέχει το Ο Πρόεδρος
τεκμήριο αρμοδιότητας. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ
4. Τη δυνατότητα του Περιφερειακού Συμβουλίου να
Ι
αποφασίζει τη μεταβίβαση της εν λόγω αρμοδιότητας
στην Οικονομική Επιτροπή με την παρ. 3 του άρθρου
176 του ν. 3852/2010, όπως ισχύει. ΔΙΟΡΘΩΣΕΙΣ ΣΦΑΛΜΑΤΩΝ
5. Την επιτακτική ανάγκη απλούστευσης και επιτάχυν-
σης των διαδικασιών σύναψης δημοσίων συμβάσεων (7)
με απευθείας ανάθεση ή συνοπτική διαδικασία έργων, Στην αριθμ. 74088 Φ.700.8 (αριθμ. Πυροσβεστι-
προμηθειών, μελετών και υπηρεσιών, δεδομένου ότι η κής διάταξης 8/2016) απόφαση του Αναπληρωτή
τακτική συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Υπουργού Εσωτερικών, που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ
γίνεται μια φορά το μήνα, ενώ οι τακτικές συνεδριάσεις 165/τ.Β’/26.01.2017, στη σελίδα 1249, στον ΠΙΝΑΚΑ 3,
της Οικονομικής Επιτροπής μια φορά την εβδομάδα, στο κελί της 1ης στήλης και 3ης γραμμής του πίνακα,
γεγονός που συμβάλλει στην άμεση κι αποτελεσματική διορθώνεται:
αντιμετώπιση της συγκεκριμένης ανάγκης. Το εσφαλμένο: “< 3 ορόφους*”
6. Την με αριθμ. 3043/79136/26-5-2017 (ΑΔΑ: στο ορθό: “≤ 3 ορόφους*”
6Α3ΧΟΡ10-ΞΥΗ) απόφαση του Γενικού Γραμματέα Απο-
κεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας Στερεάς Ελλάδας, (Aπό το Εθνικό Τυπογραφείο)
περί επικύρωσης της με αριθμ. 92/2017 απόφασης του
Ι
Π.Σ.Στ.Ε.
7. Το γεγονός ότι από τις διατάξεις της παρούσας από-
φασης δεν προκύπτει δαπάνη που θα βαρύνει τις πι- (8)
στώσεις του προϋπολογισμού της Περιφέρειας Στερεάς Στην αριθμ. 3275 Φ.700.17 (αριθμ. Πυροσβεστικής
Ελλάδας, αποφασίζουμε: διάταξης 17/2016) απόφαση του Αναπληρωτή Υπουρ-
Την μεταβίβαση της αρμοδιότητας του Περιφερειακού γού Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, που
Συμβουλίου για την έγκριση σύναψης δημοσίων συμβά- δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 388/τ.Β΄/19.02.2016, στη σελίδα
σεων μέσω απευθείας ανάθεσης προμηθειών, υπηρεσι- 5341, στον πίνακα της α΄ στήλης, στο κελί της 1ης στήλης
ών, έργων και μελετών καθώς επίσης και τη συνοπτική και 2ης γραμμής του πίνακα, διορθώνεται:
διαδικασία έργων και μελετών του ν. 4412/2016, στην Το εσφαλμένο: “Χώροι γραφείων < 50 τ.μ.”
Οικονομική Επιτροπή της Π.Στ.Ε. στο ορθό: “Χώροι γραφείων ≤ 50 τ.μ.”
Η ισχύς της απόφασης αυτής αρχίζει από την δημο-
σίευσή της. (Από το Εθνικό Τυπογραφείο)
 .... .... ~

-- -
ΕΜΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤιΑ Αθήνα, 24 Φεβροuαρίοu 2016
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΔIΟIΚΗΤιΚΗΣ
ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ ΠΡΟΣ: Όλες τις Υπηρεσίες του Σώματος
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΠΟΛIΤιΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
ΑΡΧΗΓΕΙΟ ΠΥΡΟΣΒΕΣΤιΚΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ KOIN. : Όπως πίνακας διανομής
ΕΠΙΤΕΛΕΙΟ
ΝΟΜΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
Γραφείο 30 Έκδοσης και Εφαρμογής Πυροσβεστικών
Διατάξεων και Κανονισμών .
Ταχ. Δ/νση: Μουρού'ζη 4
Τ.Κ. : 10674 ΑΘΗΝΑ
Τηλ. 213-2157681-4
F A X : 210-7407881

Αριθ . Πρωτ .: 11718 Φ.700.1

( (.)ΕΜΑ: «Δημοσίευση της υπ' αρ ι θ . 17/2016 πυρ~ ~_εσΤΙKής Διάταξης»

ΣΧΕΤ.: α. Η υπ' αριθ . 17/2016 Πυροσβεστική Διάταξη (8 ' 388)

β. Η υπ' αριθ. 76001700 Φ . 51/1/6-7-1960 Εγκύκλιος Διαταγή Αρχηγείου Πυροσβεστικού Σώματος
γ. 58373 Φ. 701 .2/15-11-2013 Απόφαση ΑΠΣ (ΑΔΑ: 8Λ1ΛI-Γ5Ξ) όπως τροποποιήθηκε και ισχύει
δ. Η υπ' αριθ. 16/2015 Πυροσβεστική Διάταξη (Β' 2326)
ε. Η υπ' αριθ . 14/2014 Πυροσβεστική Διάταξη (8'2434)
στ. Η υπ' αριθ . 15/2014 Πυροσβεστική Διάταξη (Β' 3149)
ζ. Η υπ' αριθ . 3/2015 Πυροσβεστική Διάταξη (Β' 529)
η. Η υπ' αριθ . 13/2013 Πυροσβεστική Διάταξη (Β' 1586)

1. Στο πλαίσιο αναβάθμισης και ενίσχυσης του επιπέδου πυροπροστασίας των υφιστάμενων γραφείων ,
πλήρους προσαρμογής της νομοθεσίας πυροπροστασίας στα σύγχρονα δεδομένα και σε συνέχεια των (δ) , (ε)
(στ) και (ζ) σχετικών, καθώς και σχεδίου πρότασης της Επιτροπής που συγκροτήθηκε με τη (γ) όμοια,
δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ Β' 388/2016, η υπ' αριθ. 17/2016 Πυροσβεστική Διάταξη, στην οποία καθιερώνεται το
νομοθετικό πλαίσιο πυροπροστασίας των ανωτέρω επιχειρήσεων-εγκαταστάσεων .

2. Με την εν λόvω Πυροσβεστική Διάταξη επέρχεται η αντικειμενική μεταχείριση των ενδιαφερόμενων από
'1ποψη πυροπροστασίας, καθιερώνεται το δικαίωμα υποβολής αίτησης έγκρισης αποκλίσεων σε δεδομένες
.Γεριπτώσεις, απεμπλέκονται οι βαθμοφόροι πυροσβεστικοί υπάλληλοι που υπηρετούν στα Γραφεία
Πυρασφάλειας από την απασχόλησή τους σε ζητήματα υπόδειξης μέτρων και μέσων πυροπροστασίας και
απλουστεύεται η διαδικασία έγκρισης-θεώρησης εγγράφων και χορήγησης αιτηθέντων πιστοποιητικών
πυροπροστασίας. Ειδικότερα:
α. Οι διατάξεις της (α) σχετικής έχουν εφαρμογή στις επιχειρήσεις-εγκαταστάσεις υφιστάμενων κτιρίων που
. χρησιμοποιούνται για πνευματικές, διοικητικές δραστηριότητες, ή την παροχή υπηρεσιών, περιλαμβανομένων
των δραστηριοτήτων παυ έχουν λειτουργική εξάρτηση με το γραφείο και είναι της αυτής lδlοκτησίας­
εκμετάλλευσης.
β. Οι διατάξεις της (α) σχετικής δεν έχουν εφαρμογή, σε κτίρια ή τμήματα κτιρίων υγείας και κοινωνικής
πρόνοιας που διαθέτουν νοσηλευτική κλίνη, όπως νοσοκομεία, κέντρα υγείας, οικοτροφεία, ογκολογικές
μονάδες και μονάδες χρόνιας αιμοκάθαρσης.
γ. Επίσης, οι διατάξεις της (α) σχετικής δεν έχουν εφαρμογή σε γραφεία της αυτής ιδιοκτησίας που έχουν
λειτουργική εξάρτηση με την κύρια δραστηριότητα όπως γραφεία εκπαιδευτηρίων, χώρων συνάθροισης
κοινού, εμπορικών καταστημάτων και αποθηκών.
δ. Στις περιπτώσεις γραφείων που περιλαμβάνουν δύο (2) ή περισσότερα ανεξάρτητα κτίρια, κατά την επιβολή
των μέτρων και μέσων πυροπροστασίας, κάθε κτίριο εξετάζεται ξεχωριστά.
ε. Τίθενται περιορισμοί δείκτη πυραντίστασης και εμβαδού πυροδιαμερίσματος, ενώ απαλλάσσονται από τ ην
απαίτηση πυραντίστασης, οι θύρες των μη πυροπροστατευμένων οδεύσεων διαφυγής σε μονώροφα ή
διώροφα γραφεία με θεωρητικό πληθυσμό μέχρι 50 άτομα.

