| dbo:abstract
|
- Els diàpsids (Diapsida, gr. 'dos arcs') són un grup de vertebrats tetràpodes que han desenvolupat dos orificis (finestres temporals) als laterals del crani. Aquest avenç es produí fa uns 300 milions d'anys, a finals del període Carbonífer. Hi ha una gran varietat de diàpsids vius, i inclouen totes les aus, cocodrils, llangardaixos, serps i tuatares, i possiblement també les tortugues. Mentre que alguns n'han perdut una (sargantanes) o ambdues (serps) finestres temporals, encara se'ls classifica com a diàpsids amb motiu de llur ascendència. Hi ha unes 14.600 espècies de diàpsids arreu del món, i inclouen la gran majoria de vertebrats verinosos o voladors. Aquestes obertures ancestrals es troben just a sobre i a sota dels ulls, i permeten que la mandíbula s'obri més i estigui més musculada. Una altra característica ancestral més obscura és un radi relativament llarg en comparació a l'húmer. Els grups extints de diàpsids inclouen els dinosaures, pterosaures, plesiosaures, mosasaures, i molts altres llinatges obscurs. La classificació de molts dels grups més antics és incerta i pot canviar. (ca)
- Diapsidi („mající dva oblouky“) jsou velmi rozšířenou skupinou plazů, jejichž původním společným znakem jsou dva spánkové otvory na lebce. První zástupci této skupiny se objevili již v období karbonu asi před 300 miliony let. Také dnes jsou poměrně hojní a zahrnují krokodýly, šupinaté (ještěry a hady), hatérie a podle novějších výzkumů pak rovněž želvy, řazené dříve obvykle mezi . Podle moderní klasifikace patří do této skupiny navíc také ptáci. Dnes existuje ne méně než 7 925 druhů diapsidů a pokud počítáme i ptáky, pak přes 17 725. (cs)
- الديابسيدات (الاسم العلمي: Diapsid)، وتعني باللاتينية (ذات القوسين أو الثقبين)، هي مجموعة من السلويات الرباعية الأطراف التي طورت ثقبين (صدغ نافذ) في كل جانب من جماجمها قبل حوالي 300 مليون سنة خلال أواخر العصر الكربوني. إن تنوع الديابسيدات هائل، فهي تشمل جميع التماسيح، السحالي، الثعابين، الطراطرة، الطيور والديناصورات غير الطيرية. على الرغم من أن بعض الديابسيدات فقدت إما فتحة واحدة (كالسحالي)، أو كل الثقبين (كالثعابين)، أو أن يكون لها جمجمة تغيرت هيكلتها بشكل كبير (كالطيور الحديثة)، إلا أنها لا تزال تصنف على أنها ديابسيدات ذوات الثقبين على أساس أصولهم. يوجد على الأقل 7,925 نوعا من زواحف الديابسيد، وتوجد في بيئات جميع أنحاء العالم الحالي (ما يقرب من 18,000 عند تضمين الطيور). تصغير (ar)
- Die Diapsida (eingedeutscht: Diapsiden) sind eine Großgruppe der Reptilien bzw. Sauropsida. Es handelt sich um die vielfältigste Reptiliengruppe der Erdgeschichte. Die Diapsiden umfassen rein landlebende Vertreter, aber auch aquatische und flugfähige Formen. Sowohl die Anpassung an ein Leben im Wasser als auch die Flugfähigkeit entwickelte sich bei verschiedenen Diapsidengruppen mehrfach unabhängig voneinander. (de)
