Zum Inhalt springen

Beine-Nauroy

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
Beine-Nauroy
Wappe vun Beine-Nauroy
Beine-Nauroy (Frankreich)
Beine-Nauroy (Frankreich)
Beine-Nauroy
Beine-Nauroy
Region Grand Est
Département Marne
Arrondissement Reims
Kanton Bourgogne
Kommünàlverbànd Grand Reims
Koordinàte 49° 16′ N, 4° 13′ OKoordinate: 49° 16′ N, 4° 13′ O
Heche 103–225 m
Flech 42,68 km2
Iiwohner 992 (1. Jänner 2020)
Bevelkerungsdicht 23 Iiw./km2
Code Postal 51490
INSEE-Code
Website mairie-beine-nauroy.fr
Dialäkt: Mìlhüüserdiitsch

Beine-Nauroy LL-Q150 (fra)-Mathieu Kappler-Beine-Nauroy.wav [bɛn noʁwa] ìsch a frànzeescha Gmainda mìt 992 Iiwoohner (Schtànd: 1. Januar 2020) ìm Département Marne ìn dr Regioon Grand Est (vor 2016: Champagne-Ardenne). Sa gheert zem Arrondissement Reims un zem Kàntoon Bourgogne. D’ Iiwoohner nännt m’r Benaises LL-Q150 (fra)-Mathieu Kappler-Beinaises.wav [bɛnɛz] (fìr d’ Fràuija) un Benais LL-Q150 (fra)-Mathieu Kappler-Beinais.wav [bɛnɛ] (fìr d’ Manner).

wu dr Nàmma har ìsch

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

S’ Dorf Beine ìsch zem äärschta Mol ums Joohr 850 unter’m Nàmma Beina schrìftlig ärwäähnt worra. Dàs Wort schàmmt vum Gàllischa bag, wo „Buacha“ bediitet.[1]

S’ Dorf Nauroy ìsch woohrschiins zem äärschta Mol uff Làtiinisch àls Nucaretum ärwäähnt worra.[2] Schpeeter hàt s’ Dorf ìn da Urkunda mehrera Nàmma ghàà: Nueridum (um 850), Nocerium (ànna 1145), Noerium (ànna 1154), Nouroi odd’r Nueroi (ànna 1197), Noeroi (um 1200), Noroy (um 1382), Nourroy (ànna 1436), Naurois (ànna 1652) un schliasslig Nauroy (àb 1740).[3] Ìn da Kìrchabiacher ìsch àwwer àui noh 1382 dr Nàmma Noroy g’schrììwa gsìì. Dr Nàmma schtàmmt vum Schpeetlàtiinischa nucarius („Nussbàuim“) mìt dr Noohsìlwa -etum; ar bediitet somìt äbba „Nussbàuimwàld“.[4]

wu ’s lììgt

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Karte
s’ Gmaindagebiat vu Beine-Nauroy

Beine-Nauroy lììgt äbba zwelf Kilomeeter eeschtlig vum Schtàdtzäntrum vu Reims. Umgaa wìrd Beine-Nauroy vu da Nochbergmainda Époye ìm Norda, Selles ìm Norda un Nordoschta, Pontfaverger-Moronvilliers ìm Oschta un Nordoschta, Prosnes ìm Süüda un Süüdoschta, Val-de-Vesle ìm Süüda, Prunay ìm Wäschta un Süüdwäschta, Nogent-l’Abbesse ìm Wäschta so wia Berru ìm Wäschta.[5]

D’ Gmainda Beine ìsch ànna 1950 mìt’m Nochberdorf Nauroy füsioniart worra. S’ Dorf Nauroy ìsch ìm Äärschta Waltkriag vollschtandig zärschteert un nia wììder uffbàuija worra.[6]

wia d’ Beväälkerung äntwìckelt hàt

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
Joohr 1962 1968 1975 1982 1990 1999 2006 2012 2018
Iiwoohner 384 419 433 545 718 827 1036 1052 1003
Kwalla: Cassini un INSEE

