SlideShare a Scribd company logo

TRÀN KHÍ MÀNG PHỔI

•
•
SoM
SoM

HÔ HẤP

1 of 29
Downloaded 304 times
TRÀN KHÍ MÀNG PHỔI ThS. Lê Khắc Bảo Bộ môn Nội – ĐHYD – TPHCM Khoa Hô hấp – BVCR
A. KHÁI NiỆM TRÀN KHÍ MÀNG PHỔI (TKMP) 1. TKMP là sự hiện diện của không khí trong khoang màng phổi, làm xẹp một phần hoặc toàn bộ phổi. 2. TKMP có thể xảy ra tự nhiên trên một người “hoàn toàn khỏe mạnh”, hoặc trên người có bệnh lý phổi trước đó. 3. TKMP cũng có thể xảy ra sau chấn thương hoặc sau tai biến thủ thuật.
KHÍ TRONG KHOANG MÀNG PHỔI  XẸP PHỔI
KHÍ CÓ THỂ NHIỀU HAY ÍT GÂY XẸP PHỔI MỘT PHẦN HAY TOÀN BỘ
VÌ SAO CÓ KHÍ TRONG KHOANG MÀNG PHỔI 1. Tự nhiên: o Nguyên phát. o Thứ phát. 2. Không tự nhiên: o Chấn thương o Do thầy thuốc
NGUYÊN NHÂN TKMP TỰ NHIÊN  Nguyên phát: – Thường do vỡ bóng khí trên màng phổi. – Do hút thuốc lá  Thứ phát – Hen – COPD – Viêm phổi hoại tử – Viêm phổi do P.carinii / BN AIDS – Lao phổi
NGUYÊN NHÂN TKMP KHÔNG TỰ NHIÊN  Chấn thương: – Tai nạn giao thông. – Vết thương thấu ngực.  Do bác sỹ gây ra – Chọc dò – sinh thiết màng phổi. – Đặt sonde tĩnh mạch trung tâm. – Thở máy. – Hồi sức hô hấp tuần hoàn.
B. CHẨN ĐOÁN TKMP 1. Dựa vào bệnh cảnh lâm sàng. 2. Dựa vào các triệu chứng khám thực thể. 3. Dựa vào hình ảnh X quang lồng ngực.
BỆNH CẢNH LÂM SÀNG TKMP  Nếu TKMP không do chấn thương đôi khi có thể không có triệu chứng gì.  Bệnh nhân than phiền: – khó thở: có thể đột ngột hoặc tăng lên từ từ tùy tốc độ và mức độ TKMP. – đau ngực kiểu màng phổi, tăng khi hít sâu vào, khi ho, khi di chuyển.  Nếu là TKMP sau chấn thương hay thủ thuật, trước đó thường có bệnh cảnh gợi ý rõ ràng.
TRIỆU CHỨNG THỰC THỂ  Hội chứng tràn khí màng phổi: – Sờ: rung thanh giảm hay mất hẳn. – Gõ: vang như trống. – Nghe: phế âm giảm hay mất hoàn toàn.  Nhìn: – Nếu TKMP lượng lớn  lồng ngực bên TKMP căng phồng, di động ít, khí quản lệch về đối bên. – Nếu TKMP sau chấn thương  thấy vết thương trên thành ngực.
