Penarlâg: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Penarlâg
Math	pentref, cymuned
Poblogaeth	13,884
Daearyddiaeth
Sir	Sir y Fflint
Gwlad	Cymru
Yn ffinio gyda	Ewlo
Cyfesurynnau	53.182°N 3.02°W
Cod SYG	W04000190
Cod OS	SJ315655
Cod post	CH5
Gwleidyddiaeth
AS/au Cymru	Jack Sargeant (Llafur)
AS/au y DU	Mark Tami (Llafur)
Statws treftadaeth	Henebion Cenedlaethol Cymru
Manylion
	Ffeiliau perthnasol ar Comin
	[golygwch ar Wicidata]

Pori'r hanes yn rhyngweithiol

← Cymharer â'r fersiwn gynt

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu

GweledolCystrawen wici

Mewn-lein

Golygiad diweddaraf yn ôl 16:06, 27 Medi 2024

Erthygl am y pentref yw hon. Am y cwmwd canoloesol gweler Penarlâg (cwmwd).

Pentref a chymuned yn Sir y Fflint, Cymru, yw Penarlâg (Saesneg: Hawarden). Saif yn nwyrain y sir, ar gyffordd yr A55 a'r A550 tua 6 milltir i'r gorllewin o ddinas Caer dros y ffin. Mae Llyfrgell Deiniol Sant, a sefydlwyd gan William Ewart Gladstone yno. Bu'r Rhyddfrydwr enwog fyw yn y pentref am dros 60 mlynedd. Deiniol yw nawddsant y plwyf. Ceir maes awyr bychan ger y pentref.

Eglwys Ddeiniol Sant

Mae'r eglwys yn dyddio o'r 13g os nad yn gynt ac yn gysegredig i Sant Deiniol, esgob cyntaf Bangor. Ail-godiad yw'r eglwys bresennol, yn sgil tân a losgodd ran o'r eglwys wreiddiol yn ulw ym 1857. Codwyd eglwys newydd gan y pensaer Scott ac mae ganddi nifer o ffenestri lliw godidog gan yr arlunydd Cyn-Raffaëlaidd Edward Burne-Jones.

Castell Penarlâg

Cafodd Castell Penarlâg ei godi gan arglwyddi Normanaidd Caer. Fe'i cipiwyd a'i ddinistrio gan Dafydd ap Gruffudd, gweithred a fu'n un o symbylau Ail Ryfel Annibyniaeth Cymru. Ni ddylid ei gymysgu â'r ffug-gastell o'r 18g a elwir hefyd yn Gastell Penarlâg, cartref Gladstone.

Enwogion

William Ewart Gladstone
Gary Speed - treuliodd cyn-gapten tîm pêl-droed cenedlaethol Cymru ei ddyddiau ysgol yn y dref
Edith Lucy Austin chwaraewraig tenis dros Loegr a anwyd yn y pentref

Oriel

Llyfrgell Gladstone (cynt: Llyfrgell Sant Deiniol)
Llyfrgell Gladstone
Cerflun ar fur y Llyfrgell
Cerflun o Gladstone ar y lawnt o flaen Llyfrgell Gladstone
Eglwys Sant Deiniol
Cerflun marmor o Gladstone a'i wraig yn Eglwys Sant Deiniol
Llun manwl