wàs hìtt doo z’ sah ìsch

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
  • d’ romàànischa, reemisch-kàthoolischa Laurentiuskìrìch (Saint-Laurent) üss’m 12./13. Joohrhundert, wo zitter 1921 àls Histoorisch Dankmool vu nàzionààler Bediitung klàssifiziart ìsch.[7] Dr Tàuifbäcka-n-üss’m 12. Joohrhundert ìsch àls Objakt bii da Histoorischa Dankmooler vu nàzionààler Bediitung klàssifiziart,[8] un d’ Kàlkschtaischtàtüüta „Krìschtüs ìm Ràscht“ üss’m 17. Joohrhundert ìsch bii da Histoorischa Dankmooler vu regionààler Bediitung iitrajt.[9] Zallamols sìnn àui d’ Glocka-n-üss’m Joohr 1611 un d’ Glààsfanschter üss’m 16. Joohrhundert àls Histoorischa Dankmooler iitrajt gsìì; sa sìnn ìm Äärschta Waltkriag zärschteert worra.[10][11][12] Ànna 2015/16 ìsch d’ Kìrìch sàniart worra.[13]
  • d’ wiissa Schtaikàpall vor’m ehamooliga Frììdhoof z’ Nauroy. Dia Kàpall ìm Schtiil Art déco hann d’ Fàmìlia ànna 1923 loo ärrìchta fìr d’ G’schtoorwana vum Äärschta Waltkriag eehra. S’ Gebäi ìsch àm 11. Jüüli 1927 iig’wäijt worra. D’ Bàuiàrweta hann äbba 115.000 Frànka koschta — dàs ìsch äbba 116.000 Öiro mìt’m Wart vu 2012. Uff’m Gaawel ìsch a Fràui z’ sah, wo ìn’ra troschtloosa Làndschàft vor’ma Kriiz hììlt. Mehrera Joohra làng ìsch doo dr Pfàrrer vu Beine mìt Kìnder kumma ku d’ hailiga Mass àbhàlta.[14][15][16] Ìn dr Kàpall sìnn dräi Glààsfanschter, wo àn dr Kriag ärrìnera. Dia Glààsfanschter hann d’ Schialer vu Beine-Nauroy zaichent. Uff’m äärschta Fanschter ìsch s’ Dorf Nauroy vor’m Waltkriag z’ sah, mìt siinera Kìrìch un Falder, mìt’ma Kìnd un’ma Hìrt un àui mìt’m Schutzpàtroon Johànnis em Taifer. Uff’m zwaita Fanschter ìsch a Bùmbàrdiarung uff’m zärschteerta Dorf z’ sah, mìt’ma diitscha un ema frànzeescha Hälm ìn da Trìmmer. Uff’m drìtta Fanschter ìsch s’ Uffbliahja vum Dorflaawa noh-n-em Kriagsand dàrgschtällt, mìt dr Sunna un zwai Düüwa (àls Sümbool vum Frììda) un vììla Dorfkìnder, wo düan zammaschpììla. Dia Glààsfanschter sìnn àm 11. Nowamber 2016 iig’wäijt worra.[17][18] Uff da baida Sitta vum Iigàng sìnn Tààfla mìt da Nàmma vu da g’schtoorwana Soldààta z’ sah; bii dr Kàpall sìnn àui Schìlder mìt Fotos vu da Soldààta z’ sah.[19]
  • s’ Kriagerdankmool vor dr Kìrìch, fìr d’ Soldààta vum Äärschta un Zwaita Waltkriag so wia vum Indokiina-Kriag eehra. Uff’m Dankmol ìsch a Güggel (Sümbool vum frànzeescha Pàtriotischmus) z’ sah.[20][21]
  • d’ Grääwer vu da Fliager Jacques Grààf Decazes un François Lefebvre üss’m Militäärflugplàtz Saint-Dizier, wo àm 15. März 1916 z’ Nauroy dur diitscha Truppa geteedet worra sìnn. Ìn dr Kìrìch vu Beine-Nauroy sìnn zwai Fanschter glajt worra, fìr sììe eehra. Zem 100. Toodestààg vu da Fliager ìsch a ìm Dorf bsundera Zeremonii mìt zwai Jàchtflugzigger vu da frànzeescha Schtraitkräfta gsìì.[22] Fìr d’ zwai Soldààta-n-eehra sìnn nochamol àm 14. Jüüli 2020 zwai Jàchtflugzigger ìwwer’m Dorf g’flooga.[23]
  • s’ Dankmool zem Charles Péhu un zem Raymond Lerond, wo àls Kampfer ìm de Gaulle siinera Àrmee ìm Zwaita Waltkriag z’ Nauroy g’schtoorwa sìnn.
  • d’ Schtàtüüta „Schplìttermànn“ (uff Frànzeesch L’homme d’éclats) z’ Nauroy, wo-n-a frànzeescha Soldààt vum Äärschta Waltkriag zaigt. Sa ìsch mìt Grànààdaschplìtter harg’schtällt worra[24] un ìsch àm 11. Nowamber 2017 iig’wäijt worra.[25] D’ Schtàtüüta hàt dr diitscha Füüsiker Reiner Schulz zem Verain „Les Amis de Nauroy“ g’schankt, wial sii Ürgroossvàtter ànna 1917 ìm Dorf àls Soldààt ums Laawa kumma-n-ìsch.[26]
  • biim Dorf ìsch a Schtarnwàrta, wo jeeder därft b’sìchtiga.[27][28]
 Commons: Beine-Nauroy – Sammlig vo Multimediadateie

