How to Focus: A Monastic Guide for an

Age of Distraction (Ancient Wisdom for

Modern Readers) Cassian
Visit to download the full and correct content document:
https://ebookmass.com/product/how-to-focus-a-monastic-guide-for-an-age-of-distracti
on-ancient-wisdom-for-modern-readers-cassian/
More products digital (pdf, epub, mobi) instant
download maybe you interests ...

Stoic Wisdom: Ancient Lessons for Modern Resilience

Sherman

https://ebookmass.com/product/stoic-wisdom-ancient-lessons-for-
modern-resilience-sherman/

From Socratic Insights To Platonic Wits: Your Complete

Guide To Socratic Virtue And Platonic Wisdom For A
Sharper, Smarter, And Strategic You Wisdom University

https://ebookmass.com/product/from-socratic-insights-to-platonic-
wits-your-complete-guide-to-socratic-virtue-and-platonic-wisdom-
for-a-sharper-smarter-and-strategic-you-wisdom-university/

Global Business in the Age of Destruction and

Distraction Mahesh Joshi

https://ebookmass.com/product/global-business-in-the-age-of-
destruction-and-distraction-mahesh-joshi/

Living for Pleasure: An Epicurean Guide to Life Emily

A. Austin

https://ebookmass.com/product/living-for-pleasure-an-epicurean-
guide-to-life-emily-a-austin/
How To Publish In Biological Sciences: A Guide For The
Uninitiated John Measey

https://ebookmass.com/product/how-to-publish-in-biological-
sciences-a-guide-for-the-uninitiated-john-measey/

Python Mini Reference 2022: A Quick Guide to the Modern

Python Programming Language for Busy Coders (A
Hitchhiker's Guide to the Modern Programming Languages
Book 3) Harry Yoon
https://ebookmass.com/product/python-mini-reference-2022-a-quick-
guide-to-the-modern-python-programming-language-for-busy-coders-
a-hitchhikers-guide-to-the-modern-programming-languages-
book-3-harry-yoon/

Goethe in the Age of Artificial Intelligence

Enlightened Solutions for a Modern Hubris Malte Ebach

https://ebookmass.com/product/goethe-in-the-age-of-artificial-
intelligence-enlightened-solutions-for-a-modern-hubris-malte-
ebach/

(eBook PDF) Making Literature Matter: An Anthology for

Readers and Writers 7th Edition

https://ebookmass.com/product/ebook-pdf-making-literature-matter-
an-anthology-for-readers-and-writers-7th-edition/

How to Be Hopeful: An Inspirational Guide to Ignite a

Life Full of Hope, Happiness, and Compassion for
Yourself and Our Future Bernadette Russell

https://ebookmass.com/product/how-to-be-hopeful-an-inspirational-
guide-to-ignite-a-life-full-of-hope-happiness-and-compassion-for-
yourself-and-our-future-bernadette-russell/
HOW TO FOCUS
 A ncient Wisdom for Moder n Readers

For a full list of titles in the series, go to https://­press​.­princeton​.­edu​

/­series​/­ancient​-­wisdom​-­for​-­modern​-­readers​.­
How to Focus: A Monastic Guide for an Age
of Distraction by John Cassian
How to Be Healthy: An Ancient Guide to Wellness by Galen
How to Care about Animals: An Ancient Guide to
Creatures ­Great and Small by Porphyry and Friends
How to Flourish: An Ancient Guide to Living Well by Aristotle
How to Do the Right ­Thing: An Ancient Guide
to Treating ­People Fairly by Seneca
How to Grieve: An Ancient Guide to the Lost Art of
Consolation Inspired by Marcus Tullius Cicero
How to Have a Life: An Ancient Guide to
Using Our Time Wisely by Seneca
How to Say No: An Ancient Guide to the Art of
Cynicism by Diogenes and the Cynics
How to Tell a Story: An Ancient Guide for Aspiring Writers by Aristotle
How to Stop a Conspiracy: An Ancient Guide
for Saving a Republic by Sallust
How to Be a Farmer: An Ancient Guide to
Life on the Land by Many Hands
How to Innovate: An Ancient Guide to Creative Thinking by Aristotle
How to Tell a Joke: An Ancient Guide to the Art
of Humor by Marcus Tullius Cicero
How to Keep an Open Mind: An Ancient Guide to
Thinking Like a Skeptic by Sextus Empiricus
How to Be Content: An Ancient Poet’s Guide
for an Age of Excess by Horace
HOW TO FOCUS

A Monastic Guide for an Age of Distraction

John Cassian

Selected, translated,
and introduced by Jamie Kreiner

PRINCE ­T O N U N IV E RSIT Y P RE SS

PRIN C E ­T O N AN D O X FO RD
 Copyright © 2024 by Jamie Kreiner
Prince­ton University Press is committed to the protection of copyright
and the intellectual property our authors entrust to us. Copyright
promotes the pro­gress and integrity of knowledge. Thank you for
supporting ­free speech and the global exchange of ideas by purchasing an
authorized edition of this book. If you wish to reproduce or distribute
any part of it in any form, please obtain permission.
Requests for permission to reproduce material from this work
should be sent to permissions@press​.­princeton​.­edu
Published by Prince­ton University Press
41 William Street, Prince­ton, New Jersey 08540
99 Banbury Road, Oxford OX2 6JX
press​.­princeton​.­edu
All Rights Reserved
Library of Congress Cataloging-in-Publication Data
Names: Cassian, John, author. | Kreiner, Jamie, translator.
Title: How to focus: a monastic guide for an age of distraction /
John Cassian; selected, translated, and introduced by Jamie Kreiner.
Description: Princeton: Princeton University Press, 2024. |
Series: Ancient wisdom for modern readers |
Includes bibliographical references.
Identifiers: LCCN 2023010545 (print) | LCCN 2023010546 (ebook) |
ISBN 9780691208084 (hardback) | ISBN 9780691250151 (ebook)
Subjects: LCSH: Attention—Early works to 1800. |
Distraction (Psychology)—Early works to 1800. |
Spiritual life—Early works to 1800.
Classification: LCC BR65.C32 E5 2024 (print) | LCC BR65.C32 (ebook) |
DDC 153.7/33—dc23/eng/20230703
LC record available at https://lccn.loc.gov/2023010545
LC ebook record available at https://lccn.loc.gov/2023010546
British Library Cataloging-­in-­Publication Data is available
Editorial: Rob Tempio and Chloe Coy
Production Editorial: Theresa Liu
Text Design: Pamela L. Schnitter
Jacket/Cover Design: Heather Hansen
Production: Erin Suydam
Publicity: Tyler Hubbert and Carmen Jimenez
Copyeditor: Kathleen Kageff
Jacket image: Upper Part of a Grave Stela with a
Deacon-Monk. © Dumbarton Oaks,
Byzantine Collection, Washington, DC.
This book has been composed in Stempel Garamond
Printed on acid-­free paper. ∞
Printed in the United States of Amer­ic­ a
1 ​3 ​5 ​7 ​9 ​10 ​8 ​6 ​4 ​2
 CONTENTS