Σελίδα 1 από 3
 J ..
ι

ιrαλλάσσoνται από την υποχρέωση υποβολής μελέτης πυροπροστασίας στην Πυροσβεστική Αρχή για
, ση, δεδομένα γραφεία που εμπίπτουν στην (α) σχετική περιλαμβανομένων εκείνων όπου επιβάλλεται η
Jτάσταση χειροκίνητου συστήματος συναγερμού ή/και τοπικής κατάσβεσης, καθώς και εκείνα όπου
. ιβάλλονται μόνιμα συστήματα πυροπροστασίας από την ΝΒάθμια ή Β/Βάθμια Επιτροπή Αποκλίσεων .
J' Απλουστεύεται η διαδικασία εξέτασης αποκλίσεων με αναγραφή αυτών επί των σχεδίων κάτοψης ή σε
ξεχωριστο υπόμνημα σε δεδομένες περιπτώσεις .
η. Παρέχεται η δυνατότητα υποβολής ενιαίας μελέτης πυροπροστασίας γραφείων που συστεγάζονται ,
ανεξαρτήτως ιδιοκτησίας- εκμετάλλευσης, χωρίς να επιβάλλεται ο πυράντοχος διαχωρισμός τους.
θ. Οι αιτηθείσες αποκλίσεις συνοδεύονται από αιτιολογημένη έκθεση αρμόδιου τεχνικού επιστήμονα και
αφορούν ζητήματα δομικής πυροπροστασίας, χωρίς να αποτελεί προϋπόθεση η εγκατάσταση αυτόματου
συστήματος πυρόσβεσης για λόγους προσαύξησης του μέγιστου εμβαδού πυροδιαμερίσματος στις
συντρέχουσες περιπτώσεις. Η εν λόγω αιτιολογημένη έκθεση, δύναται να συνοδεύεται από τα προτεινόμενα
αντισταθμιστικά μέτρα και μέσα πυροπροστασίας .
ι. Αποκλίσεις που αφορούν τα δομικά ή/και ενεργητικά μέτρα και μέσα πυροπροστασίας, παρέχονται στα
γραφεία που οι εκθέσεις επιθεώρησης, είχαν συνταχθεί και εγκριθεί, εφόσον δεν έχουν διαφοροποιηθεί οι όροι
και προϋποθέσεις έγκρισής τους, με την υποβολή νέας μελέτης πυροπροστασίας συνταγμένης σύμφωνα με
τις διατάξεις της (α) όμοιας.
lα. Το πιστοποιητικό πυροπροστασίας χορηγείται χωρίς τη διενέργεια αυτοψίας σύμφωνα με τις διατάξεις της
(η) σχετικής. Η υπεύθυνη δήλωση του αρμόδιου τεχνικού επιστήμονα κατά τη χορήγηση πιστοποιητικού
πυροπροστασίας σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 12 της (α) σχετικής , δεν αφορά δομικά στοιχεία
,( ( τυροπροστασίας που έχουν εγκατασταθεί με τη-J .. κατασκευή του κτιρίου επειδή αποτυπώνονται κατά το
στάδιο σύνταξης της μελέτης πυροπροστασίας κατόπιν αυτοψίας του τεχνικού επιστήμονα , αλλά τα δομικά
στοιχεία που εγκαθίστανται μεταγενέστερα.
lβ. Απλουστεύεται η διαδικασία έγκρισης μελετών πυροπροστασίας με την καθιέρωση εύχρηστου
υποδείγματος μελέτης πυροπροστασίας που συνοδεύεται από αναλυτικές οδηγίες συμπλήρωσης.
lγ. Παρέχεται η δυνατότητα άπαξ χορήγησης προσωρινού πιστοποιητικού πυροπροστασίας μέγιστης
χρονικής διάρκειας έξι (6) μηνών υπό δεδομένες προϋποθέσεις, εφόσον επιβάλλεται η εγκατάσταση μόνιμων
συστημάτων πυροπροστασίας. Αιτήσεις υπόδειξης μέτρων και μέσων πυροπροστασίας που υποβλήθηκαν
πριν τη δημοσίευση της (α) σχετικής, εξετάζονται σύμφωνα με τη (β) όμοια .

3. Οι παραβάτες της (α) σχετικής διώκονται και τιμωρούνται σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 433 και
458 του Π.Κ . και άλλες σχετικές διατάξεις της ισχύουσας νομοθεσίας πυροπροστασίας , όπως λόγω μη
ενδεχόμενης τήρησης των (ε) ή/και (στ) σχετικών.

4. Η αλληλογραφία των επιχειρήσεων-εγκαταστάσεων της (α) σχετικής , να καταχωρίζεται στον υπηρεσιακό

φάκελο Φ . 700,17.

5. Παρακαλούμε για τη μελέτη και εφαρμογή της (α) σχετικής στις συντρέχουσες περιπτώσεις και την
'ροσάρτησή της στο εγχειρίδιο πυροπροστασίας με τίτλο «Πυροσβεστικές Διατάξεις» .

Με εντολή Αρχηγού
Ο Συντονιστής Υποστήριξης
Σωτήριος Τερζούδης
Υποστράτηγος ΠΣ

ΠIΝΑΚΑΣ Δ

1. Υπουργείο Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης

Γραφείο κ . Αναπληρωτή Υπουργού

2. Υπουργείο Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης

Γραφείο κ. Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας
Σελίδα 2 από 3
--;' :

.χνικό Επιμελητήριο Ελλάδας

, ~ίKης 4, 105 63 ΑΘΗΝΑ

:. Επαγγελματική & Επιστημονική Ένωση Τεχνολογικής Εκπαίδευσης Μηχανικών

Βερανζέρου 15, 10677 ΑΘΗΝΑ

ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΔΙΑΝΟΜΗ
1. Γραφείο κ . Αρχηγού
2. Γ ραφείο κ . Υπαρχηγού Υποστήριξης

( Ι

Σελίδα 3 από 3
 ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ ΔΙΑΤΑΞΗ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 17/2016
(ΦΕΚ 388 τ. Β΄/19-2-2016)

«Μέτρα και μέσα πυροπροστασίας γραφείων»

Ο ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ

Έχοντας υπόψη:
1. Τις διατάξεις:
α. Του άρθρου 14 του Ν. 3511/2006 «Αναδιοργάνωση του Πυροσβεστικού Σώματος,
αναβάθμιση της αποστολής του και άλλες διατάξεις» (Α΄ 258), όπως αυτό τροποποιήθηκε και
συμπληρώθηκε με το άρθρο 100 του Ν. 4249/2014 «Αναδιοργάνωση της Ελληνικής
Αστυνομίας, του Πυροσβεστικού Σώματος και της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας,
αναβάθμιση Υπηρεσιών του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη και
ρύθμιση λοιπών θεμάτων αρμοδιότητας Υπουργείου Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του
Πολίτη και άλλες διατάξεις» (Α΄ 73).
β. Των άρθρων 90 και 91 του Ν. 4249/2014 «Αναδιοργάνωση της Ελληνικής Αστυνομίας, του
Πυροσβεστικού Σώματος και της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, αναβάθμιση
Υπηρεσιών του Υπουργείου Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη και ρύθμιση λοιπών
θεμάτων αρμοδιότητας Υπουργείου Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη και άλλες
διατάξεις» (Α΄ 73).
γ. Του άρθρου 90 του «Κώδικα Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά όργανα»,
που κυρώθηκε με το άρθρο 1 του Π.Δ. 63/2005 (Α΄ 98).
δ. Του άρθρου 1 του Π.Δ. 210/1992 «Κωδικοποίηση διατάξεων Προεδρικών Διαταγμάτων του
Κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας του Πυροσβεστικού Σώματος» (Α΄ 99) όπως
τροποποιήθηκε και ισχύει.
ε. Του Π.Δ. 24/2015 «Σύσταση και μετονομασία Υπουργείων, μεταφορά της Γενικής
Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων» (Α΄ 20).
στ. Του Π.Δ. 73/2015 «Διορισμός Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης, Υπουργών, Αναπληρωτών
Υπουργών και Υφυπουργών» (Α΄ 116).
ζ. Της υπ’ αριθ. Υ6/25-09-2015 Απόφασης Πρωθυπουργού «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον
Αναπληρωτή Υπουργό Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης Νικόλαο Τόσκα» (Β΄
2109).
η. Της υπ΄ αριθμ. 7190/21-10-2015 Απόφασης Πρωθυπουργού και Υπουργού Εσωτερικών και
Διοικητικής Ανασυγκρότησης «Διορισμός του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας του
Υπουργείου Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης» (Β΄ 755).
θ. Του Π.Δ. 71/1988 «Κανονισμός πυροπροστασίας κτιρίων» όπως ισχύει (Α΄ 32).
ι. Της Εγκυκλίου Διαταγής Αρχηγείου Πυροσβεστικού Σώματος 7600/700 Φ.51/1/6-7-1960 «Περί
υποδείξεως και εφαρμογής προληπτικών και κατασταλτικών μέτρων και μέσων
πυροπροστασίας».
ια. Της υπ’ αριθ. 8γ/2007 Πυροσβεστικής Διάταξης «Λήψη μέτρων πυροπροστασίας σε
εμπορικά καταστήματα και κατάργηση των αριθμ. 1/1978, 8/1997, 8α/2002 και 8β/2004
πυροσβεστικών διατάξεων» (Β΄ 276).
ιβ. Της υπ’ αριθ. 13/2013 Πυροσβεστικής Διάταξης «Απλοποίηση διαδικασίας χορήγησης
πιστοποιητικού (ενεργητικής) πυροπροστασίας σε επιχειρήσεις- εγκαταστάσεις και τροποποίηση
της υπ’ αριθ. 12/2012 Πυροσβεστικής Διάταξης» (Β΄ 1586).
ιγ. Της υπ’ αριθ. 14/2014 Πυροσβεστικής Διάταξης «Οργάνωση, εκπαίδευση και ενημέρωση
προσωπικού των επιχειρήσεων- εγκαταστάσεων σε θέματα πυροπροστασίας» (Β΄ 2434).
ιδ. Της υπ’ αριθ. 15/2014 Πυροσβεστικής Διάταξης «Προδιαγραφές μελέτης, σχεδίασης και
εγκατάστασης των φορητών, μόνιμων και λοιπών προληπτικών και κατασταλτικών μέτρων και
μέσων της ισχύουσας νομοθεσίας πυροπροστασίας» (Β΄ 3149).
ιε. Της υπ’ αριθ. 3/2015 Πυροσβεστικής Διάταξης (Β΄ 529).
ιστ. Της υπ’ αριθ. 17/2015 Πυροσβεστικής Διάταξης.
2. Το γεγονός ότι υφίσταται ανάγκη καθορισμού των μέτρων και μέσων πυροπροστασίας σε
υφιστάμενα γραφεία, προκειμένου να προσαρμοστούν αυτά στα σύγχρονα τεχνολογικά
δεδομένα.
3. Το γεγονός ότι από τις διατάξεις της παρούσας δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του
ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ ΔΙΑΤΑΞΗ υπ΄ αριθ. 17/2016 Σελίδα | 1
 κρατικού προϋπολογισμού,

