Filipino Sa Piling Larang

Download as pptx, pdf, or txt
Download as pptx, pdf, or txt
You are on page 1of 74

Filipino sa Piling

Larang
(Akademik)
INIHANDA NI:
MRS. REGEN M.
ABAYON
Pagpapakilala
AKADEMIKONG
PAGSULAT
Layunin
Nabibigyang kahulugan
ang akademikong
pagsulat
PANIMULANG PAGTATAYA
Panuto: Sagutin ng TAMA o MALI
ang mga pahayag tungkol sa
pagsulat. Isulat ang sagot sa
inyong papel.
1. Ang malikhaing pagsulat at
teknikal na pagsulat ay kapwa
maituturing na akademikong
pagsulat.
2. Ang paggamit ng mga
kolokyal at balbal na wika
ay maituturing na pormal.
3. Ang wikang Filipino ang
opisyal na wika ng pilipinas.
4. Ang mga awit, kwento at
dula ay kabilang sa
akademikong pagsulat.
5. Hindi dapat isaalang-
alang ang paksa at wika at
layunin sa anumang sulatin.
Ano ang Pagsulat?
Pagsulat
Ang pagsulat ay isang proseso ng
paglikha ng mga salita, simbolo, o
mga karakter sa papel, tela, o iba
pang mga medium.
Pagsulat
Ang pagsulat ay isang mental at pisikal na aktibidad
na isinasakatuparan para sa iba’t-ibang layunin. Ito ay
mental na aktibidad sapagkat ipinapairal dito ang
kakayahan ng isang tao na mailabas ang kanyang
mga ideya sa pamamagitan ng pagsasatitik sa mga
ito. Ito naman ay matuturing na pisikal na aktibidad
sapagkat ginagamitan ito ng paggalaw ng kamay.
Iba pang kahulugan ng pagsulat ayon
sa mga dalubhasa:
Ayon kay Sauco, et al., (1998)
◦ang pagsulat ay ang paglilipat ng
mga nabuong salita sa mga bagay
o kasangkapan tulad ng papel.
Ito ay naglalayong mailahad ang
kaisipan ng mga tao.
Ayon naman may Badayos
(1999)
◦ang pagsusulat ay isang sistema ng
interpersonal na komunikasyon na
gumagamit ng mga simbolo. Maaring ito
ay maukit o masulat sa makinis na bagay
tulad ng papel, tela, maging sa malapad
at makapal na tipak ng bato.
Batay kay Rivers (1975)
◦ang pagsulat ay isang proseso na
mahirap unawain (complex). Ang
prosesong ito ay nag-uumpisa sa sa
pagkuha ng kasanayan, hanggang sa
ang kasanayan na ito ay aktwal nang
nagagamit.
Saan at kailan
natin
nagagawa ang
pagsusulat?
layunin ng
pagsusulat?
Ayon kay Mabelin (2012)

Personal o ekspresibo
Panlipunan o pansosyal
1.Personal o ekspresibo
Ang layunin ng pagsulat ay nakabatay
sa pansariling pananaw, karanasan,
naiisip, o nadarama ng manunulat. Ang
ganitong paraan ng pagsulat ay maaaring
magdulot sa bumabasa ng kasiyahan,
kalungkutan, pagkatakot, o pagkainis
depende sa layunin ng taong sumusulat.
Ang karaniwang halimbawa nito ay
ang ginagawa ng mga manunulat
na sanaysay, maikling kuwento,
tula, dula, awit, at iba pang akdang
pampanitikan.
2. Panlipunan o pansosyal
Ang layunin ng pagsulat ay ang
makipag-ugnayan sa ibang tao o sa lipunan
na ginagalawan. Ang ibang halimbawa nito
ay ang pagsulat ng liham, balita,
korespondensiya, pananaliksik, sulating
panteknikal, tesis, disertasyon, at iba pa.
mahalaga
ang
pagsusulat ?
Ayon kay Mabelin (2012)
ang pagsusulat ay isang
pagpapahayag ng kaalamang kailanman ay
hindi maglalaho sa isipan ng mga bumasa at
babasa sapagkat ito ay maaaring pasalin-salin
sa bawat panahon. Maaaring mawawala ang
alaala ng sumulat ngunit ang kaalamang
kanyang ibinahagi ay mananatiling kaalaman.
Sa pangkalahatan, narito ang
kahalagahan o ang mga
benipesyo na maaaring
makuha sa pagsusulat:
1.Mahahasa ang kakayahang mag-
organisa ng mga kaisipan at maisulat ito
sa pamamagitan ng obhektibong
paraan.
2.Malilinang ang kasanayan sa pagsusuri
ng mga datos na kakailanganin sa
isinisagawang imbestigasyon o
pananaliksik.
3. Mahuhubog ang kaisipan sa pamamagitan
ng mapanuring pagbasa sa pamamagitan ng
pagiging obhektibo sa paglatag ng mga
kaisipang isusulat batay sa mga nakalap na
impormasyon.
4. Mahihikayat at mapauunlad ang kakayahan
ng mag-aaral at makikilatis ang
mahahalagang datos na kakailanganin sa
pagsulat.
5. Maaaliw sa pagtuklas ng mga bagong
kaalaman at pagkakaroon ng pagkakataong
makapag-ambag ng kaalaman sa lipunan.
6. Mahuhubog ang pagbibigay pagpapahalaga
nang paggalang at pagkilala sa mga gawa at
akda.
7. Malilinang ang kasanayan sa pagkalap ng
mga impormasyon mula sa iba’t ibang batis ng
kaalaman para sa akademikong pagsusulat.
Ano ang kahulugan ng Akademikong
Pagsulat?
Akademikong Pagsulat
Ito ay tumutukoy sa intelektwal na pagsulat na
nakaaangat sa antas ng kaalaman ng mga
mambabasa. Ito ay nangangailangan din ng
manuring pag-iisip at kakayahang mangalap at mag-
organisa ng mga impormasyon at datos na kailangan
sa ginagawang paksa. Ang sulatin na ito ang ay
isang pangangailangan para sa mga akademiko at
propesyonal.
Unang
Gawain/Aktibidad
Gumawa ng islogan patungkol
sa pagsusulat
Halimbawa:
“Isulat ang Mundo sa mga Titik ng Pag-asa”