Introduction vii
Notes on the Translation xxv

Goals 3

Frustration 43
Warming Up for Fiery Focus 57

A Man­tra 125

Memories 173

Slip-­Ups 193

Getting Away from It All 201

Notes 241
 INTRODUCTION

Distraction is not a new prob­lem tied to our

technology. It’s something that ­people have
strug­gled with for centuries, even at a time when
books counted as newish devices and the main
way to glance at the “clock” was to look outside
at the sun. W
­ e’re not the first to complain about
how hard it is to concentrate, or even to moralize
the issue. Christian monks in the late Roman
Empire beat us to it. Their work required intense
concentration, which made them all the more
aware of how hard it was to master.1
Like many of their contemporaries, monks
saw cognition as an activity that both ex-
pressed who they ­were and made them what
they ­w ere. 2 Thinking about how to focus
therefore amounted to thinking about how to
live, as the person one wanted to be. And what

vii
 HO W T O F O CU S

monks wanted, in late antiquity, was to dedi-

cate their lives and attention to God and to
their ethical obligations within a divinely or-
dered universe.
The prob­lem was that the mind (like the self)
is an inherently slippery ­thing. John Cassian,
whose thoughts about thinking influenced cen-
turies of monks, wrote in the 420s that the mind
“gets pushed around by random distractions.”
It r­ ifles through the past rather than staying fixed
on the pre­sent. It thinks about dinner when it’s
supposed to be concentrating on a psalm. It ca-
reens haphazardly between stimuli. It falls
asleep during the night prayers. It won­ders what
time it is when it’s supposed to be buried in a
book.
Many monks in Cassian’s day blamed demons
for their lapses.3 ­These demons lurked all around
them, shooting distracting thoughts at them
that could cause serious harm if monks w ­ eren’t
quick to react. Cassian agreed that demons w ­ ere
part of the prob­lem, but he was also sure that

viii
 Introduction

­ istractedness was a ­human condition that could

d
be mitigated by disciplining the mind, which in-
volved examining and restructuring the concep-
tual, emotional, somatic, and social forces that
­were interlaced with monks’ ­mental activities.
A large portion of his Collationes—­that is, Con-
sultations, or Conversations, or (as it’s usually
translated) The Conferences—is dedicated to
helping monks take up that training. As the his-
torian and monk Columba Stewart has noted,
“The question of focus is the single most impor­
tant practical prob­lem Cassian addresses in his
monastic theology.”4 Although many ele­ments
of Cassian’s late antique anthropology and cos-
mology are far from our own concepts of cog-
nition, we share with him an interest in combat-
ting distraction and focusing on the ­things that
­matter to us. And what Cassian can offer, as an
expert who has both succeeded and failed to
focus, is advice that is at once more sympathetic
and more sophisticated than what w ­ e’re used to.

ix
 HO W T O F O CU S

Cassian and His Work

John Cassian was a monk who lived in the Roman
Empire in the fourth and early fifth centuries CE.5
­These ­were still relatively early days in the history
of Christian monasticism: Cassian was born in the
360s, as part of the generation that sought out the
monastic pioneers in Egypt and the Levant who
­were old enough to be their parents and grandpar-
ents, to learn from them personally. The accounts
that Cassian and ­others wrote about ­these en-
counters brought their role models international
renown as the ­fathers and ­mothers of Christian
monasticism. Cassian himself actually made it into
that canon, too, alongside his personal heroes: he
makes a cameo appearance in the im­mensely
­popular Apophthegmata patrum or Sayings of the
Desert Elders, stories that circulated for centuries
throughout Mesopotamia, the Mediterranean, and
­Europe.6
It’s not certain where in the empire Cassian
was born, but we do know that he joined his first

x
 Introduction

monastery in Bethlehem when he was in his

twenties, with a close friend named Germanus.
From t­here the two struck out to Scetis and
other monastic communities in the Nile delta,
where they spent around fifteen years interview-
ing and learning from monastic elders in the
hopes of becoming better prac­ti­tion­ers them-
selves. When Egyptian monasticism became
roiled by debates about the teachings of
Evagrius—­a monk who deeply influenced Cas-
sian’s work, though Cassian never speaks of
him directly—­Cassian and Germanus fled to
Constantinople and served in the ecclesiastical
entourage of the imperial capital’s archbishop,
John Chrysostom. But Chrysostom was a divi-
sive figure, too, and when he was deposed and
exiled only a few years l­ ater, Cassian and Germa-
nus traveled to Rome in an effort to defend him.
Historians d ­ on’t know what became of Germa-
nus ­after that, but Cassian eventually moved to
southern Gaul, by the 410s at the latest, when
he would have been in his fifties. This was no

