Osteoblast
Osteoblast ( grč. Osteoblast) | |
---|---|
Identifikatori | |
MeSH | D010006 |
TH | TH {{{2}}}.html HH2.00.03.7.00002 .{{{2}}}.{{{3}}} |
FMA | 66780 |
Anatomska terminologija |
Osteoblasti (grč. στέον – osteon = kost + βλαστ – blast = klica) su koštane ćelije koje sintetiziraju koštani matriks, uključeni u razvoj i rast kostiju. Razvoj osteoblasta je pod uticajem različitih faktora stimulacije njihovog formiranja kao što su paratiroidni hormon i vitamin D. Oni su odgovorni za održavanje, rast i reparaciju kostiju.[1][2][3]
Histologija
[uredi | uredi izvor]Tokom formiranja kosti, osteoblasti su raspoređeni u sloju epitelioidnih – kuboidnih ili niskih cilindričnih – ćelija. Jedra, sa jednim nukleolusom su jako razvijena, često smještena na kraju najudaljenijeg dijela ćelijske površine. Sadrže I dobro razvijen Golgijev aparata, sa brojnim mitohondrijama, uz obilan hrapavi endoplazmatski reticulum, koji daje boju intenzivno bazofilnoj citoplazmi.
Osteogeneza
[uredi | uredi izvor]Osteoblasti nastaju iz osteoprogenitornih ćelija periosta i koštane srži koji su inducirani za ćelijsku diferencijaciju putem raznih faktora rasta , posebno proteina morfogeneze kosti. Osteoprogenitorske ćelije imaju faktor Cbfa1 / Runx2. Nakon početka diferencijacije, osteoprogenitori počinju ispoljavati I niz drugih komponenti, uključujući, između ostalih, koštani kolagen, ALP, osteokalcin, osteonektin.
Ostali faktori rasta, uključujući faktor rasta fibroblasta, trombocitno-izvedeni faktor rasta, β pretvarajući faktor rasta, koji mogu promovirati podjelu osteoprogenitora i pojačanu osteogenezu.
Funkcije
[uredi | uredi izvor]Osteoblasti su specijalizirane koštane ćelije posebni proizvodi matriksa kosti koji formira kristale hidroksiapatita, koji se sastoji uglavnom od fosfata i kalcija. Osteoblasta i dalje zadržavaju sposobnost obnove sve dok su okruženi matriksom i omogućavaju održavanje stanja ćelija istog prefiksa – osteocita .
Prekursor osteoblasta je osteoklast, koji ovisi o fagocitomonojedarnom sistemu. Njegova funkcija je da hidrolizira matriks u normalnom rast ukostiju kod djece, ali i da reguliza pukotine I koncentraciju kalcija i fosfata u krvi. Zato ove ćelije imaju receptore za paratormon i kalcitonin, hormone koje luči paratireoidna žlijezda i štitnjača, odnosno, međusobno antagonističke strukture u hidromineralnom ravnotežu. Osteoklasti su multijedarne ćelije koje imaju četkaste granice gdje se proizvodi alkalna fosfataza za degradaciju matriksa
Dodatne slike
[uredi | uredi izvor]-
Osteoblast (boja Giemsa, 100x)
-
Osteoblastiaktivno proizvode osteoite (center).
-
Osteoblasti aktivno stvaraju rudimentno koštano tkivo (centar).
-
Osteoblasti oblažu kost(H&E stain).
Također pogledajte
[uredi | uredi izvor]Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Sofradžija A., Šoljan D., Hadžiselimović R. (2000): Biologija 1, Svjetlost, Sarajevo, ISBN 9958-16-8 pogrešan ISBN.
- ^ Međedović S., Maslić E., Hadžiselimović R. (2000): Biologija 2. Svjetlost, Sarajevo, ISBN 9958-10-222-6.
- ^ Harrison L. G. (2011): The shaping of life: The generation of biological pattern. Cambridge University Press, ISBN 978-0-521-55350-6; http://books.google.com/books?id=-IPG-vg7Pr8C.