“Isulat ang Iyong Kaisipan, Buksan ang Mundo ng


Kaalaman”

“Salamin ng Diwa, Gabay ng Puso, Lakbay sa Mga


Kaisipan”
Akademikong
Pagsulat
Isang masinop at sistematikong
pagsulat ukol sa isang karanasang
panlipunan. May katangian itong
pormal, obhetibo, may paninindigan,
may pananagutan, at may kalinawan.
Mga Katangiang Dapat
Taglayin ng Akademikong
Pagsulat
1.Obhetibo
Mahalaga ang tunay at pawang
katotohanan ng mga impormasyon.
Iwasan ang mga pahayag na batay sa
aking pananaw o ayon sa haka-haka o
opinyon.
2. Pormal
Iwasan ang paggamit ng mga salitang
kolokyal o balbal. Sa halip, gumamit ng mga
salitang pormal na madali ng maunawaan
ng mga mambabasa. Ang tono o ang himig
ng impormasyon ay dapat maging pormal
din.
3. Maliwanag at Organisado
Sa paglalahad ay nararapat na maging
malinaw at organisadong mga kaisipan at
datos. Nakikitaan ng maayos na pagkakasunod-
sunod at pagkakaugnay-ugnay ng pangungusap
na binubuo nito. Ang pangunahing paksa ay
dapat nabibigyang-diin sa sulatin.
4. May Paninindigan
Mahalagang mapanindigan ng
sumusulat ang paksang nais niyang bigyang-
pansin o pag-aralan, ibig sabihin hindi
maganda ang mapagbago-bago ng paksa.
Ang layunin nito ay mahalagang
mapanindigan hanggang sa matapos ang
isusulat. Maging matiyaga sa pagsasagawa
ng pananaliksik at pagsisiyasat ng mga datos
para matapos ang pagsulat ng napiling paksa.
5. May Pananagutan
Ang mga sanggunian na ginamit sa
mga nakalap na datos o impormasyon
ay dapat na bigyan ng nararapat na
pagkilala. Ito ay isang etika at
pagbibigay galang sa awturidad na
ginamit bilang sanggunian
Ano ang mga kalikasan
ng mga Akademikong
Pagsulat?
Mga kalikasan ng mga Akademikong
Pagsulat
 Katotohanan
Ang isang mahusay na
akademikong papel ay nagpapakita
na ang manunulat ay nakagagamit
ng kaalaman at metodo ng
disiplinang makatotohanan.
Mga kalikasan ng mga Akademikong
Pagsulat
 Balanse