xi
 HO W T O F O CU S

quiet provincial getaway. By the time Cassian

arrived in Gaul, ­political authority at both the
imperial and the local levels had been sharply
contested in this region for a few ­decades. Cas-
sian found that the Christians he met ­there, rich
and influential Christians in par­tic­u­lar, ­were
hungry for stories of what he’d learned in Egypt,
searching as they w ­ ere for moral exemplars and
authoritative models of leadership. So in the 420s
he narrativized the most memorable conversa-
tions he’d had with Germanus and their Egyptian
mentors and sculpted them into an argument
for living ethically, day by day, while coming
to terms with one’s error-­prone, ever-­moving
mind: this was the Collationes.
Given the sheer diversity of monastic models
and forms of spiritual authority in late antiquity,
it’s all the more remarkable that the Collationes,
together with Cassian’s De institutis coenobiorum
(The Foundations of Monastic Communities, better
known as The Institutes), became such influential
texts. One hagiographer tells us that Cassian’s

xii
 Introduction

writings inspired a young North African abbot

named Fulgentius to set sail for Egypt in the ­later
fifth ­century, to meet the holy monks whom he
already saw as his “parents.” But he never made
it ­there, his hagiographer tells us: Fulgentius got
so excited talking about Cassian’s work at a din-
ner with the bishop of Syracuse that the bishop
persuaded him to stay in Sicily. Another hagiog-
rapher noted that by the late sixth ­century the
abbot John of Réomé had earned the re­spect of
the most power­ful ­people in Gaul, not least
­because he meditated on the Instituta and the
Collationes—­especially the books featuring Abba
Isaac—­and in the ­process kept his mind from get-
ting distracted. And the Rule of Benedict, a Latin
text that eventually became the most p ­ opular ref-
erence point for monastic discipline in E ­ urope,
presented Cassian’s work as recommended read-
ing and advised monks to listen to the Collationes
­after dinner and on fast days: t­hese w­ ere times
when the mind needed something energizing but
not arousing.7

xiii
 HO W T O F O CU S

­ hese are just a few of many examples. Cas-

T
sian had many admiring readers, though his
work, too, was controversial in some circles. His
emphasis on lifelong disciplinary practices (be-
havioral, social, cognitive) as constitutive of an
ethical life left its mark not only on monasticism
but on Chris­tian­ity more generally. That said,
certain ele­ments of Cassian’s work never quite
entered mainstream medieval psy­chol­ogy, and
they might seem as surprising ­today as they did
in the fifth ­century.8

Attention in the Collationes

One of the central preoccupations of the Colla-
tiones is the art of concentration. This art required
many interlocking practices, and the diverse
­metaphors that Cassian and his interlocutors de-
ploy reflect their sense of monastic practice as a
multifaceted system of training. Distraction did
not have a single solution. So like soldiers, monks
disciplined themselves to re­spect chains of

xiv
 Introduction

command and group norms that could sustain

them in combat. Like athletes, monks condi-
tioned their bodies. Like artisans, monks honed
skills that w
­ ere essential to their craft—in their case,
reading, memorizing, and above all monitoring
the mind and heart. All ­these forms of training
­were necessary ­because a monk’s spiritual growth
depended on maintaining functional relationships
between self and collective, mind and body, tech-
nique and reflection. Concentration on the divine
­wasn’t ­going to happen simply by resolving to
think harder, ­because a monk’s mind was affected
by the world in which it was embedded, by the
fluctuating constraints of social networks, obliga-
tions, physical capacities, emotional states,
knowledge, perceptions, and habits. Training
across many domains was both ethically and psy-
chologically necessary.
Practices that we recognize as the signature
ele­ments of Christian monasticism ­were, for
Cassian, essential parts of that complex cognitive
system. Renouncing property and f­ amily, joining

xv
 HO W T O F O CU S

a community of likeminded prac­ti­tion­ers, avoid-

ing sex, eating sparingly: t­ hese ­were all strategies
to minimize the ­things that ­didn’t ­matter in order
to stretch the mind out to God. But he also rec-
ommended forms of m ­ ental discipline that are
accessible even to the nonmonks among us—­
think metacognitive habits, rather than major life
changes—­and this translation focuses on ­those.
But for Cassian, they w ­ ere only one part of the
art of concentration.
He also insisted that attentiveness was not so
much an achievement as a perpetual practice.
Even the most expert monks got discouraged by
distraction sometimes; the work was never over.
But the highs could be exquisite—­none more so,
as far as Cassian was concerned, than what he
called “fiery prayer.” This was for him the con-
summate form of attention. A monk experiencing
fiery prayer was not only locked on God. He was
so absorbed in the experience, so overcome by
spiritual sensation that the mind was incapable
of dissecting the moment into something more

xvi
 Introduction

comprehensible and reductive. It was as close to

an undistracted self as a monk could get.
But before diving into that deep form of at-
tention, Cassian starts more straightforwardly.
His guidebook (and this translation) begins with
an orientation courtesy of the ­great Abba Moses,
who tells Germanus and Cassian that, like every­
one ­else who wants to acquire a skill, they ­will
need short-­and long-­term goals. It’s too easy
to get distracted other­wise: without a destina-
tion to guide its movements, the mind w ­ ill take
endless detours without even realizing it’s off
course.
Cassian and Germanus know exactly what
their ultimate goal is: the kingdom of God—­
both in the sense of salvation and also in the
sense of an inner alignment with spiritual values
in the pre­sent. But Moses has to help the friends
identify the proximate goal that w ­ ill help them
get ­there, and that is clarity of heart, a state of
being unmoved by disruptive tendencies within
the self. With ­these goals, monks can map out

