Nicolas Sarkozy

Nicolas Sarkozy (2015)

Dialäkt: Mìlhüüserisch

Dr Nicolas Sarkozy (Nicolas Paul Stéphane Sarközy de Nagy-Bocsa, *28. Janner 1955 z Pàris) ìsch a frànzeescher Politiker un ìsch vu 2007 bis 2012 dr 23. Präsidant vum Frànkrìch gsìì.

Fàmìlia

Dr Nicolas Sarkozy ìsch dr Suhn vum ungàrischa Iwànderer Pál Sarközy de Nagy-Bocsa, üs àdliga Àbstàmmung, un vu dr Andrée Mallah. Vu dara Ehe hàt dr Nicolas Sarkozy zwei Briader, Guillaume (*1951) un François (*1959). Speeter hàt si Vàter noch drèi Mol ghirota un dr Nicolas Sarkozy hàt noch a Hàlbschweschter Caroline (*1967) un a Hàlbbrüeder Olivier (*1969).

Kàrriar ìn Politik

Bis 1993: Üsbìldung un politiker Ufstieg

Dr Nicolas Sarkozy hàt folgenda Diploma bikumma:

• 1973 „Baccalauréat B“, ìm kàtholischa Privatgymnasium Saint Louis de Morceau
• 1978 „Maîtrise de droit privé“ (Privàtracht), ìn dr Rachtswìssaschàft-Universität vu Paris X Nanterre
• 1979 „Diplôme d’études approfondies en sciences politiques“ (Studium ìn Politikwìssaschàft)
• 1980 CAPA: „certificat d’aptitude à la profession d’avocat“ (Erlàuibnis fer dr Àawàlt-Berüef)

Ànna 1974 ìsch’r ìn d UDR-Pàrtei gànga un ar hàt fer d Präsidantschàftwàhl dr Jacques Chaban-Delmas unterstìtzt. Ànna 1976 ìsch’r ìn d RPR-Pàrtei, wo frìsch grìnda worra gsìì ìsch, gànga.

Ànna 1977 ìsch’r ìns Gemeinrot vu Neuilly-sur-Seine kumma. Vu 1983 bis 2002 ìsch’r Maire vu dam Gmein gsìì. (’s ìsch eins vu da riichschta Gmeina ìm Frànkrìch.)

Ànna 1980 ìsch’r dr Präsidant worra vum Verein vu da Junga wo dr Jacques Chirac unterstìtzt han, ìn dr Üssìcht vu dr Präsidantschàftwàhl vu 1981. Ànd dr naachschta Präsidantschàftwàhl vu 1988 hàt dr Nicolas Sarkozy wìder dr Chirac unterstìtzt.

1993–2002: Erst Minischteràmt un Oppositionszitt

Vum 30. März 1993 bis àm 11. Mai 1995 ìsch dr Nicolas Sarkozy Hüsshàltsminischter ìn dr Regiarung vum Édouard Balladur gsìì.

Àm 13. Mai 1993 ìsch dr Sarkozy, àls Maire vu Neuilly-sur-Seine, ufgfàlla: a Geiselentnamma hàt därt ìn dr kleina Schüel sàtt gfunda; dr Geiselnehmer Érick Schmitt, aui gnannt « Human Bomb » hàt 21 kleinea Kìnder bedroht un ìsch schliaßlig vu dr Polizèi verschossa worra. Àls Leiter vu dara Operàtion ìsch dr Sarkozy dur dàs wia-n-a Held vorkumma.

Àn dr Präsidantschàftwàhl vu 1995 hàr dr Sarkozy nìt dr Pàrteichef Jacques Chirac àwer si Konkurrant dr Édouard Balladur unterstìzt. Wo dr Balladur àn dara Wàhl verlora hàt, hàt dr Sarkozy nìmma meh zu dr Regiarung gheert.

Vu 1997 bis 1999 ìsch’r ìn dr RPR-Pàrtei veràntwortlig gsìì, zerscht àls Premier Ministre, dernoh àls Präsidant vu dr Pàrtei.

2002–2007: Minischter unter em Präsidant Chirac

Àn dr Präsidantwàhlschft vu 2002 hàt dr Nicolas Sarkozy dr Jacques Chirac, wo dernoh gwunna hàt, unterstìtz.

Vum 7. Mai 2002 bis àm 30. März 2004 ìsch dr Nicolas Sarkozy Innaminischter (Leiter vu dr Polizèi) in dr Regiarung vum Jean-Pierre Raffarin gsìì.

Àm 31. März 2004 ìsch’r Minischter fer Wirtschàft, Finànz un Ìnduschtrie worra.

2007–2012: Präsidant vu dr Franzeescha Republik

Si Màndat hàt mìt’ra politischa Eräffnung gega Lìnks un Zentrum ààgfànga: ìn da Regiarunga Fillon I un Fillon II hat dr Bernard Kouchner un dr Maire vu Milhüüsa Jean-Marie Bockel, wo sallamols sozialischt gsìì sìn. A soziologischa Erräfnung hàt’s aui gaa: Politiker mìt Migrànta-Harkunft sìn Minischter oder Stààtstssekretär worra, wia d Rachida Dati (Justizminischter), d Rama Yade, d Fadela Amara.

