EXACT MATCHES
IN AN FOCLÓIR BEAG
ré1 bain4 gealach; mí (uair sa ré); tréimhse ama nó saoil (le mo ré); am, aois (an Ré arga, Ré na Críostaíochta)
ré2 bain4 paiste leibhéalta talún
ré3 fir4 líne dhíreach, sraith, ró
ré4 ainmfh (in abairt) ► ré roithleagán mearbhall, míobhán, éadroime sa cheann
ré- réimír mín, leibhéalta; furasta; cuibheasach, measartha
DEFINITIONS AND PHRASES
IN AN FOCLÓIR BEAG
staid an atmaisféir (teas, fuacht, grian, fearthainn, etc.); (aimsir mhaith, drochaimsir); am, ré nó tréimhse; tráth den bhliain (aimsir na Nollag); tréimhse sheirbhíse le duine eile (in, ar, aimsir ag); foirm den bhriathar a léiríonn an gníomh a bheith láithreach, caite nó fáistineach, etc. (tá, bhí, beidh; cuireann, chuir, cuirfidh)
an uair ar an gclog; pointe ama áirithe, ócáid (an t-am seo inné); uair nó aimsir speisialta (am dinnéir); tráth ceart (bheith in am do rud); séasúr (an t-am seo de bhliain); ré, aimsir (an t-am fadó); tráth den saol (tháinig an t-am dó ciall a bheith aige); fad saoil (ár n-am ar an saol seo)
an méid blianta atá tugtha ar an saol ag duine nó rud (cén aois é?); fad saoil; seanaois (ag dul in aois); tréimhse, ré (ó aois go haois); céad bliain (an fichiú haois)
a bhaineann le ré órga na Róimhe nó na Gréige; seanbhunaithe, traidisiúnta
an ré i stair an duine nuair ba as cloch a dhéantaí airm agus uirlisí
leibhéal, ré (siúl ar an gcothrom, ar chothrom na talún); cóimhéid, comard (níl a chothrom den bhia aige); cóir, ceart (tabhair cothrom na Féinne dó); lámh uachtair (tá sé deacair cothrom a bhaint de)
an ré staire idir A.D. 1000 agus A.D. 1400
beartú roimh ré conas rud a dhéanamh; plean a dhéanamh de rud
aire a thugtar do rud in am nó roimh ré, réamh-aire
a bhaineann le ré a bhí ann sular tosaíodh ar stair a scríobh
cúrsa, ré (i mbarr a réime; tá a réim caite); ceannas, údarás (na daoine atá i réim inniu); raon, réimse (réim thalún)
flaitheas; cumhacht ceannas; tréimhse, aois, ré saoil
ré nó line féir etc., gearrtha le speal; bán, leithead talún; cúrsa, cur, líne (sraith brící); líne de rudaí i ndiaidh a chéile (sraith dánta, uimhreacha); ré, ró, rang (sraith tithe, daoine); sraithchomórtas; ráta, cáin (níl cíos ná sraith air)