Idi na sadržaj

Pentan

S Wikipedije, slobodne enciklopedije
Pentan
Općenito
Hemijski spojPentan
Druga imenaamil-hidrid, n-pentan
Molekularna formulaC5H12
CAS registarski broj109-66-0
Kratki opisbezbojna tekućina
Osobine1
Molarna masa72,15 g/mol
Agregatno stanjetekuće
Gustoća0,626 g/cm3
Tačka topljenja-129,8 °C
Tačka ključanja36,1 °C
Rastvorljivost0,01 g/100 ml vode
Rizičnost
NFPA 704
4
1
0
 
1 Gdje god je moguće korištene su SI jedinice. Ako nije drugačije naznačeno, dati podaci vrijede pri standardnim uslovima.

Pentan (Amil hidrid, n-pentan) je zasićeni ugljikovodik koji spada u grupu alkana. To je bezbojna, lahko zapaljiva tekućina, lakša od vode.

Osobine

[uredi | uredi izvor]

Vrlo lahko isparava na sobnoj temperaturi. Nije polaran, teško se otapa u vodi, te je zapaljiv. U njemu se otapaju samo nepolarni spojevi i spojevi koji su bogati alkil-grupama.

Upotreba

[uredi | uredi izvor]

Iako je slabo upotrebljiv u šire svrhe, često se koristi kao otapalo, a nešte rjeđe kao pogonsko gorivo i izvor vodika. Pentan je najniži tekući alkan. Ispod njega, u homolognom nizu, nalazi se butan, koji je plin.

Izomeri

[uredi | uredi izvor]

Pentan je jedan od tri strukturna izomera. Ostala dva su:

Povezani cikloalkan je ciklopentan, iako ima sasvim drugačiju molekularnu formulu, također se može smatrati kao izomer pentana.

Reakcije

[uredi | uredi izvor]

Pentan gori dajući ugljen dioksid i vodu:

C5H12 + 8 O2 → 5 CO2 + 6 H2O

U nedostatku kisika, formira se ugljen monoksid.

Kao i mnogi drugi ugljikovodici, pentan također može stupati u reakcije halogenizacije:

C5H12 + Cl2 → C5H11Cl + HCl

Ovakve reakcije su neselektivne, dajući smjesu 1-, 2- i 3-hloropentana, kao i neke više derivate hlorida.

Reference

[uredi | uredi izvor]