Koreya dili — koreyalıların dili və Koreya yarımadasında yerləşən hər iki dövlətin, yəni Koreya Xalq Demokratik Respublikasının və Koreya Respublikasının rəsmi dövlət dilidir.
Bəzi mənbələrdə Altay dillərilə, digər mənbələrdə isə tunqus-mancuriya dilləri ilə genetik qohumluğu fərz edilir. Koreya dili tərkibcə altı dialektə bölünür: şimal-şərqi, şimal-qərbi, mərkəzi, cənub-şərqi, şərq-qərbi və, nəhayət, Çedcudo adasında işlənən dialekt.
Tarixən yazısı 1446-cı ildən bu yana məlumdur. Çin yazı sisteminə əsaslanan Han qul-yazısıdır. Koreya dilinin fonoloji sistemi 40 fonemdən ibarətdir. Bunlardan 19-u samit, 21-i isə sait fonemlərdir. Koreya dili nominativ quruluşlu aqqlütinativ dillərdən hesab olunur.
(Davamı...)
Koreya İmperiyası — Coson sülaləsinin idarə etdiyi Koreya(1392-1897) diplomatik səbəbdən Cosonun Kral tərəfindən Çindən asılı olmayaraq idarə olunduğuna görə, Tzin sülaləsindəki Çinin (1636-1912) bir müştəri səltənəti idi. XIX əsrin sonlarında Koreyanı təsir dairəsinə almaq uğrunda Koreya Tzin və Yaponiya arasındakı münaqişə zonasına çevrildi. Birinci Çin-Yapon müharibəsi Coson dövlətinin münaqişə döyüşlərinin özünün Koreya torpağında və ətraf dənizlərdə aparıldığı üçün xarici müdaxilələrə qarşı saxladığı hər hansı bir gücün sürətlə azalmasına gətirdi. Silinən və zəif Tzin sülaləsi üzərində yeni bir üstünlük qazanması ilə Yaponiya nümayəndələri Şimonoseki müqaviləsini Tzin ilə müzakirə etdi. Müqaviləni imzalamaqla, Rusiyanın cənub genişlənməsinin qarşısını almaq üçün hazırlanmış bir addım, Yaponiya Lyaodun yarımadasını Tzindən almaq və daha da önəmlisi Koreya üzərində nəzarət etmək üçün yarışdı. Ancaq Rusiya bu razılaşmanı Çinin şimal-şərqindəki maraqlarına qarşı bir hərəkət kimi tanıdı və nəticədə Fransa və Almaniyanı Lyaoudun yarımadasının Tzinə qaytarılması lazım olduğunu söylədi.
Məqaləni oxu...
Əvvəlki məqalələr: … …
Müharibə
Koreya Müharibəsi (1950-1953) – Şimali və Cənubi Koreya dövlətləri arasında 1950-ci il iyunun 25-dən 1953-cü il iyulun 27-ə qədər davam etmiş hərbi münaqişə (əslində müharibənin bitməsi hələ də rəsmən elan olunmayıb). Bəzən bu konfliktə Soyuq müharibə dövründə ABŞ və onun müttəfiqləri ilə ÇXR və SSRİ qüvvələri arasında baş vermiş gizli müharibə kimi baxılır. Şimal koalisiyasının tərkibinə Şimali Koreya və onun hərbi qüvvələri, Çin ordusu (amma rəsmən hesab edilir ki, ÇXR konfliktdə iştirak etməmişdir, Çinin nizami ordusu formal olaraq «Çin Xalq Könüllüləri» adlanan birləşmə hesab olunmuşdur) daxil idi. SSRİ rəsmən müharibədə iştirak etməsə də Şimal koalisiyasının maliyələşdirilməsinin və Çin ordusunun təchizatının böyük hissəsini öz üzərinə götürmüşdür. Çoxsaylı sovet hərbi məsləhətçi və mütəxəssisləri müharibənin başlanmasına qədər Şimali Koreyadan çıxarılmış, amma müharibə dövründə SİTA-nın müxbiri adı ilə geri göndərilmişdilər. Cənub koalisiyasınında isə Cənubi Koreya, ABŞ, Böyük Britaniya, həmçinin BMT Sülhməramlı Qüvvələri tərkibində bir sıra başqa ölkələr iştirak etmişdilər.
Məqaləni oxu...
Əvvəlki məqalələr: … …
Yazıçı
Pak Kyon Cni (kor.박경리) - Cənubi Koreyalı roman müəllifi, yazıçı.Cənubi Gyeonqsanq əyalətinin Tonqyeonq şəhərində anadan olub, daha sonra Voncu Ganqvon əyalətində yaşayıb. Pak, 1955-ci ildə Gyesan (kor.계산, Hesablamalar) ilə ədəbi debüt etdi. Bununla birlikdə, 16 cildlik Toji (kor.토지, Torpaq) hekayəsi, Koreyanın 19 və 20-ci əsrlərdəki fırtınalı tarixinə yazılmış bir dastan dastanı ilə ən məşhurdur. Daha sonra əsər bir filmə, bir televiziya serialına və bir operaya uyğunlaşdırıldı.
