Этылендыямін

Этылендыямі́н, 1,2-дыямінаэтан Н₂NCH₂CН₂NH₂ — арганічнае злучэнне класа амінаў, першасны аліфатычны дыямін.

Уласцівасці

Бясколерная вадкасць з пахам аміяку. Дыміць на паветры. Моцная аснова. Малекулярная маса 60,099 а. а. м.. Тэмпература плаўлення 10,9 (8,5) °С, тэмпература кіпення 117 °C. Шчыльнасць 0,899 (0,8977) г/см³ (пры тэмпературы 20 °C). З вадой утварае азеатропную сумесь.

Атрыманне

Этылендыямін атрымліваюць узаемадзеяннем дыхлорэтану з аміяком пры тэмпературы 100 °C або каталітычным гідрыраваннем сумесі монаэтаноламіну з аміяком пры тэмпературы 150—230 °C. Таксама этылендыямін утвараецца непасрэдна з этылену і аміяку або з мурашынага альдэгіду, аміяку і сінільнай кіслаты (HCN) ў прысутнасці каталізатара.

Выкарыстанне

Этылендыямін выкарыстоўваецца ў якасці пластыфікатара фенола-фармальдэгідных смол, стабілізатара змазачных масел, у вытворчасці поліурэтану. Таксама выкарыстоўваецца ў вытворчасці этылендыямінтэтравоцатнай кіслаты, фунгіцыдаў, лекавых сродкаў і інш.

Шкоднае ўздзеянне

Этылендыямін таксічны. Раздражняе скуру, слізістыя абалонкі верхніх дыхальных шляхоў, пашкоджвае печань.

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.18 Кн.1: Дадатак: Шчытнікі — ЯЯ / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2004. — Т. 18. — С. 184. — 472 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0295-4 (Т. 18 Кн. 1).

Спасылкі

• Этылендыямін на сайце ХиМиК.ру (руск.)
• Этылендыямін на сайце ХиМиК.ру (руск.)
• Этилендиамин (руск.) — артыкул з Вялікай савецкай энцыклапедыі
• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Этылендыямін