αποφασίζουμε
Καθορίζουμε τα ελάχιστα προληπτικά και κατασταλτικά μέτρα και μέσα πυροπροστασίας στα
γραφεία και στους βοηθητικούς χώρους αυτών, με σκοπό την πρόληψη και αποτροπή
εκδήλωσης και εξάπλωσης πυρκαγιών και ατυχημάτων, καθώς και τη διάσωση ατόμων και
υλικών αγαθών που βρίσκονται μέσα σ’ αυτά ως ακολούθως:

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄
ΓΕΝΙΚΑ

Άρθρο 1
Πεδίο Εφαρμογής
1. Οι διατάξεις της παρούσας έχουν εφαρμογή στις επιχειρήσεις-εγκαταστάσεις που
χρησιμοποιούνται για πνευματικές, διοικητικές δραστηριότητες, ή την παροχή υπηρεσιών, όπως
γραφεία δημόσιων υπηρεσιών ή επιχειρήσεων, διαιτολογικά γραφεία, φυσικοθεραπευτήρια,
γραφεία λογοθεραπευτών, αγροτικά ιατρεία, γραφεία τελετών, τράπεζες ή Κ.Ε.Π. με μικτό
εμβαδόν κάτω των 70 τ.μ., καθώς και φορείς ή συστεγαζόμενες μονάδες που παρέχουν
υπηρεσίες φροντίδας υγείας, όπως ιατρεία, οδοντιατρεία και πολυϊατρεία περιλαμβανομένων
εκείνων που συστεγάζονται με εργαστήρια αισθητικής, μονάδες αδυνατίσματος και διαιτολογικές
ή άλλες μονάδες, καθώς και διαγνωστικά εργαστήρια (όπως μικροβιολογικά εργαστήρια και
εργαστήρια βιολογικών υλικών).
2. Επιπροσθέτως η παρούσα εφαρμόζεται και στις ακόλουθες δραστηριότητες που έχουν
λειτουργική εξάρτηση με το γραφείο και είναι της αυτής ιδιοκτησίας-εκμετάλλευσης:
α. Αποθηκευτικοί χώροι (όπως αρχείο).
β. Χώροι συνάθροισης κοινού (όπως αίθουσα εκδηλώσεων – διαλέξεων, γυμναστήριο και
εστιατόριο).
γ. Χώροι ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων και λοιποί χώροι (όπως λεβητοστάσια,
μετασχηματιστές μέσης και υψηλής τάσης, αποθήκες καυσίμων, κουζίνα).
3. Οι διατάξεις της παρούσας δεν έχουν εφαρμογή στις εξής δραστηριότητες:
α. Γραφεία που εμπίπτουν στις διατάξεις του Π.Δ. 71/1988 όπως κάθε φορά ισχύει.
β. Κτίρια ή τμήματα κτιρίων υγείας και κοινωνικής πρόνοιας που διαθέτουν νοσηλευτική κλίνη,
όπως νοσοκομεία, κέντρα υγείας, οικοτροφεία, ογκολογικές μονάδες και μονάδες χρόνιας
αιμοκάθαρσης. Οι εν λόγω χώροι αντιμετωπίζονται από άποψη πυροπροστασίας με τις
διατάξεις της Εγκυκλίου Διαταγής Αρχηγείου Πυροσβεστικού Σώματος 7600/700 Φ.51/1/6-7-
1960 «Περί υποδείξεως και εφαρμογής προληπτικών και κατασταλτικών μέτρων και μέσων
πυροπροστασίας».
γ. Κυλικεία. Οι εν λόγω χώροι αντιμετωπίζονται από άποψη πυροπροστασίας σύμφωνα με τις
διατάξεις της υπ’ αριθ. 8γ/2007 Πυροσβεστικής Διάταξης όπως κάθε φορά ισχύει.
δ. Γραφεία της αυτής ιδιοκτησίας που έχουν λειτουργική εξάρτηση με την κύρια δραστηριότητα
όπως γραφεία εκπαιδευτηρίων, χώρων συνάθροισης κοινού, εμπορικών καταστημάτων και
αποθηκών.
4. Στις περιπτώσεις γραφείων που καταλαμβάνουν δύο (2) ή περισσότερα ανεξάρτητα κτίρια,
για την επιβολή των μέτρων και μέσων πυροπροστασίας, κάθε κτίριο εξετάζεται ξεχωριστά.

Άρθρο 2
Ορισμοί-Χρήσεις κτιρίου
Για τις ανάγκες της παρούσας ισχύουν και εφαρμόζονται οι ακόλουθοι ορισμοί:
• Αδιέξοδο χαρακτηρίζεται μία κοινόχρηστη περιοχή κύριας χρήσης του ορόφου-επιπέδου
(όπως διάδρομος) από κάθε σημείο της οποίας η διαφυγή μπορεί να γίνει μόνο προς μία (1)
κατεύθυνση.
• Έξοδος κινδύνου είναι το άνοιγμα εισόδου που οδηγεί σε πυροπροστατευμένη όδευση
διαφυγής, σε μια οδό ή σ’ έναν ανοικτό χώρο ασφαλή από τον κίνδυνο της φωτιάς ή και του
καπνού.
• Εσωτερικός εξώστης (πατάρι) είναι ο προσβάσιμος χώρος που βρίσκεται εντός άλλου
χώρου, όπου η υποκείμενη επιφάνεια πληροί τις προϋποθέσεις χώρου κύριας χρήσης, έχει

ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ ΔΙΑΤΑΞΗ υπ΄ αριθ. 17/2016 Σελίδα | 2

 προσπέλαση από τον χώρο αυτόν, αποτελεί λειτουργικό παράρτημα της χρήσης αυτής, έχει
συνολικό εμβαδό μικρότερο του 70% της επιφάνειας του υποκείμενου χώρου, δεν θεωρείται
όροφος και δεν μπορεί να αποτελεί ανεξάρτητη ιδιοκτησία.
• Θεωρητικός πληθυσμός είναι ο τεχνικός (θεωρητικός) υπολογισμός των ατόμων του
γραφείου ως βάση υπολογισμού για τη λήψη των κατάλληλων μέτρων και μέσων
πυροπροστασίας, χωρίς να αποτελεί κριτήριο του μέγιστου πληθυσμού που δύναται να
συγκεντρωθεί.
• Όδευση διαφυγής είναι η συνεχής και χωρίς εμπόδια πορεία για τη διαφυγή από
οποιοδήποτε σημείο κτιρίου προς ασφαλή, υπαίθριο συνήθως χώρο, σε περίπτωση πυρκαγιάς.
• Μονώροφα, είναι τα γραφεία που η κύρια και βοηθητική δραστηριότητά τους αναπτύσσεται
σε έναν (1) όροφο.
• Πολυώροφα, είναι τα γραφεία που η κύρια ή/και βοηθητική δραστηριότητά τους,
αναπτύσσεται σε δύο (2) ή περισσότερους όχι απαραίτητα διαδοχικούς ορόφους.
• Υπόγεια, είναι τα γραφεία που η κύρια ή/και βοηθητική δραστηριότητά τους, αναπτύσσεται
σε χαμηλότερη στάθμη από τον κατώτερο όροφο εκκένωσης του κτιρίου.
• Όροφος εκκένωσης είναι ο όροφος του κτιρίου, από τον οποίο εξέρχονται προς ασφαλή
χώρο οι οδεύσεις διαφυγής.
• Παροχή όδευσης διαφυγής είναι ο αριθμός των ατόμων που είναι δυνατό να διαφύγει
έγκαιρα, σε περίπτωση πυρκαγιάς, χρησιμοποιώντας αυτήν την όδευση.
• Πραγματική απόσταση απροστάτευτης όδευσης διαφυγής είναι το μήκος της πορείας
που φυσιολογικά θα διανύσει κάποιο άτομο για να διαφύγει, σε περίπτωση πυρκαγιάς, από
τυχόν σημείο της κύριας χρήσης ενός ορόφου ή επιπέδου μέχρι την πλησιέστερη έξοδο
κινδύνου.
• Πυραντίσταση είναι η ικανότητα κατασκευής ή δομικού στοιχείου ν’ αντιστέκεται για
καθορισμένο χρονικό διάστημα, που ονομάζεται δείκτης πυραντίστασης, στα θερμικά
αποτελέσματα της φωτιάς, χωρίς απώλεια της ευστάθειας, της ακεραιότητας και της αντίστασης
στη δίοδο της θερμότητας.
• Πυροδιαμέρισμα είναι το τμήμα κτιρίου ή το κτίριο που περικλείεται ερμητικά από δομικά
στοιχεία με προκαθορισμένο, κατά περίπτωση, δείκτη πυραντίστασης.
• Πυροπροστατευμένη όδευση διαφυγής είναι το τμήμα της όδευσης (όπως
κλιμακοστάσιο, διάδρομος, προθάλαμος) που περικλείεται από πυράντοχα δομικά στοιχεία με
προκαθορισμένο δείκτη πυραντίστασης.
• Τελική έξοδος είναι η κατάληξη μιας όδευσης διαφυγής από κτίριο, που οδηγεί σε οδό ή
ανοικτό χώρο ασφαλή από τον κίνδυνο της φωτιάς ή/και του καπνού.
• Χώροι βοηθητικής χρήσης είναι οι χώροι που δεν προορίζονται για την εξυπηρέτηση της
κύριας χρήσης ή είναι λειτουργικά παραρτήματα αυτής, όπως διάδρομοι κυκλοφορίας,
κλιμακοστάσια, χώροι αποθήκευσης, ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων και υγιεινής.
• Χώροι κύριας χρήσης είναι οι χώροι που προορίζονται για την εξυπηρέτηση της κύριας
χρήσης γραφείων, καθώς και οι χώροι συνάθροισης κοινού αυτών όπως αναμονής και
υποδοχής κοινού.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄
ΔΟΜΙΚΗ ΠΥΡΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ
Άρθρο 3
Οδεύσεις διαφυγής-Έξοδοι κινδύνου
Α. Υπολογισμός θεωρητικού πληθυσμού
1. Ο θεωρητικός πληθυσμός των γραφείων αποτελεί το άθροισμα των θεωρητικών πληθυσμών
των παρακάτω δραστηριοτήτων και υπολογίζεται ως εξής:

