Harold Urey
Harold Clayton Urey ForMemRS (29. aprila 1893. – 5. januara 1981.) bio je američki fizički hemičar čiji je pionirski rad na izotopima donio Nobelovu nagradu za hemiju 1934. za otkriće deuterija. Imao je značajnu ulogu u razvoju atomske bombe, kao i doprinos teorijama o razvoju organskog života iz nežive materije.[1]
| Harold Urey | |
|---|---|
 | |
| Rođenje | 29. april 1893. |
| Smrt | 5. januar 1981 (87 godina) |
| Istaknuti studenti | |
Rođen u Walkertonu, Indiana, Urey je studirao termodinamiku kod Gilbert N. Lewisa na Univerzitetu Kalifornije, Berkeley. Nakon što je doktorirao 1923. godine, dobio je stipendiju Američko-skandinavske fondacije za studiranje na Institutu Niels Bohr u Kopenhagenu. Bio je naučni saradnik na Univerzitetu Džon Hopkins pre nego što je postao vanredni profesor hemije na Univerzitetu Kolumbija. Godine 1931. započeo je rad sa odvajanjem izotopa što je rezultiralo otkrićem deuterija.
Tokom Drugog svjetskog rata, Urey je svoje znanje o odvajanju izotopa usmjerio na problem obogaćivanja uranijuma. Bio je na čelu grupe smještene na Univerzitetu Kolumbija koja je razvila odvajanje izotopa pomoću difuzije plinova. Metoda je uspješno razvijena i postala jedina metoda korištena u ranom poslijeratnom periodu. Nakon rata, Urey je postao profesor hemije na Institutu za nuklearne studije, a kasnije Ryerson profesor hemije na Univerzitetu u Čikagu.
U Johns Hopkinsu, Urey i Arthur Ruark napisali su Atoms, Quanta and Molecules[2] (1930), jedan od prvih engleskih tekstova o kvantnoj mehanici i njenoj primjeni na atomske i molekularne sisteme.[3] Godine 1929. Urey je postao vanredni profesor hemije na Univerzitetu Kolumbija, gdje su njegove kolege uključivali Rudolpha Schoenheimera, Davida Rittenberga i TI Taylora.[4]
Tokom 1920-ih, William Giauque i Herrick L. Johnston otkrili su stabilne izotope kisika. Izotopi u to vrijeme nisu bili dobro shvaćeni; James Chadwick će otkriti neutron tek 1932. Za njihovu klasifikaciju korištena su dva sistema na osnovu hemijskih i fizičkih svojstava. Potonji je određen pomoću masenog spektrografa. Pošto je bilo poznato da je atomska težina kiseonika skoro tačno 16 puta teža od vodonika, Raymond Birge i Donald Menzel su pretpostavili da i vodonik ima više od jednog izotopa. Na osnovu razlike između rezultata ove dvije metode, oni su predvidjeli da je samo jedan atom vodika od 4.500 bio od teškog izotopa.[5]
Bilješke
[uredi | uredi izvor]- ^ Miller, S. L.; Oró, J. (1981). "Harold C. Urey 1893–1981". Journal of Molecular Evolution. 17 (5): 263–264. Bibcode:1981JMolE..17..263M. doi:10.1007/BF01795747. PMID 7024560.
- ^ Urey Harold Clayton (1930). Atoms, Molecules and Quanta. Mcgraw-hill Book Company Inc., New York and London.
- ^ Arnold, Bigeleisen i Hutchison 1995.
- ^ "The Priestley Medal – 1973: Harold C. Urey (1893–1981)". Chemical and Engineering News. 86 (14). 7. 4. 2008. Pristupljeno 7. 8. 2013.
- ^ Brickwedde, Ferdinand G. (septembar 1982). "Harold Urey and the discovery of deuterium". Physics Today. 34 (9): 34–39. Bibcode:1982PhT....35i..34B. doi:10.1063/1.2915259. ISSN 0031-9228.