Ànna 2008, wo d ekonomischa Krisa kumma ìsch, hàt dr Sarkozy politischa Màßnàhma gnumma fer s ekonomischa Wàchstum trotz da Schwirigkeita unterstìtza. Ar hàt zum Beispiel d Stiira ìwer d Ìwerstunda erliichtert.

Dr Sarkozy hàt, ìn Pàrtnerschàft mìt dr ditscha Bundeskànzlera Angela Merkel, dr Wìlla fer a stàrka Europäischa Union ghàà. Dia Koalition vu dr Merkel un em Sarkozy ìsch vu da Media „Merkozy“ gnannt worra.

Kurz vur da regionàla Wàhla, àm 12 Novamber 2009, hàt’r a Debàtt ìwer d nàtionàla Identität igfiahrt. Dur dàs hàt sìch sina politischa Linia zìmlig gega rachts gstellt (àlso ìn dr Rìchtung vum Front National).

Àm 19. März 2011 hàt’r sìch fer a ìnternàtionaler Militärisàtz ìn Lybia, mìt em Teilnamma vum Frànkrìch, entschlossa.

Präsidantschàftswàhl vu 2012

Dr Sarkozy ìsch wìder Kàndidàt àn dr Präsidantschàftwàhl gsìì, àwer àm 6. Mai 2012 hàt’r gega dr François Hollande verlora.

Àm 29. Novamber 2014 ìsch’r àls Leiter vu dr UMP-Pàrtei gwählt worra.

Àffara

Zu dr Kàrriar vum Nicolas Sarkozy gheera a pààr Àffara wo vìel mediatisiart worra sìn. Vìel bliiwa noch vor em Grìcht unentscheida.

• Karachi-Àffar (1995) Meegligkeit vu-n’ra illegàla Wàhlkàmpffinanziarung mìt Gald wo dr Premier Ministre Édouard Balladur bi Wàffahandler bikumma häig.
• Libya-Àffar (2005-2007) Meegligkeit vu-n’ra illegàla Wàhlkàmpffinanziarung mìt Gald vum Muammar al-Gaddafi.
• Bettencourt-Àffar (2005-2012) Meegligkeit àss d Liliane Bettencourt, a riicha Dàma, fer Wàhlkàmpffinanziarung dur Àlterschwächa üsgnutzt hat kännta sìì.
• Tapie-Àffar (2007-2008) Meegligkeit vu-n’ra Hìlf vum Sarkozy fer dr Unternehmer Bernard Tapie, ìn dr Àffar vum Tapie gega dr Bànka „Crédit Lyonnais“.
• Élysée Umfroga-Àffar (2007-2012) Zwiifel um d Büechhàndlung fer Umfroga wo d Élysée finànziart hàt un wo d Firma Publifact gmàcht hàt.
• Élysée Telefongesprach-Àffar (2013-2014) Dur Telefongesprach ìn dr Élysée sèig’s üssakumma àss dr Sarkozy geheima Noochrìchta bim Rìchter Thierry Herzog gsüecht häig. Àm 1. März 2021 ìsch dr Nicolas Sarkozy zu 3 Johr Hàft verurteilt worra, derbii 2 Johr mìt Sursis.

Privàtlawa

Dr Nicolas Sarkozy hàt drèi Mol ghirota un hàt viar Kìnder:

• dr Pierre (*1985) un dr Jean (*1986), vu sinera Ehe (1982-1996) mìt dr Marie-Dominique Culioli
• dr Louis (*1997), vu sinera Ehe (1996-2007) mìt dr Cécilia Ciganer-Albéniz
• d Giulia (*2011), vu sinera Ehe mìt dr Carla Bruni-Tedeschi (ghirota ànna 2008).

Schrìfta

• Georges Mandel, le moine de la politique. Grasset, Paris 1994, ISBN 2-246-46301-7. (frànz.)
• Libre. Robert Laffont-Fixot, Paris 2001, ISBN 2-266-13303-9. (frànz.)
• Nicolas Sarkozy u. a.: La République, les religions, l'espérance: entretiens avec Thibaud Collin et Philippe Verdin. Éd. du Cerf, Paris 2004, ISBN 2-204-07283-4. (franz.)
• Témoignage. XO éditions, Paris 2006, ISBN 2-84563-287-8. (frànz.). Anglischa Version: Testimony: France in the Twenty-First Century. Pantheon Books 2007, ISBN 0-375-42505-5. Ditscha Version: Was zu tun ist. Frankreich, Europa und die Welt im 21. Jahrhundert. C. Bertelsmann, München 2007, ISBN 978-3-570-01015-0.
• Ensemble. XO éditions, Paris 2007, ISBN 2-84563-345-9. (frànz.)

Externa Links

 Commons: Nicolas Sarkozy – Sammlig vo Multimediadateie