Θεωρητικός πληθυσμός
Δραστηριότητες
(συντελεστής 1 άτομο / τ.μ.)
Χώροι γραφείων ≤ 50 τ.μ. 9
Χώροι γραφείων > 50 τ.μ. 5
Χώροι αναμονής και υποδοχής κοινού 3

ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ ΔΙΑΤΑΞΗ υπ΄ αριθ. 17/2016 Σελίδα | 3

 2. Ο θεωρητικός πληθυσμός των χώρων συνάθροισης κοινού, υπολογίζεται κατά τα οριζόμενα
στις παρ. Α1, Α2 και Α3 του άρθρου 3 της υπ’ αριθ. 3/2015 Πυροσβεστικής Διάταξης όπως κάθε
φορά ισχύει και αθροίζεται στο θεωρητικό πληθυσμό της παρ.1 του παρόντος άρθρου. Τα μέτρα
και μέσα πυροπροστασίας των εν λόγω χώρων θα λαμβάνονται στο σύνολό τους, σύμφωνα με
τα οριζόμενα στην παρούσα.

Β. Υπολογισμός οδεύσεων διαφυγής και εξόδων κινδύνου

1. Παροχή οδεύσεων διαφυγής
Η παροχή όδευσης διαφυγής ανά μονάδα πλάτους (0,60 μ.) καθορίζεται σε:
α. 100 άτομα για τις οριζόντιες οδεύσεις (διάδρομοι, πόρτες, προθάλαμοι).
β. 60 άτομα για τις κατακόρυφες οδεύσεις (κλιμακοστάσια, ράμπες).

2. Αριθμός και πλάτος οδεύσεων διαφυγής

α. Η παροχή της οριζόντιας όδευσης διαφυγής υπολογίζεται για κάθε όροφο-επίπεδο ανάλογα
με το θεωρητικό πληθυσμό αυτού.
β. Σε γραφεία που η κύρια χρήση τους αναπτύσσεται σε έως και δύο (2) ορόφους ή επίπεδα, ο
όροφος ή το επίπεδο με το μεγαλύτερο θεωρητικό πληθυσμό καθορίζει το πλάτος των
κατακόρυφων οδεύσεων διαφυγής.
γ. Σε γραφεία που η κύρια χρήση τους αναπτύσσεται σε τρείς (3) έως και πέντε (5) ορόφους ή
επίπεδα, το άθροισμα των παροχών των δύο (2) με το μεγαλύτερο θεωρητικό πληθυσμό
ορόφων ή επιπέδων, καθορίζει το πλάτος των κατακόρυφων οδεύσεων διαφυγής.
δ. Σε γραφεία που η κύρια χρήση τους αναπτύσσεται σε έξι (6) ή περισσότερους ορόφους ή
επίπεδα, το άθροισμα των παροχών των τριών (3) με το μεγαλύτερο θεωρητικό πληθυσμό
ορόφων ή επιπέδων, καθορίζει το πλάτος των κατακόρυφων οδεύσεων διαφυγής.
ε. Εφόσον όλες οι κατακόρυφες οδεύσεις διαφυγής είναι πυροπροστατευμένες με
αυτοκλειόμενες πυράντοχες πόρτες, ο όροφος ή το επίπεδο με το μεγαλύτερο θεωρητικό
πληθυσμό, καθορίζει την παροχή των οδεύσεων διαφυγής, ανεξαρτήτως αριθμού ορόφων ή
επιπέδων.
στ. Το ελάχιστο πλάτος των οδεύσεων διαφυγής και των θυρών αυτών ορίζεται σε 0,90 μ. Κατ’
εξαίρεση, το ελάχιστο πλάτος κάθε εσωτερικής θύρας χώρων με θεωρητικό πληθυσμό μέχρι 50
άτομα επιτρέπεται να είναι 0,70 μ.
ζ. Το πλάτος της όδευσης διαφυγής δεν πρέπει να μειώνεται στην πορεία προς την τελική
έξοδο.

3. Έξοδοι κινδύνου
3.1. Αριθμός και πλάτος εξόδων κινδύνου
3.1.1. Απροστάτευτες οδεύσεις διαφυγής
Ο αριθμός και το πλάτος των τελικών εξόδων κινδύνου στο επίπεδο εκκένωσης γραφείων
δίνεται στον Πίνακα 1 και είναι σύμφωνα με το θεωρητικό πληθυσμό, ο οποίος υπολογίζεται από
το άθροισμα του θεωρητικού πληθυσμού όλων των ορόφων ή επιπέδων.

3.1.2. Πυροπροστατευμένες οδεύσεις διαφυγής

α. Ο αριθμός και το πλάτος των εξόδων κινδύνου ή/και των τελικών εξόδων κινδύνου γραφείων
που αναπτύσσονται σε έναν (1) όροφο ή επίπεδο, δίνεται στον Πίνακα 1.
β. Ο αριθμός και το πλάτος των εξόδων κινδύνου γραφείων που αναπτύσσονται σε δύο (2) ή
περισσότερους ορόφους ή επίπεδα και διαθέτουν πυροπροστατευμένες οδεύσεις διαφυγής με
αυτοκλειόμενες πυράντοχες πόρτες, δίνεται στον Πίνακα 1 και είναι σύμφωνα με το θεωρητικό
πληθυσμό κάθε ορόφου ή επιπέδου. Στην περίπτωση αυτή ο αριθμός και το πλάτος των τελικών
εξόδων κινδύνου στο επίπεδο εκκένωσης δίνεται στον Πίνακα 1 και είναι σύμφωνα με το
θεωρητικό του πληθυσμό, ο οποίος υπολογίζεται από το άθροισμα:
i. Του θεωρητικού πληθυσμού του ορόφου εκκένωσης και
ii. Του 1/2 του συνόλου του θεωρητικού πληθυσμού των υπερκείμενων και υποκείμενων
ορόφων ή επιπέδων.

ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ ΔΙΑΤΑΞΗ υπ΄ αριθ. 17/2016 Σελίδα | 4

 ΠΙΝΑΚΑΣ 1
ΑΡΙΘΜΟΣ ΚΑΙ ΠΛΑΤΗ ΕΞΟΔΩΝ ΚΙΝΔΥΝΟΥ
Θεωρητικός πληθυσμός Αριθμός εξόδων κινδύνου Πλάτος εξόδων κινδύνου (μ.)
(άτομα)
Έως 50 1* 0,90
51 - 150 2 0,90
151 - 300 2 1,40 και 0,90
301 - 500 2 1,40
501 - 750 3 1,60
751 - 1000 4 1,80
*Κατ’ εξαίρεση σε υπόγειους χώρους κύριας χρήσης επιβάλλονται δύο (2) τουλάχιστον έξοδοι
κινδύνου ελάχιστου πλάτους 0,90 μ..
Για πληθυσμό μεγαλύτερο των 1000 ατόμων προστίθεται μία (1) έξοδος πλάτους 1,80 μ. ανά
300 άτομα ή κλάσμα αυτών.