TRIỆU CHỨNG X QUANG
CHẨN ĐOÁN MỨC ĐỘ THEO ACCP American College of Chest Physicans consensus 2001  3 cm
CHẨN ĐOÁN MỨC ĐỘ THEO BTS British Thoracic Society consensus 2003 > 2 cm
BỆNH CẢNH TKMP TỰ NHIÊN NGUYÊN PHÁT  Xuất hiện “tự nhiên” không nguyên nhân bên dưới.  Thường “hay gặp” trên người trẻ khỏe mạnh. – Tần suất nam = 7,4/105 người/năm – Tần suất nữ = 1,2/105 người/năm  Đặc điểm: – Người gầy & cao. – 10% có tiền căn gia đình. – Tỷ lệ hút thuốc lá cao. – Thường gặp nhất khoảng tuổi 20 - 25.
 Lâm sàng: – Trước đó hoàn toàn khỏe mạnh. – Thường xảy ra khi đang nghỉ ngơi hoặc sau một gắng sức thể lực dù rất nhẹ. – Đau nhói ngực kiểu màng phổi, sau đó là khó thở. – Khám: hội chứng TKMP.  X quang:
C. CÁC BIỆN PHÁP XỬ TRÍ TKMP Theo dõi đơn thuần Đặt ống dẫn lưu Phẫu thuật Talcage
KHI NÀO CHỌC HÚT KHÍ ?  TKMP nhiều: khoảng cách đỉnh – màng phổi > 3cm (ACCP)  TKMP hoàn toàn: khoảng cách từ đường nách giữa đến màng phổi > 2cm (BTS)  Thể tích phổi giảm 45 – 55% trên Xquang kỹ thuật số (Henry M 2006)  TKMP làm bóc tách hoàn toàn tại đường nách giữa (M. Noopen 2006)
KHI NÀO XƠ HOÁ - PHẪU THUẬT  TKMP tái phát: lần hai hoặc ba.  TKMP lần đầu không đáp ứng điều trị dẫn lưu.  TKMP hai bên.  TKMP trên BN làm nghề nghiệp nguy cơ cao: – Thợ lặn. – Phi công, phi hành đoàn. – Cư trú quá xa cơ sở y tế.
DỤNG CỤ CHỌC HÚT KHÍ & ĐẶT ỐNG DẪN LƯU
VỊ TRÍ CHỌC HÚT KHÍ
CHUẨN BỊ CHỖ CHỌC
SÁT TRÙNG DA
GÂY TÊ
LUỒN KIM
gentle gift of Marc Noppen. Brussels HÚT ĐƠN GIẢN
DẪN LƯU QUA VAN HEMLICH
TRÀN KHÍ MÀNG PHỔI
KẾT LUẬN
1) TKMP là sự hiện diện của khí trong khoang màng phổi. 2) TKMP có thể là tự nhiên, tư phát hay thứ phát hoặc sau chấn thương, do thầy thuốc gây ra. 3) 4 biện pháp xử trí TKMP là: 1) Theo dõi đơn thuần. 2) Chọc hút, đặt ống dẫn lưu. 3) Gây xơ hoá màng phổi bằng bột talc. 4) Phẫu thuật.

