Футбол буйынса Финляндия йыйылма командаһы

	Финляндия
Ҡушаматы	Филины (фин. Huuhkajat)
Конфедерация	УЕФА
Федерация	Финляндия футбол ассоциацияһы
Баш тренер	Маркку Канерва
Капитан	Лукаш Градецки
Уйналған; уйындар	Яри Литманен (137)
Иң яҡшы бомбардир	Теэму Пукки (39)
Өй стадионы	«Олимпийский»
Иң юғары	33 (март 2007)
Түбән	110 (июль—август 2017)
ФИФА коды	FIN
Форма
Беренсе уйын
	Финляндия 2:5 Швеция ; (Гельсингфорс, Великое княжество Финляндское, Российская империя; 22 октябрь 1911)
Иң ҙур еңеү
	Финляндия 10:2 Эстония ; (Хельсинки, Финляндия; 11 август 1922); Финляндия 8:0 Сан-Марино ; (Хельсинки, Финляндия; 17 ноябрь 2010)
Иң ҙур еңелеү
	Германия 13:0 Финляндия ; (Лейпциг, Германия; 1 сентябрь 1940)
Һуңғы уйын
Ҡатнашыу	1 (беренсе тапҡыр )
Һөҙөмтәләр	Төркөм этабы (2020)
	Шаблон: просмотр • обсуждение • править

Футбол буйынса Финляндия йыйылма командаһы (фин. Suomen jalkapallomaajoukkue, швед. Finlands herrlandslag i fotboll) — футбол буйынса халыҡ-ара матчтарҙа Финляндия исеменән сығыш яһаусы йыйылма команда. Финляндия футбол ассоциацияһы идара итә (фин. Suomen Palloliitto ry (SPL), швед. Finlands Bollförbund rf (FBF)).

2023 йылдың 26 октябренә ҡарата йыйылма ФИФА рейтингында 62-се урынды биләй^[2].

Финляндия йыйылма командаһы бер тапҡыр ҙа донъя чемпионатына үтә алмай. Ул ҡатнашҡан беренсе халыҡ-ара турнир — 2020 йылғы Европа чемпионаты.

Тарихы

Финляндия футбол союзы 1907 йылда ойошторола. Ул ФИФА-ға 1908 йылда инә (ул ваҡытта Финляндия Рәсәй империяһы составында була). Финляндияла футбол ҡышҡы спорт төрҙәре, еңел атлетика һәм автораллиҙан һәр саҡ артта килә. 1970-се йылдарға тиклем финдарҙың футбол менән бәйләнеше башлыса төньяҡ күршеләренә ҡаршы иптәштәрсә матчтар менән сикләнә. Донъя кубогы һәм Европа кубогы квалификацияһында даими ҡатнашһалар ҙа, йыйылма команда әллә ни алға үҫешмәй. Әммә 1980 һәм 2008 йылдарҙа Финляндия Европа чемпионаты финалына сығыуға яҡын була.

1998 йылғы донъя чемпионатына һайлап алыу турнирында команда төркөмдән сығыу һәм финал уйындарына эләгеүгә иң яҡын була. Бының өсөн 1997 йылдың 11 октябрендә һайлап алыу турнирының һуңғы турында Венгрия йыйылмаһы командаһын үҙ майҙанындағы уйында еңергә кәрәк була, әммә матч тигеҙ иҫәп менән тамамлана.

2019 йылдың 15 ноябрендә Лихтенштейнға ҡаршы матч фин футболы тарихында боролош мәле. Уйында 3-0 иҫәбе менән еңеп, Финляндия үҙ тарихында беренсе тапҡыр футбол буйынса Европа чемпионатының финал өлөшөнә квалификациялана^[3]. 2021 йылдың 12 июнендә 2020 йылғы Европа чемпионатында һөжүмсе Йоэль Похьянпало Данияға ҡаршы уйында еңеү голын индерә (1-0). Был Европа һәм донъя чемпионаттарында Финляндия йыйылмаһы тарихында тәүге гол^[4].

Уйындар һаны буйынса команда лидеры — Яри Литманен (137 матч), ә индергән туп һаны буйынса — Теэму Пукки (39 туп).