- Diapsidoj (Diapsida = "du arkoj") estas subklaso de kvarpieduloj kiuj evoluigis du truojn en ĉiu flanko de la kranio, antaŭ 300 milionoj da jaroj dum la malfrua karbonio. Vivantaj diapsidoj estas divers-specaj; inter ili estas la birdoj, krokodiluloj, lacertoj, serpentoj, kaj eble eĉ la . Iuj el ili perdis aŭ unu truon (lacertoj), iuj perdis ambaŭ truojn (serpentoj), kaj iuj restrukturigis la kranion ankoraŭ pli multe (modernaj birdoj), sed oni klasas ilin ĉiujn kiel diapsidoj surbaze de ilia deveno. Estas 14.600 diapsidaj specioj nun vivantaj, inter ili la plimulton de la flugantaj kaj venenaj vertebruloj. La praulaj truoj estis supre kaj malsupre de la okulo, kio permesis al la makzelo malfermiĝi pli larĝe kaj permesis la alligadon de pli grandaj, pli fortaj makzelomuskuloj. Malpli evidenta heredita praula trajto estas plilongeco de la radiuso kompare kun la humero. Inter la formortintaj diapsidoj estas la dinosaŭroj, la flugsaŭroj, la pleziosaŭruloj, kaj la - la klasado de la plimulto de la plej fruaj grupoj estas ankoraŭ ŝanĝebla. (eo)
- Diapsids ("two arches") are a clade of sauropsids, distinguished from more primitive eureptiles by the presence of two holes, known as temporal fenestrae, in each side of their skulls. The group first appeared about three hundred million years ago during the late Carboniferous period. All diapsids other than the most primitive ones in the clade Araeoscelidia are sometimes placed into the clade Neodiapsida. The diapsids are extremely diverse, and include birds and all modern reptile groups, including turtles, which were historically thought to lie outside the group. Although some diapsids have lost either one hole (lizards), or both holes (snakes and turtles), or have a heavily restructured skull (modern birds), they are still classified as diapsids based on their ancestry. At least 17,084 species of diapsid animals are extant: 9,159 birds, and 7,925 snakes, lizards, tuatara, turtles, and crocodiles. (en)
- Diapsida (grezieraz bi ganga) Amniota narrastien azpiklase bat dira. Euren ezaugarri nagusia, jatorrian, bi dituztela dira, hau da, bi leihatila buru-hezurraren alde bakoitzean, begiaren atzealdean. eta Anapsidarekin batera Amniotaren hiru talde handietako bat da. Karboniferoan sortu zen taldea. (eu)
- Los diápsidos (Diapsida, griego "dos bóvedas") son una subclase de amniotas saurópsidos que principalmente se caracterizan por presentar, originariamente, dos fosas temporales o fenestras a cada lado del cráneo tras la órbita ocular. No obstante algunos diápsidos como los ictiosaurios y los sauropterigios perdieron una fenestra temporal desarrollando la configuración Euryapsida (polifilética) y las tortugas consideradas anteriormente anápsidos perdieron las dos fosas temporales, la inclusión de las tortugas ha sido respaldada por los estudios filogenéticos, así como por evidencias fósiles recientes. (es)
- Diapsida ("dua lengkungan") adalah kelompok tetrapoda amniota yang mengembangkan dua lubang di setiap sisi tengkoraknya sekitar 300 juta tahun yang lalu saat periode Karbon Akhir. Diapsida beragam secara ekstrim, dan berisi semua crocodilia, kadal, ular, tuatara, kura-kura, dan burung. Walaupun beberapa diapsida telah kehilangan salah satu lubang (kadal), atau kedua lubang (ular dan kura-kura), atau memiliki tengkorak yang telah direstrukturisasi (burung modern), mereka tetap diklasifikasikan sebagai diapsida berdasarkan garis nenek moyang mereka. Setidaknya 7.925 spesies reptil diapsida hidup di seluruh dunia sekarang (hampir 18.000 jika termasuk burung) (in)
