Yesuagen

Yesuagen
Yesuagen
Qafqaz Albaniyasının VII çarı (Arşakilər)
	424 – 444
Əvvəlki	Asay
Sonrakı	II Vaçe
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi	bilinmir
Vəfat tarixi	444
Atası	Asay yaxud Satoy
Anası	III Şapurun bacısı
Həyat yoldaşı	II Yezdəgirdin bacısı
Uşaqları	II Vaçe; Xoçkorik; III Vaçaqan; Adsız bir qız
Ailəsi	Alban Arşakiləri
Dini	Alban Həvari Kilsəsi

Yesuagen (yaxud Esuagen və Asuagen) — Qafqaz Albaniyası çarı. Onun dövründə köhnə əlifbanın təkmilləşdirilməsi yolu ilə yeni Alban əlifbası yarandı. Bu barədə Moisey Kalankatlı, eləcə də V – VIII əsrlərin erməni müəllifləri Koryun, Movses Xorenli xəbər verirlər.^[3] II Yezdəgirdin bacısı ilə evlənmişdi. 444-cü ildə II Vaçe tərəfindən əvəz olundu.

Ailəsi

Moisey Kalankatlının verdiyi məlumata görə çar Yesuagenin 4 övladı olmuşdur:

II Vaçe — taxtda onu əvəz etmişdi
Xoçkorik — qeyri-qanuni oğlu idi
III Vaçaqan
Adsız bir qız — Girdman knyazı Barzabod Mehrani ilə evlənmişdi.

Yesuagenin nişanı

Yesuagenin monoqramı 1975-ci ildə fransız alim Filipp Ginyo tərəfindən yayımlanan Sasani şahlarının möhürlərinin arasında Mürtəzalı Hacıyev tərəfindən tapılmış, S.Y.Qasımova tərəfindən çar Yesuagenə aid olduğu təsdiqlənmişdir.^[4] Möhür ay ilahəsi ilə əlaqəlidir.^[5]

İstinadlar

↑ Mürtəzalı Hacıyev, Asvagenin möhrü məqaləsi
↑ ¹ ² Erməni Sovet Ensiklopediyası (erm.). / red. Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
↑ Moisey Kalankatlı. Alban ölkəsinin tarixi, VI
↑ Intailles sasanides de la collection Pirousan Monumentum H.S. Nyberg III. Teheran — Liege, 1975, p.17, pl. I, fig. 22
↑ S.Y.Qasımova — Le sceau du Catolicos d`Albanie et du Balasagan Studia Iranica. T. 20, fasc. 1, 1992, p.31–32

[1] Mürtəzalı Hacıyev, Asvagenin möhrü məqaləsi

[_e1797589a7129eb7-2] ¹ ² Erməni Sovet Ensiklopediyası (erm.). / red. Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.

[3] Moisey Kalankatlı. Alban ölkəsinin tarixi, VI

[4] Intailles sasanides de la collection Pirousan Monumentum H.S. Nyberg III. Teheran — Liege, 1975, p.17, pl. I, fig. 22

[5] S.Y.Qasımova — Le sceau du Catolicos d`Albanie et du Balasagan Studia Iranica. T. 20, fasc. 1, 1992, p.31–32

[2]

[1]

[3]

[4]

[5]

Qafqaz Albaniyası hökmdarları
İlk hökmdarlar	Arran • Arran və I Vaçaqan arasında 34 hökmdar • Oroys • Zober • Polimiya • Satinikin atası • Datianın sələfi • Datian
Alban Arşakiləri	Sanatruk² • I Vaçaqan • I Vaçe • Urnayr (313-371) • II Vaçaqan (371-?) • Mirhavan • Satoy • Asay • Yesuagen (432-444) • II Vaçe (444-463) • III Vaçaqan (487-510)
Sasanilərin mərzbanları	I Varsken (470-482) • Piran Güşnəsp^en (533/534-542) • Ərvənd Güşnəsp^en (540-541, 545 — 540-cı illərin sonu) • II Xosrov (580-ci illər) • Qayşak (626-?) • Sema Vişnasp (?-629)
Mehranilər	Varaz Qriqor (628-642) • Cavanşir (642-681) • I Varaz Trdat (681-694) • Sparama¹ (694-699) • Şeroyə¹ (699-704) • I Varaz Trdat (704-705)
İddiaçılar	Ziebel
Əyalət hakimləri²	II Vardan (705-711) • Narse (711-740) • I Qagik (740-770) • I Stepanos (770-800) • II Varaz Trdat (800-812) • Səhl ibn Sumbat (822-854) • Hovannes/Müaviyə ibn Səhl (838/839-854) • Atrnerseh (?-870) • II Varaz Trdatın qızı Sparma¹ (854-?) • Qriqor Hammam (893-897) • II Atrnerseh (906-944) • İşxan Əbu Əbdülmalik (1044-1110) • Böyük Kvirike (1032-1038)
¹hökmdarın yoxluğunda ²titullar formal xarakter daşıyır, həqiqi hakimiyyət deyil və ya müəyyən tarixi mənbələrdə Albaniya çarı adlandırılır

Yesuagen

Ailəsi

Yesuagenin nişanı

İstinadlar

Naviqasiya menyusu

Axtar