Юзаф Францішак Сапега

Юзаф Францішак Сапега
Józef Franciszek Sapieha
Юзаф Францішак Сапега
Герб «Ліс»
Падскарбі надворны літоўскі 1713 — 1744
Папярэднік	Павел Кароль Сангушка
Пераемнік	Ігнацы Сапега
Нараджэнне	1679(1679)
Смерць	11 красавіка 1744(1744-04-11) Пратулін[d], Берасцейскі павет, Берасцейскае ваяводства, Вялікае Княства Літоўскае, Рэч Паспалітая
Месца пахавання	Saint Joseph and Saint Anthony of Padua church in Boćki[d]
Род	Сапегі
Бацька	Францішак Стэфан Сапега
Маці	Ганна Крысціна Любамірская
Жонка	Крысціна Браніцкая
Дзеці	Тадэвуш, Тэрэза
Званне	генерал
Узнагароды	Ордэн Белага арла
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Юзаф Францішак Сапега (1679 — 11 красавіка 1744) — вялікалітоўскі дзяржаўны дзеяч. Падскарбі надворны літоўскі (з 1713).

Біяграфія

Быў паслом з берасцейскага сойміка на элекцыйны сойм 1697. Пасля вучыўся ва ўніверсітэце горада Грац (Аўстрыя), наведаў Баварыю, Францыю, Галандыю, Іспанію, Турцыю.

У першыя гады Паўночнай вайны 1700—1721 прытрымліваўся нейтралітэта, але ў 1706 канчаткова падтрымаў Станіслава Ляшчынскага, потым Аўгуста II, які ў 1713 надаў яму ўрад надворнага падскарбія ВКЛ. На працягу свайго жыцця беспаспяхова імкнуўся вярнуць пад уладу надворнага падскарбія эканоміі. Адзін з актыўных дзеячаў Віленскай канфедэрацыі 1716, быў адным з 3 паслоў ад канфедэратаў з-пад Ленчнай да Аўгуста II, выбраны кансіліярыюшам ад шляхты Берасцейскага ваяводства.

У 1720 — пачатку 1730-х гадоў у шэрагах антыкаралеўскай апазіцыі Вялікага Княства Літоўскага. Падчас бескаралеўя ўцягнуты ў канфлікт са стражнікам літоўскім Антоніем Пацеем наконт пасады палкоўніка Берасцейскага ваяводства. Гэта прывяло да раздваення сойміка, на адным з іх Юзаф Францішак і быў абраны павятовым палкоўнікам. Выказаўся за кандыдатуру на трон Станіслава Ляшчынскага і беспаспяхова прэтэндаваў на пасаду рэгіментара. Вызначаны Ляшчынскім адным з пленіпатэнтаў для стварэння Генеральнай канфедэрацыі ў Дзікаве. У 1735 удзельнічаў у акцыях атрадаў канфедэратаў на Падоллі, быў пасрэднікам у перапісцы Ляшчынскага з крымскім ханам Каплан-Гірэем.

Пасля прызнаў каралём Аўгуста III, імкнуўся атрымаць сенатарскую пасаду. У апошнія гады жыцця зблізіўся з Радзівіламі, выступаў за прымірэнне з імі іншых Сапегаў.

Сям'я

Быў сынам Францішка Стэфана і Ганны Крысціны Любамірскай. Меў братоў Яна Казіміра і Ежы Феліцыяна. Ажаніўся ў 1709 з Крысцінай Браніцкай (памерла ў 1761), сястрой вялікага кароннага гетмана Яна Клеменса Браніцкага, меў з ёй сына Тадэвуша і дачку Тэрэзу (памерла да 1784), якая выйшла першы раз за літоўскага харунжага Гераніма Фларыяна Радзівіла, але потым развялася і выйшла другі раз за літоўскага падчашага Яўхіма Караля Патоцкага.

Літаратура

• Мацук А. Сапега Юзаф Францішак // Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; маст. З. Э. Герасімовіч. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — С. 544. — 792 с. — ISBN 985-11-0378-0 (т. 2), ISBN 985-11-0315-2.

Спасылкі

• Генеалогія магнацкіх радоў Рэчы Паспалітай Архівавана 21 верасня 2013.