William H. Seward
 | Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). |
| William Henry Seward | |
|---|---|
 | |
| 24. Državni sekretar SAD | |
| Vrijeme na dužnosti 6. mart 1861. – 4. mart 1869 | |
| Prethodnik | Jeremiah S. Black |
| Nasljednik | Elihu B. Washburne |
| Savezni senator iz države New York | |
| Vrijeme na dužnosti 4. mart 1849. – 3. mart 1861. | |
| Prethodnik | John Adams Dix |
| Nasljednik | Ira Harris |
| 12. guverner New Yorka | |
| Vrijeme na dužnosti 1. januar 1839. – 31. decembar 842. | |
| Prethodnik | William L. Marcy |
| Nasljednik | William C. Bouck |
| Lični podaci | |
| Rođenje | 16. maj 1801. Florida (New York), SAD |
| Smrt | 10. oktobar 1872 (71 godina) Auburn, New York |
| Nacionalnost | Amerikanac |
| Politička stranka | Republikanska stranka (1855–) Vigovci (1834–1855) |
William Henry Seward (16. maj 1801. – 10. oktobar 1872.) bio je američki političar, guverner New Yorka, senator SAD-a i državni sekretar SAD-a od 1861. do 1869. godine. Kao odlučan protivnik širenja ropstva u godinama koje su dovele do Američkog građanskog rata, bio je jedna od najdominantnijih figura Republikanske stranke u njezinim formativnim godinama. Rođen je 1801. godine u selu Florida, u okrugu Orange u državi New York, gdje je njegov otac posjedovao robove. Nakon studiranja prava, preselio se u njujorški grad Auburn gdje je izabran za senatora New Yorka 1830. godine. Nakon osvajanja drugog mandata kao kandidat Vigovačke stranke 1838. godine, potpisao je nekoliko zakona kojima su poboljšana prava i mogućnosti crnaca.
Nakon bavljenja pravom u Auburnu, zakonodavno tijelo ga je izabralo u Senat Sjedinjenih Američkih Država 1849. godine gdje su mu njegova snažna stajališta i provokativne riječi protiv ropstva donijela mržnju na Jugu. Ponovno je izabran u Senat Sjedinjenih Američkih Država 1855. godine, kada se pridružio Republikanskoj stranci postajući jedna od njenih vodećih ličnosti. Kako su se približavali predsjednički izbori 1860. godine, smatran je vodećim kandidatom za republikansku nominaciju. Njegovo protivljenje ropstvu, velika podrška imigrantima i katolicima te povezanost sa urednikom i političarom Thurlowom Weedom je osigurala Abrahamu Lincolnu predsjedničku nominaciju. Nakon pobjede na izborima, Abraham Lincoln ga je imenovao državnim sekretarom SAD-a.
Seward je dao sve od sebe da se zaustavi odvajanje Južnih država, a kako to nije uspio posvetio se osnaživanju Unije. Njegov čvrsti stav protiv strane intervencije tokom Američkog građanskog rata je pomoglo u odvraćanju Velike Britanije i Francuske od eventualnog sticanja nezavisnosti država Konfederacije. Bio je jedna od meta u atentatu na Abrahama Linkolna 1865. godine, u kojem je teško ranjen zavjerenik Lewis Powell. Tokom mandata predsjednika Andrewa Johnsona, pregovarao je o kupovini Aljaske 1867. i podržavao Johnsona tokom njegovog opoziva. Njegov savremenik Carl Schurz ga je opisao kao "političara koji je ponekad išao ispred javnog mišljenja umjesto da je krotljivo slijedio njegove tragove".
Biografija
[uredi | uredi izvor]Rođen je u Floridi, (New York) 5. decembra 1768. Na Union Collegu studirao je pravo, gdje je i diplomirao sa svim počastima 1820. Nakon što se upoznao s uvjetima života robova u Georgiji pridružio se antirobovlasničkom strujama, a u pravnoj praksi pridružio se svom puncu, Elijahu Milleru. Ovu saradnju obustavio je kad su ga izabrali u senat New Yorka. U svom progresivnom programu zalagao se i za veći utrošak novca na obrazovanje, osnivanja škola za imigrante na njihovom jeziku i od strane profesora njihove vjere, te poboljšanje uslova u zatvorima. Bio je pripadnik Whig partije kad je izabran za državnog sekretara. Već u početku se pokazao kao vođa u borbi za oslobođenje robova. Tvrdio je da postoji i viši zakon od Ustava, a robovlasništvo je moralno loše. Na sudu je branio odbjegle robove, a 1850. rekao je da će, ako se Amerika ne oslobodi robovlasništva, doći do građanskog rata.