xvii
 HO W T O F O CU S

their way and refer to ­those plans to ­reorient

themselves when they get lost.
­After all, the mind can never completely
avoid interruptions and distractions. What it can
do is be selective with the thoughts it encounters
or generates along the way—to go along with
the ones that make sense for its goals, and to
leave ­behind the ones that d ­ on’t. We c­ an’t stop
our minds from moving around, but we can give
them better or worse ­things to think about.
But even with a map in mind, monks still
strug­gled. The se­lection from book 7 of the Col-
lationes speaks to their frustrations. Cassian and
Germanus vent to Abba Serenus: a­ fter all the
time t­ hey’ve spent as monks in the desert, the
only t­ hing they seem to have acquired is a deeper
awareness of their own inability to concentrate.
When they feel themselves advancing ­toward
their destinations, their minds are led off course
by innumerable daily distractions—­only to sud-
denly return to what they ­were supposed to be
thinking about, then wander away again. Serenus

xvii i
 Introduction

cuts off their complaining when Germanus sug-

gests that concentration has nothing to do with
self-­control. It’s natu­ral for the mind to move
around, Serenus grants, but where it goes and
what it thinks about is up to us. Germanus and
Cassian need more training.
In books 9 and 10, which are sometimes con-
sidered to be the culmination of the Collationes,
Germanus and Cassian learn from Abba Isaac
how to reach a state of total concentration—­and
more specifically, concentration in prayer,
­because as Isaac points out, sometimes we con-
centrate on ­things we ­shouldn’t.9
Although ­there are infinite permutations of
prayer, depending on who is praying and what
their mind is like in the moment, the monks are
especially keen to experience fiery prayer, that
state of losing touch with the outside world
while the mind becomes illuminated and pours
out thoughts in a power­ful flow. (Although
the modern concept of flow was coined by the
psychologist Mihaly Csikszentmihalyi, the

xix
Another random document with
no related content on Scribd:
HOOFDSTUK II.
 Het onderzoek duurt voort.

De aanwezigen keken elkander verbluft aan, en eenigen tijd heerschte

er stilte in het groote vertrek.

Toen liet de heldere stem van Sullivan zich weder hooren.

—Waverghem—wat kan dat te beteekenen hebben?

Niemand antwoordde.

—Lag dit papiertje dus op de borst van uwen meester? vroeg de

detective, terwijl hij zich opnieuw tot den ouden bediende wendde.

—Ja, mijnheer—op de rechterzijde van de borst!

—Merkwaardig! bromde Sullivan voor zich heen. Dat is niet de

gewoonte van inbrekers! Nu, wij zullen later wel ontdekken, wat dit
zonderlinge woord beteekent!

Hij vouwde het papiertje op, maar bedacht zich, opende het weder, en
trad op de schrijftafel toe.

Hij zocht onder de papieren en riep na eenigen tijd zegevierend uit:

—Hier is het vel, waarvan dit stukje papier is afgescheurd! Wij hebben
dus in ieder geval te doen met een spontane handelwijze, pas door den
moordenaar verzonnen, nadat de daad gepleegd was!

Hij stak het stukje papier nu in zijn zakportefeuille en vroeg Brix:

—Hoe laat zeidet gij ook weer, dat gij gisteravond naar bed zijt gegaan?

—Om elf uur.

—Juist. Is dat de gewone tijd?

—O neen! Het wordt wel eens veel later! Dat hangt er natuurlijk geheel
en al van af, tot hoe lang mijnheer ons noodig heeft. Soms werd het wel
eens één uur of nog later.

—Waarom was het dan gisteren zoo vroeg?

—Ik zeide u reeds, dat mijnheer met een weinig hoofdpijn uit de opera
was thuis gekomen. Toen ik hem van hoed en overjas ontdeed, zeide
hij, dat wij wel naar bed konden gaan als wij er lust in hadden, daar hij
ons niet meer zou noodig hebben.

—Hoe laat was dat?

—Kwart over tienen ongeveer.

—Zei uw meester, dat hij ook dadelijk naar bed zou gaan?

—Hij zei, dat hij in de rookkamer nog even de bladen zou lezen, en een
antipyrinepoeder zou innemen.

—Weet gij, of hij dat inderdaad gedaan heeft?

—Dat kon hij niet doen, want toen kwam de bezoeker.

Sullivan meende niet goed verstaan te hebben.

—De bezoeker? herhaalde hij verbaasd. Welke bezoeker?

—Wel, de heer, die den majoor had willen spreken!

Sullivan zoowel als Dorrit Evans begrepen als bij instinct, dat de zaak
een onverwachten keer ging nemen, en dat zij misschien spoedig in
staat zouden zijn zich een duidelijke voorstelling te vormen van de
toedracht der feiten.

De detective vroeg:
—Wie was die heer?

—Dat weet ik niet. Ik had hem nooit van te voren gezien.

—Noemde hij dan geen naam?

—Hij zeide, dat dat niet noodig was, daar mijnheer hem toch niet kende.
[7]

—En liet de majoor dan een onbekenden heer zoo laat op den avond bij
zich toe?

—De bezoeker zeide, dat hij den majoor over een zeer gewichtige zaak
moest spreken. Daarom is hij ook zeker twee keer geweest!

Sullivan begon in te zien, dat hij met een man te doen had, die zeker
niet uit zich zelf een aaneengeschakeld verhaal van het gebeurde zou
geven, en telkens met nieuwe, opzienbarende mededeelingen kwam
aandragen, waarvan hij blijkbaar zelf de draagkracht niet begreep.

Hij besloot dus geduldig te zijn en den ouden man niet door
onderbrekingen van de wijs te brengen.

Rustig hernam hij:

—Die bezoeker was er dus vroeger in den avond ook al geweest?

—Ja, mijnheer.

—Hoe laat ongeveer?

—Het moet omstreeks acht uur zijn geweest, want de majoor was juist
naar het operagebouw gereden.

—Hoe laat kwam hij voor de tweede maal?

—Om kwart over tien, zooals ik u zooeven al zeide.

—Dus juist, nadat majoor Wigmore was thuis gekomen?

—Ja, het kan niet veel meer dan vijf minuten later zijn geweest.

—Maakte de majoor in het geheel geen bezwaren, om dien laten

bezoeker te ontvangen?

