Gaan na inhoud

Wêreldwye web

Wysig skakels
in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
(Aangestuur vanaf Web)
Tim Berners-Lee, wat die wêreldwye web ontwerp het (2009).

Die Wêreldwye web (afgekort as WWW of W3,[1] algemeen bekend as "die web" of die "inligting supersnelweg"), is 'n globale stelsel van geskakelde Hypertext Markup Language HTML-bladsye wat oor die Internet gelees kan word. 'n Webblaaier word gebruik om hierdie webbladsye wat teks, prente, beelde en video's bevat oop te maak. Deur op die skakels in die bladsye te kliek kan daar van een bladsy na 'n volgende genavigeer word.

Die web is in 1989 deur Tim Berners-Lee by CERN in Geneva, Switserland ontwerp. Sir Tim Berners-Lee het 'n nuwe taal, genaamd HTML geskep. Webwerwe is saamgestel uit bladsye wat in HTML geskryf is. Dokumente en aflaaibare media word deur webbedieners aan die netwerk beskikbaar gestel en kan deur programme soos webblaaiers verkry word. Bedieners en hulpbronne op die Wêreldwye Web word geïdentifiseer en geleë deur karakterstringe wat bronadresse (URL's) genoem word. Die oorspronklike en steeds baie algemene dokumenttipe is 'n webblad wat in HTML geformateer is. Hierdie opmaaktaal ondersteun gewone teks, beelde, ingebedde video- en oudio-inhoud, en skripte (kort programme) wat komplekse gebruikerinteraksie implementeer. Die HTML-taal ondersteun ook hiperskakels (ingebedde URL's) wat onmiddellike toegang tot ander webbronne bied. Webnavigasie, of navigeer, is die algemene praktyk om sulke hiperskakels oor verskeie webwerwe te volg. Webtoepassings is webblaaie wat as toepassingsagteware funksioneer. Die inligting op die web word oor die internet oorgedra deur gebruik te maak van die Hypertext Transfer Protocol (HTTP).

Die Wêreldwye Web het die wêreld se dominante sagtewareplatform geword.[2][3][4][5] Dit is die primêre hulpmiddel wat miljarde mense wêreldwyd gebruik om met die internet te kommunikeer.[6] Webblaaie wat nie op die Internet beskikbaar is nie, is nie deel van die Wêreldwye web nie. Om die wêreldwye web te sien het mens 'n rekenaar of selfoon nodig wat oor 'n webblaaier beskik. Daarnewens het mens het ook toegang tot die Internet nodig.

Geskiedenis

[wysig | wysig bron]
Hierdie NeXT-rekenaar is deur sir Tim Berners-Lee by CERN gebruik en het die wêreld se eerste webbediener geword.

Die web is uitgevind deur die Engelse rekenaarwetenskaplike Tim Berners-Lee by CERN. Hy het dit bedink as 'n inligtingbestuurstelsel wat verskeie konsepte en tegnologieë gebruik, waarvan die mees fundamentele die verbande en koppeling tussen inligting was.[7][8][9] Die eerste voorstel is in 1989 geskryf[10] en 'n werkende stelsel wat teen die einde van 1990 geïmplementeer is, insluitend die WorldWideWeb-blaaier en 'n HTTP-bediener.[11] Die tegnologie is buite CERN vrygestel aan ander navorsingsinstellings vanaf Januarie 1991, en toe aan die algemene publiek op 23 Augustus 1991. Die Web was 'n sukses by CERN, en het na ander wetenskaplike en akademiese instellings begin versprei. Binne die volgende twee jaar is daar 50 webwerwe geskep.[12][13]

CERN het die webprotokol en -kode in 1993 tantièmevry beskikbaar gestel, wat die wydverspreide gebruik daarvan moontlik gemaak het.[14][15] Nadat die NCSA Mosaic later daardie jaar vrygestel het, het die web baie gewild geword met duisende webwerwe wat in minder as 'n jaar verskyn het.[16][17] Mosaic was 'n grafiese blaaier wat inlynbeelde kon vertoon en vorms kon indien, en HTTPd, 'n bediener wat vorms kon verwerk (sien CGI).[18][19] Marc Andreessen en Jim Clark het Netscape die volgende jaar gestig en Navigator vrygestel, wat Java en JavaScript aan die web bekendgestel het. Dit het vinnig die dominante blaaier geword. Netscape het in 1995 'n publieke maatskappy geword wat 'n waansin vir die web veroorsaak het en die dot-com-borrel begin het.[20] Microsoft het gereageer deur sy eie blaaier, Internet Explorer, te ontwikkel. Deur dit met Windows te bundel, het dit vir 14 jaar die dominante blaaier geword.[21]