- Les diapsides (Diapsida) sont une sous-classe ainsi qu'un clade de tétrapodes amniotes du clade des Sauropsides, qui réunit tous les oiseaux et reptiles actuels. Contrairement à une idée très répandue, les tortues sont des anapsides et ne font pas partie de la sous-classe des diapsides. Leur crâne possède, ou possédait dans leur évolution, deux paires de fosses temporales, c'est-à-dire deux ouvertures. Les os squamosal et postorbitaire les séparent. Ces ouvertures permettent aux mâchoires de se bloquer en position fermée et ainsi d'avoir plus de force lors d'une morsure. La question de l'appartenance des tortues aux diapsides est discutée. Traditionnellement, elles en sont exclues, car elles ne portent pas de fosses temporales. De récentes études morphologiques (menées par différents auteurs) s'accordent cependant pour dire que les tortues seraient des diapsides modifiés, ayant perdu leurs fosses temporales. Les tortues sont, d'un point de vue descriptif, des anapsides (au sens où elles ne possèdent pas ces fosses supérieures et inférieures). Mais, d'un point de vue phylogénétique, on ne peut pas exclure leur appartenance aux diapsides. Ceux-ci incluraient alors tous les « reptiles » actuels et les oiseaux, sans exception. (fr)
- I diapsidi (Diapsida Osborn, 1903) sono un gruppo di vertebrati tetrapodi che svilupparono due "finestre" in ogni lato del cranio (da cui il significato del nome in greco, due arcate). Classicamente i diapsidi erano considerati una sottoclasse di rettili, insieme agli anapsidi e ai sinapsidi. Il termine viene usato per raggruppare molti gruppi estremamente diversificati come lucertole, serpenti, tuatara, anfisbene, pterosauri, ittiosauri, plesiosauri, mosasauri, coccodrilli e dinosauri, sia aviani che no. (it)
- 이궁류(二弓類, Diapsid)는 석탄기 후기 동안의 약 3억년 전에 두개골 양쪽에 2개의 구멍(측두창(側頭窓), 눈의 뒤쪽에 있는 개구부)이 발달한 파충류 무리를 말한다. 현존하는 이궁류는 매우 다양하며, 모든 악어와 도마뱀 그리고 뱀과 옛도마뱀류 등을 포함한다. 근대 분류 체계에서는 심지어 새조차도 이궁류로 간주하며, 이궁류 선조로부터 갈라졌기 때문에 이궁류 분류군에 포개어 분류한다. 일부 이궁류는 한 쪽 구멍이 막혔거나(도마뱀) 또는 양쪽에 구멍이 있거나(뱀), 일종의 무겁게 재구성된 두개골을 가지고(현존하는 새) 있지만, 같은 선조로부터 진화했기에 아직 이궁류로 분류한다. 오늘날 적어도 7,925종의 파충류 이궁류가 전 세계에 서식하고 있다.(조류를 포함하면 14,600종 이상이다.) (ko)
- Diapsiden zijn Amniota met twee openingen aan beide zijden in het deel achter de oogkas van hun schedel (zie afbeeldingen). Ze omvatten onder andere de krokodillen, hagedissen, slangen, schildpadden en vogels. Bij de laatste twee groepen zijn een of beide gaten in de evolutie weer verloren gegaan, maar ze worden op grond van hun afstamming toch tot de diapsiden gerekend. Diapsiden ontwikkelden hun twee openingen (temporale fenestra) aan elke kant van hun schedel in het laat Carboon, ongeveer 300 miljoen jaar geleden. Er zijn ten minste 7.925 soorten reptielen beschreven, in omgevingen over de hele wereld.