—In het eerst wel. Hij vroeg mij, hoe hij er uitzag, en hoe oud hij zoowat
kon zijn, maar toen ik hem had gezegd, dat hij er heel deftig uitzag, en
dat ik hem een jaar of vijf-en-twintig gaf, haalde de majoor de schouders
op en zeide dat ik den bezoeker dan maar bij hem moest laten.

—Waar waart gij toen?

—Hier, in deze kamer.

—Hoe lang is die bezoeker gebleven?

—Dat weet ik niet, mijnheer.

—Weet gij dat niet? Gij zult hem toch wel hebben moeten uitlaten?
kwam Dorrit Evans verbaasd.

—Neen, miss, antwoordde Brix. De majoor belde in het geheel niet om

mij, en toen ik om elf uur nog eens langs de kamer liep, was alles stil,
en dus dacht ik dat de majoor zelf zijn bezoeker naar de deur had
gebracht, en zich daarop dadelijk naar zijn slaapkamer had begeven.

—Dus het kwam niet bij u op, dat uw meester misschien met zijn
bezoeker het huis had verlaten?

—Als hij dat gedaan had, dan zou hij mij of den butler zeker
gewaarschuwd hebben! Bovendien—toen ik door de vestibule liep,
hingen daar alle overkleederen van den majoor—zijn duffel, zijn overjas
en zijn pels.
—Hoe stond het met de andere bedienden? Wisten die van dat alles
niets af?

—De butler had gisteravond vrijaf, en kwam pas om half twaalf thuis.
Aan den kamerbediende heb ik niets gezegd. De kok was al lang weg.

—Zoudt gij den bezoeker herkennen als gij hem terug zaagt?

De bediende scheen even te aarzelen en antwoordde toen:

—Ik weet het niet—ik geloof het haast wel. Hij had zijn hoed diep in de
oogen gedrukt en nam dien pas af, toen hij de kamer van den majoor
zou binnentreden.

—Waar waart gij gedurende den tijd, dien het bezoek volgens u
ongeveer moet hebben geduurd?

—In het dienvertrek.

—Is dat ver van deze kamer verwijderd?

—Ja, het is gelijkvloers in het achterhuis.

—Het is dus mogelijk, dat er in deze kamer een schot is gelost, zonder
dat de bedienden dat hebben gehoord? vroeg Dorrit.

De oude man haalde de schouders op en antwoordde:

—Ik geloof—een geweerschot zou men toch zeker wel hooren!

—Wij zullen aanstonds wel zien! hernam Sullivan. Ik geloof dat daar de
coroner reeds aankomt.

Inderdaad werd de deur geopend en er traden twee heeren binnen, de

coroner, vergezeld door een anderen gerechtsgeneesheer.

De eerste liet zich snel door Sullivan op de hoogte brengen, met wien hij
reeds herhaaldelijk had samengewerkt, en trad daarop met zijn collega
op de divan toe, waar het lichaam van den vermoorde lag.

Een oogenblik later waren de beide heeren in hun onderzoek verdiept,

waarbij zij op fluisterenden toon een gesprek voerden, dat door niemand
gehoord werd. [8]

Sullivan en Miss Evans hadden hun onderzoekingen zwijgend en

zonder gerucht te maken voortgezet.

Eindelijk richtte de coroner zich weder op, en kwam naar Sullivan toe.

Hij had een klein voorwerp in de hand, hetwelk hij met zijn zakdoek
scheen af te wrijven.

Het was een kleine revolverkogel, die slechts in geringe mate misvormd
was.

Hij legde het op de palm van zijn hand, en liet het Sullivan zien.

—Wat zegt gij daarvan, mijn waarde Sullivan?

De detective nam het kogeltje tusschen duim en wijsvinger en behoefde

er slechts een blik op te werpen, om met zekerheid te zeggen:

—Een kogel uit een ordinaire bazarrevolver, een prul van een paar
shilling. Geheel van lood, zonder stalen mantel en van gering kaliber.
Naar ik schat stak de kogel zes of zeven millimeter in het hart, dokter.

—Voor zoover ik met de sonde kon nagaan, had het projectiel juist den
hartwand doorboord! Als de majoor een dikke jas gedragen had, zou de
kogel er waarschijnlijk niet doorheen zijn gegaan.

—Diezelfde opmerking heb ik zooeven ook reeds hooren maken, kwam

Sullivan glimlachend. Dit doet intusschen niets af aan het afschuwelijke
van deze misdaad—ten minste dat zou ik zeggen!

Maar nu trad Dorrit op hen toe en zeide:

—Vindt gij het niet vreemd, dat inbrekers zich bedienen van zulk een
minderwaardig wapen?

—Ja, dat is eigenaardig genoeg! gaf Sullivan peinzend te kennen. Want

het is natuurlijk buiten twijfel, dat die bezoeker den weg heeft gebaand
voor zijn makkers en hen waarschijnlijk later heeft binnen gelaten.

Maar het jonge meisje schudde langzaam het hoofd en zeide:

—Ik weet het niet—ik vind het wel wat zonderling om op deze wijze op
te treden. Hebt gij er ooit van gehoord, meester, dat inbrekers een
hunner vooruit zenden om het slachtoffer te vermoorden en pas daarop
binnendringen?

Sullivan knikte bevestigend.

—Daar weet ik zelfs verscheidene gevallen van, Dorrit! kwam hij. Laat ik
er echter dadelijk aan toevoegen, dat het hier inbraken gold in een
afgelegen huis op het platte land, dat slechts door een paar oude
menschen bewoond werd.

—Het nadere onderzoek zal ons wel wijzer maken! meende het jonge
meisje.

Sullivan had zich weder tot den coroner gewend en vroeg nu:

—Waarde dokter, zoudt ge mij ook reeds kunnen zeggen, of hier aan
zelfmoord kan worden gedacht?