Рәсми турнирҙарҙа сығыш яһау статистикаһы

Донъя чемпионаты

Финал турнирҙары										Һайлап алыу турнирҙары
Йыл	Һөҙөмтә	Урын	И	В	Н	П	ГЗ	ГП	Составтар	Урын	И	В	Н	П	ГЗ	ГП
1930	Ҡатнашмай									Ҡатнашмай
1934	Ҡатнашмай									Ҡатнашмай
1938	Квалификациянан үтә алмай									4/4	3	0	0	3	0	7
1950	Команда квалификация осоронда уйындарҙан сыға									3/3* *	3	0	1	2	2	12
1954	Квалификациянан үтә алмай									3/3	4	0	2	2	7	13
1958										3/3	4	0	0	4	2	19
1962										3/3	4	0	0	4	3	12
1966										4/4	6	1	0	5	5	20
1970										4/4	6	1	0	5	6	28
1974										3/4	6	1	1	4	3	21
1978										3/4	6	2	0	4	11	16
1982										5/5	8	1	0	7	4	27
1986										4/5	8	3	2	3	7	12
1990										3/4	6	1	1	4	4	16
1994										5/6	10	2	1	7	9	18
1998										3/5	8	3	2	3	11	12
2002										3/5	8	3	3	2	12	7
2006										4/7	12	5	1	6	21	19
2010										3/6	10	5	3	2	14	14
2014										3/5	8	2	3	3	5	9
2018										5/6	10	2	3	5	9	13
2022										3/5	8	3	2	3	10	10
2026										—
Бөтәһе	Иң яҡшы һөҙөмтә: —	Ҡатнашыу: 0/22							—	Бөтәһе	138	35	25	78	145	305

* * — 1949 йылдың 2 октябрендә Мальмёла Швеция Финляндияны 8:1 иҫәбе менән еңә^[5]^[6]^[7]^[8]^[9], һәм ФИФА уйынды «иптәштәрсә матч» тип классификациялай^[10]^[11], шул уҡ ваҡытта ҡайһы бер сығанаҡтар матчты Төньяҡ Европа чемпионаты уйындары исемлегенә индерә^[12]^[13]. Әммә ФИФА сайтында был матч матчтар исемлегенә лә, төркөм иҫәбенә лә индерелмәй^[14]. RSSF сайтында был матч «Швеция В командаһы менән уйнаны» тип күрһәтелә һәм төркөм таблицаһында күрһәтелмәй^[15]. Финляндия һайлап алыу турнирҙарында ҡатнашыуҙан баш тарта.

Европа чемпионаты

Финал турнирҙары										Һайлап алыу турнирҙары
Йыл	Һөҙөмтә	Урын	И	В	Н	П	ГЗ	ГП	Составтар	Урын	И	В	Н	П	ГЗ	ГП
1960	Ҡатнашмай									Ҡатнашмай
1964	Ҡатнашмай									Ҡатнашмай
1968	Квалификациянан үтә алмай									4/4	6	0	2	4	5	12
1972										4/4	6	0	1	5	1	16
1976										4/4	6	0	1	5	3	13
1980										3/4	6	2	2	2	10	15
1984										4/4	6	0	1	5	3	14
1988										4/4	6	1	1	4	4	10
1992										4/5	8	1	4	3	5	8
1996										4/6	10	5	0	5	18	18
2000										3/5	8	3	1	4	13	13
2004										4/5	8	3	1	4	9	10
2008										4/8	14	6	6	2	13	7
2012										4/6	10	3	1	6	16	16
2016										4/6	10	3	3	4	9	10
2020	Төркөм этабы	17 / 24	3	1	0	2	1	3	Состав	2/6	10	6	0	4	16	10
2024	Йыйылма команда плей-офф уйындары аша квалификация үтә									3/6*	10	6	0	4	18	10
Бөтәһе	Иң яҡшы уңыш: Төркөм этабы	Ҡатнашыу: 1/16	3	1	0	2	1	3	—	Бөтәһе	124	39	24	61	143	182

* — Йыйылма команда плей-офф уйындары аша квалификация үтә.

