Γ' ΤΑΞΗ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ΄ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ ΘΕΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΕΞΙ (6)
ΘΕΜΑ Α Να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό καθεμιάς από τις παρακάτω ερωτήσεις Α1 – Α4 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.
Α1. Στις φθίνουσες ταλαντώσεις στις οποίες η αντιτιθέμενη δύναμη είν αι
ανάλογη της ταχύτητας, τα φυσικά μεγέθη που έχουν πάντα την ίδια φορά είναι : a. η ταχύτητα και η δύναμη επαναφοράς. b. η ταχύτητα και η απομάκρυνση. c. η δύναμη επαναφοράς και η δύναμη των τριβών. d. η συνισταμένη δύναμη και η επιτάχυνση. Μονάδες 5 Α2. Ένα ποδήλατο κινείται ευθύγραμμα σε οριζόντιο δρόμο με σταθερή ταχύτητα μέτρου υπ. Το σημείο της περιφέρειας του τροχού που a. έρχεται σε επαφή με τον οριζόντιο δρόμο, έχει ταχύτητα μέτρου ίσου με την ταχύτητα του ποδηλάτου υπ. b. έρχεται σε επαφή με τον οριζόντιο δρόμο, έχει ταχύτητα διπλάσιου μέτρου από αυτήν του ποδηλάτου υπ. c. βρίσκεται στο ανώτερο σημείο, έχει ταχύτητα μέτρου ίσου με την ταχύτητα του ποδηλάτου υ π. d. βρίσκεται στο ανώτερο σημείο, έχει ταχύτητα διπλάσιου μέτρου από αυτήν του ποδηλάτου. Μονάδες 5 ΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Γ' ΤΑΞΗ Α3. Μια σφαίρα Α, που κινείται με ταχύτητα μέτρου υ, συγκρούεται κεντρικά και ελαστικά με αρχικά ακίνητη σφαίρα Β πολύ μεγαλύτερης μάζας. Μετά την κρούση: a. η σφαίρα Α θα ακινητοποιηθεί. b. σφαίρα Α θα κινηθεί με ταχύτητα μέτρου περίπου υ. c. οι δύο σφαίρες θα αποκτήσουν αντίθετες ταχύτητες. d. η ορμή της σφαίρας Α θα παραμείνει αμετάβλητη. Μονάδες 5
A4. Σε μια χορδή μήκους L, που τα δύο άκρα της είναι ακλόνητα στερεωμένα, διαδίδονται ταυτόχρονα δύο κύματα, ένα τρέχον και ένα ανακλώμενο. a. Στη χορδή δημιουργούνται πάντοτε στάσιμα κύματα, ανεξάρτητα από τη συχνότητα ταλάντωσης της πηγής που τα δημιουργεί. b. Η απόσταση μεταξύ δύο διαδοχικών δεσμών, όταν έχει δη μιουργηθεί στάσιμο κύμα, είναι ίση με ένα μήκος κύματος. c. Όλα τα υλικά σημεία της χορδής, εκτελούν απλή αρμονική ταλάντωση, με το ίδιο πλάτος, όταν έχει δημιουργηθεί στάσιμο κύμα. d. Για να δημιουργηθούν στάσιμα κύματα πρέπει να ισχύει η σχέση: L=kλ/2 , όπου k Z και λ το μήκος κύματος του τρέχοντος κύματος. Μονάδες 5
Α5. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας, δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση, τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή, ή τη λέξη Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη.
α. Η μαγνητική ροή είναι ένα διανυσματικό μέγεθος.
