Yol (film, 1954)

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Bu adın digər istifadə formaları üçün bax: Yol (dəqiqləşdirmə).
Yol
it. La strada
Janr dram filmi[1]
Rejissor
Prodüserlər
Ssenari müəllifləri
Baş rollarda
Bəstəkar
Distribütor Paramount Pictures, Netflix
İlk baxış tarixi 1954, 6 sentyabr 1954[4], 23 sentyabr 1954[4]
Müddət 104 dəq.
Ölkə
Dil italyan dili
Rəng rəngli, ağ-qara[d]
Çəkiliş yeri Abruttso
IMDb ID0047528
Mükafatları Ən yaxşı xarici dildə filmə görə "Oskar" mükafatı
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

"Yol" (it. La Strada) — rejissor Federiko Fellininin filmi.

Məzmun

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Federiko Fellini özünün dünya şöhrətli "Yol" filmini 1954-cü ildə çəkmişdir. Bu filmdə Fellini neorealizmin ənənələrindən tam uzaqlaşmasa da, artıq "Yol" filmi kinoda neorealizmin süqutundan xəbər verirdi. Filmin qəhrəmanları səfil, kasıb, avara sirkçilər idi. Fellini filmində əbədi xeyir və şər, ağıl və güc kimi yeni məhfumları açıqlayaraq italyanlara qədim Komedi Del Arte teatrının komik maskalarını xatırlatdı. Filmdə şər xeyirə qalib gəlir və nəhəng, qəddar, küt Zampano (Entoni Kuinn) zəif, köməksiz Censamina (Cülyetta Mazina) ilə kobud davranır. Fellini filmində bir-birinə əks, tənhalığı mütləq və aydın olan varlıqları seçmişdir. Tamaşaçı film boyu onların birləşməsinə ümid edir. Əsasən də o vaxt ki, Censamina kilsədə Zampanoya onun və özünü taleyi haqqında şikayət edir. Lakin Zampano intim dəqiqələrdə belə onun zəif, ümidsiz hisslərinə qarşı çıxır və heyvancasına onun güclə yaranmış hisslərini rədd edir. Üçünçü personaj olan Mattonun (Ricerd Beyzhard) filmə daxil edilməsi Zampano və Censamina arasındakı uçurumu dərinləşdirmək rolu oynayırdı. Nəticədə cevik və həyatsevər olan Matto Zampanonu ələ salır. O, həmişə gülür. Bəlkə də ona görə ki, o özünün yaxın ölümünü qabaqcadan görürdü. Matto ölənəcən Censaminanın Zampanodan ayrılmasını istəyirdi. Filmdə Matto obrazı tənhalığın tutqun rənglərini daha da tutqunlaşdırır. Buna davam gətirməyən Zampano həssas və məntiqli kəndirbaz Mattonu öldürür. Lakin dəhşətdən və əzabdan ağlını itirmiş Censamina Zampanonu tərk edib gedəndə və özündən sonra özünün qəmli mahnısını qoyanda Zampanoda tədricən o qədər də aydın olmayan həyəcanlı və xeyirxahlığa meyilli insani hisslər oyanır. Filmin son epizodunda Zampano dəniz kənarında uzanıb yaralanmış vəhşi heyvan kimi zarıyır.

Bu film üzərində həvəslə işləyən Felliniyə elə gəlirdi ki, o dünyanı hamıya sevdirə və öz dayaq nöqtəsini tapa biləcəkdir. Fellinin dayaq nöqtəsi ən adi insan "məni"dir.

Bu film haqda Fellini belə deyirdi: "Bu film həyatımın ən vacib mərhələsi, bəlkə də sonudur. Mənim mənəvi maraqlarımın və estetik tələblərimin ifadəsidir".

Fellini "Yol" filmində insanları haqq, yaxşılıq, sevgi yoluna göndərmək istəyirdi. O, bu filmdə hər bir insan qarşısında müəyyən məsələlər qoyur: özünüdərketmə, özünüinkişafetmə, başqa insanlarla yaxınlaşma, humanist olma, tənhalığı rametmə və s.