De gerechtsgeneesheer dacht even na, en gaf toen ten antwoord:

—Geheel onmogelijk is het niet, maar dan zou de doode het wapen op
een eigenaardige, geforceerde wijze hebben moeten vasthouden, want
het kogelkanaal staat loodrecht op de oppervlakte van de borst. Als de
majoor zichzelf van het leven had willen berooven, dan zou dat kanaal
zeker veel schuiner hebben geloopen, en er is nog iets—een oud-
soldaat zal zich maar hoogstzelden door het hart en in de allermeeste
gevallen door het hoofd schieten, waaraan dat is toe te schrijven weet ik
niet, maar ik kan u verzekeren dat het zoo is!

—Uit medisch oogpunt kunnen wij dus wel vaststellen, dat zelfmoord
zeer onwaarschijnlijk is, merkte Sullivan op. Nu zullen wij eens zien hoe
het er mee staat op technisch gebied! Om te beginnen kunnen wij het
gerust als vaststaande beschouwen, dat een man als majoor Wigmore
geen bazar-prul in zijn zak zal dragen als waarmede dit kogeltje is
afgedrukt!

Hij wendde zich tot Brix, die onbewegelijk bij het raam was blijven staan.

—Hebt gij hier een wapen, een revolver of een pistool op den grond
gevonden?

—Neen, mijnheer, antwoordde de bediende.

—Hebt gij de kleederen van uw meester onderzocht?

—Wij hebben hem niet aangeraakt, mijnheer, behalve om hem op den

divan te leggen.

Sullivan trad op het lichaam van den doode toe, stak de hand in den
revolverzak en haalde er een Browning van klein kaliber uit, een
voortreffelijk wapen, dat nog op drie honderd pas afstand een stalen
kogel door een eiken plank van twee duim dikte joeg.

De detective schoof de sluitplaat van de kolf terug, [9]en zag dat de

pistool met zeven kogels geladen was, een in den loop, en zes in het
magazijn.

—Het is duidelijk, dat de majoor zelfs geen gelegenheid heeft gehad,

naar dit wapen te grijpen en dat hij dus waarschijnlijk bij verrassing
overvallen is! mompelde Sullivan voor zich heen.

Hij keerde zich opnieuw tot Brix, en vroeg:

—Hebt gij den indruk gekregen, alsof uw meester den bezoeker kende,
toen gij deze bij hem binnen liet?

—Daarop zou ik u geen antwoord kunnen geven, mijnheer—ik heb

alleen maar de deur geopend en den bezoeker binnen gelaten.

De majoor stond uit zijn stoel op en trad hem een paar passen
tegemoet. Ik heb slechts een seconde zijn gelaat gezien, maar ik geloof
niet dat hij den bezoeker herkende—met zekerheid durf ik het echter
niet te zeggen.

Sullivan had de browning op de schrijftafel neêrgelegd, en begon nu alle

zakken leeg te halen van de kleederen welke de doode droeg. Hij vond
daar een portefeuille in, een gouden cigarettenkoker, een klein
schildpadden zakmes, een zilveren sigarenaansteker en nog eenige
andere voorwerpen, welke hij allen zorgvuldig bij elkander op de tafel
legde.

Den sleutelbos had hij reeds vroeger op een der laden van de groote
schrijftafel gevonden.

Hij stond nu in gedachten verdiept midden in de kamer met de gebalde

vuisten in de zijde gesteund, en liet zijn blikken langzaam in het rond
waren.

Toen richtte hij eensklaps het hoofd met een energieke beweging op, en
riep:

—Wij zullen nu eens verder zoeken, vrienden! En wij willen mijnheer

den coroner hier rustig zijn rapport laten opmaken.

De politiebeambten begaven zich nu naar het aangrenzend vertrek en

onderzochten daar zoo nauwkeurig mogelijk de brandkast, in de hoop,
ergens een vingerafdruk te zullen zien.
Zij waren bijna een kwartier bezig geweest, maar toen was Dorrit ook
zoo gelukkig een zeer duidelijken afdruk te vinden op den bovenkant
van de kast, waar blijkbaar iemand met de volle hand op had gerust.

—Dat is werk voor onzen fotograaf en onzen conservator! riep zij

tevreden uit. Een scherpe indruk, nietwaar mijnheer Sullivan.

Sullivan knikte voldaan en antwoordde:

—Dit is althans iets waaraan wij houvast hebben! Wat de inbraak

betreft, deze kast is met groote bekwaamheid geopend door lieden die
blijkbaar over een langjarige ervaring beschikken.

—Gelooft gij niet dat.….. hij het misschien gedaan heeft? vroeg Dorrit
op fluisterenden toon.

—Wien meen je? John Raffles? kwam Sullivan even zacht. Neen, dat
acht ik volkomen onmogelijk. Er zijn honderd redenen voor één die het
tegen spreken.

Ten eerste zou Raffles zijn slachtoffer nimmer om het leven brengen,
ten tweede zou hij deze kast op een geheel andere wijze hebben
geopend, en ten derde zou hij stellig geen vingerafdrukken nalaten.

Op dit oogenblik kwam Brix, die zich weder had mogen verwijderen,
verschrikt aanloopen, en riep uit:

—Ik heb zooeven gelijkvloers een openstaand raam gevonden,

mijnheer!

—Waar? vroeg Sullivan haastig.

—Aan de achterzijde van het huis! Er is daar een kleine tuin met een vrij
lagen muur, waarover men gemakkelijk kan heen klimmen, als men over
vlugheid en moed beschikt.

—Was er iets gebroken?

—Niets mijnheer! het luik was eenvoudig aan de binnenzijde geopend.

—Aan de binnenzijde? riep Sullivan verwonderd uit, breng er ons

aanstonds eens heen!

Brix geleidde Sullivan en Miss Evans door een paar gangen en langs
een diensttrap naar de achterzijde van het groote huis, en voerde hen
naar een met groote tegels geplaveide gang, waarop een raam
uitkwam.

—Dat is het, mijnheer, zeide hij.

Sullivan trad haastig op het raam toe en onderzocht het luik.