УЕФА-ның Милләттәр лигаһы

УЕФА-ның Милләттәр лигаһы
Сезон	Лига	Төркөм	Урын	И	В	Н	П	ГЗ	ГП	П/П	ОР
2018/19	C	2	1	6	4	0	2	5	3	Ҡалып:Rise	28
2020/21	B	4	2	6	4	0	2	7	5	=	21
2022/23	B	3	2	6	2	2	2	8	6	=	21
2024/25	B	Ҡатнаша
Бөтәһе				18	10	2	6	20	14	21

Олимпия уйындары

Олимпия уйындары
Год	Результат	Место	И	В	Н	П	ГЗ	ГП	Состав
Как Бөйөк Финляндия кенәзлеге
1896	Футбол турниры үткәрелмәй
1900	Ҡатнашмай
1904
1908
1912	3-сө урын өсөн матч	4 / 11	4	2	0	2	5	16	Состав
1917 йылдың 4 декабрендә Финляндия бойондороҡһоҙлоҡ иғлан итә
1920	Ҡатнашмай
1924
1928
1932	Футбол турниры үткәрелмәй
1936	1/8 финал	14 / 16	1	0	0	1	3	7	Состав
1948	Ҡатнашмай
1952	1/8 финал	9 / 25	1	0	0	1	3	4	Состав
1956	Ҡатнашмай
1960	Квалификацияланмай
1964
1968
1972
1976
1980	Төркөм этабы	9 / 16	3	1	1	1	3	2	Состав
1984	Квалификацияланмай
1988	Квалификацияланмай
1992
Бөтәһе	Иң яҡшы һөҙөмтә: 3-сө урын өсөн матч	Ҡатнашыу: 4/17	9	3	1	5	14	29	—

Төньяҡ Европа чемпионаты

Футбол буйынса Төньяҡ Европа чемпионаты
Йыл	Һөҙөмтә	Урын	И	В	Н	П	ГЗ	ГП
1924/28	Ҡатнашмай
1929/32	4-се урын	4 / 4	12	2	2	8	23	52
1933/36			12	3	1	8	18	36
1937/47			12	1	1	10	12	51
1948/51			12	1	3	8	11	28
1952/55			12	1	1	10	13	53
1956/59			12	0	1	11	8	44
1960/63			12	2	2	8	14	37
1964/67	Бронза призёр	3 / 4	12	5	2	5	14	17
1968/71	Четвёртое место	4 / 4	12	0	4	8	10	31
1972/77			12	1	4	7	10	26
1978/80			6	0	2	4	3	12
1981/85			6	1	1	4	7	11
2000/01	Чемпион	1 / 6	5	4	0	1	7	3
Бөтәһе	Иң яҡшы һөҙөмтә: Чемпион (1 титул)	Ҡатнашыу: 13/14	137	21	24	92	150	401

Статистика

2023-11-20 торошло

Йыйылма команда өсөн иң күп матч уйнаусылар

#	Футболсы	Осор	Туптар	Матчтар
1	Яри Литманен	1989—2010	137	32
2	Теэму Пукки	2009—х. в.	118	39
3	Сами Хююпия	1992—2010	106	5
3	Юнатан Юханссон	1996—2010	106	22
5	Ари Хьельм^[fi]	1983—1996	100	20
6	Йоонас Колкка	1994—2010	98	11
7	Лукаш Градецкий	2010—х. в.	90	0
8	Микаэль Форсселль	1999—2014	87	29
9	Эркка Петяя^[fi]	1983—1994	84	0
9	Тим Спарв	2009—2021	84	1

Финляндия йыйылма командаһының иң яҡшы бомбардирҙары

#	Футболсы	Осор	Туптар	Матчтар
1	Теэму Пукки	2009—х. в.	39	118
2	Яри Литманен	1987—2010	32	137
3	Микаэль Форсселль	1999—2014	29	87
4	Юнатан Юханссон	1996—2010	22	105
5	Ари Хьельм^[fi]	1983—1996	20	100
6	Миксу Паателайнен	1986—2000	18	70
7	Вернер Эклёф^[fi]	1919—1927	17	32
8	Аулис Копонен^[fi]	1924—1935	16	39
8	Гуннар Острём^[fi]	1923—1937	16	44
9	Йоэль Похьянпало	2012—х. в.	15	69
10	Алексей Ерёменко	2003—2013	14	57

Формаһы

Кейем комплекты менән 1979 йылдан 2014 йылға тиклем Adidas компанияһы Фин йыйылма командаһын тәьмин итә, уны Nike ул алмаштыра.

Өй уйындарында

1995

2007

2008—2009

2010

2010 (икенсе комплект)

2014—2015

2016

2016—2017

2018

Евро-2020

Ситтә уйындарҙа