Idi na sadržaj

Franjo II, kralj Francuske

S Wikipedije, slobodne enciklopedije
Franjo II
Kralj Francuske
Vladavina10. juli 1559 - 5. decembar 1560
PrethodnikHenrik II
NasljednikKarlo IX
Krunidba21. septembar 1559
SupružnikMarija I, kraljica Škota
DinastijaValois
OtacHenrik II, kralj Francuske
MajkaKatarina Medici
Rođenje19. januar 1544
Smrt5. decembar 1560
Mjesto sahraneBazilika Saint-Denise

Franjo II (francuski: François II; 19. decembar 1544 – 5. januar 1560) bio je kralj Francuske iz dinastije Valois od 1559. do 1560. i suprug Marije Stjuart od 1558. do smrti. Naslijedio je francuski tron nakon slučajne smrti svoga oca, Henrika II, 1559. godine. Njegova kratka vladavina rezultirala je jačanjem prokatoličke frakcije i gubitka francuskih posjeda Korzike, Toskane, Savoja i gotovo svog Pijemonta zahvaljujući sporazumu u Cateau-Cambresisu.

Pošto je vladao sa četrnaest godina, njegova majka, Katarina Medici, je povjerila vlast stricu njegove supruge Karlu Guiseu. On je raskinuo Auld alijansu pošto nije pomogao katolicima u Škotskoj tokom Škotske reformacije. Franju su naslijedila dvojica njegove braće, jer su bili u mogućnosti da smanje tenzije između protestanata i katolika.

Djetinjstvo i obrazovanje (1544. - 1559.)

[uredi | uredi izvor]

Rodio se jedanaest godina nakon vjenčanja njegovih roditelja, te je dobio ime po svom djedu, francuskom kralju Franji I. Rođen je i odrastao u dvorcu Saint-Germain-en-Laye. Kršten je 10. februara 1544. godine u kapeli des Trinitaires u Fontainebleau. Njegovi kumovi su bili njegov djed Franjo I, papa Pavao III i njegova tetka Margareta Angulemska. Postao je guverner Languendoca 1546. fodine i dofen Francuske 1547. godine nakon smrti njegovog djeda Franje I. Njegov guverner je bio Jean d'Humières a učitelj Pierre Danès, grčki naučnik porijeklom iz Napulja. Učio je ples od Virgilija Bracesca a mačevanje od Hectora  Mantua.

Njegov otac, francuski kralj Henrik II, je dogovorio vjeridbu svog sina sa Marijom I, kraljicom Škotske u sporazumu Chatillon 27. januara 1548. godine, kada je Franjo imao samo četiri godine. Škoti su se, zaručivši svoju kraljicu za francuskog prijestolonasljednika, željeli odužiti francuskom kralju na pomoći u odbrani od Engleza. Marija je okrunjena kraljicom Škotske u dvorcu Stirling 9. septembra 1543. godine, devet mjeseci nakon smrti svog oca Jakova V. Pored toga što je postala kraljica Škotske, bila je unuka Klauda, vojvode Guisa, veoma uticajne osobe u Francuskoj. Kada je sporazum o braku bio konačno ratificiran, Marija je poslana u Francusku gdje je sedam godina odgajana zajedno sa Franjom.

Iako je Marija bila elokventna i visoka za svoje godine, njen vjerenik Franjo je bio abnormalno kratak i zamuckivao. Henrik II je prokomentarisao da je "od prvog dana kada su se upoznali, moj sin i ona su bili zajedno, kao da su znali jedno drugo dugo vremena." Dana 24. aprila 1558. godine, četrnaestogodišnji Franjo se oženio Marijom u katedrali Notre-Dame u Parizu. To je bila unija koja je mogla budućeg kralja Francuske postaviti za kralja Engleske preko Marijinog pradjeda, engleskog kralja Henrika VII. Međutim, Marija i Franjo nisu imali djece tokom svog kratkog braka.

Dolazak na prijestolje

[uredi | uredi izvor]

Godinu dana nakon očeve smrti Franjo je okrunjen kao kralj Francuske. Njegova majka je proglašena regentom, a braća njegove punice, Franjo i Karlo od Guisea, su došli do velikih ovlasti. Kratkotrajna Franjina vladavina rezultira jačanjem prokatoličke frakcije i jačanjem mjera protiv Hugenota.

Franjo II, koji je oduvijek bio slabog zdravlja, umro je sa šesnaest godina od apscesa kojeg je uzrokovala ingekcija uha. Nije imao djece. Sahranjen je u Bazilici Saint-Denis, a naslijedio ga je brat, Karlo IX.

Zajednički grb Franje i Marije dok je on bio dofen
Zajednički portret Franje i Marije kao kralja i kraljice Škota i Francuske