Fellinin bu filmində oynadığı Censamina obrazı Cülyetta Maziniyə Oskar mükafatı qazandırsa da, o bu rolunu özününkü hesab etmirdi. Doğrudur, Fellini sonrakı, məsələn, "Fırıldaqçılar" (1955), "Kabiriya gecələri" (1957) filmlərində yenə də realist səpkili süjetlərə müraciət edib. Lakin fırıldaqçıların müxtəlif fırıldaq əməllərindən və həyat nəticələrindən faciəvi cəza almalarından, hamıya etibar edən Kabiriyanın yazıqlığı və xeyirxahlığında Fellini təkcə həyatın sosial qanuna uyğunluğunu deyil, həmçinin əzəldən xeyrin və şərin mübarizəsində xristian möhfümatı axtarırdı.

Film haqqında

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  • Federiko Fellini bu filmin ssenarisini hələ 1949-cu ildə yazmışdı. Lakin çəkilişləri faktiki olaraq yalnız 1953-cü ilin sonlarında reallaşdıra bilmişdi.[5]
  • Film neorealizm janrında çəkilmişdir.[6]
  • Filmə görə italyan kinotənqidçiləri Fellinini neorealizmdən universalizmə keçərək simvolik pritça çəkdiyi üçün tənqid etmişdilər.[7]

Mükafatlar və nominasiyalar

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Mükafatlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]

1957-ci ilin "Oskar" mükafatı:

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Xarici dildə ən yaxşı filmə görə – Dino de Laurentis, Karlo Ponti

1954-cü ilin Venesiya kinofestivalının mükafatı:

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Gümüş Şir – Federiko Fellini

Nominasiyalar

[redaktə | mənbəni redaktə et]

1957-ci ilin "Oskar" mükafatı:

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Ən yaxşı ssenariya görə – Federiko Fellini, Tullio Pinelli

1956-cı ilin "BAFTA" mükafatı:

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Ən yaxşı film
Ən yaxşı xarici aktrisa – Cülyetta Mazina

1954-cü ilin Venesiya kinofestivalının mükafatı:

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Qızıl Şir – Federiko Fellini

Filmin heyəti

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Film üzərində işləyənlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Ssenari müəllifləri: Federiko Fellini, Tullio Pinelli, Ennio Flayano
Rejissor: Federiko Fellini
Operator: Otello Martelli
Bəstəkar: Nino Rota
Prodüser: Dino de Laurentis, Karlo Ponti

Rollarda

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Entoni Kuinn – Dzampano
Cülyetta Mazina – Celsomina
Riçard Beyshart – Matto
Aldo Silvani – Ciraffa
Marçella Rovere – Vedova
Liviya Venturini – Suorina

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 http://www.imdb.com/title/tt0047528/.
  2. ↑ 1 2 3 4 http://www.cinematografo.it/cinedatabase/film/la-strada/9622/.
  3. ↑ 1 2 http://www.imdb.com/title/tt0047528/fullcredits.
  4. ↑ 1 2 IMDb (ing.). 1990.
  5. ↑ Alpert, Hollis. Fellini: A Life. New York: Simon & Schuster, 2000. p. 91-92. ISBN 978-0-7432-1309-7
  6. ↑ Booth, Philip. "Fellini's La Strada as Transitional Film: The Road from Classical Neorealism to Poetic Realism". The Journal of Popular Culture. 44 (4). August 2011: 704–716. doi:10.1111/j.1540-5931.2011.00858.x. 30 June 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 October 2013.
  7. ↑ "Reklam çəkməyə məcbur olan dahi rejissor". 2021-10-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-05-16.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Vikianbarda Yol ilə əlaqəli mediafayllar var.

Həmçinin bax

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Yol_(film,_1954)&oldid=6692161"