Gweler hefyd

Penarlâg (cwmwd), cwmwd canoloesol
Castell Ewlo, castell Cymreig ger Ewlo

Cyfeiriadau

gw • sg • go

Trefi a phentrefi Sir y Fflint

Trefi
Bagillt · Bwcle · Caerwys · Cei Connah · Y Fflint · Queensferry · Saltney · Shotton · Treffynnon · Yr Wyddgrug
Pentrefi
Abermor-ddu · Afon-wen · Babell · Bretton · Brychdyn · Brynffordd · Caergwrle · Carmel · Cefn-y-bedd · Cilcain · Coed-llai · Coed-talon · Cymau · Chwitffordd · Ewlo · Ffrith · Ffynnongroyw · Gorsedd · Gronant · Gwaenysgor · Gwernymynydd · Gwernaffield · Gwesbyr · Helygain · Higher Kinnerton · Yr Hôb · Licswm · Llanasa · Llaneurgain · Llanfynydd · Llannerch-y-môr · Maes-glas · Mancot · Mostyn · Mynydd Isa · Mynydd-y-Fflint · Nannerch · Nercwys · Neuadd Llaneurgain · Oakenholt · Pantasaph · Pant-y-mwyn · Penarlâg · Pentre Helygain · Pen-y-ffordd · Pontblyddyn · Pontybotgyn · Rhes-y-cae · Rhosesmor · Rhyd Talog · Rhyd-y-mwyn · Sandycroft · Sealand · Sychdyn · Talacre · Trelawnyd · Trelogan · Treuddyn · Ysgeifiog