Ainzelnoohwiisa

[ändere | Quälltäxt bearbeite]
  1. Dia Informàzioon ìsch üss’m Àrtìkel Beine-Nauroy ìn dr frànzeescha Wikipedia ìwwernumma worra.
  2. Travaux de l’Académie Nationale de Reims. (französisch, bnf.fr).
  3. Auguste Longnon: Dictionnaire topographique de la Marne. (französisch, bnf.fr).
  4. Ernest Nègre: Toponymie générale de la France. Droz, Gämf 1990, S. 351 (französisch).
  5. Dia Informàzioona sìnn üss’m Àrtìkel Beine-Nauroy ìn dr hoochdiitscha Wikipedia ìwwernumma worra.
  6. Dia Informàzioon ìsch üss’m Àrtìkel Beine-Nauroy ìn dr frànzeescha Wikipedia ìwwernumma worra.
  7. Eglise ìn dr Base Mérimée vum frànzeescha Kültüürminìschterium (frànzeesch)
  8. Fonts baptismaux ìn dr Base Palissy vum frànzeescha Kültüürminìschterium (frànzeesch)
  9. statue : Christ aux liens ìn dr Base Palissy vum frànzeescha Kültüürminìschterium (frànzeesch)
  10. Cloche ìn dr Base Palissy vum frànzeescha Kültüürminìschterium (frànzeesch)
  11. verrière : Sainte Catherine ìn dr Base Palissy vum frànzeescha Kültüürminìschterium (frànzeesch)
  12. verrières : la Prédication de saint Jean-Baptiste, Saintes femmes se rendant au tombeau (Les) ìn dr Base Palissy vum frànzeescha Kültüürminìschterium (frànzeesch)
  13. La toiture de l’église de Beine-Nauroy sauvée des infiltrations. In: L’Union. 18. November 2016, abgruefen am 8. April 2024 (französisch).
  14. La chapelle de Nauroy. In: Marne 14–18. Abgruefen am 8. April 2024 (französisch).
  15. Construction mémorielle de la chapelle de Nauroy. Les Amis de Nauroy, archiviert vom Original am 8. April 2024; abgruefen am 8. April 2024 (französisch).
  16. Chapelle commémorative du village détruit de Nauroy. Främdaverkeehrsàmt Reims, abgruefen am 8. April 2024 (französisch).
  17. Aurélie Beaussart: La chapelle prend des couleurs. In: L’Union. 9. November 2016, abgruefen am 8. April 2024 (französisch).
  18. Grande Guerre : trois vitraux pour la chapelle de Nauroy, village disparu. In: L’Histoire en rafale. L’Union, 2. November 2016, abgruefen am 8. April 2024 (französisch).
  19. Jean-Pierre Petit: Monument à Beine-Nauroy (chapelle). In: Les monuments aux morts : France – Belgique – autres pays. Abgruefen am 8. April 2024 (französisch).
  20. Béatrice Keller: Monument à Beine-Nauroy. In: Les monuments aux morts : France – Belgique – autres pays. Üniwärsiteet Lille, abgruefen am 8. April 2024 (französisch).
  21. Le monument aux morts de Beine Nauroy (Marne). Reimser Schüalàkàdemii, archiviert vom Original am 8. April 2024; abgruefen am 8. April 2024 (französisch).
  22. Béatrice Keller: Beine-Nauroy : hommage du centenaire aux aviateurs. In: Front de champagne. 16. März 2016, archiviert vom Original am 20. Dezember 2018; abgruefen am 8. April 2024 (französisch).
  23. Valérie Coulet: VIDEO. On vous explique pourquoi deux Rafale ont survolé Beine-Nauroy. In: L’Union. 14. Juli 2020, abgruefen am 8. April 2024 (französisch).
  24. Une statue de poilu en éclats d’obus au village détruit de Nauroy. In: L’Union. 15. Mai 2017, abgruefen am 8. April 2024 (französisch).
  25. Beine-Nauroy (51) : la sculpture « L’Homme d’éclats » inaugurée. In: L’Union. November 2017, archiviert vom Original am 29. Mai 2022; abgruefen am 8. April 2024 (französisch).
  26. Alice Renard: Il offre une sculpture au village de Nauroy, où son aïeul est tombé en 1917. In: L’Union. 19. Oktober 2020, abgruefen am 8. April 2024 (französisch).
  27. Observatoire. Gmaindaverwàltung Beine-Nauroy, abgruefen am 8. April 2024 (französisch).
  28. L'observatoire de Beine-Nauroy. Schtàdtverwàltung Reims, abgruefen am 8. April 2024 (französisch).