1855 Seward je prešao u Republikansku stranku kad su ga ponovo izabrali za senatora iz New Yorka. Nakon toga je njegova politička popularnost opala, republikanci ga nisu predlagali na mjesto senatora zbog radiklane prošlosti, a radikali ga nisu podržavali zbog pridruživanja desničarima.
Kad je Lincoln izabran za predsjednika, postavio je Sewarda za državnog sekretara (1861–1869). Tokom rata Seward je osnovao tajnu policiju koja je hapsila civile zbog nelojalnih djela, kao što su sabotaža i špijunaža. Ovi politički zatvorenici nisu izvođeni pred sudove, nisu im se govorili razlozi njihovog hapšenja niti za šta su osumnjičeni i nisu vođene istrage o njihovim postupcima.
Zalagao se za priključenje Djevičanskih ostrva Americi, američku kontrolu nad Panamom i kupovinu Aljaske. Uspio je izvesti samo ovo posljednje. 30. marta 1867. kupio je Aljasku od Rusije za 7.200.000 (vrijednost koja danas iznosi otprilike 96.604.813,22 dolara). Ovu kupovinu u početku su ismijavali i nazivali je "Sewardovom ledenom kutijom" ("Seward's Icebox") ili "Seward's Folly" i Johnsonovom "polarnim medvjeđim vrtom".
Iste noći kad je izvršen atentat na Lincolna, Lewis Powell pokušao je izvršiti atentat na Sewarda. Powell je došao do Sewardove sobe tako što je rekao portiru da mu nosi lijek. Prije nego je ušao do Sewarda, susreo je njegovog sina Fredericka, u koga je pucao nakon što ga je ovaj pokušao udaljiti rekavši da mu otac spava. Nakon toga je ušao u Sewardovu sobu i nekoliko ga puta ubo nožem u lice i vrat. Pri tome je povrijedio još dvoje njegove djece, Augustusa i Fanny, njegovu medicinsku sestru, narednika Georgea F. Robinsona i glasnika, Emericka Hansella, koji su ušli kad je Powell počeo bježati. Iako je uspio preživjeti, zahvaljujući prethodnoj povredi vrata zbog koje je nosio čvrste medicinske okovratnike, na licu su mu trajno ostali vidni ožiljci.
Powella su uhvatili i pogubili 7. jula 1865, zajedno sa Davidom Heroldom, Georgeom Atzerodtom i Mary Surratt, optuženim za zavjeru pri atentatu na Lincolna.
Nakon što je Ulysses S. Grant postao predsjednik, Sewart se penzionisao i ostatak svog života proveo u putovanjima i pisanju. 10. oktobra 1872. preminuo je u svojoj kući u Auburnu od posljedica otežanog disanja. Sahranjen je na groblju Fort Hill, također u Auburnu. Njegov sin Frederick objavio je Sewardove meomoare.
Značaj
[uredi | uredi izvor]- Novčanice od 50 dolara, poznate i kao Coin notes, iz serije 1891 prikazuju Sewardov portret. Primjerci ove novčanice veoma su rijetki i vjerovatno bi se na aukcijama mogli prodati za oko 50.000 dolara.
- U Auburnu ima i ulica koja nosi njegovo ime. U istom mjestu postoje još 3 ulice koje nose imena članova njegove porodice: Frances Street, Augustus Street i Frederick Street.
- Jedna osnovna škola u Auburnu nosi ime ovog političara (Seward Elementary School). Selo Florida u njujorškoj pokrajini svojoj jedinoj srednjoj školi dalo je ime "Seward".
- Gradovi Seward (Nebraska) i Seward (Aljaska) te Sewardovo poluostrvo na Aljasci također su nazvani po njemu, kao i parkovi Seward Park u Seattleu, Seward Square u Washingtonu, park u Manhattanu i Town of Seward, NY.
- Njegova statua nalazi se u Madison Square Parku u New York Cityju i u Volunteer Parku u Seattleu (okrenuta prema Aljasci)
- Vrh na planinskom lancu Adirondack u New Yorku zove se Seward Mountain (1.329 m).
Vanjski linkovi
[uredi | uredi izvor]
- Kuća Sewarda: Seward House, Auburn, NY
- Slike novčanica Arhivirano 16. 1. 2009. na Wayback Machine US Treasury Notes na kojima je William Seward; izvor: Federalna banka San Franciska
