Безансон

Горад Безансон фр.: Besançon Герб Сцяг Краіна Францыя Рэгіён Бургундыя — Франш-Кантэ Каардынаты 47°14′35″ пн. ш. 6°01′19″ у. д. Кіраўнік Ан Віньё[d] Плошча 65,05 км² Вышыня цэнтра 281 м Водныя аб’екты Ду Насельніцтва 122 308 чалавек (2005) Шчыльнасць 1810 чал./км² Часавы пояс UTC+1, летам UTC+2 Паштовыя індэксы 25000 Афіцыйны сайт besancon.fr (фр.) Безансон на карце Францыі

Медыяфайлы на Вікісховішчы

Безансон (фр.: Besançon, класіч. лац. Bysantium, сярэд.-веч.лац. Vesuntio, Vesontio) — горад на ўсходзе Францыі, у выгіне ракі Ду, адміністрацыйны цэнтр дэпартамента Ду і рэгіёна Бургундыя — Франш-Кантэ.

Машынабудаванне, гадзіннікавая, тэкстыльная і швейная прамысловасць.

У 2005 годзе колькасць насельніцтва склала 114,9 тыс. жыхароў.

Гісторыя

У старажытнасці быў цэнтрам Гальскага племені секванаў. Быў узяты ў 58 годзе да н. э. Юліем Цэзарам.

З IV стагоддзя вядомыя безансонскія біскупы, якія з часам сталі архібіскупамі, узялі кіраванне горадам у свае рукі. Да 1654 года заставаўся вольным горадам у складзе Свяшчэннай Рымскай імперыі.

Безансон квітнеў пад валадарствам Габсбургаў, у той час, калі адзін з мясцовых жыхароў, Антуан Перэна дэ Гранвела, кіраваў знешняй палітыкай імперыі.

Паводле вынікаў Трыццацігадовай вайны перайшоў да французаў і быў па загаду Людовіка XIV грунтоўна ўмацаваны Себасцьенам Ле Прэтрам. Будаўніцтва грандыёзнай крэпасці заняло 30 гадоў; у 1814 годзе яе абстралялі аўстрыйцы, аднак агулам твор Ле Прэтра дайшоў да цяперашняга часу ў добрым стане.

У 1671 годзе ў Безансон пераехаў з горада Доль Універсітэт Франш-Кантэ, адкрыты яшчэ ў XV стагоддзі як «універсітэт Дзвюх Бургундый».

У 1676 годзе сюды былі пераведзены з Доля органы кіравання Франш-Кантэ.

У канцы XVIII стагоддзя ўцекачы з Швейцарыі заклалі асновы прамысловасці Безансона. У XIX стагоддзі горад лічыўся даволі буйным прамысловым цэнтрам.

Тут нарадзіліся: паэт Віктор Гюго, сацыялісты Шарль Фур’е і П’ер Жазеф Прудон, а таксама браты Люм’ер. Стэндаль змясціў у Безансон частку дзеяння рамана «Чырвонае і чорнае».

У 1960-я гады забудоўваўся найбольш шчыльна заселены раён сучаснага горада — Плануаз.

Насельніцтва

Год Колькасць 1968 113 220 1975 120 315 1982 113 283 1990 113 828 Год Колькасць 1999 117 733 2006 117 080 2010 116 914 2011 115 879 Год Колькасць 2013 116 952 2015 116 676 2016 120 107 2017 115 934 Год Колькасць 2018 116 775 2019 117 912 2020 118 258 2021 119 198

Гарады-пабрацімы

•  Aqabat Jaber^[d], Дзяржава Палесціна (2010)
•  Douroula Department^[d], Буркіна-Фасо (1985)
•  Man^[d], Кот-д’Івуар (1991)
•  Matsumae^[d], Японія (2011)
•  Бельска-Бяла, Польшча (1993)
•  Бістрыца, Румынія (1990)
•  Куапіа, Фінляндыя (1986)
•  Нёўшатэль, Швейцарыя (1975)
•  Павія, Італія (1964)
•  Фрайбург, Германія (1959)
•  Хадэра^[d], Ізраіль (1964)
•  Хадэрсфілд, Вялікабрытанія (1955)
•  Цвер, Расія (1996)
•  Шарлатсвіл^[d], ЗША (2006)
•  Эмполі, Італія

Славутасці

• Безансонская крэпасць — уключае ў сябе цытадэль, гарадскія сцены і форт Грыфон. У 2008 годзе абвешчана ЮНЕСКА помнікамі Сусветнай спадчыны ў ліку 13 іншых умацаванняў Вабана.

Вядомыя асобы

• Віктор Гюго — французскі пісьменнік
• браты Люм’ер — вынаходнікі кінематографа

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Безансон
• Афіцыйны сайт