4. Όρια μήκους πραγματικής απροστάτευτης όδευσης διαφυγής και αδιεξόδων

α. Η μέγιστη απόσταση της πραγματικής απροστάτευτης όδευσης διαφυγής από τους χώρους
κύριας χρήσης του γραφείου έως την πλησιέστερη έξοδο κινδύνου ορίζεται σε 45 μ. Όταν
υπάρχουν δύο (2) ή περισσότερες εναλλακτικές οδεύσεις διαφυγής, αρκεί η μία (1) από αυτές να
πληροί το μέγιστο όριο μήκους της πραγματικής απόστασης.
β. Η απόσταση της πραγματικής απροστάτευτης όδευσης διαφυγής, αναφέρεται συνήθως σε
οριζόντια διαδρομή. Όταν στην όδευση περιλαμβάνεται απροστάτευτη κατακόρυφη όδευση,
προστίθεται το μήκος του κλιμακοστασίου επαυξημένο κατά 50%.
γ. Το μέγιστο μήκος απροστάτευτων αδιέξοδων τμημάτων διαδρόμου, δεν επιτρέπεται να
υπερβαίνει τα 15 μ. (Σχήμα 1).

Σχήμα 1 Όριο μήκος αδιεξόδου

Γ. Λοιπά χαρακτηριστικά οδεύσεων διαφυγής - εξόδων κινδύνου

1. Οδεύσεις διαφυγής - έξοδοι κινδύνου
1.1. Γενικά
α. Το ελεύθερο ύψος των χώρων, όπου διέρχεται όδευση διαφυγής είναι τουλάχιστον 2,20 μ. και
για τις σκάλες, δοκούς, θύρες οδεύσεων τουλάχιστον 2μ.. Το ελάχιστος πλάτος της όδευσης
διαφυγής των βοηθητικών χώρων, δεν επιτρέπεται να είναι μικρότερο από 0,60 μ.
β. Απαγορεύεται η χρήση των ανελκυστήρων ως οδεύσεων διαφυγής.
γ. Απαγορεύεται η διέλευση οδεύσεων διαφυγής από βοηθητικούς χώρους όπως χώροι
υγιεινής, αποθήκευσης και ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων.

1.2. Κλιμακοστάσια
α. Έξοδοι κινδύνου-θύρες οδεύσεων διαφυγής, από χώρους κύριας χρήσης, πρέπει να
διαθέτουν πλατύσκαλο εφόσον οδηγούν σε κλιμακοστάσιο. Το ελάχιστο πλάτος του
πλατύσκαλου πρέπει να είναι 0,60 μ.
β. Κάθε θύρα που έχει άμεση πρόσβαση στο κλιμακοστάσιο, πρέπει κατά το άνοιγμά της να μην
ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ ΔΙΑΤΑΞΗ υπ΄ αριθ. 17/2016 Σελίδα | 5
 φράσει σκαλοπάτια ή πλατύσκαλα, ούτε να μειώνει το πλάτος της σκάλας ή του πλατύσκαλου,
διασφαλίζοντας μία (1) τουλάχιστον μονάδα πλάτους οδεύσεως διαφυγής (Σχήμα 2).

Σχήμα 2
Θύρες κλιμακοστασίων

γ. Το ελάχιστο πλάτος (πάτημα) και ύψος (ρίχτυ) των βαθμίδων των κλιμάκων που
χρησιμοποιούνται ως οδεύσεις διαφυγής από χώρους κύριας χρήσης πρέπει να είναι 0,24 μ. και
0,13 έως 0,20 μ. αντίστοιχα (Σχήμα 3). Κατ’ εξαίρεση απαλλάσσονται από την ανωτέρω
απαίτηση γραφεία που η κύρια χρήση τους αναπτύσσεται σε έως και δύο (2) ορόφους ή
επίπεδα υπέρ του ισογείου και ο θεωρητικός πληθυσμός κάθε ορόφου ή επιπέδου δεν
υπερβαίνει τα πενήντα (50) άτομα.

Σχήμα 3
Βαθμίδες κλιμάκων

δ. Οι κυλιόμενες κλίμακες δεν γίνονται αποδεκτές ως οδεύσεις διαφυγής.

ε. Οι οδεύσεις διαφυγής πρέπει να είναι πυράντοχης κατασκευής και να μην περιλαμβάνουν
καυστά υλικά. Εξωτερικά μεταλλικά κλιμακοστάσια γίνονται αποδεκτά ως δεύτερες οδεύσεις
διαφυγής.

1.3. Πυραντίσταση οδεύσεων διαφυγής

1.3.1. Εξωτερικές οδεύσεις
Οι εξωτερικές, οριζόντιες και κατακόρυφες οδεύσεις διαφυγής θεωρούνται ως
πυροπροπροστατευμένες εφόσον είναι μόνιμης πυράντοχης κατασκευής χωρίς να
περιλαμβάνουν καυστά υλικά και διαχωρίζονται από το κτίριο με δομικά στοιχεία με δείκτη
ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ ΔΙΑΤΑΞΗ υπ΄ αριθ. 17/2016 Σελίδα | 6
 πυραντίστασης τουλάχιστον ίσο με τον καθορισμένο στον Πίνακα 2. Η πυραντίσταση των
εξωτερικών τοίχων πρέπει να επεκτείνεται εκατέρωθεν του κλιμακοστασίου κατά τουλάχιστον 2
μ. (Σχήμα 4).

Σχήμα 4: Πυραντίσταση εξωτερικών τοίχων-θυρών και επέκταση αυτής (όχι υπό κλίμακα)

1.3.2. Εσωτερικές οδεύσεις

Τα περιβλήματα των πυροπροστατευμένων οδεύσεων διαφυγής πρέπει να έχουν δείκτη
πυραντίστασης τουλάχιστον ίσο με τον καθορισμένο στον Πίνακα 2.

1.3.3. Ανοίγματα πυροπροστατευμένων οδεύσεων

Τα ανοίγματα που χρησιμοποιούνται ως είσοδος και έξοδος της πυροπροστατευμένης όδευσης
διαφυγής των ανωτέρω παρ. 1.3.1 και 1.3.2 πρέπει να διαθέτουν αυτοκλειόμενες πυράντοχες
πόρτες με δείκτη πυραντίστασης που μπορεί να υπολείπεται μέχρι 30 λεπτά από τον ελάχιστο
δείκτη πυραντίστασης του Πίνακα 2.

2. Θύρες
2.1. Κατεύθυνση περιστροφής- πλάτος
Οι θύρες των οδεύσεων διαφυγής και εξόδων κινδύνου των γραφείων, πρέπει να ανοίγουν προς
την κατεύθυνση της διαφυγής. Από την εν λόγω απαίτηση απαλλάσσονται θύρες γραφείων με
συνολικό θεωρητικό πληθυσμό μέχρι 50 άτομα. Σε κάθε περίπτωση οι θύρες πρέπει να
παρέχουν το πλήρες πλάτος του ανοίγματός τους (Σχήμα 5).

ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ ΔΙΑΤΑΞΗ υπ΄ αριθ. 17/2016 Σελίδα | 7

 Σχήμα 5 Πλάτος θύρας

2.2. Θύρες περιορισμού πορείας-ελέγχου

α. Οι αυτόματες μηχανοκίνητες θύρες με αισθητήρες κίνησης που χρησιμοποιούνται στα
γραφεία ως έξοδοι κινδύνου, γίνονται αποδεκτές μόνο όταν παρέχουν το επιβαλλόμενο πλάτος
κατά το πλήρες άνοιγμά τους και σε περίπτωση διακοπής ρεύματος, παραμένουν ανοιχτές.
β. Οι θύρες ασφαλείας με ειδικούς μηχανισμούς χρονοκαθυστέρησης και οι διατάξεις ελέγχου
ατόμων (όπως με μαγνητικές κάρτες και πληκτρολόγια απασφαλίσεως) επιτρέπεται να
τοποθετούνται στις εναλλακτικές-δεύτερες οδεύσεις διαφυγής ή/και να χρησιμοποιούνται ως
δεύτερες έξοδοι κινδύνου υπό την προϋπόθεση ότι απελευθερώνονται αυτόματα με την
ενεργοποίηση του αυτόματου συστήματος πυρανίχνευσης στις περιπτώσεις που αυτό
επιβάλλεται ή χειροκίνητα με ειδικό κομβίο απελευθέρωσης που εγκαθίσταται πλησίον των
θυρών. Επιπροσθέτως, οι θύρες ασφαλείας με ειδικούς μηχανισμούς χρονοκαθυστέρησης
πρέπει να απελευθερώνονται αυτόματα σε περίπτωση διακοπής του ηλεκτρικού ρεύματος.
γ. Οι περιστρεφόμενες θύρες γύρω από τον κεντρικό άξονα αυτών και οι περιστροφικοί φραγμοί
επιτρέπεται να τοποθετούνται στις εναλλακτικές – δεύτερες οδεύσεις διαφυγής ή/και να
χρησιμοποιούνται ως δεύτερες έξοδοι κινδύνου υπό την προϋπόθεση ότι μπορούν να
απελευθερώνονται αυτόματα.

2.3. Εξοπλισμός
α. Κάθε πόρτα πρέπει να έχει κατάλληλο εξοπλισμό λειτουργίας, ώστε να ανοίγει γενικά με
προφανή και εύκολο τρόπο.
β. Σύρτες ή παρόμοια μέσα ασφαλίσεως δεν γίνονται αποδεκτά.

