Araling Panlipunan 9 - Modyul 1 Ang Implasyon

Download as pptx, pdf, or txt
Download as pptx, pdf, or txt
You are on page 1of 36

?

?
1. Ito ay ang halagang pamilihan ng lahat
ng mga produkto at serbisyong prinodyus
sa isang taon ng trabaho at pag-aaring
sinuplay ng mga residente ng isang bansa.

?
?
?
?
GROSS NATIONAL
INCOME (GNI)

?
?
?
2. Ito ay tumutukoy sa kabuuang ?
produkto at serbisyo na gawa sa loob ng
isang bansa, at mismong mga
mamamayan ng bansa ang gumagawa ng
produkto.
?
?
?
?
GROSS NATIONAL
PRODUCT (GNP)

?
?
?
?
3. Ito ay tumutukoy sa kabuuang
produkto at serbisyo na gawa sa loob ng
isang bansa na siyang ini-export at
produktong gawa sa labas ng bansa na
siyang ini-import.
?
?
?
?
GROSS DOMESTIC
PRODUCT (GDP)

?
?
?
?
4. Ibigay ang tatlong (3) paraan ng
pagsukat ng GNI o Gross National Income

?
?
?
?
1. Expenditure Approach
2. Industrial/ Value-added
Approach
3. Income Approach
?
?
?
?
5. Ibigay ang pormula sa pagsukat ng Real
GNI.

?
?
?
?
Real GNI = _Price Index Base Year_____
X Current GNI
Price Index Current Year

?
?
?
?
“ImplaNOON,
ImplaNGAYON”
?
?
Kahulugan ng Implasyon
Ayon sa The Economics Glossary, ang implasyon
ay tumutukoy sa pagtaas ng pangkalahatang presyo
ng mga piling produkto na nakapaloob sa basket of
goods.
Ayon naman sa aklat na Economics nina Parkin at
Bade (2010), ang Implasyon ay pataas na paggalaw
ng presyo sa pangkalahatang presyo ng mga bilihin
sa isang ekonomiya.
Deplasyon at Hyperinflation

Deplasyon ang tawag kung may pagbaba


sa halaga ng presyo ng mga bilihin at
hyperinflation naman kung saan ay
patuloy na tumataas bawat oras, araw at
linggo ang presyo ng mga bilihin.
Konsepto ng
Implasyon
Boom- mayroong magandang takbo ng ekonomiya, mababang antas ng
kawalan trabaho at may maayos na antas ng pamumuhay.

Depression- kabaligtaran ng Boom. Ito ang pinakamababang antas ng


ekonomiya
kung saan mataas ang antas ng kawalang trabaho sa loob ng isang taon.

Slump- kasabay ng pagbagal ng ekonomiya ay may pagbaba sa mga presyo ng


mga bilihin.
Recession- pangkalahatang pagbaba ng ekonomiya sa loob ng ilang buwan.

Stagflation- may paghinto ng ekonomiya kasabay ng implasyon.

Reflation- ekonomiyang may bahagyang implasyon.

Disimplasyon- proseso ng pagbaba ng mga presyo ng mga bilihin.

Inflationary gap- ang pangkalahatang demand ay higit na mas malaki kaysa sa


suplay.

Phillip’s Curve- Ayon kay A.W Phillips, mayroong trade-off, ito ang pagitan ng
kawalan ng trabaho at implasyon.
Dahilan ng
Implasyon
1. Demand-Pull Inflation - ang patuloy na pagtaas ng demand na
hindi matugunan ng suplay. Kapag ang demand ay tumataas at
hindi matugunan ng suplay ang pangkalahatang presyo ay
tumataas na nagiging dahilan ng implasyon.

2. Cost-Push Inflation - Ang pagtaas sa alin man sa salik ng


produksiyon ay makadaragdag sa gastusin ng produksiyon. Ang
pagtaas na ito sa gastusin ay idaragdag sa presyo ng mga
natatapos na produkto.

3. Import-induced Inflation- kapag ang produksiyon ay


nakadepende sa mga imported na produkto at nagkaroon sa
pagtaas sa mga presyo nito,tumataas ang bilihin na magiging
sanhi ng implasyon.
4. Profit-Push Inflation- Dahil sa mga negosyanteng
ang ibig ay malaking kita, itinatago ang mga produkto
na nagiging sanhi ng kakulangan at nagiging sanhi ng
pagtaas ng presyo ng bilihin.

5. Currency Inflation- ang pagdami ng suplay ng


salapi ay nagdudulot ng paggastos ng malaking halaga
upang makabili sa kakaunting produkto.

6. Petrodollars Inflation-Ang labis na pagtaas ng


petrolyo ay nagiging sanhi sa pagtaas ng
pangkalahatang presyo ng mga bilihin.
Epekto ng
Implasyon
1. Mga umuutang. Ang pag-utang na may 10% interes ay
nanatiling 10% kahit may pagtaas na 15% ng implasyon, Ang
ibinayad na perang Php 1,000 ay Php 935 lamang halaga kaya
siya ay nakinabang.