* Schema schedelvormen
* Schedel synapsida (onder andere zoogdieren)
* Schedel anapsida (mogelijk de nog levende schildpadden)
* Schedel diapsida (onder andere dinosauriërs, slangen en vogels) (nl)
- 双弓類（そうきゅうるい、英: Diapsid、Diapsida）は、爬虫類に属する四肢動物の一群である。 (ja)
- Diapsydy (Diapsida, z gr. di – dwa + apsis – łuk) – grupa owodniowców z gromady zauropsydów (Sauropsida), w których czaszce rozwinęły się dwie pary otworów skroniowych (po dwa – górny i dolny – za każdym okiem), przez które przewleczone są silne mięśnie szczęk. Dzięki temu czaszka stała się lżejsza a szczęki bardziej ruchliwe. Choć część diapsydów wtórnie straciła jedną lub obie pary otworów skroniowych (m.in. węże), są nadal zaliczane do tej grupy, gdyż ich przodkowie mieli diapsydalną budowę czaszki. Diapsydy to najbardziej zróżnicowana i najliczniej reprezentowana grupa „gadów”. Pierwsi jej przedstawiciele (z grupy Araeoscelidia, m.in. rodzaj Petrolacosaurus) pojawili się pod koniec karbonu a największy rozkwit osiągnęła ona w erze mezozoicznej. Jeśli diapsydy mają być grupą monofiletyczną, należy do nich zaliczyć także ptaki, będące wyspecjalizowaną grupą teropodów. Choć żółwie przez większość naukowców zaliczane są do anapsydów, niektórzy uważają, że i one są diapsydami, które wtórnie straciły otwory skroniowe. (pl)
- Диа́псиды (лат. Diapsida) — подкласс пресмыкающихся или завропсид, сформировавшийся около 300 миллионов лет назад (в верхнем каменноугольном периоде) и существующий до наших дней (крокодилы, клювоголовые, чешуйчатые и черепахи). Следует учитывать, что в современных системах классификации птицы также относятся к диапсидам. Ныне в мире насчитывается более 22 000 видов диапсид, включая птиц. (ru)
- Diapsida é um grupo de répteis terrestres que inclui os lagartos, tuataras, crocodilos e aves; além de inúmeras ordens de répteis pré-históricos incluindo dinossauros, pterossauros, plesiossauros, notossauros, rincossauros, prolacertiformes e aetossauros. Possuem esse nome por possuirem duas aberturas na região temporal do crânio, ao contrário dos Synapsida (à qual pertencem os mamíferos), que possuem apenas uma fenestra temporal. (pt)
- Diapsida är en systematisk grupp av tidiga reptiler där ett utmärkande drag är två håligheter i kraniet. Diapsida dök upp i slutet av karbon för cirka 300 milj. år sedan. Denna grupp kom med tiden att utvecklas till Dinosaurier. Diapsida är en av dagens mest framgångsrika grupper med reptiler. Idag existerar cirka 14 000 arter som har sitt ursprung ur samma djurgrupp, inberäknat alla fågelarter, även om dessa har förlorat många av de ursprungligen utmärkande egenskaperna. (sv)
- Діапсиди (Diapsida) — велика група (клада) зауропсидів, що включає птахів, лускатих (змій і ящірок), крокодилів та дзьобоголових (гатерію). У традиційних класифікаціях група не включала птахів і вважалася підкласом плазунів. Ця група характеризується наявністю двох отворів на кожному боці черепа та виникла близько 300 мільйонів років тому протягом пізнього кам'яновугільного періоду. Тоді як деякі представники втратили або один отвір (ящірки), або обидва отвори (змії), або навіть мають набагато більш реструктуризований череп (сучасні птахи), вони всі мають спільне походження. Зараз існує близько 14 600 видів діапсидів у природних середовищах в усьому світі. (uk)
- 雙孔亞綱（Diapsida）也作双弓亚纲，是群頭骨兩側各有兩個顳顬孔的四足動物，首次出現於三億年前的石炭紀晚期。現存的雙孔動物非常多樣化，包括：鳥類、鱷魚、烏龜、蜥蜴、蛇、喙頭蜥。有些失去一個顳顬孔（蜥蜴），有些失去兩個（蛇），某些物種甚至大幅特化的頭骨（現代鳥類），根據最近的共同祖先，牠們仍然被分類於雙孔亞綱。現在有至少7,925物種的雙孔類爬行動物存活在世界上，若將鳥類計入，則將接近18,000種。 (zh)
