Мнаганожка звычайная

Мнаганожка звычайная, Плавун, Плывун[1][2] (Polypodium vulgare), папараць салодкая — від травяністых папарацей роду Мнаганожка сямейства Мнаганожкавыя.

Мнаганожка звычайная

Агульны выгляд расліны
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Polypodium vulgare L., 1753

Сінонімы
Polypodium virginianum L.

Сістэматыка
на Віківідах

Выявы
на Вікісховішчы
ITIS  519460
NCBI  58048
IPNI  17353990-1
TPL  tro-26600283

Распаўсюджванне і асяроддзе пражывання

правіць

Барэальны горна-лясны рэліктавы від. Распаўсюджаная ва ўмеранай частцы Паўночнага паўшар’я (лясная, горна-лясная, субальпійская, горна-тундравая зоны), у шэрагу месцаў умеранага пояса. Сустракаецца ў паўночных, заходніх і цэнтральных раёнах Усходняй Еўропы, Крыме, на Каўказе, у Заходняй Сібіры, Сярэдняй Азіі, Паўночнай Амерыцы.

Расце ў рашчэлінах скал і на замшэлых камянях. На тэрыторыі Беларусі месцы росту: мінеральныя грунтавыя агаленні на схілах у далінах рэк і катлавінах азёр; радзей пні, каранёвыя лапы, паваленыя ствалы дрэў і замшэлыя валуны ў мяшаных, сасновых, саснова-яловых і шыракалістых лясах і зараснікі хмызняку. Адзіная папараць-эпіфіт, якая расце ў Сярэдняй Расіі.

Батанічнае апісанне

правіць
 
Батанічная ілюстрацыя з кнігі К. А. М. Ліндмана «Bilder ur Nordens Flora», 1917—1926

Нізкарослая вечназялёная папараць з скурыстымі, пальчата-складанымі лістамі да 20 см даўжынёй.

Карэнішча паўзучае, пакрыта залаціста-карычневай лускою, мае салодки смак, дзякуючы якому атрымала народную назву «салодкі корань».

Сорусы размешчаны ў два шэрагі ўздоўж цэнтральнай жылкі, першапачаткова яны залацістыя, пазней цямнеюць. Споры саспяваюць ў першай палове лета[3].

  Гэты від занесены ў Чырвоную кнігу Беларусі і ахоўваецца законам.
III катэгорыя (VU) 

Занесена ў Чырвоную кнігу Беларусі 1-га і 2-га выданняў (1981, 1993). Ахоўваецца ў Польшчы.[4]

Зноскі

  1. Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 102. — 160 с. — 2 350 экз.
  2. Добровольский В. Н. Смоленский областной словарь. Смоленск, 1914
  3. Мнаганожка ў Энцыклапедыі дэкаратыўных садовых раслін
  4. Мнаганожка звычайная ў Чырвонай кнізе Беларусі(недаступная спасылка)

Літаратура

правіць
  • Чырвоная кніга Рэспублікі Беларусь: Рэдкія і тыя, што знаходзяцца пад пагрозай знікнення віды жывёл і раслін. Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 1993. ISBN 5-85700-095-5
  • Фомин А. В. Род 25. Многоножка — Polypodium L. // Флора СССР. В 30-ти томах / Главный редактор акад. В. Л. Комаров; Редактор тома М. М. Ильин. — М.—Л.: Издательство Академии Наук СССР, 1934. — Т. I. — С. 85. — 302 + XVI с. — 5000 экз.
  • В. И. Чопик  (укр.), Л. Г. Дудченко  (укр.), А. М. Краснова; «Дикорастущие полезные растения Украины  (укр.)» Справочник; Киев, Навукова думка  (укр.), 1983. (руск.)
  • Дорофеев А. М., Сюборова С. Ф. Они не должы исчезнуть: Книга для учащихся — Мн.: Народная асвета, 1987. — 200 с.: ил. — 89 000 экз. — С. 134. (руск.)

Спасылкі

правіць