Нацыянальны музей (Прага)

Нацыянальны музей
чэшск.: Národní muzeum
Нацыянальны музей ноччу
Заснаваны	1818
Адкрыты	1818
Месцазнаходжанне	Чэхія, Прага, Вацлаўская плошча, 68
Памеры фонду	2 962 323, 3 604 332, 63 078 і 65 505
nm.cz (чэшск.)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Нацыянальны музей (чэшск.: Národní muzeum) — найбуйнейшы дзяржаўны музей Прагі, створаны напачатку XIX стагоддзя.

Гісторыя

Будынак Нацыянальнага музея ў 1900 годзе

Створаны ў 1818 годзе ў эпоху Чэшскага нацыянальнага адраджэння і рамантычнага культу «старажытнасцей», задумваўся, як скарбніца нацыянальнай культуры. Мецэнатам музея быў граф Кашпар са Штэрнберка. Гістарычным аддзелам Музея кіраваў гісторык і палітык Францішак Палацкі, па ініцыятыве якога музей з 1827 года ўпершыню пачаў навуковыя публікацыі на чэшскай мове. Першым бібліятэкарам Нацыянальнага музея быў філолаг і паэт Вацлаў Ганка, больш знакаміты, як таленавіты фальсіфікатар, чые «рукапісы» па праве займаюць месца ў музеі, хай не як сярэдневяковыя помнікі, а як выдатны твор эпохі рамантызму і факт гісторыі чэшскай самасвядомасці. Будынак музея Іозеф Шульц пабудаваў услед за Нацыянальным тэатрам, яшчэ адным грандыёзным праектам, звязаным з новай хваляй нацыянальнага адраджэння ў 1880—1890-я гады. На мяжы XIX—XX стагоддзяў у афармленні будынка музея браў удзел чэшскі мастак Багуслаў Дворжак.

У XX стагоддзі музей значна вырас, падзяліўшыся на некалькі буйных калекцый; з’явіліся Музей чэшскай музыкі і Музей Азіі і Афрыкі імя Напрстка. Падчас уводу войскаў Варшаўскага дагавора ў Чэхаславакію ў 1968 годзе і баёў на Вацлаўскай плошчы фасад музея быў пашкоджаны.

Улетку 2011 года цэнтральны будынак Нацыянальнага музея закрыўся на рэканструкцыю, якая прадоўжыцца 4 гады.

Галоўны будынак

Інтэр’ер музея

Неарэнесансны будынак Нацыянальнага музея вышынёй звыш 70 метраў і працягласцю фасада каля 100 метраў быў пабудаваны ў 1885—1890 гг. па праекце Іозефа Шульца. Будынак выходзіць на Вацлаўскую плошчу і з’яўляецца яе архітэктурнай дамінантай.

Манументальны будынак з выразным купалам, пабудаваны на месцы былой Коннай брамы, мае для чэшскага народа асаблівае, сімвалічнае значэнне. На галоўным фасадзе будынка ўвагу гледача прыцягвае ўпрыгожаная скульптурамі рампа: побач з Багеміяй, якая сядзіць на троне, стаіць маладая дзяўчына, якая ўвасабляе раку Влтаву, і стары, які ўвасабляе Эльбу. Гэтыя фантанныя фігуры спалучаюцца з алегорыямі зямель Маравіі і Сілезіі. На тымпане Багемія — заступніца навукі і мастацтва.

У будынку (пад купалам) размешчаны таксама Пантэон — збор бюстаў і статуй выдатных дзеячаў чэшскай культуры. Над вокнамі Нацыянальнага музея залатымі літарамі напісаны імёны сямідзесяці двух выдатных дзеячаў чэшскай гісторыі.

Перад будынкам у 1912 годзе пастаўлены помнік Святому Вацлаву працы Іозефа Вацлава Мысльбека.

Калекцыі

Нацыянальны музей падзяляецца на некалькі калекцый. У будынку на Вацлаўскай плошчы размешчаны толькі Музей прыродазнаўства і гісторыі і Бібліятэка (1,3 мільёна тамоў і 8 тысяч рукапісаў). Калекцыі Этнаграфічнага музея, Музея музычных інструментаў, Музея імя В. Напрстка і Музея фізкультуры і спорту размяшчаюцца ў іншых выставачных залах.

На другім паверсе музея гістарычнае аддзяленне (асаблівую каштоўнасць маюць матэрыялы археалагічных раскопак, манеты і медалі), а на трэцім паверсе размешчана прыродазнаўча-навуковае аддзяленне. Характэрна палеанталагічная калекцыя, сабраная французскім навукоўцам Іаахімам Барандам, якія апынуўся ў Чэхіі ўслед за сваім выхаванцам з дому Бурбонаў.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Нацыянальны музей (Прага)