Pak Kyon Cni 5 may 2008-ci ildə 81 yaşında ağciyər xərçəngindən öldü və bir çox ədəbiyyat adamı onu ədəbi əsərlərinə və bir yazıçı kimi həyatına bələdçi kimi xatırladılar.Cənubi Koreyanın incəsənətini təbliğ etdiyi üçün Cənubi Koreyanın yeni yaradılan Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən ölümündən sonra ölkənin ən yüksək medalı ilə təltif edilmişdir.
Məqaləni oxu...
Əvvəlki məqalələr: … …
Bilirsinizmi ki...
Koreya dilində “alma” və “bağışla, üzr istəyirəm” sözlərinin tələffüzü eyni olduğu üçün, səhv etdiyin birinə alma vermək, üzr istəmək mənasına gəlir. Buna görə 24 Oktyabr “Milli Alma Günü”dür. Keçmişdə edilən səhvlərə görə ailə, sevgili və dostlara alma verilir.
Koreyalılar imtahanlardan əvvəl saçın yuyulmasının öyrənilən bütün məlumatları öldürdüyünü düşünür.
Koreyada bir adamın adını qırmızı rəngli və ya qırmızı mürəkkəbli qələmlə yazmaq yaxşı qarşılanmır. Belə bir batil inanc varki, əgər yazılarsa, bu həmin insanın başına pis bir hadisə gələcəyinə və ya öləcəyinə işarədir.
Seul Koreya dilində paytaxt deməkdir.
Qərb ölkələrindəki 13 rəqəmi kimi Cənubi Koreyada da 4 rəqəmi uğursuz qəbul edilir.
Dünya sağlamlıq təşkilatının verdiyi məlumata görə , Cənubi Koreya intihar hadisələrinin sayına görə , Yaponiyadan sonra ikinci yerdədir
Tarixi abidə
Çanqdeokqunq Sarayı və ya bilinən Seonq, Cənubi Koreyanın Conqno-qu şəhərindəki böyük bir park daxilində qurulub. Coson sülaləsinin padşahları tərəfindən inşa edilən "Beş Böyük Saray" dan biridir (1392-1897). Qyeonqbok Sarayından şərqdə olduğu üçün "Şərq Sarayı" kimi də adlandırılır.
Saray, bir çox Coson şahzadələrinin ən çox bəyənilən sarayı idi və Koreyanın Üç Krallığı dövrünə aid daha çox müasir Qeyonbokqunqa daxil edilməmiş bir çox elementi saxlamışdır. Belə ünsürlərdən biri də Çanqdeokqunq binalarının özlərinə tətbiq etmək əvəzinə ərazinin təbii topoqrafiyası ilə qarışmasıdır. Seuldakı digər beş Böyük Saraylar kimi, Yaponiyanın Koreyanı işğalı zamanı (1910-1945) çox ciddi şəkildə zədələnmişdi.Hal hazırda işğaldan sonra ən az zədə almış saray olaraq Seulun milli simvollarından biridir.
Məqaləni oxu...
Əvvəlki məqalələr: … …
Seçilmiş şəkil
Prezident
Li Sın Man (kor.이승만) —Koreya Respublikasının Müvəqqəti Hökumətinin ilk başçısı, eyni zamanda Koreya Respublikasının (Cənubi Koreya) ilk prezidenti. 1948-ci ilin avqustundan 1960-cı ilin aprelinə qədər üç dəfə prezidentlik müddəti Koreyanın Cənubi, Amerikan və Şimal, Sovet tərəfdarı, Koreya müharibəsi və Koreya yarımadasında sonrakı gərginliyin artması fonunda keçdi. Li Sın Man sərt antikommunist və avtoritar hökmdar olmuşdur, seçki nəticələrinin saxtalaşdırılması səbəb olduğu kütləvi etirazlardan sonra hakimiyyəti sona çatdı. 1949-cu ildə Koreya dövlətinin yaradılmasına görə "Xidmətə görə" ordeni və "Muonqva" Böyük Ordeninə layiq görülüb.
Məqaləni oxu...
Əvvəlki məqalələr: … …
Tarixi şəxsiyyət
Pak Çon Xi (kor.박정) — Koreya Respublikasının hərbi və dövlət xadimi, 1962-1979-cu illərdə ölkə prezidenti. Onun dövründə rəqibi Şimali Koreyanın iqtisadiyyatını keçməyə imkan verən iqtisadi islahatlar ("Koreya iqtisadi möcüzəsi") həyata keçirilmişdir. 26 oktyabr 1979-cu ildə sui-qəsd cəhdində öldürülmüşdür.Qızı Pak Kın He Cənubi Koreyanın keçmiş prezidenti olub.Keçmiş prezident Seul milli qəbiristanlığında dəfn edilib.2 illik Mançjou-qo nun vətəndaşlığını da qəbul edib.
Məqaləni oxu...
.svg)
.jpg)