Tim Berners-Lee het die World Wide Web Consortium (W3C) gestig wat XML in 1996 geskep het en aanbeveel het om HTML met strenger XHTML te vervang.[22] Intussen het ontwikkelaars 'n IE-funksie genaamd XMLHttpRequest begin ontgin om Ajax-toepassings te maak en die Web 2.0-revolusie van stapel gestuur. Mozilla, Opera en Apple het XHTML verwerp en die WHATWG geskep wat HTML5 ontwikkel het.[23] In 2009 het die W3C XHTML [24] toegegee en laat vaar en in 2019 beheer oor die HTML-spesifikasie aan die WHATWG afgestaan.[25]

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ "World Wide Web Consortium" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 Junie 2020. The World Wide Web Consortium (W3C)...
  2. ↑ Bleigh, Michael (16 Mei 2014). "The Once And Future Web Platform". TechCrunch. Besoek op 9 Maart 2022.
  3. ↑ "World Wide Web Timeline". Pews Research Center. 11 Maart 2014. Besoek op 1 Augustus 2015.
  4. ↑ Dewey, Caitlin (12 Maart 2014). "36 Ways The Web Has Changed Us". The Washington Post. Besoek op 1 Augustus 2015.
  5. ↑ "Website Analytics Tool". Besoek op 1 Augustus 2015.
  6. ↑ "What is the difference between the Web and the Internet?". W3C Help and FAQ. W3C. 2009. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Julie 2015. Besoek op 16 Julie 2015.
  7. ↑ Berners-Lee, T.; Cailliau, R.; Groff, J.-F.; Pollermann, B. (1992). "World-Wide Web: The Information Universe". Electron. Netw. Res. Appl. Policy (in Engels).
  8. ↑ Quittner, Joshua (29 Maart 1999). "Network Designer Tim Berners-Lee". Time Magazine. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 Augustus 2007. Besoek op 17 Mei 2010. Hy het die Wêreldwye Web geweef en 'n massamedium vir die 21ste eeu geskep. Die World Wide Web is Berners-Lee alleen. Hy het dit ontwerp. Hy het dit op die wêreld losgelaat. En hy het meer as enigiemand anders geveg om dit oop, nie-eiendomsregtelik en gratis te hou.
  9. ↑ McPherson, Stephanie Sammartino (2009). Tim Berners-Lee: Inventor of the World Wide Web. Twenty-First Century Books. ISBN 978-0-8225-7273-2.
  10. ↑ Berners-Lee, Tim. "Information Management: A Proposal". w3.org. The World Wide Web Consortium. Besoek op 12 Februarie 2022.
  11. ↑ W3 (1991) Re: Qualifiers on Hypertext links
  12. ↑ Hopgood, Bob. "History of the Web". w3.org. The World Wide Web Consortium. Besoek op 12 Februarie 2022.
  13. ↑ "A short history of the Web". CERN (in Engels). Besoek op 15 April 2022.
  14. ↑ "Software release of WWW into public domain". CERN Document Server. CERN. Besoek op 17 Februarie 2022.
  15. ↑ "Ten Years Public Domain for the Original Web Software". Tenyears-www.web.cern.ch. 30 April 2003. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 Augustus 2009. Besoek op 27 Julie 2009.
  16. ↑ Calore, Michael (22 April 2010). "April 22, 1993: Mosaic Browser Lights Up Web With Color, Creativity". Wired. Besoek op 12 Februarie 2022.
  17. ↑ Couldry, Nick (2012). Media, Society, World: Social Theory and Digital Media Practice. London: Polity Press. p. 2. ISBN 9780745639208.
  18. ↑ Hoffman, Jay (21 April 1993). "The Origin of the IMG Tag". The History of the Web. Besoek op 13 Februarie 2022.
  19. ↑ Clarke, Roger. "The Birth of Web Commerce". Roger Clarke's Web-Site. XAMAX. Besoek op 15 Februarie 2022.
  20. ↑ McCullough, Brian. "20 YEARS ON: WHY NETSCAPE'S IPO WAS THE "BIG BANG" OF THE INTERNET ERA". www.internethistorypodcast.com. INTERNET HISTORY PODCAST. Besoek op 12 Februarie 2022.
  21. ↑ Calore, Michael (28 September 2009). "Sept. 28, 1998: Internet Explorer Leaves Netscape in Its Wake". Wired. Besoek op 14 Februarie 2022.
  22. ↑ Daly, Janet (26 Januarie 2000). "World Wide Web Consortium Issues XHTML 1.0 as a Recommendation". W3C. Besoek op 8 Maart 2022.
  23. ↑ Hickson, Ian. "WHAT open mailing list announcement". whatwg.org. WHATWG. Besoek op 16 Februarie 2022.
  24. ↑ Shankland, Stephen (9 Julie 2009). "An epitaph for the Web standard, XHTML 2". CNet. Besoek op 17 Februarie 2022.
  25. ↑ "Memorandum of Understanding Between W3C and WHATWG". w3.org. W3C. Besoek op 16 Februarie 2022.


Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Wêreldwye_web&oldid=2668786"