β. Τα βασικά μέρη ενός φασματογράφου μάζας είναι πηγή ιόντων, επιλογέας ταχυτήτων, ομογενές μαγνητικό πεδίο και φωτογραφική πλάκα. ΑΡΧΗ 3ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Γ' ΤΑΞΗ γ. Σύνθετη κίνηση εκτελεί ένας θαλαμίσκος του τροχού του Λούνα Παρκ. δ. Ένα ηλεκτρομαγνητικό κύμα παράγεται από ταλ αντούμενο ηλεκτρικό δίπολο και διαδίδεται στο κενό. Κοντά στο δίπολο η ένταση του ηλεκτρικού πεδίου παρουσιάζει διαφορά φάσης π /2 rad με την ένταση του μαγνητικού πεδίου. ε. Στην ερμηνεία του φωτοηλεκτρικού φαινομένου, η κινητική ενέργεια των εξερχόμενων ηλεκτρονίων είναι ανεξάρτητη από την ένταση της προσπίπτουσας φωτεινής ακτινοβολίας. Μονάδες 5
ΘΕΜΑ Β Β1. Στη διάταξη του φωτοηλεκτρικού φαινομένου όταν η συχνότητα της
προσπίπτουσας ,στην κάθοδο, ακτινοβολίας f είναι διπλάσια της
συχνότητας κατωφλίου f 0 τότε τάση αποκοπής είναι Vo. Αν υποτετραπλασιάσουμε το μήκος κύματος της προσπίπτουσας ακτινοβολία και θεωρήσουμε ότι κάθε φωτόνιο μεταφέρει όλη του την ενέργεια σε ένα ηλεκτρόνιο του μετάλλου και το εξάγει απ’ αυτό , τότε η τάση αποκοπής V 0 ' είναι α. V 0 '= 4Vo β. V 0 '= 8Vo α. V 0 '= 7Vo
Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση.
μονάδες 2 Να αιτιολογήσετε την επιλογή σας. μονάδες 7 Β2. Ένα υλικό σημείο μπορεί να περιστρέφεται σε οριζόντια κυκλική τροχιά σταθερής ακτίνας R γύρω από κατακόρυφο ακλόνητο άξονα. Το διάγραμμα που περιγράφει πώς μεταβάλλετ αι η στροφορμή του σε σχέση με το χρόνο δείχνεται στο διπλανό σχήμα. Στο χρονικό διάστημα από 0 έως τη χρονική στιγμή 2to, η μεταβολή της κινητικής ενέργειας ΑΡΧΗ 4ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Γ' ΤΑΞΗ
του υλικού σημείου είναι ίση με μηδέν. Η μεταβολή της στροφορμής
του στο ίδιο χρονικό διάστημα έχει μέτρο α. μηδέν. β. Lo. γ. 2Lo. Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση. μονάδες 2 Να αιτιολογήσετε την επιλογή σας. μονάδες 6
B3. Στο σημείο (Δ) συμβαίνει
συμβολή των κυμάτων που ξεκινούν από την πηγή Α και φθάνουν στο σημείο (Δ) απευθείας (διαδρομή ΑΔ) και από ανάκλαση στην επιφάνεια Ε (διαδρομή ΑΕΔ). Το μήκος κύματος είναι λ=4cm. ΑΡΧΗ 5ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Γ' ΤΑΞΗ Aν στο σημείο Δ συμβαίνει ενισχυτική συμβολή και η απόσταση ΑΔ είναι 20cm τότε το πιθανό μήκος της διαδρομής ΑΕΔ είναι α. 26cm. β. 16cm. γ. 28cm. Να επιλέξετε το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. Μονάδες 2 Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. Μονάδες 6
ΘΕΜΑ Γ Δέσμη φορτισμένων σωματιδίων εισέρχεται με ταχύτητα υ 0 κάθετα στις δυναμικές γραμμές ενός ομογενούς μαγνητικού πεδίου έντασης μέτρου Β=0,1Τ, το οποίο έχει τη μορφή τετραγώνου πλευράς d=0,1m. Τα πρωτόνια εισέρχονται από το μέσο Κ της πλευράς ΑΓ, κάθετα σε αυτήν και εξέρχονται από το σημείο Λ που είναι το μέσο της πλευράς ΓΔ σε διεύθυνση κάθετη σε αυτήν, όπως δείχνεται στο παρακάτω σχήμα.