|
| rdfs:comment
|
- Diapsidi („mající dva oblouky“) jsou velmi rozšířenou skupinou plazů, jejichž původním společným znakem jsou dva spánkové otvory na lebce. První zástupci této skupiny se objevili již v období karbonu asi před 300 miliony let. Také dnes jsou poměrně hojní a zahrnují krokodýly, šupinaté (ještěry a hady), hatérie a podle novějších výzkumů pak rovněž želvy, řazené dříve obvykle mezi . Podle moderní klasifikace patří do této skupiny navíc také ptáci. Dnes existuje ne méně než 7 925 druhů diapsidů a pokud počítáme i ptáky, pak přes 17 725. (cs)
- Die Diapsida (eingedeutscht: Diapsiden) sind eine Großgruppe der Reptilien bzw. Sauropsida. Es handelt sich um die vielfältigste Reptiliengruppe der Erdgeschichte. Die Diapsiden umfassen rein landlebende Vertreter, aber auch aquatische und flugfähige Formen. Sowohl die Anpassung an ein Leben im Wasser als auch die Flugfähigkeit entwickelte sich bei verschiedenen Diapsidengruppen mehrfach unabhängig voneinander. (de)
- Diapsida (grezieraz bi ganga) Amniota narrastien azpiklase bat dira. Euren ezaugarri nagusia, jatorrian, bi dituztela dira, hau da, bi leihatila buru-hezurraren alde bakoitzean, begiaren atzealdean. eta Anapsidarekin batera Amniotaren hiru talde handietako bat da. Karboniferoan sortu zen taldea. (eu)
- Los diápsidos (Diapsida, griego "dos bóvedas") son una subclase de amniotas saurópsidos que principalmente se caracterizan por presentar, originariamente, dos fosas temporales o fenestras a cada lado del cráneo tras la órbita ocular. No obstante algunos diápsidos como los ictiosaurios y los sauropterigios perdieron una fenestra temporal desarrollando la configuración Euryapsida (polifilética) y las tortugas consideradas anteriormente anápsidos perdieron las dos fosas temporales, la inclusión de las tortugas ha sido respaldada por los estudios filogenéticos, así como por evidencias fósiles recientes. (es)
- Diapsida ("dua lengkungan") adalah kelompok tetrapoda amniota yang mengembangkan dua lubang di setiap sisi tengkoraknya sekitar 300 juta tahun yang lalu saat periode Karbon Akhir. Diapsida beragam secara ekstrim, dan berisi semua crocodilia, kadal, ular, tuatara, kura-kura, dan burung. Walaupun beberapa diapsida telah kehilangan salah satu lubang (kadal), atau kedua lubang (ular dan kura-kura), atau memiliki tengkorak yang telah direstrukturisasi (burung modern), mereka tetap diklasifikasikan sebagai diapsida berdasarkan garis nenek moyang mereka. Setidaknya 7.925 spesies reptil diapsida hidup di seluruh dunia sekarang (hampir 18.000 jika termasuk burung) (in)
- I diapsidi (Diapsida Osborn, 1903) sono un gruppo di vertebrati tetrapodi che svilupparono due "finestre" in ogni lato del cranio (da cui il significato del nome in greco, due arcate). Classicamente i diapsidi erano considerati una sottoclasse di rettili, insieme agli anapsidi e ai sinapsidi. Il termine viene usato per raggruppare molti gruppi estremamente diversificati come lucertole, serpenti, tuatara, anfisbene, pterosauri, ittiosauri, plesiosauri, mosasauri, coccodrilli e dinosauri, sia aviani che no. (it)
- 이궁류(二弓類, Diapsid)는 석탄기 후기 동안의 약 3억년 전에 두개골 양쪽에 2개의 구멍(측두창(側頭窓), 눈의 뒤쪽에 있는 개구부)이 발달한 파충류 무리를 말한다. 현존하는 이궁류는 매우 다양하며, 모든 악어와 도마뱀 그리고 뱀과 옛도마뱀류 등을 포함한다. 근대 분류 체계에서는 심지어 새조차도 이궁류로 간주하며, 이궁류 선조로부터 갈라졌기 때문에 이궁류 분류군에 포개어 분류한다. 일부 이궁류는 한 쪽 구멍이 막혔거나(도마뱀) 또는 양쪽에 구멍이 있거나(뱀), 일종의 무겁게 재구성된 두개골을 가지고(현존하는 새) 있지만, 같은 선조로부터 진화했기에 아직 이궁류로 분류한다. 오늘날 적어도 7,925종의 파충류 이궁류가 전 세계에 서식하고 있다.(조류를 포함하면 14,600종 이상이다.) (ko)