Άρθρο 4
Διαμερισματοποίηση - Δείκτες πυραντίστασης
1. Τα κτίρια ή τμήματα κτιρίων που χρησιμοποιούνται ως γραφεία, πρέπει να είναι πυράντοχης
κατασκευής και να αποτελούν ξεχωριστά πυροδιαμερίσματα.
2. Τα φέροντα δομικά στοιχεία, τα στοιχεία του περιβλήματος των πυροδιαμερισμάτων, καθώς
και τα περιβλήματα πυροπροστατευμένων οδεύσεων διαφυγής, πρέπει να έχουν τον ελάχιστο
δείκτη πυραντίστασης του Πίνακα 2. Απαλλάσσονται από την απαίτηση πυραντίστασης, οι
θύρες των οδεύσεων διαφυγής σε μονώροφα ή διώροφα γραφεία με θεωρητικό πληθυσμό μέχρι
50 άτομα.

ΠΙΝΑΚΑΣ 2
ΕΛΑΧΙΣΤΟΙ ΕΠΙΤΡΕΠΟΜΕΝΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ ΠΥΡΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ (σε λεπτά)
Ανάπτυξη κύριας και βοηθητικής Όροφοι και Υπόγειο
δραστηριότητας γραφείου

Μέχρι 4 ορόφους 60

Πάνω από 4 ορόφους 90

3. Το μέγιστο εμβαδόν πυροδιαμερίσματος δίνεται στον Πίνακα 3.

ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ ΔΙΑΤΑΞΗ υπ΄ αριθ. 17/2016 Σελίδα | 8

 ΠΙΝΑΚΑΣ 3
ΜΕΓΙΣΤΟ ΕΜΒΑΔΟΝ ΠΥΡΟΔΙΑΜΕΡΙΣΜΑΤΟΣ (τ.μ.)
Ανάπτυξη κύριας και Ισόγειο και όροφοι Υπόγειο Συντελεστής
βοηθητικής δραστηριότητας προσαύξησης
γραφείου λόγω
εγκατάστασης
αυτόματου
συστήματος
καταιονισμού
ύδατος*

Μέχρι 2 ορόφους 2.500 1.500 2

Πάνω από 2 ορόφους 1.500 750 2

*Σε χώρους όπου το νερό δεν ενδείκνυται ως κατασβεστικό μέσο (όπως διαγνωστικά
εργαστήρια, χώροι ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων) δύναται να εγκαθίσταται αυτόματο
σύστημα πυρόσβεσης άλλου κατασβεστικού υλικού.

4. Επικίνδυνοι χώροι (όπως λεβητοστάσιο, αποθήκη καυσίμων, μετασχηματιστές μέσης και

υψηλής τάσης, θάλαμοι ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων) πρέπει να αποτελούν αυτοτελή
πυροδιαμερίσματα με δείκτη πυραντίστασης τουλάχιστον εξήντα λεπτών (60΄) και να μην
τοποθετούνται κάτω ή σε άμεση γειτνίαση με τις τελικές εξόδους.

Άρθρο 5
Φωτισμός, σήμανση ασφαλείας και σχεδιαγράμματα διαφυγής
1. Φωτισμός ασφαλείας
α. Επιβάλλεται η εγκατάσταση φωτισμού ασφαλείας των οδεύσεων διαφυγής, εξόδων κινδύνου
και των χώρων ανοικτής περιοχής.
β. Ο φωτισμός ασφαλείας εγκαθίσταται υποχρεωτικά και στις οδεύσεις μέχρι την τελική έξοδο
κινδύνου, στις περιπτώσεις που το γραφείο βρίσκεται σε όροφο.
γ. Τα φωτιστικά ασφαλείας και τα φωτιστικά σώματα σήμανσης κατεύθυνσης
εγκαθίστανται υποχρεωτικά, ανεξαρτήτως ύπαρξης εφεδρικής πηγής ενέργειας.

2. Σήμανση ασφαλείας
α. Επιβάλλεται η σήμανση ασφαλείας των οδεύσεων διαφυγής, εξόδων κινδύνου και του
πυροσβεστικού υλικού/εξοπλισμού.
β. Η σήμανση εγκαθίσταται υποχρεωτικά και στις οδεύσεις μέχρι την τελική έξοδο, στις
περιπτώσεις που το γραφείο βρίσκεται σε όροφο.

3. Σχεδιαγράμματα διαφυγής
Επιβάλλεται η ανάρτηση διαγραμμάτων διαφυγής στα γραφεία που η κύρια χρήση τους
αναπτύσσεται σε τρεις (3) ή περισσότερους ορόφους ή επίπεδα, καθώς και στα γραφεία με
συνολικό θεωρητικό πληθυσμό πάνω από διακόσια (200) άτομα.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄
ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΠΥΡΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Άρθρο 6
Προληπτικά μέτρα πυροπροστασίας

1. Όλα τα γραφεία που εμπίπτουν στις διατάξεις της παρούσας, υποχρεούνται να λαμβάνουν τα
παρακάτω προληπτικά μέτρα πυροπροστασίας:
α. Ανάρτηση πινακίδων σε εμφανή σημεία του γραφείου, με οδηγίες πρόληψης πυρκαγιάς και
ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ ΔΙΑΤΑΞΗ υπ΄ αριθ. 17/2016 Σελίδα | 9
 τρόπους ενέργειας του προσωπικού σε περίπτωση έναρξης πυρκαγιάς.
β. Σήμανση επικίνδυνων υλικών και χώρων.
γ. Κατάλληλη διευθέτηση του χώρου αποθήκευσης υλών που μπορούν να αναφλεγούν.
δ. Απομάκρυνση των εύφλεκτων και καυστών υλών από θέσεις όπου γίνεται χρήση γυμνής
φλόγας, προκαλούνται σπινθήρες και γενικά από πηγές εκπομπής θερμότητας.
ε. Συνεχής καθαρισμός όλων των χώρων του γραφείου και άμεση απομάκρυνση των υλικών
που μπορούν να αναφλεγούν.
στ. Επιμελής συντήρηση, τακτική επιθεώρηση και έλεγχος των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων
σύμφωνα με τους σχετικούς κανονισμούς.
ζ. Επαρκής αερισμός (φυσικός ή τεχνητός) των χώρων αποθήκευσης.
η. Επιθεώρηση, από υπεύθυνο υπάλληλο, όλων των χώρων μετά τη διακοπή της
δραστηριότητας καθώς και κατά τις εργάσιμες ώρες για επισήμανση και εξάλειψη τυχόν
υφισταμένων προϋποθέσεων εκδήλωσης πυρκαγιάς.
θ. Θέση εκτός λειτουργίας εγκαταστάσεων κατά τις μη εργάσιμες ημέρες και ώρες, εκτός από
εκείνες των οποίων η λειτουργία είναι απαραίτητη.
ι. Σε δεξαμενές υγρών καυσίμων επιβάλλεται λεκάνη ασφαλείας συγκέντρωσης τυχόν διαρροών
καυσίμων, επαρκούς χωρητικότητας.
ια. Λήψη κάθε άλλου κατά περίπτωση μέτρου που αποβλέπει στην αποφυγή αιτίων και τη
μείωση του κινδύνου από πυρκαγιά.
2. Δεν επιτρέπεται:
α. Η τοποθέτηση σε διαδρόμους, κλίμακες, οδεύσεις διαφυγής και εξόδους κινδύνου
χωρισμάτων μονίμων ή πρόσκαιρων, υλικών και γενικά κάθε αντικειμένου το οποίο μπορεί να
μειώσει το πλάτος αυτών ή να εμποδίσει την ελεύθερη κυκλοφορία των ενοίκων σε περίπτωση
κινδύνου.
β. Η διακόσμηση και επένδυση των δαπέδων, των τοίχων και των οροφών, σε χώρους οι οποίοι
χρησιμοποιούνται από τους ενοίκους, με υλικά ταχείας επιφανειακής εξάπλωσης φλόγας.
γ. Το κάπνισμα και η χρήση γυμνής φλόγας, καθώς και η εναπόθεση εύφλεκτων υλικών σε
επικίνδυνους χώρους.
δ. Η τοποθέτηση επί των θυρών ή πλησίον αυτών, καθρεπτών ή άλλων αντικειμένων τα οποία
δύναται να παραπλανήσουν ως προς την ορθή πορεία για την έξοδο κινδύνου. Παράθυρα,
βιτρίνες, καθρέπτες και λοιπές κατασκευαστικές διατάξεις που λόγω μεγέθους ή τύπου
κατασκευής, ενδέχεται να δώσουν την εντύπωση θυρών, πρέπει να επισημαίνονται κατά τέτοιο
τρόπο ώστε να μην συγχέονται με τις εξόδους κινδύνου.
ε. Η σήμανση ασφαλείας καθώς και τα μέσα πυροπροστασίας, να καλύπτονται από άλλα υλικά
ή κατασκευαστικές διατάξεις.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄
ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΠΥΡΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ
Άρθρο 7
Ενεργητικά μέσα πυροπροστασίας
1. Πυροσβεστήρες
Α. Φορητοί πυροσβεστήρες
α. Επιβάλλεται η τοποθέτηση φορητών πυροσβεστήρων ξηρής σκόνης ή βάσης νερού,
κατασβεστικής ικανότητας τουλάχιστον 21Α-113Β-C.
β. Επιβάλλεται η τοποθέτηση ενός (1) πυροσβεστήρα ανά 150 τ.μ. μικτής επιφάνειας.
γ. Στις περιπτώσεις που κατά τους παραπάνω υπολογισμούς, το πηλίκο που προκύπτει είναι
δεκαδικός αριθμός, αυτό στρογγυλοποιείται στον πλησιέστερο ακέραιο αριθμό.
δ. Ανεξάρτητα από τους ανωτέρω υπολογισμούς, ο ελάχιστος αριθμός πυροσβεστήρων των
ανωτέρω πυροσβεστήρων δεν θα είναι μικρότερος από δύο (2).
ε. Επιβάλλεται η τοποθέτηση φορητών πυροσβεστήρων διοξειδίου του άνθρακα, κατασβεστικής
ικανότητας τουλάχιστον 55B-C στους χώρους ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων όπως
μετασχηματιστών μέσης ή υψηλής τάσης, ηλεκτρικών πινάκων, εξυπηρετητών (server) δικτύων
ηλεκτρονικών υπολογιστών και λεβητοστασίων, σε τέτοιες θέσεις ώστε κάθε σημείο των εν λόγω
χώρων, να απέχει οριζοντίως μέχρι 15 μ. από κάθε τέτοιο πυροσβεστήρα. Σε κάθε περίπτωση ο
ελάχιστος αριθμός πυροσβεστήρων διοξειδίου του άνθρακα σε αυτούς τους χώρους δεν θα είναι
μικρότερος από δύο (2).

ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ ΔΙΑΤΑΞΗ υπ΄ αριθ. 17/2016 Σελίδα | 10

 Β. Πυροσβεστήρες οροφής
Επιβάλλεται η τοποθέτηση αυτοδιεγειρόμενου πυροσβεστήρα οροφής άνωθεν των καυστήρων
κεντρικής θέρμανσης στερεών ή υγρών καυσίμων.

2. Χειροκίνητο σύστημα συναγερμού

Χειροκίνητο σύστημα συναγερμού, επιβάλλεται σε γραφεία με θεωρητικό πληθυσμό πάνω από
εκατό (100) άτομα.

3. Αυτόματο σύστημα πυρανίχνευσης

Αυτόματο σύστημα πυρανίχνευσης επιβάλλεται στις παρακάτω περιπτώσεις:
α. Στα γραφεία με θεωρητικό πληθυσμό πάνω από 200 άτομα.
β. Στα γραφεία με τρεις (3) ή περισσότερους ορόφους-επίπεδα, κύριας χρήσης.
Στις ανωτέρω περιπτώσεις 3α και 3β της παρούσας παρ., το αυτόματο σύστημα πυρανίχνευσης
καλύπτει τους χώρους κύριας και βοηθητικής χρήσης του γραφείου.
γ. Στους επικίνδυνους χώρους της παρ. 4 του άρθρου 4.

4. Μόνιμο υδροδοτικό πυροσβεστικό δίκτυο-απλό υδροδοτικό πυροσβεστικό δίκτυο

4.1 Μόνιμο υδροδοτικό πυροσβεστικό δίκτυο επιβάλλεται στις παρακάτω περιπτώσεις:
α. Στα γραφεία με τέσσερις (4) ή περισσότερους ορόφους-επίπεδα κύριας ή/και βοηθητικής
χρήσης και συνολικό εμβαδόν τουλάχιστον 3.000 τ.μ..
β. Στα γραφεία με συνολικό εμβαδόν τουλάχιστον 5.000 τ.μ. ανεξαρτήτως αριθμού ορόφων-
επιπέδων.

4.2 Γραφεία που δεν υποχρεούνται στην εγκατάσταση μόνιμου υδροδοτικού πυροσβεστικού
δικτύου υποχρεούνται στην εγκατάσταση απλού υδροδοτικού πυροσβεστικού δικτύου
(πυροσβεστικό ερμάριο). Εξαιρούνται από την εν λόγω υποχρέωση μονώροφα γραφεία με
θεωρητικό πληθυσμό μέχρι είκοσι (20) άτομα.

5. Αυτόματα συστήματα πυρόσβεσης

5.1. Αυτόματο σύστημα πυρόσβεσης με νερό (καταιονισμού ύδατος) επιβάλλεται στις παρακάτω
περιπτώσεις:
α. Σε αμιγή γραφεία ύψους άνω των 23 μ..
β. Σε υπόγειους χώρους γραφείων με θεωρητικό πληθυσμό πάνω από 150 άτομα. Το αυτόματο
σύστημα πυρόσβεσης καλύπτει επιπροσθέτως τις απροστάτευτες οδεύσεις διαφυγής, μέχρι
κάθε τελική έξοδο κινδύνου.

5.2. Σύστημα πυρόσβεσης (μη συμπεριλαμβανομένου του συστήματος καταιονισμού ύδατος)

επιβάλλεται:
α. Σε χώρους μετασχηματιστών (μέσης ή υψηλής τάσης).
β. Στους στεγασμένους χώρους αποθήκευσης υγρών καυσίμων ή εύφλεκτων υγρών με
συνολική χωρητικότητα άνω των 3 κ.μ.
γ. Δυνητικά, σε χώρους της παρ. 5.1 του παρόντος άρθρου όπου δεν ενδείκνυται η χρήση νερού
(όπως χώροι αρχείων και ηλεκτρονικών υπολογιστών).

6. Σύστημα τοπικής κατάσβεσης

Σύστημα τοπικής κατάσβεσης εγκαθίσταται στους χώρους παρασκευής φαγητών που
χρησιμοποιούν εστίες μαγειρικής και καυτές επιφάνειες, εφόσον επιβάλλεται από την υπ΄ αριθμ.
15/2014 Πυροσβεστική Διάταξη, όπως κάθε φορά ισχύει.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄
ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΜΕΤΡΩΝ ΚΑΙ ΜΕΣΩΝ ΠΥΡΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ – ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ

Άρθρο 8
Προδιαγραφές μέτρων και μέσων πυροπροστασίας
Οι προδιαγραφές μελέτης, σχεδίασης και εγκατάστασης των φορητών, μόνιμων και λοιπών
προληπτικών και κατασταλτικών μέτρων και μέσων της ισχύουσας νομοθεσίας πυροπροστασίας
ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ ΔΙΑΤΑΞΗ υπ΄ αριθ. 17/2016 Σελίδα | 11
 καθορίζονται στην υπ’ αριθ. 15/2014 Πυροσβεστική Διάταξη, όπως κάθε φορά ισχύει.

Άρθρο 9
Οργάνωση - Εκπαίδευση προσωπικού
Η οργάνωση, εκπαίδευση και ενημέρωση προσωπικού των γραφείων σε θέματα
πυροπροστασίας και ο εφοδιασμός αυτών με βοηθητικά εργαλεία και μέσα, καθορίζονται στην
υπ’ αριθ. 14/2014 Πυροσβεστική Διάταξη, όπως κάθε φορά ισχύει.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ΄
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ

Άρθρο 10
Μελέτη πυροπροστασίας-Αποκλίσεις

1. Μελέτη Πυροπροστασίας- Σχέδια κάτοψης

α. Για τα γραφεία που εμπίπτουν στις διατάξεις της παρούσας, επιβάλλεται η σύνταξη μελέτης
πυροπροστασίας-σχεδίων κάτοψης και τεχνικών περιγραφών μονίμων συστημάτων
πυροπροστασίας, σύμφωνα με το συνημμένο Υπόδειγμα, από αρμόδιο τεχνικό επιστήμονα.
β. Από την ανωτέρω υποχρέωση εξαιρούνται γραφεία για τα οποία:
i) δεν επιβάλλονται από την παρούσα μόνιμα συστήματα πυροπροστασίας, εκτός από το
χειροκίνητο σύστημα συναγερμού και το σύστημα τοπικής κατάσβεσης.
ii) επιβάλλονται μόνιμα συστήματα πυροπροστασίας από την Α/Βάθμια ή Β/Βάθμια Επιτροπή
Αποκλίσεων.
γ. Στην περίπτωση της ανωτέρω παρ. (β) ισχύουν επιπροσθέτως τα εξής:
i. Oι ιδιοκτήτες-εκμεταλλευτές των ανωτέρω γραφείων, υποχρεούνται να υποβάλλουν στην
Πυροσβεστική Αρχή για έγκριση, σχέδια κάτοψης όλων των χώρων που καταλαμβάνει η
επιχείρηση-εγκατάσταση, όπου μεταξύ άλλων σε αυτά ή σε ξεχωριστό υπόμνημα, θα
αναγράφονται και απεικονίζονται ο θεωρητικός πληθυσμός, τα πλάτη εξόδων, τα μήκη
απροστάτευτης όδευσης διαφυγής και αδιεξόδων, τα πυροδιαμερίσματα, ο δείκτης
πυραντίστασης, οι επικίνδυνοι χώροι, οι χώροι αποθήκευσης ή/και κατανάλωσης υγρών ή
αερίων καυσίμων, αποθήκευσης εύφλεκτων υγρών, τα μέτρα και μέσα πυροπροστασίας και οι
χώροι συνάθροισης κοινού.
ii. Όπου από την παρούσα επιβάλλεται η εγκατάσταση χειροκίνητου συστήματος συναγερμού
ή/και συστήματος τοπικής κατάσβεσης, ή επιβάλλονται μόνιμα συστήματα πυροπροστασίας από
την Α/Βάθμια ή Β/Βάθμια Επιτροπή Αποκλίσεων, τα σχέδια κάτοψης συνοδεύονται από τεχνική
περιγραφή των ανωτέρω συστημάτων.
iii. Εφόσον ο ενδιαφερόμενος αιτείται την εξέταση αποκλίσεων της παρ. 2 του παρόντος
άρθρου, χωρίς να απαιτείται η σύνταξη μελέτης, αυτές αναγράφονται στα σχέδια κάτοψης ή σε
ξεχωριστό υπόμνημα.
δ. Σε περίπτωση συστέγασης παρακείμενων γραφείων ανεξαρτήτως ιδιοκτησίας-
εκμετάλλευσης, δύναται να συντάσσεται ενιαία μελέτη πυροπροστασίας, χωρίς να επιβάλλεται ο
πυράντοχος διαχωρισμός τους.
ε. Η μελέτη πυροπροστασίας ή/και τα σχέδια κάτοψης υποβάλλονται προς έγκριση στην
αρμόδια κατά τόπο Πυροσβεστική Αρχή. Οι τεχνικές περιγραφές των μονίμων συστημάτων
ενεργητικής πυροπροστασίας αποτελούν Παραρτήματα αυτής σε ξεχωριστά τεύχη, και
θεωρούνται σύμφωνα με την υπ΄ αριθμ. 15/2014 Πυροσβεστική Διάταξη όπως κάθε φορά
ισχύει.

