Zombie
An zombie (Haitian na Pranses: zombi, Haitiano Creole: zonbi) sarong mitolohikal na bakong gadan na bangkay na linalang sa paagi kan pagbuhay liwat sa bangkay.
An mga zombie parateng manonompongan sa mga horror asin pantasya na genre. An termino gikan sa Haitian folklore, na diyan an zombie sarong bangkay na binubuhay liwat sa paagi kan laen - laen na paagi, an komun iyo an sa paagi kan mahika arog kan voodoo. An mga paglaladawan sa modernong media kan pagbuhay liwat sa mga gadan sa parate bakong imbwelto an mahika kundi imbes sa mga paagi nin siyensya arog baga nin mga carriers, radiasyon, helang sa isip, mga vector, mga pathogen, parasito, sientipikong mga aksidente, asin iba pa.[1]
An kataga sa Ingles na "zombie" enot na pigrekord kan 1819, sa sarong historya kan Brazil kan poetang si Robert Southney, sa porma kan "zombi". An Oxford English Dictionary nagtatao kan ginikanan kan termino sa Solnopan na Aprika asin ikinokomparar iyan sa mga tataramon kan Kongo na nzambi (dios) asin zumbi o nzumbi (fetish).
An ibang autor ikinokomparar man iyan sa tataramon na Kongo na vumbi (mvumbi) (multo, revenant, bangkay na sagkod ngonyan nagdadanay an kalag), (nvumbi) (hawak na mayo nin kalag).[2][3] An sarong diksyunaryong Kimbundu-Portuguese poon 1903 tinatawan kahulogan an kaagid na tataramon na nzumbi bilang kalag, mantang sa huri an diksyunaryong Kimbundu-Portuguese tinatawan ini nin kahulogan na "espiritu na dapat daa maglagawlagaw sa daga sa pagpasakit sa mga buhay."[4][5] An saro sa mga inot na libro na nagbubuyagyag kan kultura kan Sulnupan sa konsepto kan voodoo zombie iyo an W. B. Seabrook's The Magic Island (1929), an istorya kan sarong narrator na nakakaatubang sa mga kultong voodoo sa Haiti asin an saindang binuhay liwat na mga thralls.
Sarong bagong bersyon kan zombie, iba sa sinasabi sa Haitian folklore, an nagbutwa sa kulturang bantogan durante kan huring kabangaan kan ika-20ng siglo. An interpretasyon na ini kan zombie sa kadaklan kinua sa pelikula ni George A. Romero na Night of the Living Dead (1968), na sa sarong kabtang ipinasabong kan nobelang I Am Legend (1954).[6] An katagang zombie dai ginagamit kan Night of the Living Dead, kundi iinaplikar sa huri kan mga tagahanga.[7] Pagkatapos kan mga pelikulang zombie arog kan Dawn of the Dead (1978) asin an music na video ni Michael Jackson na Triller (1983), an genre nagrampaog sa laog nin pirang taon.
An ebolusyon kan zombie archetype nag - abot kaiba kan mga kawat sa video na Resident Evil asin The House of the Dead kan huring kabtang kan dekada nin 1990, kaiba an saindang mas sientipiko asin aktibong pag - adal asin pag - introdusir kan marikas magdalagan na mga zombies, na nagbunga nin pagkabuhay liwat nin mga zombie sa popular na kultura. An mga kawat na ini enot na sinundan nin sunod - sunod na mga pelikula na may hababang badyet sa Asya arog kan zombie comedy na Bio Zombie (1998) asin pelikulang Versus (2000), dangan bagong sunod - sunod na popular na mga pelikula sa Solnopan na zobie kan enot na mga 2000, kaiba an mga pelikulang nagtatampok nin marikas magdalagan na zombie - arog baga kan 28 Days Later (2002), an Resident Evil and House of the Dead films, asin an 2004 Dawn of the Dead remake - asin an komedyang Briton na Shaun of the Dead (2004). An "zombie apocalypse" na konsepto, na diyan an sibilisadong kinaban pinaluya nin impestasyon nin zombie, poon kaidto nagin nang sentro nin modernong popular na arte, na naheling sa media na siring baga kan The Walking Dead franchise.
Kan huring mga taon nin 2000 asin 2010, nahiling ninda an humanisasyon asin romantisasyon na interes sa zombie archetype, na an mga zombie lalong ilinadawan bilang mga amigo asin bata para sa mga tawo. Mga notableng halimbawa kan huri kabali an mga pelikulang Warm Bodies and Zombies, nobelang American Gods ni Neil Gaiman, Generation Dead ni Daniel Waters, asin Bone Song ni John Meaney, pelikulang Corpse Bride, serye sa TV na Pushing Daisies asin iZombie, asin manga/novel/anime seryeng Sankarea: Undying Love asin Is This a Zombie?
Sa kontekstong ini, an mga zombie parati hinihiling na mga stand-ins para sa mga diskriminadong mga grupo na maigot na naghihingoa para sa pagkakapantay-pantay, asin an relasyon romantiko nin tawo tinata'wan kahulogan na sarong metapora para sa sekswal na katalingkasan asin taboo breaking (aram na an mga zombie napasairarom sa mga mariribok na kamawotan asin talingkas sa sosyal na mga kombensyon).[8][9][10][11]
Toltolan
[baguhon | baguhon an source]- ↑ Deborah Christie, Sarah Juliet Lauro, ed. (2011). Better Off Dead: The Evolution of the Zombie as Post-Human. Fordham University Press. p. 169. ISBN 978-0-8232-3447-9.
- ↑ Peter Laws, The Frighteners: Why We Love Monsters, Ghosts, Death & Gore, Icon Books, 2018
- ↑ Doris L Garraway, The Libertine Colony: Creolization in the Early French Caribbean, Duke University Press, 2005
- ↑ Pereira Do Nascimento, Jose (1903). Diccionario Portuguez-Kimbundu. Huilla: Typographia da Missão.
- ↑ de Assis Junior, A. Diccionario Portuguez-Kimbundu. Luanda Argente, Santos.
- ↑ Deborah Christie, Sarah Juliet Lauro, ed. (2011). Better Off Dead: The Evolution of the Zombie as Post-Human. Fordham University Press. p. 169. ISBN 0-8232-3447-9, 9780823234479.
- ↑ . 15 June 2010.
- ↑ Szanter, Ashley; Richards, Jessica K. (24 August 2017). Romancing the Zombie: Essays on the Undead as Significant 'Other'. McFarland. ISBN 9781476667423.
- ↑ McGlotten, Shaka; Jones, Steve (26 August 2014). Zombies and Sexuality: Essays on Desire and the Living Dead. McFarland. ISBN 9780786479078.
- ↑ George, Sam; Hughes, Bill (1 November 2015). Open Graves, Open Minds: Representations of vampires and the Undead from the Enlightenment to the present day. Oxford University Press. ISBN 9781526102157.
- ↑ Moreman, Christopher M.; Rushton, Cory James (10 October 2011). Zombies Are Us: Essays on the Humanity of the Walking Dead. McFarland. ISBN 9780786488087.