- 双弓類（そうきゅうるい、英: Diapsid、Diapsida）は、爬虫類に属する四肢動物の一群である。 (ja)
- Диа́псиды (лат. Diapsida) — подкласс пресмыкающихся или завропсид, сформировавшийся около 300 миллионов лет назад (в верхнем каменноугольном периоде) и существующий до наших дней (крокодилы, клювоголовые, чешуйчатые и черепахи). Следует учитывать, что в современных системах классификации птицы также относятся к диапсидам. Ныне в мире насчитывается более 22 000 видов диапсид, включая птиц. (ru)
- Diapsida é um grupo de répteis terrestres que inclui os lagartos, tuataras, crocodilos e aves; além de inúmeras ordens de répteis pré-históricos incluindo dinossauros, pterossauros, plesiossauros, notossauros, rincossauros, prolacertiformes e aetossauros. Possuem esse nome por possuirem duas aberturas na região temporal do crânio, ao contrário dos Synapsida (à qual pertencem os mamíferos), que possuem apenas uma fenestra temporal. (pt)
- Diapsida är en systematisk grupp av tidiga reptiler där ett utmärkande drag är två håligheter i kraniet. Diapsida dök upp i slutet av karbon för cirka 300 milj. år sedan. Denna grupp kom med tiden att utvecklas till Dinosaurier. Diapsida är en av dagens mest framgångsrika grupper med reptiler. Idag existerar cirka 14 000 arter som har sitt ursprung ur samma djurgrupp, inberäknat alla fågelarter, även om dessa har förlorat många av de ursprungligen utmärkande egenskaperna. (sv)
- Діапсиди (Diapsida) — велика група (клада) зауропсидів, що включає птахів, лускатих (змій і ящірок), крокодилів та дзьобоголових (гатерію). У традиційних класифікаціях група не включала птахів і вважалася підкласом плазунів. Ця група характеризується наявністю двох отворів на кожному боці черепа та виникла близько 300 мільйонів років тому протягом пізнього кам'яновугільного періоду. Тоді як деякі представники втратили або один отвір (ящірки), або обидва отвори (змії), або навіть мають набагато більш реструктуризований череп (сучасні птахи), вони всі мають спільне походження. Зараз існує близько 14 600 видів діапсидів у природних середовищах в усьому світі. (uk)
- 雙孔亞綱（Diapsida）也作双弓亚纲，是群頭骨兩側各有兩個顳顬孔的四足動物，首次出現於三億年前的石炭紀晚期。現存的雙孔動物非常多樣化，包括：鳥類、鱷魚、烏龜、蜥蜴、蛇、喙頭蜥。有些失去一個顳顬孔（蜥蜴），有些失去兩個（蛇），某些物種甚至大幅特化的頭骨（現代鳥類），根據最近的共同祖先，牠們仍然被分類於雙孔亞綱。現在有至少7,925物種的雙孔類爬行動物存活在世界上，若將鳥類計入，則將接近18,000種。 (zh)
- الديابسيدات (الاسم العلمي: Diapsid)، وتعني باللاتينية (ذات القوسين أو الثقبين)، هي مجموعة من السلويات الرباعية الأطراف التي طورت ثقبين (صدغ نافذ) في كل جانب من جماجمها قبل حوالي 300 مليون سنة خلال أواخر العصر الكربوني. إن تنوع الديابسيدات هائل، فهي تشمل جميع التماسيح، السحالي، الثعابين، الطراطرة، الطيور والديناصورات غير الطيرية. على الرغم من أن بعض الديابسيدات فقدت إما فتحة واحدة (كالسحالي)، أو كل الثقبين (كالثعابين)، أو أن يكون لها جمجمة تغيرت هيكلتها بشكل كبير (كالطيور الحديثة)، إلا أنها لا تزال تصنف على أنها ديابسيدات ذوات الثقبين على أساس أصولهم. يوجد على الأقل 7,925 نوعا من زواحف الديابسيد، وتوجد في بيئات جميع أنحاء العالم الحالي (ما يقرب من 18,000 عند تضمين الطيور). (ar)
- Els diàpsids (Diapsida, gr. 'dos arcs') són un grup de vertebrats tetràpodes que han desenvolupat dos orificis (finestres temporals) als laterals del crani. Aquest avenç es produí fa uns 300 milions d'anys, a finals del període Carbonífer. Hi ha una gran varietat de diàpsids vius, i inclouen totes les aus, cocodrils, llangardaixos, serps i tuatares, i possiblement també les tortugues. Mentre que alguns n'han perdut una (sargantanes) o ambdues (serps) finestres temporals, encara se'ls classifica com a diàpsids amb motiu de llur ascendència. Hi ha unes 14.600 espècies de diàpsids arreu del món, i inclouen la gran majoria de vertebrats verinosos o voladors. (ca)
