Seguridá
| Seguridá | |
|---|---|
| tipu de propiedá | |
| condición | |
 | |
 |
Seguridá[1] (del llatín securitas) cotidianamente puede referise a l'ausencia de riesgu o al enfotu en daqué o en daquién. Sicasí, el términu puede tomar diversos sentíos según l'área o campu a la que faiga referencia na seguridá. En términos xenerales, la seguridá defínese como "l'estáu de bienestar que percibe y esfruta el ser humanu".
Una definición dientro de les ciencies de la seguridá ye «Ciencia interdisciplinaria que ta encargada d'evaluar, estudiar y xestionar los riesgos que s'atopa sometíu una persona, un bien o l'ambiente». Tien d'estremase la seguridá sobre les persones (seguridá física), la seguridá sobre l'ambiente (seguridá ambiental), la seguridá n'ambiente llaboral (seguridá ya hixene), etc.
Les Ciencies de la Seguridá (como caña de les Ciencies Sociales) estudiar en distintes universidaes[2][3] en carreres de grau como de posgráu.
Conceutos básicos
[editar | editar la fonte]La seguridá consiste en faer que'l riesgu amenorgar a niveles aceptables, por cuenta de que'l riesgu ye inherente a cualquier actividá y nunca puede ser esaniciáu.
La seguridá como necesidá básica
[editar | editar la fonte]Según la pirámide de Maslow, la seguridá nel ser humanu ocupa'l segundu nivel dientro de les necesidaes de déficit. Según la teoría de les necesidaes de Bronisław Malinowski, la seguridá ye una de los siete necesidaes básiques a satisfaer pol ser humanu.
Son munches les organizaciones que trabayen pa llograr la seguridá, como la ONX.
Definición llegal
[editar | editar la fonte]En dellos países la llexislación encargar de definir el términu seguridá. Por casu na Arxentina, amás de tar nomada nel artículu 42 de la Constitución Nacional referente a la seguridá en rellación al consumu, na Llei de Seguridá Interior nel so artículu 2 utiliza la siguiente definición:
Situación de fechu basada nel derechu na cual atópense abellugaes la llibertá, la vida y el patrimoniu de los habitantes, los sos derechos y garantíes y la plena vixencia de les instituciones del sistema representativu, republicanu y federal qu'establez la Constitución Nacional.[4]
Rellación con otres disciplines
[editar | editar la fonte]La Seguridá atópase enmarcada dientro de les Ciencies Sociales yá que «implica'l desenvolvimientu de conductes sociales venceyaes cola proteición de les persones, los sos bienes, los sos derechos»,[5] dende esta perspeutiva tamién s'entiende una ciencia tresversal a distintes disciplines yá que entiende conocencies tantu de derechu como de criminalística, criminoloxía, investigación científica del delitu[6] (ente otres árees de conocencia) enfocáu escontra la proteición.
L'enfoque que busca la seguridá ye'l de la xestión de riesgos (principalmente enfocáu escontra la prevención), distintu a por casu el derechu'l cual ye l'orde normativu de la conducta humana en sociedá. Esta comparancia nun ye menor, yá que ye frecuente'l tracamundiu onde profesionales del derechu (abogaos, xueces, fiscales) tomen atribuciones que son mesmes de les Ciencies de la Seguridá xenerando la diagramación de polítiques públiques ensin tener en cuenta cuestiones como l'analís de riesgu o la conocencia empírica de los profesionales en Seguridá. Esto, sicasí, ye daqué consideráu por distinta normatives onde en determinaos países esíxese un títulu habilitante pa cumplir xeres de seguridá.[7][8]
Tiempos de la seguridá y la so rellación col riesgu
[editar | editar la fonte]La seguridá busca principalmente la xestión del riesgu, esto significa como actuar ante'l mesmu. Esisten distintes aiciones que pueden tomase, pero ye importante realizar siempres un analís de riesgu pa poder planiar la seguridá.
El riesgu puédese: aceptar, prevenir, tresferir o apangar. Cada determinación ta enfocada nel momentu d'aición sobre la xestión del mesmu.
Nun son aiciones escluyentes pudiendo, en distintos graos, tomase caúna d'estes midíes.
Tipos de seguridá
[editar | editar la fonte]Esisten dellos tipos de seguridá, dientro de los cualos destaquen los siguientes:
- bioseguridad.
- seguridá ciudadana.
- seguridá humana.
- seguridá informática.
- seguridá xurídica.
- seguridá llaboral.
- seguridá social.
- seguridá vial.
- seguridá bancaria.
- seguridá privada.
- seguridá de la información.
Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ Esti términu apaez nel Diccionariu de l'Academia de la Llingua Asturiana. Ver: seguridá
- ↑ Resolvimientu ministerial 433/1995, Algames del Títulu "Llicenciáu en Seguridá" (Institutu Universitariu de la Polícia Federal Arxentina)
- ↑ Resolvimientu ministerial 963/2005, Algames del Títulu "Llicenciáu en Seguridá (Ciclu de Llicenciatura)" (Universidá de Morón)
- ↑ Llei de Seguridá Interior - Llei nᵘ 24.059
- ↑ En redol a la Seguridá como Ciencia, Prof. Dr. Adalberto C. Agozino
- ↑ Institutu Nacional de l'Alministración Pública (SGP), Arxentina
- ↑ Decreto 1002/99, Servicios de Seguridá Privada y Custodia, República Arxentina.
- ↑ Midíes Mínimes de Seguridá n'Entidaes Financieres, Bancu Central de la República Arxentina, responsable de la seguridá de la entidá (6.8)
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre seguridá.