@@ Llinell 1: / Llinell 1: @@
+{{Gwybodlen lle
-<table border=1 cellpadding="2" cellspacing="0" align="right" width=200>
+| ynganiad  = {{wikidata|property|P443}}
-<tr><td colspan=2 align=center bgcolor="#ff9999">'''Penarlâg'''<br><font size="-1">''Sir y Fflint''</font></td>
+| gwlad = {{banergwlad|Cymru}}
-<tr><td colspan=2 align=center><div style="position: relative">[[Image:CymruFflint.png]]<div style="position: absolute; left: 155px; top: 31px">[[Image:Smotyn_Coch.gif]]</div></div></td></tr>
+| gwleidyddiaeth = Gwleidyddiaeth
-</table>
+| aelod_cymru = {{Swits Alun a Glannau Dyfrdwy i enw Aelod o'r Senedd}}
+| aelod_y_DU = {{Swits Alun a Glannau Dyfrdwy i enw AS y DU}}
+}}
+:''Erthygl am y pentref yw hon. Am y cwmwd canoloesol gweler [[Penarlâg (cwmwd)]].''
-Mae '''Penarlâg''' ([[Saesneg]]: ''Hawarden'') yn dref yn nwyrain [[Sir y Fflint]], ar gyffordd yr [[A55]] a'r [[A550]] tua 6 milltir i'r gorllewin o ddinas [[Caer]] dros y ffin. Mae [[Llyfrgell Deiniol Sant]], a sefydlwyd gan [[William Ewart Glastone]] yno. Bu'r [[Plaid Ryddfrydol (DU)|Rhyddfrydwr]] enwog fyw yn y pentref am dros 60 mlwydd. [[Deiniol]] yw [[nawddsant]] y [[plwyf]]. Ceir maes awyr bychan ger y pentref.
+Pentref a [[Cymuned (Cymru)|chymuned]] yn [[Sir y Fflint]], [[Cymru]], yw '''Penarlâg''' (Saesneg: ''Hawarden''). Saif yn nwyrain y sir, ar gyffordd yr [[A55]] a'r [[A550]] tua 6 milltir i'r gorllewin o ddinas [[Caer]] dros y ffin. Mae [[Llyfrgell Deiniol Sant]], a sefydlwyd gan [[William Ewart Gladstone]] yno. Bu'r [[Plaid Ryddfrydol (DU)|Rhyddfrydwr]] enwog fyw yn y pentref am dros 60 mlynedd. [[Deiniol]] yw [[nawddsant]] y [[plwyf]]. Ceir maes awyr bychan ger y pentref.
 ==Eglwys Ddeiniol Sant==
-Mae'r eglwys yn dyddio o'r [[13eg ganrif]] os nad cynt ac yn gysegredig i Sant [[Deiniol]], [[esgob]] cyntaf [[Bangor]]. Yn anffodus cafodd yr hen eglwys ei llosgi i gyd bron yn [[1857]]. Codwyd yr eglwys newydd gan y pensaer Scott ac mae'n cynnwys nifer o ffenestri lliw godidog gan yr arlunydd [[Cyn-Raffaelaidd]] [[Edward Burne-Jones]].
+Mae'r eglwys yn dyddio o'r [[13g]] os nad yn gynt ac yn gysegredig i Sant [[Deiniol]], [[Esgob Bangor|esgob cyntaf Bangor]]. Ail-godiad yw'r eglwys bresennol, yn sgil tân a losgodd ran o'r eglwys wreiddiol yn ulw ym 1857. Codwyd eglwys newydd gan y pensaer Scott ac mae ganddi nifer o ffenestri lliw godidog gan yr arlunydd [[Cyn-Raffaëlaidd]] [[Edward Burne-Jones]].
 ==Castell Penarlâg==
-Cafodd y castell gwreiddiol ei godi gan arglwyddi [[Normaniaid|Normanaidd]] [[Caer]]. Fe'i cipiwyd a'i dinistrio gan [[Dafydd ap Gruffudd]], gweithref a fu'n un o symbylau [[Ail Ryfel Annibyniaeth Cymru]]. Bellach mae'n blasdy mawr ar ôl cael ei adnewyddu a'i helaethu sawl gwaith yn y gorffennol.
+Cafodd [[Castell Penarlâg]] ei godi gan arglwyddi [[Normaniaid|Normanaidd]] [[Caer]]. Fe'i cipiwyd a'i ddinistrio gan [[Dafydd ap Gruffudd]], gweithred a fu'n un o symbylau [[Ail Ryfel Annibyniaeth Cymru]]. Ni ddylid ei gymysgu â'r ffug-gastell o'r 18g a elwir hefyd yn [[Castell Penarlâg (18fed ganrif)|Gastell Penarlâg]], cartref Gladstone.
 ==Enwogion==
 *[[William Ewart Gladstone]]
 *[[Gary Speed]] - treuliodd cyn-gapten [[tîm pêl-droed cenedlaethol Cymru]] ei ddyddiau ysgol yn y dref
+*[[Edith Lucy Austin]] chwaraewraig tenis dros Loegr a anwyd yn y pentref
+==Oriel==
+<gallery>
+File:Llyfrgell Sant Deiniol and Gladstone's Library Hawarden Penarlâg 34.JPG|Llyfrgell Gladstone (cynt: Llyfrgell Sant Deiniol)
+File:Llyfrgell Sant Deiniol and Gladstone's Library Hawarden Penarlâg 11.JPG|Llyfrgell Gladstone
+File:Llyfrgell Sant Deiniol and Gladstone's Library Hawarden Penarlâg 42.JPG|Cerflun ar fur y Llyfrgell
+File:Cofgolofn W E Gladstone ym Mhenarlâg, Penarlâg Memorial in Hawarden Flintshire 07.JPG|Cerflun o Gladstone ar y lawnt o flaen Llyfrgell Gladstone
+File:Eglwys Sant Deiniol Penarlag St Deiniol Church 10.JPG|Eglwys Sant Deiniol
+File:Eglwys St Deiniol's Church Penarlag Hawarden Flintshire Wales 31.JPG|Cerflun marmor o Gladstone a'i wraig yn Eglwys Sant Deiniol
+File:Eglwys St Deiniol's Church Penarlag Hawarden Flintshire Wales 35.JPG|Llun manwl
+</gallery>
-==Atyniadau eraill==
+==Gweler hefyd==
+*[[Penarlâg (cwmwd)]], cwmwd canoloesol
-*[[Castell Ewlo]] - castell Cymreig ger [[Ewlo]]
+*[[Castell Ewlo]], castell Cymreig ger [[Ewlo]]
+==Cyfeiriadau==
-{{MSG:Trefi_Sir_y_Fflint}}
+{{Cyfeiriadau}}
-[[Categori:Trefi Sir y Fflint]]
+{{Trefi Sir y Fflint}}
+[[Categori:Cymunedau Sir y Fflint]]
-[[en:Hawarden]]
+[[Categori:Penarlâg| ]]
-[[fr:Hawarden (Pays de Galles)]]
+[[Categori:Pentrefi Sir y Fflint]]
-[[nl:Hawarden]]
+[[Categori:Llefydd o fewn Etholaeth Alun a Glannau Dyfrdwy (y DU)]]