Bulgaria del Volga

	estáu desapaecíu
Alministración
Nome oficial	Волжская Булгария (ru)
Capital	Bolghar (es) ; Bilär (es) ; Bólgar (es)
Forma de gobiernu	monarquía
Llingües oficiales	idioma bulgáricu
Relixón oficial	islam, cristianismu ortodoxu, paganismo eslavo (es) y tengrianismo (es)
Xeografía
Coordenaes	54°58′00″N 49°02′00″E / 54.9667°N 49.0333°E
Demografía
Población	2 000 000 hab.
Economía
Moneda	Dinar y som (es)

Bulgaria del Volga, Bulgaria del Kama o Bolgar ye'l nome d'un históricu Estáu qu'esistió ente los sieglos VIII y XIII na redolada de la confluencia de los ríos Volga y Kama, dientro de lo que güei ye Rusia. Güei, les repúbliques de Tatarstan y Chuvasia son consideraes herederes de la Bulgaria del Volga en términos territoriales y étnicos.

Orixe

Les fontes de primera esquito sobre la Bulgaria del Volga son escases, por cuenta de que los mesmos rexistros bulgáricos nun sobrevivieron. La mayoría de la información vien de les fontes coetanees árabes, perses o ruses, xunto cola llograda d'escavaciones arqueolóxiques.

Piénsase que'l territoriu de la Bulgaria del Volga foi orixinalmente pobláu por xente d'ascendencia ugrofinesa. Los protobúlgaros llegaron a la zona hacia l'añu 660 empobinaos pol kan Kotrag, fíu de Kubrat. Sicasí, delles tribus protobúlgares siguieron viaxando escontra l'oeste, y tres delles incidencies establecer nel área del Danubiu, na actual República de Bulgaria, onde s'entemecieron o fueron asimilaos polos eslavos, y onde adoptaron la llingua eslava meridional y la fe cristiana ortodoxa.

La mayoría de los eruditos afirmen que los protobúlgaros (xentiliciu de les xentes de la Bulgaria del Volga, pa estremalos de la Bulgaria actual) fueron en principiu vasallos del Imperiu Jázaro. En dalgún momentu del sieglu IX empezó un procesu d'unificación de les tribus, consolidándose una estructura estatal, con capital na ciudá de Bolgar, asitiada a 160 km de l'actual ciudá de Kazán. Sicasí, la mayoría de los espertos dulden que'l primitivu Estáu bulgárico tuviera una independencia plena de los jázaros hasta qu'éstos fueron aniquilaos por Sviatoslav I de Kiev nel añu 965.

En pos de la unidá de les distintes tribus protobúlgaros, al empar que trataba de llograr un poderosu aliáu nes sos lluches contra los jázaros, el kan Almes mandó una solicitú al califa abasí Al-Muti d'homes lletraos y relixosos, trataos nel Corán y p'alzar mezquites nel so territoriu. D'esta forma, el 11 de mayu del 962 el jan recibió al unviáu de Bagdag Ahmad ibn Fadlan, proclamándose cuatro díes más tarde l'Islam como la relixón oficial del Estáu protobulgáro.

Apoxéu

Una gran parte de la población de la rexón yera d'orixe túrquico, qu'incluyía a los suares, barsiles, bilares, baranjares y parte de los burtares. Los actuales chuvasios y tártarus de Kazán baxen de los protobulgáros, magar les evidencies llingüístiques suxeren que los chuvasios representen a una etnia túrquica más antigua, que podría tar rellacionada colos hunos. El restu de la población entendía tribus tanto d'orixe finlandés como húngaru (asagel y pascatir), de les cualos paecen proceder los bisërmans y los tártaros.

El líder de la Bulgaria del Volga yera'l iltäbär o elteber, que tres la islamización recibió'l nome de sheij (xeque). Conócense dellos nomes d'ellos, como Almış (Almes), Mikail bine Cäğfär (Mikaul ibn Jafar), Mö'mim bine Äxmäd (Mumin ibn Ahmad), Mö'min bine âl-Xäsän (Mumin ibn al-Hasan), y Talib bine Äxmäd (Talib ibn Ahmad).

Controlando'l ríu Volga nel so cursu mediu, la Bulgaria del Volga controló llargamente'l comerciu ente Europa Oriental y Asia antes de les Cruzaes, que fixeron posibles nueves rutes comerciales. Bolgar, la capital, yera una ciudá próspera que andaba a la tema en tamañu y riqueza colos centros más grandes del mundu islámicu d'entós, como Córdoba, Damascu o Bagdag. Los socios comerciales de Bolgar incluyíen a los viquingos del norte (Bjarmaland), Yugra o les tribus nenets, al Imperiu Bizantín y Bagdag nel sur, y dende Europa Occidental hasta China. Otres ciudaes importantes fueron Bilär, Suar (Suwar), Qaşan (Kashan) y Cükätaw (Juketaw). Les modernes ciudaes de Kazán y Yelábuga fueron fundaes como fortaleces fronterices de la Bulgaria del Volga. Otres ciudaes son mentaes nes fontes ruses, magar nun s'alcontraron entá, como ye'l casu d'Aşlı (Oshel), Tuxçin (Tukhchin), İbrahim (Bryajímov) y Taw İ-y. Dalgunes d'elles fueron afaraes mientres la invasión mongola (1223 y 1236-1241).

Los principaos rusos allugaos al oeste fueron la única amenaza militar real mientres la esistencia de la Bulgaria del Volga, que foi afarada mientres el sieglu XI por delles incursiones ruses. Dende entós y hasta'l sieglu XIII los gobernantes de Vladímir (especialmente Andréi Bogoliubski y Vsévolod III), provecíos por defender les sos fronteres orientales, escalaron sistemáticamente les ciudaes bulgáricas fronterices. Esta presión rusa dende l'oeste motivó'l treslláu de la capital del reinu dende Bolgar a Bilär.

Ocaso

En setiembre de 1223, cerca de Samara, el kan y xeque Gabdula Chelbir ganó a una vanguardia mongola del exércitu de Gengis Kan, comandada por Uran, fíu del bagatur Subotai. En 1236 los exércitos mongoles tornaron, aprovechando les lluches internes dientro de la Bulgaria del Volga, pa someter tol país en cinco años, que dende esi momentu pasó a formar parte del ulús de Jochi (primoxénitu de Gengis), un territoriu conocíu más tarde como la Horda d'Oru. El país foi estremáu en dellos principaos, siendo cada unu d'ellos vasallu direutu de la Horda, y recibiendo pasu ente pasu mayor autonomía. Dende 1430 el Kanatu de Kazán destacó como'l más importante d'estos principaos.

Ver tamién

Referencies

Enllaces esternos