Куприн Михаил Ионович
| Куприн Михаил Ионович | |
| Зат | ир-ат |
|---|---|
| Гражданлыҡ |
 СССР |
| Тыуған көнө | 31 октябрь 1919 |
| Тыуған урыны | Орёл өлкәһе |
| Вафат булған көнө | 6 август 2007 (87 йәш) |
| Вафат булған урыны | Магнитогорск, Силәбе өлкәһе, Рәсәй |
| Ерләнгән урыны | Левобережное кладбище (Магнитогорск)[d] |
| Һөнәр төрө | ғалим |
| Эш урыны | Магнитогорск дәүләт техник университеты |
| Уҡыу йорто | Мәскәү ҡорос һәм иретмәләр институты[d] |
| Ғилми дәрәжә | техник фәндәр кандидаты[d] |
| Сәйәси фирҡә ағзаһы | Советтар Союзы Коммунистар партияһы |
| Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре |
  |
Михаил Ионович (Иванович) Куприн (1919—2007) — СССР һәм Рәсәй ғалимы, техник фәндәр кандидаты, профессор.
Һалҡын баҫылған табаҡтар һәм таҫмалар етештереү технологияһы буйынса белгес. 50-нән ашыу фәнни хеҙмәт авторы, шул иҫәптән монографиялар һәм дәреслектәре, шулай уҡ бер нисә уйлап сығарыу танытмалары бар[1][2].
Биографияһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]1919 йылдың 31 октябрендә Орел өлкәһе Севский өйәҙенең Витичь ауылында тыуған.
Ижевск металлургия техникумын «Прокат етештереү» һөнәре буйынса тамамлағандан һуң, заводе № 71-се заводта (хәҙерге «Ижсталь») тимерлек цехы технологы була. 1942 йылда армияға саҡырыла, Бөйөк Ватан һуғышында[3] 1944 йылда ауыр яраланып демобилизацияланғансы ҡатнаша. 1943 йылда КПСС-ҡа ағза итеп алына.
1945йылда Мәскәү ҡорос институтына уҡырға инә һәм 1950 йылда уны (хәҙерге «МИСиС» Милли технологиялар тикшеренеү институты) «металдарҙы баҫым менән эшкәртеү» һөнәре буйынса тамамлай. Уны тамамлап, Куприн ошо уҡ институттың аспирантураһына уҡырға инә, ғилми етәксеһе — СССР Фәндәр академияһының ағза-корреспонденты Игорь Михайлович Павлов. 1953 йылда ошо уҡ институтта кандидатлыҡ диссертацияһы яҡлай.[4] 1973 йылда уға профессор ғалим исеме бирелә. 1953—1989 йылдарҙа Магнитогорск тау-металлургия институтында (МТМИ, хәҙер Магнитогорск дәүләт техник университеты) эшләй, прокат кафедраһына 1968 йылда нигеҙ һалыусыларҙың береһе була.[5] МТМИ-нда эштәрен тамамлап, хаҡлы ялға сыға.
Фәнни-практик эшмәкәрлеге һалҡын ысул менән прокатлауҙың сифатын күтәреүгә йүнәлтеү була. Кварто стандарында баҫма күсәрҙәр араһы формаһын кәйләү ысулдарын уйлап табa, шул уҡ стандарҙа һыҙат профилен көйәләү ысулы, күсәрҙәрҙе йылытыу ысулдарын уйлап таба. Ул Силәбе өлкәһе заводтарында ғилми-тикшеренеү эштәрен алып бара, күп тапҡырҙар СССР-ҙын Ҡара металлургия министрлығы тарафынан прокат мәсьәләләрен башҡарыуға йәлеп ителә. М. И Куприн етәкселегендә бер нисә кандидатлыҡ диссертацияһы яҡлана.[5]
Магнитогорскиҙа 2007 йылдың 6 авгусында вафат була. Ҡаланың Һул яҡ яр буйы зыяраты нда ҡатыны Маргарита Сергеевна менән йәнәш ерләнгән (1926—1997).[6]
Ҡыҙыл йондоҙ ордены менән бүләкләнгән, шулай уҡ «Батырлыҡ өсөн», «1941-1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында Германияны еңеү өсөн», «Фиҙәкәр хеҙмәт өсөн» миҙалдары менән бүләкләнгән.
Иҫкәрмә
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ Изобретатель КУПРИН МИХАИЛ ИВАНОВИЧ
- ↑ Патенты автора КУПРИН МИХАИЛ ИОНОВИЧ
- ↑ Куприн Михаил Ионович 2019 йыл 27 ноябрь архивланған.
- ↑ Автореферат диссертации работы на соискание ученой степени кандидата технических наук
- ↑ 5,0 5,1 История кафедры технологий обработки материалов
- ↑ Куприн Михаил Ионович
Һылтанмалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- 31 октябрҙә тыуғандар
- 1919 йылда тыуғандар
- Орёл өлкәһендә тыуғандар
- 6 августа вафат булғандар
- 2007 йылда вафат булғандар
- Магнитогорскиҙа вафат булғандар
- Рәсәйҙә ерләнгәндәр
- МИСиС-ты тамамлаусылар
- Ҡыҙыл Йондоҙ ордены кавалерҙары
- «1941—1945 йылдарҙағы Бөйөк Ватан һуғышында Германияны еңгән өсөн» миҙалы менән бүләкләнеүселәр
- КПСС ағзалары
- Дәреслектәр авторҙары
- Техник фәндәр кандидаттары
- Бөйөк Ватан һуғышында ҡатнашыусылар
- «Хеҙмәт батырлығы өсөн» миҙалы менән наградланыусылар
- «Батырлыҡ өсөн» миҙалы менән бүләкләнгәндәр
- Алфавит буйынса шәхестәр
- Магнитогорск тау-металлургия институты уҡытыусылары