- Diapsidoj (Diapsida = "du arkoj") estas subklaso de kvarpieduloj kiuj evoluigis du truojn en ĉiu flanko de la kranio, antaŭ 300 milionoj da jaroj dum la malfrua karbonio. Vivantaj diapsidoj estas divers-specaj; inter ili estas la birdoj, krokodiluloj, lacertoj, serpentoj, kaj eble eĉ la . Iuj el ili perdis aŭ unu truon (lacertoj), iuj perdis ambaŭ truojn (serpentoj), kaj iuj restrukturigis la kranion ankoraŭ pli multe (modernaj birdoj), sed oni klasas ilin ĉiujn kiel diapsidoj surbaze de ilia deveno. Estas 14.600 diapsidaj specioj nun vivantaj, inter ili la plimulton de la flugantaj kaj venenaj vertebruloj. (eo)
- Diapsids ("two arches") are a clade of sauropsids, distinguished from more primitive eureptiles by the presence of two holes, known as temporal fenestrae, in each side of their skulls. The group first appeared about three hundred million years ago during the late Carboniferous period. All diapsids other than the most primitive ones in the clade Araeoscelidia are sometimes placed into the clade Neodiapsida. The diapsids are extremely diverse, and include birds and all modern reptile groups, including turtles, which were historically thought to lie outside the group. Although some diapsids have lost either one hole (lizards), or both holes (snakes and turtles), or have a heavily restructured skull (modern birds), they are still classified as diapsids based on their ancestry. At least 17,084 (en)
- Les diapsides (Diapsida) sont une sous-classe ainsi qu'un clade de tétrapodes amniotes du clade des Sauropsides, qui réunit tous les oiseaux et reptiles actuels. Contrairement à une idée très répandue, les tortues sont des anapsides et ne font pas partie de la sous-classe des diapsides. Leur crâne possède, ou possédait dans leur évolution, deux paires de fosses temporales, c'est-à-dire deux ouvertures. Les os squamosal et postorbitaire les séparent. Ces ouvertures permettent aux mâchoires de se bloquer en position fermée et ainsi d'avoir plus de force lors d'une morsure. (fr)
- Diapsiden zijn Amniota met twee openingen aan beide zijden in het deel achter de oogkas van hun schedel (zie afbeeldingen). Ze omvatten onder andere de krokodillen, hagedissen, slangen, schildpadden en vogels. Bij de laatste twee groepen zijn een of beide gaten in de evolutie weer verloren gegaan, maar ze worden op grond van hun afstamming toch tot de diapsiden gerekend.
* Schema schedelvormen
* Schedel synapsida (onder andere zoogdieren)
* Schedel anapsida (mogelijk de nog levende schildpadden)
* Schedel diapsida (onder andere dinosauriërs, slangen en vogels) (nl)
- Diapsydy (Diapsida, z gr. di – dwa + apsis – łuk) – grupa owodniowców z gromady zauropsydów (Sauropsida), w których czaszce rozwinęły się dwie pary otworów skroniowych (po dwa – górny i dolny – za każdym okiem), przez które przewleczone są silne mięśnie szczęk. Dzięki temu czaszka stała się lżejsza a szczęki bardziej ruchliwe. Choć część diapsydów wtórnie straciła jedną lub obie pary otworów skroniowych (m.in. węże), są nadal zaliczane do tej grupy, gdyż ich przodkowie mieli diapsydalną budowę czaszki. (pl)
|