Όταν τα σωματίδια εξέρχονται από το μαγνητικό πεδίο, εισέρχονται
αμέσως σε ομογενές ηλεκτρικό πεδίο έντασης μέτρου Ε, με ταχύτητα u Λ που είναι κάθετη στις δυναμικές γραμμές του ηλεκτρικού πεδίου. Το ηλεκτρικό πεδίο δημιουργείται από δύο παράλληλες πλάκες που απέχουν μεταξύ τους d και έχουν μήκος ℓ =15cm. Τα σωματίδια κατά ΑΡΧΗ 6ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Γ' ΤΑΞΗ την κίνησή τους στο ηλεκτρικό πεδίο εκτρέπονται από την ευθύγραμμη πορεία τους κατά y=2,25cm. Γ1. Να βρείτε το είδος του φορτίου του σωματιδίου και το μέτρο της ταχύτητας υ 0 . Μονάδες 6
Γ2. Να βρείτε το χρόνο κίνησης των φορτισμένων σωματιδίων μέσα στο
μαγνητικό πεδίο. Μονάδες 6 Γ3. Να βρείτε την τιμή της έντασης του ηλεκτρικού πεδί ου Μονάδες 6 Γ4. Να βρείτε την τιμή και την κατεύθυνση του μαγνητικού πεδίου που θα έπρεπε να συνυπάρχει με το ηλεκτρικό πεδίο, έτσι ώστε τα φορτισμένα σωματίδια να μην εκτρέπονται από την ευθύγραμμη πορεία τους κατά την κίνηση τους μεταξύ των παράλληλων πλακών. Μονάδες 7 Δίνεται για τα σωματίδια πρωτόνιο ο λόγος q/m=10 8 C/kg και π=3,14.
ΘΕΜΑ Δ Η λεπτή, οριζόντια, ομογενής και άκαμπτη ράβδος ΑΓ του σχήματος έχει μήκος L = 2 m, μάζα m = 1 kg, και στηρίζεται σε δύο σημεία της Κ, Λ σε δύο υποστηρίγματα. Το σημείο Λ απέχει από το άκρο Γ της ράβδου απόσταση d = 0,6 m αντίστοιχα. Στο μέσο Μ της ράβδου βρίσκεται ακίνητο μικρό σώμα Σ 1 μάζας m 1 =1,5 kg, το οποίο είναι στερεωμένο στο ελεύθερο άκρο αβαρούς οριζόντιου ιδανικού ελατηρίου σταθεράς k = 50 N/m, και μπορεί να κινείται χωρίς τριβές πάνω στη ράβδο. Το άλλο άκρο του ελατηρίου είναι στερεωμένο σε κατακόρυφο ΑΡΧΗ 7ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Γ' ΤΑΞΗ
uo
τοίχο. Τη χρονική στιγμή t = 0 ένα μικρό βλήμα Σ 2 μάζας m 2 = 0.5Kg,
που κινείται με ταχύτητα μέτρου υ o = 48m/s υπό γωνία φ = 60 0 ως προς τον ορίζοντα, συγκρούεται ακαριαία με το ακίνητο σώμα μάζας m 1 και σφηνώνεται σε αυτό. Το σύστημα δεν αναπηδά κατά την κρούση και στη συνέχεια εκτελεί απλή αρμονική ταλάντωση. Ως θετική φορά θεωρείται η προς τα δεξιά. Να υπολογίσετε:
Δ1. Την ταχύτητα του συσσωματώματος αμέσως μετά την κρούση και το πλάτος της ταλάντωσης του συστήματος ελατηρίου – συσσωματώματος. Μονάδες 6
Δ2. το μέτρο της μεταβολής της ορμής του συστήματος των σωμάτων Σ 1 και Σ 2 κατά την κρούση Μονάδες 6
Δ3. Τη χρονική στιγμή που η ράβδος θα ανατραπεί οριακά
Μονάδες 7
Δ4. Τη χρονική εξίσωση της δύναμης που δέχεται η ράβδος από το
υποστήριγμα στο σημείο Λ. Μονάδες 6 Δίνεται το μέτρο της επιτάχυνσης της βαρύτητας g = 10 m/s 2 και π 1 π 3 π 3 π 1 ημ , συν , ημ , συν 6 2 6 2 3 2 3 2.