2. Αποκλίσεις
α. Γραφεία που λειτουργούν σε κτίρια ή τμήματα κτιρίων με ημερομηνία αίτησης για έκδοση
οικοδομικής άδειας πριν τις 17−02−1989, και μετά από αιτιολογημένη έκθεση του αρμόδιου
τεχνικού επιστήμονα είναι αδύνατη η πλήρης συμμόρφωση με τους όρους των άρθρων 3 και 4
και χωρίς να αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση η εγκατάσταση αυτόματου συστήματος
πυρόσβεσης με νερό (καταιονισμού ύδατος) στις περιπτώσεις προσαύξησης εμβαδού
πυροδιαμερίσματος του Πίνακα 3 της παρ.3 του άρθρου 4, η Πυροσβεστική Αρχή δύναται να
εγκρίνει αποκλίσεις από την εφαρμογή των όρων δομικής πυροπροστασίας αυτών, ύστερα από
απόφαση τριμελούς Επιτροπής αποτελούμενης από βαθμοφόρους παραγωγικής Σχολής του
ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ ΔΙΑΤΑΞΗ υπ΄ αριθ. 17/2016 Σελίδα | 12
 Πυροσβεστικού Σώματος, στην οποία συμμετέχει ένας (1) τουλάχιστον Αξιωματικός, υπό την
προϋπόθεση ότι δεν θα παραβλάπτεται ο βασικός σκοπός της πυροπροστασίας των ενοίκων,
με ανάλογη αύξηση των προληπτικών ή/και κατασταλτικών μέτρων και μέσων πυροπροστασίας.
β. Την απόφαση της Πυροσβεστικής Αρχής, δύναται να προσβάλει ο ενδιαφερόμενος, με
ένστασή του που υποβάλλεται εντός ενός (1) μηνός στην κατά τόπο αρμόδια Πυροσβεστική
Αρχή, μετά από αιτιολογημένη έκθεση του αρμόδιου τεχνικού επιστήμονα. Η εν λόγω ένσταση
εξετάζεται από Δευτεροβάθμια Επιτροπή, συγκροτούμενη με απόφαση του οικείου
Αντιπεριφερειάρχη, ύστερα από πρόταση της αρμόδιας Πυροσβεστικής Αρχής και αποτελείται
από το Διοικητή αυτής ως Πρόεδρο και δύο (2) Διπλωματούχους Μηχανικούς που έχουν την
ιδιότητα του Δημοσίου Υπαλλήλου. Σε περίπτωση αδυναμίας συγκρότησης Δευτεροβάθμιας
Επιτροπής σε κάποια πόλη, ο κατά τόπο αρμόδιος Διοικητής διαβιβάζει την υποβληθείσα
ένσταση με το σχετικό φάκελο στη έχουσα αυτή τη δυνατότητα πλησιέστερη Υπηρεσία του
Πυροσβεστικού Σώματος. Στην περίπτωση αυτή η Δευτεροβάθμια Επιτροπή συγκροτείται με
απόφαση του οικείου Αντιπεριφερειάρχη, μετά από πρόταση του Διοικητή της Υπηρεσίας αυτής
και απαρτίζεται από το Διοικητή της αρμόδιας πλέον Πυροσβεστικής Αρχής και δύο (2)
Διπλωματούχους Μηχανικούς που έχουν την ιδιότητα του Δημοσίου Υπαλλήλου, οι οποίοι
υπηρετούν σε Υπηρεσία που εδρεύει στην περιοχή δικαιοδοσίας του Αντιπεριφερειάρχη αυτού.
Στην αυτοψία που διενεργείται από τις παραπάνω Επιτροπές δικαιούται να παρίσταται ο
ενδιαφερόμενος ή/και ο αρμόδιος τεχνικός επιστήμονας.

Άρθρο 11
Έλεγχος τήρησης των μέτρων πυροπροστασίας
Ο έλεγχος για την τήρηση των μέτρων και μέσων πυροπροστασίας γραφείων που εμπίπτουν
στις διατάξεις της παρούσας, ανήκει στην αρμοδιότητα της Πυροσβεστικής Αρχής και οι
ιδιοκτήτες-εκμεταλλευτές-εργοδότες των εν λόγω χώρων, οφείλουν να της παρέχουν κάθε
δυνατή διευκόλυνση.

Άρθρο 12
Πιστοποιητικό πυροπροστασίας
1. Η χορήγηση του πιστοποιητικού πυροπροστασίας, γίνεται σύμφωνα με την αριθμ. 13/2013
Πυροσβεστική Διάταξη, όπως κάθε φορά ισχύει.
2. Η διάρκεια του πιστοποιητικού πυροπροστασίας ορίζεται στα πέντε (5) χρόνια.
3. Οι ιδιοκτήτες-εκμεταλλευτές γραφείων στους οποίους έχει χορηγηθεί πιστοποιητικό
πυροπροστασίας οφείλουν δύο (2) μήνες πριν από τη λήξη του, να υποβάλλουν αίτηση για την
ανανέωσή του.
4. Οι δείκτες πυραντίστασης των πυράντοχων ανοιγμάτων-χωρισμάτων-κλιμακοστασίων,
εφόσον επιβάλλονται, θα αποδεικνύονται από υπεύθυνη δήλωση αρμόδιου τεχνικού
επιστήμονα.
5. Στις περιπτώσεις που επιβάλλεται η εγκατάσταση μονίμων συστημάτων πυροπροστασίας, η
Πυροσβεστική Αρχή δύναται να χορηγήσει άπαξ προσωρινό πιστοποιητικό πυροπροστασίας
χρονικής διάρκειας μέχρι έξι (6) μηνών για την εγκατάστασή τους. Απαραίτητη προϋπόθεση για
τη χορήγηση του προσωρινού πιστοποιητικού ενεργητικής πυροπροστασίας, είναι η λήψη και
εγκατάσταση των λοιπών διαλαμβανομένων στην εγκεκριμένη μελέτη, μέτρων και μέσων
πυροπροστασίας. Στο πιστοποιητικό αυτό θα καθορίζονται και τυχόν επιπρόσθετα αναγκαία
μέτρα και μέσα πυροπροστασίας που θα απαιτηθούν από την Πυροσβεστική Αρχή και ο χρόνος
στον οποίο πρέπει να ληφθούν.
6. Για τις περιπτώσεις της παρ. 1δ του άρθρου 10 της παρούσας, είναι εφικτή η χορήγηση
ξεχωριστού πιστοποιητικού πυροπροστασίας για κάθε γραφείο.

Άρθρο 13
Κυρώσεις
Οι παραβάτες της παρούσας διώκονται και τιμωρούνται σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων
433 και 458 του Ποινικού Κώδικα και άλλες σχετικές διατάξεις της ισχύουσας νομοθεσίας
πυροπροστασίας.

ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ ΔΙΑΤΑΞΗ υπ΄ αριθ. 17/2016 Σελίδα | 13

 Άρθρο 14
Μεταβατικές διατάξεις
1. Σε κτίρια ή τμήματα κτιρίων γραφείων όπου έχουν υποδειχθεί μέτρα και μέσα
πυροπροστασίας σύμφωνα με την υπ΄ αριθμ. 7600/700 Φ.51/1/6-7-1960 Εγκύκλιο Διαταγή
Α.Π.Σ., οι εκθέσεις επιθεώρησης εξακολουθούν να ισχύουν εφόσον δεν έχουν διαφοροποιηθεί οι
όροι και προϋποθέσεις έγκρισης αυτών.
2. Στους υπεύθυνους των επιχειρήσεων – εγκαταστάσεων με χρήση γραφείων που εμπίπτουν
στην ανωτέρω παρ.1 , παρέχεται το δικαίωμα με την υποβολή νέας μελέτης να αιτηθούν
αποκλίσεις σύμφωνα με τα ισχύοντα, από τους όρους των άρθρων 3,4 και 7 της παρούσας.

Αθήνα, 21 Ιανουαρίου 2016

Ο Αρχηγός Πυροσβεστικού Σώματος
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ
Αντιστράτηγος ΠΣ

Άρθρο 15
Έναρξη ισχύος
Η ισχύς της παρούσας Διάταξης αρχίζει από την δημοσίευσή της στην εφημερίδα της
Κυβέρνησης.
Η παρούσα απόφαση να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης.

Αθήνα, 7 Φεβρουαρίου 2016

Ο Αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης
Νικόλαος Τόσκας

ΠΥΡΟΣΒΕΣΤΙΚΗ ΔΙΑΤΑΞΗ υπ΄ αριθ. 17/2016 Σελίδα | 14