Dansende huis
Die Dansende huis (ook bekend as Fred en Ginger), is die byname wat aan die Nasionaal-Nederlandse-gebou by die Rašínovo nábřeží (Rašín-wal) in Praag, Tsjeggiese Republiek, gegee word. Dit is deur die Kroaties-Tsjeggiese argitek Vlado Milunić, in samewerking met die Kanadees-Amerikaanse argitek Frank Gehry, ontwerp. Die gebou, wat in 1992 ontwerp is en vier jaar later in 1996 voltooi is, is op 'n vakante erf langs die Donaurivier opgerig. [1]
Die nie-tradisionele ontwerp van die gebou was destyds kontroversieel omdat dit sterk gekontrasteer het te midde van die Barok-, Gotiese- en Art Nouveau-argitektuur, waarvoor Praag bekend is. Die destydse Tsjeggiese president, Václav Havel, wat vir dekades lank langs die terrein gewoon het, het die projek ywerig ondersteun, in die hoop dat die gebou 'n sentrum van kulturele aktiwiteite sou word.
Gehry het die huis oorspronklik Fred en Ginger genoem (ter ere aan die bekende Amerikaanse dansers Fred Astaire en Ginger Rogers, omdat die huis soos 'n dansende paartjie lyk), [2] maar hierdie bynaam word nou selde gebruik. Gehry was later self "bang om Amerikaanse Hollywood kitsch na Praag te bring", [3] en het dus afstand gedoen van sy eie idee.
Oorsprong
[wysig | wysig bron]Die Dansende huis is op 'n eiendom wat van groot historiese belang is opgerig. 'n Huis op die perseel is in 1945 deur die Amerikaanse bombardement van Praag vernietig. Die erf en die struktuur was tot 1960, toe die gebied opgeruim is, vervalle. Die familie van Václav Havel, wat die grootste deel van sy lewe daar deurgebring het, was die mede-eienaars van die naburige erf. In 1986 (gedurende die Kommunistiese era) het Vlado Milunić, 'n gerespekteerde argitek in die Tsjeggo-Slowaakse milieu, 'n idee vir 'n projek vir die erf gekry, en dit met sy buurman, die destydse minder-bekende andersdenkende Václav Havel, bespreek. 'n Paar jaar later, het Havel tydens die Fluweelrewolusie 'n gewilde leier geword, en is hy daarna tot president van Tsjeggo-Slowakye verkies. Danksy sy invloed het die idee om die erf te ontwikkel, toegeneem. [verwysing benodig] Havel het uiteindelik besluit om Milunić na die terrein te laat kyk, in die hoop dat dit 'n kulturele sentrum sou word, hoewel dit nie die resultaat was nie.
Die Nederlandse versekeringsmaatskappy Nasionaal-Nederlanden (sedert 1991 ING Bank) het ingestem om die oprigting van 'n gebou op die terrein te borg. Die 'superbank' het Milunić as hoofontwerper gekies en gevra dat hy tydens die ontwerpproses saam met nog 'n wêreldbekende argitek moet werk. Die Franse argitek Jean Nouvel het vanweë die klein oppervlakarea die projek van die hand gewys, maar die bekende Kanadese-Amerikaanse argitek Frank Gehry het die uitnodiging aanvaar. Vanweë die bank se uitstekende finansiële vermoëns op daardie stadium, kon hulle bykans onbeperkte finansiering vir die projek bied. [4] Vanaf hul eerste vergadering in Genève in 1992, het Gehry en Milunić die oorspronklike idee van Milunić, van 'n gebou bestaande uit twee dele, staties en dinamies ("yin en yang"), wat die oorgang van Tsjeggo-Slowakye van 'n kommunistiese regime na 'n parlementêre demokrasie, benut.
Struktuur
[wysig | wysig bron]Vanweë die ongewone vorm, staan die styl van die gebou as dekonstruktivistiese ('nuwe-barok' vir die ontwerpers) argitektuur bekend. Die "dansende" vorm word deur 99 betonpanele, wat elkeen 'n ander vorm en dimensie het, ondersteun. Aan die bokant van die gebou is 'n groot verwronge metaalstruktuur, met die bynaam Mary.