nagkakasundo ang halos lahat ng


akademya na sa paglalahad ng mga haka,
opinyon at agumento ay kailangang gumamit
ng wikang walang pagkiling, seryoso at di-
emosyonal nang maging makatwiran sa mga
nagsasalungatang pananaw.
Mga kalikasan ng mga Akademikong
Pagsulat
 Ebidensya
ang mga iskolar sa lahat ng
disiplina ay gumagamit ng mga
mapagkakatiwalaang ebidensya para
supportahan ang katotohanang
kanilang inilalahad.
Mga Gamit o Pangangailangan
sa Pagsulat
Masasabing ang pagsulat ay isang talento dahil
hindi lahat ng tao ay may kakayahang lumikha ng
isang makabuluhang akda o komposisyon. Kaya
naman upang makabuo tayo ng isang
magandang sulatin ay kailangang mapukaw ang
ating interes. Kailangan nating mabatid ang mga
dapat tandaan sa pagsusulat partikular ng
akademikong pagsulat.
Narito ang mga iilan:
1. Wika
Nagsisilbing behikulo para maisatitik ang mga
kaisipan, kaalaman, damdamin, karanasan,
impormasyon, at iba pang nais ipabatid ng taong
nais sumulat. Dapat matiyak kung anong uri ng wika
ang gagamitin upang madaling maunawaan sa uri
ng taong babasa ng akda. Nararapat magamit ang
wika sa malinaw, masining, tiyak, at payak na
paraan.
2. Paksa
Ang pagkakaroon ng isang tiyak at maganda
na tema ng isusulat ay isang magandang
simula dahil dito iikot ang buong sulatin.
Kailangan na magkaroon ng sapat na
kaalaman sa paksang isusulat upang maging
makabuluhan, at wasto ang mga datos na
ilalagay sa akda o komposisyong susulatin.
3. Layunin
Ang layunin ang
magsisilbing gabay sa paghabi
ng mga datos o nilalaman ng
isusulat.
4. Pamaraan ng Pagsulat
May limang paraan ng
pagsulat upang mailahad ang
kaalaman at kaisipan ng
manunulat batay na rin sa
layunin o pakay sa pagsusulat.
Pamaraan ng Pagsulat
Paraang Impormatibo - Ang
pangunahing layunin nito ay
magbigay ng bagong impormasyon o
kabatiran sa mga mambabasa.
Pamaraan ng Pagsulat
Paraang Ekspresibo - Ang manunulat
ay naglalayong magbahagi ng sariling
opinyon, paniniwala, ideya, obserbasyon,
at kaalaman hingil sa isang tiyak na
paksa batay sa kanyang sariling
karanasan o pag-aaral.
Pamaraan ng
Pagsulat
Pamaraang Naratibo- Ang
pangunahing layunin nito ay
magkuwento o magsalaysay ng mga
pangyayari batay sa magkakaugnay
at tiyak na pagkakasunod-sunod.
Pamaraan ng Pagsulat
Pamaraang Deskriptibo- Ang
pangunahing pakay ng pagsulat ay
maglarawan ng katangian, anyo, hugis
ng mga bagay o pangyayari batay sa
mga nakikita, naririnig, natunghayan,
naranasan at nasaksihan.
Pamaraan ng Pagsulat
Pamaraang Argumentatibo-
Naglalayong manghikayat o
mangumbinsi sa mga mambabasa.
Madalas ito ay naglalahad ng mga
isyu ng argumentong dapat
pagtalunan o pag-usapan.
5. Kasanayang Pampag-iisip
Taglay ng manunulat ang kakayahang
maganalisa upang masuri ang mga datos na
mahalaga o hindi na impormasyon na ilalapat
sa pagsulat. Kailangang makatuwiran ang
paghahatol upang makabuo ng malinaw at
mabisang pagpapaliwanag at maging
obhetibo sa sulating ilalahad.
6. Kaalaman sa Wastong
Pamamaraan ng Pagsulat
Dapat ding isaalangalang sa pagsulat
ang pagkakaroon ng sapat na kaalaman sa wika
at retorika partikular sa wastong paggamit ng
malaki at maliit na titik, wastong pagbaybay,
paggamit ng batas, pagbuo ng talata, at
masining at obhetibong paghabi ng mga kasipan
upang makabuo ng isang mahusay na sulatin.
7. Kasanayan sa Paghahabi ng
Buong Sulatin
Ito ay tumutukoy sa kakayahang
mailatag ang mga kaisipan at
impormasyon mula sa panimula hanggang
sa wakas na maayos, organisado,
obhetibo, at masining na pamamaraan ang
isang komposisyon.
Mga Uri ng Pagsulat
1. Malikhaing Pagsulat (Creative Writing)
Pangunahing layunin nito ay maghatid
ng aliw, makapukaw ng damdamin, at
makaantig sa imahinasyon at isipan ng mga
mambabasa. Karaniwang bunga ito ng ating
malikot na imahenasyon o kathang-isip
lamang.
Halimbawa:
Maikling kwento, dula, nobela,
komiks, iskrip ng teleserye, pelikula,
musika, at iba pa.
Mga Uri ng Pagsulat
2. Teknikal na Pagsulat (Technical
Writing)
Layuning pag-aralan ang isang
proyekto o kaya naman ay bumuo ng
isang pag-aaral na kailangan lutasin
ang isang problema o suliranin.
Halimbawa:
Feasibility Study on the
Construction of Platinum Towers in
Makati, Project on the Renovation of
Royal Theatre in Caloocan City, Proyekto
sa Pagsasaayos ng Ilog ng Marikina.
Mga Uri ng Pagsulat
3. Propesyonal na Pagsulat (Professional
Writing)
Ito ay kaugnay sa mga sulating may
kinalaman sa isang tiyak na larangang
natutuhan sa paaralan lalo na sa pagawa ng
mga sulatin o pag-aaral tungkol sa napiling
propesyon o bokasyon ng isang tao.
Halimbawa:
Guro- lesson plan; doktor at
nars- medical report, narrative
report
Mga Uri ng Pagsulat
4. Dyornalistik na Pagsulat (Journalistic Writing)
Ito ay tungkol sa sulating may kaugnayan sa
pamamahayag. Mahalagang ang mga taong
sumusulat nito ay maging bihasa sa pangangalap ng
mga totoo, obhetibo, at makabuluhang mga balita at
isyung nagaganap sa kasalukuyan na kanyang
isusulat sa pahayagan, magasin, o kaya naman ay
iuulat sa ardyo at telebisyon.
Halimbawa:
Balita, editoryal, lathalain,
artikulo, at iba pa.
Mga Uri ng Pagsulat
5. Reperensiyal na Pagsulat
(Referential Writing)
Layunin ng sulatin na mabigyang
pagkilala ang mga pinagkunang
kaalaman o impormasyon sa paggawa ng
koseptong papel, tesis, at disertasyon.
Halimbawa:

Review of Related Literature


(RLL), Sanggunian
Mga Uri ng
Pagsulat
6. Akademikong Pagsulat (Academic
Writing)
Ito ay isang intelektuwal na pagsulat. Ang
gawaing ito ay nakatutulong sa
pagpapataas ng kaalaman ng isang
indibidwal sa iba’t ibang larang.
Pag-aralan ang mga katangian ng
Tekstong Impormatibo:
 Makatotohanan ang mga datos.
 May malawak na kaalaman tungkol sa paksa ang
manunulat.
 Ang kaalaman ay nakaayos nang sunod-sunod at
inilalahad nang buong diwa at may kaisahan.
 Karaniwang makikita sa mga pahayagan o balita,
sa mga magasin, textbook, at sa mga
pangkalahatang sanggunian.
Elemento ng Tekstong
Impormatibo:
 Layunin ng may-akda- Layunin nitong maglahad o
magbigay ng impormasyon.
 Pangunahing Ideya- Ito ay dagliang inilalahad ang
mga pangunahing ideya sa mambabasa. Nagagawa ito
sa paglalagay ng pamagat sa bahagi –tinatawag din
itong organizational markers na nakatutulong upang agad
makita at malaman ng mambabasa ang pangunahing
ideya ng babasahin.
Pantulong na kaisipan- Mahalaga rin ang paglalagay ng mga
angkop na pantulong na kaisipan o mga detalye upang
makatulong mabuo sa isipan ng mambabasa ang pangunahing
ideyang nais niyang matanim o maiwan sa kanila.

Mga estilo sa pagsulat, kagamitan/sangguniang


magtatampok sa mga bagay na binibigyang-diin
Makatutulong sa mga mag-aaral na magkaroon ng mga
malawak na pag-unawa sa binabasang tekstong impormatibo
ang paggamit ng mga estilo o kagamitan/sangguniang
magbibigay-diin sa mahahalagang bahagi tulad ng sumusunod:
Paggamit ng mga nakalarawang
representasyon (larawan, guhit,
dayagram,tsart, timeline)
Pagbibigay-diin sa mahahalagang salita sa
teksto (pagsulat ng nakadiin, nakahilis,
nakapanipi
Pagsulat ng mga talasanggunian ( mga aklat,
kagamitan at iba pa)
Panuto:PAGHAHAMBING SA LAYUNIN NG
PAGSULAT: Suriin ang pagkakatulad at
pagkakaiba ng layunin ng pagsulat (Personal at
Sosyal ) ayon kay Mabilin (2012) sa
pamamagitan ng venn diagram.
PERSONAL SOSYAL
(Pagkakaiba) (Pagkakaiba)
PAGKAKA-
TULAD

You might also like