More Related Content

TRÀN KHÍ MÀNG PHỔI

  • 1. TRÀN KHÍ MÀNG PHỔI ThS. Lê Khắc Bảo Bộ môn Nội – ĐHYD – TPHCM Khoa Hô hấp – BVCR
  • 2. A. KHÁI NiỆM TRÀN KHÍ MÀNG PHỔI (TKMP) 1. TKMP là sự hiện diện của không khí trong khoang màng phổi, làm xẹp một phần hoặc toàn bộ phổi. 2. TKMP có thể xảy ra tự nhiên trên một người “hoàn toàn khỏe mạnh”, hoặc trên người có bệnh lý phổi trước đó. 3. TKMP cũng có thể xảy ra sau chấn thương hoặc sau tai biến thủ thuật.
  • 3. KHÍ TRONG KHOANG MÀNG PHỔI  XẸP PHỔI
  • 4. KHÍ CÓ THỂ NHIỀU HAY ÍT GÂY XẸP PHỔI MỘT PHẦN HAY TOÀN BỘ
  • 5. VÌ SAO CÓ KHÍ TRONG KHOANG MÀNG PHỔI 1. Tự nhiên: o Nguyên phát. o Thứ phát. 2. Không tự nhiên: o Chấn thương o Do thầy thuốc
  • 6. NGUYÊN NHÂN TKMP TỰ NHIÊN  Nguyên phát: – Thường do vỡ bóng khí trên màng phổi. – Do hút thuốc lá  Thứ phát – Hen – COPD – Viêm phổi hoại tử – Viêm phổi do P.carinii / BN AIDS – Lao phổi
  • 7. NGUYÊN NHÂN TKMP KHÔNG TỰ NHIÊN  Chấn thương: – Tai nạn giao thông. – Vết thương thấu ngực.  Do bác sỹ gây ra – Chọc dò – sinh thiết màng phổi. – Đặt sonde tĩnh mạch trung tâm. – Thở máy. – Hồi sức hô hấp tuần hoàn.
  • 8. B. CHẨN ĐOÁN TKMP 1. Dựa vào bệnh cảnh lâm sàng. 2. Dựa vào các triệu chứng khám thực thể. 3. Dựa vào hình ảnh X quang lồng ngực.
  • 9. BỆNH CẢNH LÂM SÀNG TKMP  Nếu TKMP không do chấn thương đôi khi có thể không có triệu chứng gì.  Bệnh nhân than phiền: – khó thở: có thể đột ngột hoặc tăng lên từ từ tùy tốc độ và mức độ TKMP. – đau ngực kiểu màng phổi, tăng khi hít sâu vào, khi ho, khi di chuyển.  Nếu là TKMP sau chấn thương hay thủ thuật, trước đó thường có bệnh cảnh gợi ý rõ ràng.
  • 10. TRIỆU CHỨNG THỰC THỂ  Hội chứng tràn khí màng phổi: – Sờ: rung thanh giảm hay mất hẳn. – Gõ: vang như trống. – Nghe: phế âm giảm hay mất hoàn toàn.  Nhìn: – Nếu TKMP lượng lớn  lồng ngực bên TKMP căng phồng, di động ít, khí quản lệch về đối bên. – Nếu TKMP sau chấn thương  thấy vết thương trên thành ngực.
  • 12. CHẨN ĐOÁN MỨC ĐỘ THEO ACCP American College of Chest Physicans consensus 2001  3 cm
  • 13. CHẨN ĐOÁN MỨC ĐỘ THEO BTS British Thoracic Society consensus 2003 > 2 cm
  • 14. BỆNH CẢNH TKMP TỰ NHIÊN NGUYÊN PHÁT  Xuất hiện “tự nhiên” không nguyên nhân bên dưới.  Thường “hay gặp” trên người trẻ khỏe mạnh. – Tần suất nam = 7,4/105 người/năm – Tần suất nữ = 1,2/105 người/năm  Đặc điểm: – Người gầy & cao. – 10% có tiền căn gia đình. – Tỷ lệ hút thuốc lá cao. – Thường gặp nhất khoảng tuổi 20 - 25.
  • 15.  Lâm sàng: – Trước đó hoàn toàn khỏe mạnh. – Thường xảy ra khi đang nghỉ ngơi hoặc sau một gắng sức thể lực dù rất nhẹ. – Đau nhói ngực kiểu màng phổi, sau đó là khó thở. – Khám: hội chứng TKMP.  X quang:
  • 16. C. CÁC BIỆN PHÁP XỬ TRÍ TKMP Theo dõi đơn thuần Đặt ống dẫn lưu Phẫu thuật Talcage
  • 17. KHI NÀO CHỌC HÚT KHÍ ?  TKMP nhiều: khoảng cách đỉnh – màng phổi > 3cm (ACCP)  TKMP hoàn toàn: khoảng cách từ đường nách giữa đến màng phổi > 2cm (BTS)  Thể tích phổi giảm 45 – 55% trên Xquang kỹ thuật số (Henry M 2006)  TKMP làm bóc tách hoàn toàn tại đường nách giữa (M. Noopen 2006)
  • 18. KHI NÀO XƠ HOÁ - PHẪU THUẬT  TKMP tái phát: lần hai hoặc ba.  TKMP lần đầu không đáp ứng điều trị dẫn lưu.  TKMP hai bên.  TKMP trên BN làm nghề nghiệp nguy cơ cao: – Thợ lặn. – Phi công, phi hành đoàn. – Cư trú quá xa cơ sở y tế.
  • 19. DỤNG CỤ CHỌC HÚT KHÍ & ĐẶT ỐNG DẪN LƯU
  • 20. VỊ TRÍ CHỌC HÚT KHÍ
  • 25. gentle gift of Marc Noppen. Brussels HÚT ĐƠN GIẢN
  • 26. DẪN LƯU QUA VAN HEMLICH
  • 29. 1) TKMP là sự hiện diện của khí trong khoang màng phổi. 2) TKMP có thể là tự nhiên, tư phát hay thứ phát hoặc sau chấn thương, do thầy thuốc gây ra. 3) 4 biện pháp xử trí TKMP là: 1) Theo dõi đơn thuần. 2) Chọc hút, đặt ống dẫn lưu. 3) Gây xơ hoá màng phổi bằng bột talc. 4) Phẫu thuật.