Die gebou is tussen 'n aantal geboue wat uit die agtiende en negentiende eeu dateer. Die Dansende huis bestaan uit twee hoofonderdele. Die eerste deel is 'n glastoring wat by die helfte van sy hoogte vernou en deur geboë pilare ondersteun word. Die tweede deel is parallel met die Donaurivier, en word deur golwende lyswerk en onbelynde vensters gekenmerk.
Die beroemde Amerikaanse dansers Fred Astaire en Ginger Rogers word in die struktuur verteenwoordig. Fred word deur die toring van rots voorgestel; hierdie toring het ook 'n metaalkop. Die toring van glas word gebruik om Ginger voor te stel.
Hierdie ontwerp is hoofsaaklik deur estetiese oorwegings beïnvloed. As die vensters in lyn geposisioneer was, sou dit moontlik gewees het om te sien dat die gebou nog twee verdiepings het - hoewel dit dieselfde hoogte is as die aangrensende negentiende eeuse geboue. Die vensters het rame wat vorentoe uitsteek, soos dié van skilderye, omdat die ontwerper 'n driedimensionele effek daaraan wou verleen. Die kronkelende lyswerk op die fasade is aangebring om verwarrende perspektief te skep, en om kontras met die omliggende geboue te verminder. [5]
Interieur
[wysig | wysig bron]Die Britse argitek, Eva Jiřičná, het die grootste gedeelte van die interieur ontwerp. Die gebou is 9 verdiepings hoog en bestaan uit twee ondergrondse vloere. Die uitleg van elk van die vloere wissel vanweë die asimmetriese vorm van die gebou, wat tot gevolg het dat die vertrekke ook asimmetries is. Die kommersiële areas van die gebou is in die voorportaal en op die eerste verdieping. Die ses verdiepings daarbo word hoofsaaklik as kantoorruimtes gebruik. Daar was 'n restaurant op die negende verdieping. Aangesien die gebou 'n skraal vorm het, en vertikaal in twee dele verdeel is, is die kantoorruimte beperk. Om die ruimte optimaal te benut, het die argitek Eva Jiřičná ontwerpelemente wat algemeen in skepe voorkom gebruik, en klein portale in die ruimtes geïnkorporeer. Die totale binne-oppervlakte van die gebou is 3.796 vierkante meter. [6]
In 2016, oor 'n tydperk van vyf maande, het Luxury Suites s.r.o. twee verdiepings van die gebou in 'n hotel met 21 kamers omskep. Die hotel het ook woonstelle in elke toring beskikbaar, wat vernoem is na Fred en Ginger. Die Ginger & Fred Restaurant is nou op die sewende verdieping. Daar is nou 'n kroeg op die agtste verdieping, en daar is ook 'n kunsgalery in die gebou. [7]
Toekennings
[wysig | wysig bron]Die vorm van die gebou word op 'n goue 2.000 Tsjeggiese koruna- muntstuk, wat deur die Tsjeggiese Nasionale Bank uitgereik word, uitgebeeld. Die muntstuk voltooi 'n reeks met die naam "Tien eeue van argitektuur". [8] In 1997 het die Dansende huis die tydskrif Time se ontwerpkompetisie gewen. Architekt Magazine het die Dansende huis ook as een van die 5 belangrikste geboue in die negentigerjare aangewys.
Sien ook
[wysig | wysig bron]Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ Nationale-Nederlanden Building Frank O. Gehry, The Architect's Studio. Digital catalog of the Henry Art Gallery at arcspace. Archived.
- ↑ “Dancing House in Prague – Ginger and Fred”, last modified March 26, 2012
- ↑ Interview with V. Milunić
- ↑ “Dancing House”, last modified March 26, 2012
- ↑ {http://en.wikiarquitectura.com/index.php/Dancing_House Geargiveer 5 Oktober 2020 op Wayback Machine "Dancing House"}, last modified March 26, 2012
- ↑ Chroustovský, Jiří. "Iconic Buildings" (PDF).
{{cite journal}}
: Cite journal requires|journal=
(hulp) - ↑ s.r.o., PTV Media. "Hotel opens in Dancing House | Prague TV - Living Like a Local!". prague.tv (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Oktober 2020. Besoek op 21 November 2018.
- ↑ "Ten centuries of architecture/'Present day – Dancing House in Prague'" (in Tsjeggies). Czech National Bank. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Maart 2019. Besoek op 27 Julie 2012.
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Dansende huis.
- Amptelike webwerf
- Dancing House Prague by Frank Gehry
- Radio Prague artikel met Vlado Milunic