Hij had aanstonds ontdekt, dat men er eenvoudig den bout had
afgenomen en dat er volstrekt niets was verbroken.

Hij wierp een blik naar buiten en zag op eenige passen afstand een
regenton aan den voet van den muur staan.

Hij klom door het raam en onderzocht met de grootste zorgvuldigheid

den bodem, terwijl hij op de ton toeliep.

De grond bestond voor een deel uit kleine klinkers, [10]verder op was
een grintpad en ten slotte kwam een stuk van een bloembed, waarin nu
slechts de rulle zwarte aarde te zien was.

Het noodlot wilde echter dat het dien nacht zwaar geregend had en de
voetstappen waren grootendeels uitgewischt.

Maar toch meende de detective aan de indrukken te kunnen zien dat er

hier niet alleen in een enkele richting, maar dat er heen en weer was
geloopen.

Hij wisselde een blik met miss Evans en sprak:

—Het wordt geloof ik al iets duidelijker! De bezoeker heeft denkelijk,
nadat hij den majoor had neergeschoten, dit raam voor zijn
medeplichtigen geopend, en dezen zijn, na de inbraak te hebben
volbracht, weder op dezelfde wijze vertrokken als zij gekomen zijn!

—Ja, dat geloof ik ook, antwoordde de jeugdige detective. Ik kan mij

vergissen, maar ik geloof, dat hier minstens drie mannen hebben
geloopen. Ondanks den regen kan men dat nog tamelijk goed zien.

—Ja, je hebt gelijk, Dorrit! zeide Sullivan. En laten wij nu maar weder
naar binnen gaan. Hier valt niets meer te zoeken!

De beide politiebeambten klommen weder door het openstaande raam

naar binnen en daarop vroeg Sullivan aan Brix, die was blijven wachten:

—Alle ramen worden natuurlijk des nachts goed gesloten?

—Ja, daar stond de majoor bijzonder op.

—Zoo, dus hij was steeds een beetje bang voor inbrekers! kwam
Sullivan.

—Dat weet ik niet! kwam de oude bediende kortaf.

De detective wilde nog iets vragen, maar hij bedacht zich en ging weder
den zelfden weg terug naar het vertrek, waar hij en Dorrit zich zooeven
hadden bevonden.

De coroner had juist zijn rapport beëindigd en nam zijn hoed, teneinde
zich te verwijderen.

—Ik ben gereed, waarde Sullivan, zeide hij. En ik kan u wel reeds
zeggen, dat het schot is gelost op een afstand van ongeveer drie
passen uit een ordinaire revolver, waarvan de kogels weinig
doorslagskracht hebben. De dood is bijna onmiddellijk ingetreden en
wel omstreeks elf uur in den avond van gisteren! Als gij nog meer wilt
weten ben ik op Scotland Yard gaarne tot uw dienst!
—Dat is voorloopig meer dan voldoende, dokter! zeide Sullivan, terwijl
hij den gerechtsgeneesheer de hand drukte.

Deze maakte een buiging voor Dorrit Evans en had het volgende
oogenblik het vertrek verlaten.

Het jonge meisje was weder begonnen half instinctmatig het vertrek
opnieuw te onderzoeken, toen zij eensklaps een lichten kreet slaakte en
zich bukte, om iets op te rapen van een berenvel, dat midden in de
kamer onder een kleine rooktafel lag.

Zij kwam dadelijk naar Sullivan toe, die verrast had omgezien op het
hooren van dien kreet, en liet het voorwerp zien, dat zij op de palm van
haar hand had gelegd.

Sullivan slaakte op zijn beurt een uitroep van verbazing.

Het ding, zooeven door de jonge detective opgeraapt, was een

haarspeld! [11]

[Inhoud]
HOOFDSTUK III.
 Waar Raffles zich met de zaak bemoeit.

Sullivan en miss Evans keken elkander een oogenblik verstomd aan, en

daarop wendde de eerste zich dadelijk tot Brix met de vraag:

—Is hier gisteravond ook een dame gekomen?

—Een dame? Neen, mijnheer! antwoordde de oude bediende verbaasd.

—In den loop van den dag dan?

—Ook niet!

—Ontving de majoor nooit damesbezoek?

—Enkele keeren! antwoordde de bediende stug.

—Hoelang is de laatste keer geleden?

—Ongeveer een maand!

—Kan er hier gisteren een dame geweest zijn, zonder dat gij het zoudt
hebben gemerkt?

Brix dacht even na en antwoordde toen:

—Onmogelijk is het niet—maar wel zeer onwaarschijnlijk! De majoor

geneerde zich volstrekt niet voor ons—een oud-militair! Maar als die
dame wellicht gehuwd was—dan—misschien heeft hij haar zelf binnen
gelaten door de zijdeur. Ik ben echter den geheelen dag thuis geweest
en ik durf wel verzekeren, dat ik dat gemerkt moest hebben.

—Hoezoo?
—De gang, die naar die zijdeur loopt, gaat langs het dienvertrek, en
men zou het daar dus wel hebben opgemerkt!

—Maar voor den drommel—die haarspeld kan daar toch niet vanzelf
zijn gekomen! riep Sullivan ongeduldig uit. Gij hebt mij immers gezegd,
dat hier alleen mannelijk dienstpersoneel in huis is?

—Ja, dat is zoo!

—Nu, dan moet er hier een vrouw geweest zijn, dat is duidelijk!

—Kan de majoor die haarspeld misschien niet van buiten hebben

meegebracht? vroeg miss Evans.

—Dat klinkt niet erg waarschijnlijk, Dorrit! antwoordde Sullivan. Men kan
een haar van een vrouw mede naar huis nemen—maar een
haars p e l d —neen, dat komt mij ongeloofwaardig voor! En toch—er is
bijna geen andere oplossing mogelijk, als deze man het bij het goede
einde heeft!

Op dit oogenblik trad Grim het vertrek binnen, die zijn tijd nuttig had
besteed met een ondervraging van de andere bedienden, den butler en
den kamerbediende.

