NG gemeente Bethlehem

Die vorige kerkgebou, wat in 1882 ingewy en in die eerste dekade van die 20ste eeu gesloop is.

Die NG moederkerk op Bethlehem.

Nog 'n foto van die ou kerk.

Ds. C.P. Theron, van 1872 tot sy aftrede in 1912 Bethlehem se eerste leraar. Buiten 'n wyle in 1872 toe hy in die NG gemeente Middelburg, Kaap, sendingwerk gedoen het, was dit die enigste gemeente van sy 40 jaar lange bediening.

Die NG kerk Bethlehem, afgeneem enkele jare nadat dit voltooi is.

Ds. C.A. van der Merwe, leraar van 1913 tot 1927.

Die preekstoel is gemaak van sandklip uit die dorpsmeent.

Ds. P. de Vos Grobbelaar het in 1951 slegs die moedergemeente Bethlehem se vierde leraar geword, al was die gemeente toe al 82 jaar oud.

'n Argitekstekening van die tweede kerk deur die argitekte.

Die NG gemeente Bethlehem was die moedergemeente van die Nederduitse Gereformeerde Kerk op die Oos-Vrystaatse dorp Bethlehem, maar dis in Oktober 2012 ingelyf by die gemeente Bethlehem-Wes. Dit was die 12de oudste gemeente in die Vrystaatse Sinode. Sedert die inlywing word Bethlehem se kerkgebou wel nog gebruik vir eredienste en spesiale geleenthede.

Stigting

In 1869, 10 jaar ná die aanleg van die dorp Bethlehem, is die gemeente gestig. Die destydse kerkgebou, op die hoek van Kerk- en Lindleystraat, is gedurende die Basoeto-oorlog van 1855 tot 1868 vir beskerming van vroue en kinders gebruik, terwyl 'n sooi-ringmuur daaromheen, met skietgate, snags as fort van die mans gedien het. Op die Kerkplein staan 'n monument met die opskrif "Slag van Bethlehem, 22 Jan. 1866", ter gedagtenis aan twee blankes en een Hottentot wat met een van die invalle gesneuwel het.

Die kerk is deur drie stigters van die dorp, Paul Naudé, Jan Muller en Dail Malan, uit die opbrengs van die verkoping van erwe gebou. Ds. McMillan van Harrismith was die eerste konsulent en ds. C.P. Theron is in 1872 as die eerste leraar bevestig. Die grense van die gemeente het gestrek van Zuringkrans tot by Kestell, wes na oos, en van Petrus Steyn tot aan die Caledonrivier, noord na suid.

Aangesien Bethlehem oorspronklik 'n kerkdorp was, is dit later jare aan 'n dorpsbestuur oorgemaak, met die gevolg dat die gemeente selfs nog in die vyftigerjare van die 20ste eeu 'n jaarlikse bedrag van £100 ontvang het wat uit daardie ooreenkoms voortgevloei het. Die eerste kerkgebou, waarvan die hoeksteen op 25 Januarie 1880 deur pres. Jan Brand gelê is, is in November 1882 ingewy. Dit het £14 000 gekos. Hierdie gebou moes egter weens ernstige bouvalligheid gesloop word, en op 12 April 1910 is die huidige kerk se hoeksteen deur president M.T. Steyn gelê. Ook hierdie gebou het sowat £14 000 gekos.

Afstigtings

Aan die oorspronklike gemeente het Lindley, Senekal, Reitz, Fouriesburg, Kestell, Rosendal, Paul Roux en Clarens behoort, en in 1927 is die gemeente Bethlehem-Wes afgestig. Ds. C.P. Theron het in 1912, ná 'n bediening van 40 jaar, sy emeritaat aanvaar en is agtereenvolgens opgevolg deur di. A. van der Merwe (1913-'27), D.P. Ackerman (1927–50) en P. de Vos Grobbelaar, wat op 10 Maart 1951 as herder en leraar bevestig is.

Enkele leraars

• Charles Petrus Theron, 1872–1912 (aanvaar sy emeritaat; oorlede 2 Junie 1924)
• Daniel Petrus Ackerman, 26 November 1927 – 25 Februarie 1950 (aanvaar sy emeritaat)
• Carel Aron van der Merwe, 1913–1927
• Petrus Abraham van der Merwe, 1955–1960 (oorlede in die amp; hy was 54)
• Jacobus Ignatius Bornman, 1966–1969
• Hendrik Johannes Muntingh Haugh, 1978 – 29 April 1984 (aanvaar sy emeritaat)

Bronne

• (nl) Maeder, ds. G.A. en Zinn, Christian. 1917. Ons Kerk Album. Kaapstad: Ons Kerk Album Maatschappij Bpkt.
• (af) Olivier, ds. P.L., 1952. Ons gemeentelike feesalbum. Kaapstad en Pretoria: N.G. Kerk-uitgewers.

Sien ook

• Gereformeerde kerk Bethlehem

Eksterne skakels

• (en) Foto's en inligting oor die kerkgebou op Artefacts.co.za. URL besoek op 27 November 2014.
• (af) Ouddominee was 'n baken in Bethlehem se geskiedenis. Veral Afrikaans is deur hom in die dorp bevorder^{[dooie skakel]}, Volksblad, 4 November 1999. URL besoek op 4 November 2015.