Перайсьці да зьместу

Мёд

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Мёд

Мёд — салодкае й вязкае рэчыва, прыгатаванае пчоламі з выкарыстаньнем нэктару кветак, а таксама іншых салодкіх сокаў расьліннага і жывёльнага паходжаньня, як то падзевы мёд. Мёд, які быў сабраны пчалярамі, мае назоў таго тыпу меданосных пчолаў, якія яго вырабілі. Мёд, якія вырабляецца іншымі пчоламі й вусякамі, мае зусім розныя ўласьцівасьці. Меданосныя пчолы фармуюць мёд з нэктару ў працэсе зрыгваньня і захоўваюць яго ў якасьці асноўнай крыніцы ежы ў васкавых сотах у вульлі. Пчаляры практыкуюць заахвочваньне перавытворчасьці мёду, каб лішак можна было ўзяць з калёніі.

Мёд атрымлівае сваю саладосьць ад монасахарыдаў фруктозы й глюкозы, а таксама мае прыкладна такую ж адносную саладосьць, як і цукар-пясок[1]. Мёд валодае прывабнымі хімічнымі ўласьцівасьцямі для выпечкі, а таксама асаблівы водар і смак, дзякуючы якому некаторыя людзі аддаюць перавагу менавіта яму, а ня цукру й іншым падсалоджвальным рэчывам[2]. Большасьць мікраарганізмаў не растуць у мёдзе з-за ягонай нізкай актыўнасьці вады[3]. Аднак мёд часам зьмяшчае сьпячыя эндаспоры бактэрыі Clostridium botulinum, якая можа быць небяспечна для немаўлятаў, бо эндаспоры могуць трансфармавацца ў вырабляючую таксын бактэрыю ў несфармаваным кішачным тракце дзіцяці, што прыводзіць да хваробы й нават сьмерці[4].

Мёд мае доўгую гісторыю спажываньня чалавекам і выкарыстоўваецца ў розных прадуктах харчаваньня й напоях, цукры й араматызатарах. Промысел разьвядзеньня пчолаў і збору мёду называецца пчалярствам, але раней выкарыстоўвалася бортніцтва. Ён таксама адыгрывае важную ролю ў рэлігіі й сымбалізме. Смак мёду адрозьніваецца ў залежнасьці ад крыніцы нэктару, а таксама маюцца розныя ягоныя віды й гатункі. Мёд таксама выкарыстоўваецца ў розных лекавых традыцыях для лячэньня хваробаў. Вывучэньне пылка й спораў у сырым мёдзе можа вызначыць крыніцу кветкавага мёду, гэтая тэхніка мае назоў мэлісапаліналёгія[5]. З-за таго, што пчолы могуць пераносіць электрастатычны зарад і прыцягнуць іншыя часьцінкі, гэтая ж тэхніка можа быць выкарыстана ў галіне экалягічных дасьледаваньняў радыяактыўных часьцінак, пылу альбо іншых часьцінак забруджваньня[6].

  1. ^ Oregon State University. «What is the relative sweetness of different sugars and sugar substitutes?».
  2. ^ National Honey Board. «Carbohydrates and the Sweetness of Honey»(недаступная спасылка).
  3. ^ Lansing Prescott, John P. Harley, Donald A. Klein (1999). Microbiology. Boston: WCB/McGraw-Hill. ISBN 0-697-35439-3.
  4. ^ Shapiro,, Roger L.; Hatheway,, Charles; Swerdflow,, David L. (1998). «Botulism in the United States: A Clinical and Epidemiologic Review». Annals of Internal Medicine 129 (3): 221-8.
  5. ^ Vaughn M. Bryant, Jr. «Pollen Contents of Honey». CAP Newsletter 24(1):10-24, 2001.
  6. ^ Mercuri AM, Porrini C. (1991). «Melissopalynological analysis applied to air pollution studies in urban areas of Modena and Reggio Emilia (Italy)». Aerobiologia 7 (1): 38-48.