—Hebt gij iets naders kunnen ontdekken? vroeg hij, nadat hij de deur
achter zich gesloten had.

—Een haarspeld! antwoordde Sullivan lakoniek.

—Wat? Hier? riep Grim verwonderd uit. Er is dus een vrouw hier
geweest?

—Dat zou men er tenminste uit afleiden, maar volgens de verklaringen

van dezen man is daar geen sprake van!

—Dan moet hij haar zelf in zijn kleederen hebben medegebracht!

hernam Grim.
—Dat zeide ik ook al, Grim! riep Dorrit uit. Maar mijnheer Sullivan
meent, dat zooiets onmogelijk is!

—Onmogelijk of tenminste zeer onwaarschijnlijk! gaf Sullivan te kennen.

—Dan moet er hier een vrouw zijn geweest, sprak Grim kortaf. Een
tusschenweg is er niet.

Hij keek Brix strak aan, en zeide toen op strengen toon: [12]

—Gij spreekt toch de waarheid? Bedenk, dat gij voor de rechtbank

onder eede zult worden gehoord!

—Dat weet ik, mijnheer! antwoordde de oude bediende eenvoudig. En

voor de heeren rechters zal ik juist hetzelfde zeggen wat ik zooeven aan
mijnheer daarginds heb gezegd!

De drie detectives zwegen en schenen ieder in hun eigen gedachten

verdiept te zijn.

Toen vroeg Sullivan, terwijl hij zich tot Grim wendde:

—Heeft de ondervraging van de bedienden u iets nieuws opgeleverd?

—Niet veel, waarde collega! Zooals je weet, is de butler gisteravond uit

geweest, want hij had een uitgaansavond. Hij keerde pas om twaalf uur
terug, na met zijn meisje een variété te hebben bezocht en ging
regelrecht naar zijn slaapkamer, daar hij wel wist, dat zijn meester
tehuis was en zich reeds ter ruste had begeven. Diens kleederen hingen
in de vestibule aan de haken en alles was donker in huis.

—En de kamerbediende?

—Die is al om half elf gaan slapen, nadat Brix—dat zal deze man hier
wel zijn—hem gezegd had, dat zijn meester hoofdpijn had, en zich
aanstonds te bed zou begeven.
—Is dat zoo? zoo wendde Sullivan zich tot den ouden man, die
zwijgend had toegeluisterd.

Brix knikte bevestigend.

—Hebt gij soms gevraagd, of iemand van de twee andere bedienden

den laten bezoeker in het gezicht hebben gezien? aldus wendde
Sullivan zich opnieuw tot zijn collega.

—Ja. De butler, Farrington geheeten, had het huis reeds verlaten, toen
de bezoeker zich voor de eerste maal aanmeldde, en de
kamerbediende Clifford zegt, dat hij hem noch den eersten, noch den
tweeden keer gezien heeft.

—Dat is ook de waarheid, mijnheer, liet de vlakke stem van Brix zich
hooren. Ik zelf heb den bezoeker beide malen open gedaan.

—Brix zeide mij zooeven, dat de bezoeker de tweede maal aanschelde,

juist even nadat Wigmore van de opera was thuis gekomen, zeide
Sullivan. Ik vermoed dus, dat hij ergens in de buurt is blijven wachten en
het huis in het oog heeft gehouden, om dadelijk bij de hand te zijn,
zoodra hij den heer des huizes zag terugkeeren.

—Dat klinkt niet onwaarschijnlijk, collega! zeide Grim.

—Dan zouden wij eens kunnen onderzoeken, of men hier in de buurt

iemand op wacht heeft zien staan, hernam de detective. Wellicht is hier
een café of een wijnhuis aan de overzijde, vanwaar de moordenaar het
huis in het oog heeft kunnen houden.

Hij trad naar het venster, sloeg de gordijnen geheel ter zijde, en wierp
een blik op straat.

Aanstonds liet hij een kreet van voldoening hooren en riep:

—Juist, aan den overkant is een wijnhuis, of een bar! Laat een der
agenten eens dadelijk gaan vragen, of daar gisteravond een bezoeker is
geweest, die van ongeveer acht uur tot kwart over tienen onafgebroken
voor een der ramen heeft gezeten!

Grim opende dadelijk de deur en wisselde eenige woorden met een der
agenten die salueerde, en toen vlug heen liep, om het ontvangen bevel
ten uitvoer te gaan brengen.

Intusschen had Sullivan de telefoon ter hand genomen en zich in

verbinding gesteld met Scotland Yard, teneinde het hoofdbureau van
politie op de hoogte te stellen van hetgeen hij had ontdekt.

Hij liet een fotograaf komen met al het noodige om een afdruk van de
vingervlek op het glimmend metaal van de brandkast te nemen, on
daarop wachtten allen met ongeduld de terugkomst van den agent af.

Ongeveer tien minuten nadat hij was heengegaan, keerde de agent

weder terug en ging in de houding voor Sullivan staan.

—Welnu? vroeg deze haastig.

—De patroon van de zaak zegt, dat er gisteravond inderdaad iemand in

zijn lokaal is geweest, die daar een paar uur gezeten heeft voor een van
de ramen, en die om even over tien uur eensklaps is opgestaan, een
goudstuk op de tafel heeft geworpen en toen overhaast is heengegaan.

Sullivan had met gebogen hoofd staan luisteren, en liet nu een kreet
van zegepraal hooren.

—Dat brengt ons reeds heel wat verder! zeide hij tevreden. Heb je
misschien gevraagd, hoe die man er uitzag? vroeg hij, zich weder tot
den agent wendende. [13]

—Ja, mijnheer! Hij was nog heel jong, een jaar of twee-en-twintig, met
zwart haar en een bleek gezicht. Het was wat men noemt „een knappe
jongen”, met een glad geschoren gezicht, en keurig gekleed. De
kellners dachten dat hij op iemand zat te wachten, met wien hij zeker