Kome zvono zvoni
 | Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
| Kome zvono zvoni | |
|---|---|
 | |
| Autor | Ernest Hemingway |
| Originalni naziv | For Whom the Bell Tolls |
| Jezik | engleski |
| Žanr | rat |
| Vrsta djela | roman |
| Vrijeme i mjesto nastanka | 1940, Key West, Florida, SAD |
| Pripovjedač | / (roman) |
| Gledište | / (treće lice) |
| Vrijeme radnje | 1937. |
| Mjesto radnje | Španske Sierra planine, Katalonija, Španija |
| Glavni lik | Robert Jordan (Robert Džordan) |
| Teme | Španski građanski rat, smrt (samoubistvo), stradanje, osobno (političko) ubjeđenje |
Kome zvono zvoni je roman Ernesta Hemingway-a koji se bavi Španskim građanskim ratom, napisan 1940. godine dok je pisac živio na Floridi. Glavni protagonista romana je mladi američki dobrovoljac Internacionalne brigade, Robert Džordan (Robert Jordan).
Kratak sadržaj
[uredi | uredi izvor]Robert Džordan je dobio zadatak da digne u zrak strateški važan most u španskoj provinciji Kataloniji. Poslan je u španske planine (Sierra Grande) da se poveže sa lokalnim partizanima, koji mu trebaju dati podršku pri njegovom zadatku. Među partizanima upoznaje mladu Mariju, djevojku koja je pobjegla iz fašističkog zatočeništva, te otkriva mračne tajne pojedinih karaktera.
Glavni likovi
[uredi | uredi izvor]- Robert Džordan (Robert Jordan) - mladi američki dinamitaš, ljevičar i glavni protagonista romana
- María - mlada djevojka, Robertova ljubavnica i žrtva fašističkog iživljavanja
- Pablo - vođa lokalnih partizana
- Pilar - ciganka partizanka, Pablova ljubavnica, vođa lokalnih partizana
- Anselmo - stari partizan, seljak sa dubokim ubjeđenjem i ljubavlju za špansku republiku
- Rafael - cigo partizan, član Pablove družine
- Agustín - vulgarni partizan, član Pablove družine
- Fernando – stariji član Pablove družine
- Andrés – član Pablove družine, Eladiov brat
- Eladio – član Pablove družine, Andrésov brat
- Primitivo – mladi član Pablove družine
- El Sordo - nagluhi vođa susjedne družine lokalnih partizana
- Hoakin (Joaquin) - mladi komunistički partizan, član Sordove družine
Teme i ideje
[uredi | uredi izvor]Glavna tema romana je smrt i svo dešavanje i razmišljanje protagonista se osvrće na smrt. Opravdanje za krvoločna ubistva, osvete, politička ubjeđenja, strah od mučenja, te herojska djela su sva bazirana na smrću i umiranjem ljudi. Hemingway veoma detaljno opisuje strah (od smrti, mučenja, silovanja) i kako taj strah konzumira osobu, stvarajući napetost među likovima i u radnji.
Ostale teme su uglavnom vezane za smrt i uticaj smrti je veoma vidljiv, stvarajući beznadežni osjećaj u čitaocu. Samoubistvo je opisano kao herojski akt, koji je daleko bolja opcija nego pasti živ u ruke neprijatelju. Pravi ratni drugovi su spremni ubiti jedan drugog da bi se spasli od zarobljeništva.
U romanu, Hemingway bezobzirno staje na stranu republike i komunista, te jasno opisuje opasnost od prostranjivanja fašizma. Njegova jednostranost se može karakterizirati potrebom da otvori oči svijetu od opasnosti koju predstavlja fašizam, jer u doba kad je ova knjiga prvi put štampana, veliki dio svijeta nije vidio fašizam kao opasnu ideologiju. Čak šta više mnogi su bili na strani fašista u vrijeme španskog građanskog rata, ljudi poput Ezre Pounda, Gertrude Stein, čak i Hemingwayove bivše žene Pauline Pfeiffer.
Objašnjenje naziva
[uredi | uredi izvor]Orginalni engleski naziv romana For whom the bell tolls je uzet iz metafizičke poeme pjesnika John Donnea pod nazivom Meditation XVII iz knjige Devotions Upon Emergent Occasions. Ovdje navedeni tekst poeme (na engleskom jeziku) je iz engleskog izdanja Vintage (2005):
Na engleskom
[uredi | uredi izvor]- "No man is an Island, entire of itselfe; every man is a piece of the Continent, a part of the maine; if a Clod bee washed away by the sea, Europe is the Lesse, as well as if the Promontorie were, as well as if a Mannor of thy friends or thine owne were; any mans death diminishes me, because I am involved in the Mankinde; And therefore never send to know for whom the bell tolls; It tolls for thee."
Na bosanskom
[uredi | uredi izvor]- "Nijedan čovjek nije otok sam za sebe; svaki čovjek je dio kontinenta, dio okeana. Ako more odnese grudu zemlje, Evrope je manje, kao i ako rt-a nestane, imanje tvoga prijatelja ili tvoje vlastito. Smrt svakoga čovjeka smanjuje tebe jer si obuhvaćen u čovječanstvu. I zato nikada ne pitaj kome zvono zvoni; tebi zvoni!"
Bibliografija
[uredi | uredi izvor]- Hemigway, Ernest For whom the bell tolls, Vintage 2005., ISBN 978009928982