2. Mga negosyante. Ang negosyanteng maraming stocks na


produkto gaya ng asukal at nagkaroon ng pagtaas sa presyo ng
asukal ay tataas ang kita ng hindi inaasahan.

3. Mga speculators . Bumili ng mga bahay o lupa sa mababang


halaga sa mga hinihinala nilang kikita ng malaki kapag tumaas
ang presyo sa hinaharap.

4. Mga taong may di-tiyak ang kita . May mga taong kumikita
sa komisyon kaya tuwing may implasyon at tumaas ang presyo
tumataas din ang kanilang kita.
5. Mga taong may tiyak na kita. Sila ang naaapektuhan
dahil sa hindi nagbabago ang kanilang sahod at tumaas ang
presyo ng bilihin kakaunti na lamang ang kanilang nabibili
tuwing may implasyon.

6. Mga taong nag-iimpok . Sila ay nalulugi kapag ang


interes sa bangko ay maliit kaysa sa antas ng implasyon.

7. Mga taong nagpapautang . Sila ay nalulugi sa 10%


interes na pautang at binayaran sila ng Php 1,000, Php 935
lamang ang tunay na halaga kung 15% ang antas ng
implasyon.
Pagsukat sa
Pagbabago ng Presyo
Pagsukat sa Pagtaas ng Presyo

Karaniwang ginagamit sa pagsukat ng implasyon ang


C o n s u m e r P r i c e I n d e x ( C P I ) upang mapag-aralan ang
pagbabago sa presyo ng mga produkto. Ang pamahalaan ay
nagtatalaga ng mga piling produktong nakapaloob sa basket of
goods.
Iba’t ibang uri ng Price Index
GNP Implicit Price
Index o GNP Deflator
GNP Implicit Price Index o GNP Deflator

Ito ay isang average price index na


ginagamit para mapahaba ang
halaga ng kasalukuyang GNP at
masukat ang totoong GNP.
Wholesale or
Producer Price Index
o (PPI)
Wholesale or Producer Price Index o (PPI)

Index ng mga presyong binabayaran ng


mga tindang nagtitingi para sa mga
produktong muli nilang ibebenta sa mga
mamimili.
Consumer Price
Index ( CPI )
Consumer Price Index ( CPI )

Sinusukat ang pagbabago sa presyo ng


mga produkto at serbisyong ginagamit ng
mga konsyumer.
Makikita sa talahanayan ang hypothetical na pangkat ng mga Produktong Karaniwang
Kinokonsumo ng Pamilyang Pilipino.

Weighted Price ng Pangkat ng mga Produktong Kinokonsumo ng isang


Pamilyang Pilipino ( sa piso )

Aytem 2011 2012

Bigas 700 750

Asukal 120 130

Mantika 200 220

Isda 175 190

Karne ng baboy 250 300

Total Weighted Price 1,445 1,590


Upang makuha ang consumer price index, gamitin ang pormula sa ibaba. Pagbatayan ang
talahanayan sa itaas at gamitin ang taong 2011 bilang batayang taon ng mga produktong
karaniwang kinokonsumo ng pamilyang Pilipino.

Total Weighted Price ng Kasalukuyang Taon


CPI = Total Weighted Price ng Basehang Taon ×100

Batay sa naturang formula ang consumer price index ay


CPI= 1,590
×100
1, 450
= 110.03
Upang makompyut ang antas ng implasyon, gamitin ang pormulang:

CPI ng Kasalukuyang taon – CPI ng Nagdaan Taon


×100
Antas ng implasyon = CPI ng Nagdaang Taon

Antas ng implasyon = 110.03 – 100


×100
100
= 10.03

Batay sa pormula, ang antas ng implasyon ay 10.03%. Ibig sabihin, nagkakaroon ng


10.03% na pagtaas sa presyo ng mga bilihin sa pagitan ng taong 2011 at 2012.
Nangangahulugang mas mahal ang bilihin ngayong 2012 kumpara noong (2011) dahil sa
implasyon.
Sa Pamamagitan ng CPI, maari nang makuha ang kakayahan ng piso bilang gamit sa
pagbili o purchasing power ng piso, gamitin ang pormulang ito:

CPI ng Batayang Taon


Purchasing Power = CPI ng Kasalukuyang Taon ×100

Purchasing Power = 100


×100
110.03
= 0.9088

Ang kakayahan ng piso bilang gamit sa pagbili sa taong 2012 ay 0.9088. Ibig sabihin,
ang piso sa taong 2012 ay makakabili lamang ng halagang .91 sentimos batay sa halagang
piso habang tumataas ang CPI. Mapapansin na habang tumataas ang CPI ay bumababa
naman ang kakayahang bumili ng piso.
SALAMAT SA PAKIKINIG

You might also like