Аборт
| Үбшэнүүдэй уласхоорондын бүлэглэһэн xубаарилга (МКБ-10; ICD-10) | ||
|---|---|---|
| O04 | Медицинскэ аборт | |
| ICD-10 онлайн (2019 оной ДБЭЭЗ-ын хубилбари) | ||
Аборт (үрэ хүндэхэ) гээшэ эхэнэрэй умайн газаа амиды үлэжэ ядаха эмбрион гү, али үрэ гаргажа жэрмэһэн байдалые болюулха үйлэ хэрэг юм. Хэмэлээр бэшэ, өөрөөр болодог абортые дутуу түрэлгэ гэнэ. Һайн дураар үрэ хүндүүлхые хэмэл аборт гү, али хэмэл дутуу түрэхэ гэнэ. Умайн гадаада амиды үлэжэ шадаха үрэ (20 долоо хоногһоо һүүлдэ, хоёрдугаар триместрһээ) гаргаха процедурые хэмэл түрэлгэ гэнэ.[1]
Хүгжөөһэн оронуудта хуулиин ёhоор хэһэн аборт эгээн аюулгүй процедурэнүүдэй дунда юм.[2][3] Мүнөө үедэ медикаментын гү, али хирургиин аборт гэжэ хоёр арга зам бии.[4] Мифепристон ба простагландин хэрэглэдэг арга жэрмэһэн байдалай нэгэдэхи ба хоёрдохи триместрдэ операцитай адли аюулгүй ба ашагтай арга юм.[4][5] Хирургиин арга замай дунда эгээн дэлгэрэнги нэгэниинь вакуумай аспираци.[6] Контрацептив аманай эм гү, али умайн спираль абортын һүүлдэ хэрэглэжэ болоно.[5] Аюулгүйгөөр ба хуули ёhоор хэһэн хэмэл аборт удаан болзорой сэдьхэлэй ба бэеын үбшэнэй рискые дээшэлүүлдэггүй.[7] Нүгөө талаһаа, аюултай аборт (квалификацигүй хүн хэһэн аборт, аюултай багажа зэбсэг хэрэглэжэ хэһэн аборт, стерильнэ бэшэ нүхэсэлдэ хэһэн аборт) жэл бүри 47 000 үхэл ба 5 сая госпитализаци ушаруулна.[7][8] Дэлхэйн элүүр мэндын байгуулга аюулгүй ба хуули ёһоной абортые бүхэ эхэнэртэ боломжотой болгохые дурадхадаг.[9]
Жэл бүри дэлхэй даяар 56 сая абортые хэжэ,[10] тэрэнһээ дунда 45% аюултайгаар хэнэ.[11] 2003 ба 2008 оной хоорондо абортын тоон ехээр хубилаагүйшье һаа,[12] тэрэнэй урда хорин жэлэй турша соо контрацептивууд дүтэм хүртөөмжэтэй болоһон ушарһаа абортын тоо хуһагдажа байгаа.[13] 2008 оной байдалаар, дэлхэйн эхэнэрэй 40% шалтагаанда хамаагүй хуули ёһоной абортые хэхэ арга боломжотой байгаа.[14] Абортые зүбшөөдэг улас орон ондоо абортын болзортой байна.[14]
Зүүлтэ
[Заһаха | үндэһэн бэшэгые заһабарилха]- ↑ (2010) «Abortion jabberwocky: the need for better terminology». Contraception 81 (2): 93–96. doi:10.1016/j.contraception.2009.09.005. PMID 20103443.
- ↑ (2006) «Unsafe abortion: The preventable pandemic» (PDF). The Lancet 368 (9550): 1908–19. doi:10.1016/S0140-6736(06)69481-6. PMID 17126724.
- ↑ (November 2014) «Mortality of induced abortion, other outpatient surgical procedures and common activities in the United States». Contraception 90 (5): 476–79. doi:10.1016/j.contraception.2014.07.012. PMID 25152259.
- ↑ 4,0 4,1 (9 November 2011) «Medical methods for first trimester abortion». The Cochrane Database of Systematic Reviews (11): CD002855. doi:10.1002/14651858.CD002855.pub4. PMID 22071804.
- ↑ 5,0 5,1 (September 2013) «A review of evidence for safe abortion care». Contraception 88 (3): 350–63. doi:10.1016/j.contraception.2012.10.027. PMID 23261233.
- ↑ Abortion – Women's Health Issues. 12 July 2018 үдэртэ хандаһан.
- ↑ 7,0 7,1 (2014) «Abortion». BMJ 348. doi:10.1136/bmj.f7553.
- ↑ (December 2009) «Unsafe abortion: global and regional incidence, trends, consequences, and challenges» (PDF). Journal of Obstetrics and Gynaecology Canada 31 (12): 1149–58. doi:10.1016/s1701-2163(16)34376-6. PMID 20085681.
- ↑ World Health Organization (2012). Safe abortion: technical and policy guidance for health systems (PDF), 2nd, Geneva: World Health Organization. ISBN 978-92-4-154843-4.
- ↑ (May 2016) «Abortion incidence between 1990 and 2014: global, regional, and subregional levels and trends». The Lancet 388: 258–67. doi:10.1016/S0140-6736(16)30380-4. PMID 27179755.
- ↑ Worldwide, an estimated 25 million unsafe abortions occur each year (28 September 2017). 29 September 2017 үдэртэ хандаһан.
- ↑ (2012) «Induced abortion: Incidence and trends worldwide from 1995 to 2008» (PDF). The Lancet 379 (9816): 625–32. doi:10.1016/S0140-6736(11)61786-8. PMID 22264435. “Because few of the abortion estimates were based on studies of random samples of women, and because we did not use a model-based approach to estimate abortion incidence, it was not possible to compute confidence intervals based on standard errors around the estimates. Drawing on the information available on the accuracy and precision of abortion estimates that were used to develop the subregional, regional, and worldwide rates, we computed intervals of certainty around these rates (webappendix). We computed wider intervals for unsafe abortion rates than for safe abortion rates. The basis for these intervals included published and unpublished assessments of abortion reporting in countries with liberal laws, recently published studies of national unsafe abortion, and high and low estimates of the numbers of unsafe abortion developed by WHO.”
- ↑ (September 2007) «Legal abortion worldwide: incidence and recent trends». International Family Planning Perspectives 33 (3): 106–16. doi:10.1363/ifpp.33.106.07. PMID 17938093.
- ↑ 14,0 14,1 (July 2010) «Critical gaps in universal access to reproductive health: Contraception and prevention of unsafe abortion». International Journal of Gynecology & Obstetrics 110: S13–16. doi:10.1016/j.ijgo.2010.04.003. PMID 20451196.
