dbo:abstract
|
- Der Ursprung der mythisch-theistischen Religion der Etrusker – sie selbst nannten sich Rasenna, bei den Griechen hießen sie Tyrsener und bei den Römern Tusci oder Etrusci – liegt ebenso weitgehend im Dunkeln, wie die in der Wissenschaft bis heute spekulative Herkunft dieses Volkes selbst, das nie einen Flächenstaat, nur einen vor allem kultisch überwölbten Zwölfstädtebund bildete. Die letzte dieser zwölf Städte, Vetulonia, wurde gegen Ende des 19. Jahrhunderts von dem italienischen Arzt und Archäologen Isidoro Falchi entdeckt. Fassbar werden sie jedenfalls als Volk erst in Italien, in dessen kulturelles Umfeld sie fest eingebunden waren. Genaueres wissen wir über sie abgesehen von griechischen, allerdings (zum Beispiel bei Hesiod) eher mythenhaft gefärbten und sich zudem widersprechenden Berichten vor allem aus römischen Quellen, und diese Quellen datieren frühestens ab dem ersten vorchristlichen Jahrhundert, sind zudem selektiv bis fragmentarisch und oft einseitig. Komplizierend kommt hinzu, dass die etruskische Sprache kaum entziffert ist, obwohl man sie lesen kann, denn die Etrusker benutzten ein griechisches Alphabet (die euböische Variante). Vor allem in späteren Perioden war diese Religion zudem stark von der griechischen Mythologie beeinflusst. Hingegen ist die ursprüngliche Schicht kaum noch erkennbar, nicht einmal ihre Mythen kennt man genauer oder doch nur über römische Überlieferungen, dasselbe gilt für ihre Theologie und wesentliche Aspekte ihres Kultes, vor allem dessen Frühformen. Im Gegensatz zu den vorchristlichen Religionen des Abendlandes handelte es sich außerdem um eine prophetisch vermittelte Offenbarungsreligion, was wiederum eher für eine orientalische Abkunft spricht wie auch der Kunststil in der orientalisierenden Phase der etruskischen Kultur, zumal es im Orient die ersten derartigen Religionen in Ägypten, Mesopotamien, im Judentum und im Zoroastrismus gab, weshalb hier gerne auch Parallelen gezogen werden. Trotz der massiven griechischen Einflüsse und ihres Mischcharakters ist die etruskische Religion aber im Kern ihres Wesens völlig ungriechisch, verkündet sie doch die totale Unterwerfung des Menschen unter den göttlichen Willen, dem gegenüber der Mensch ein Nichts ist. Für die Etrusker war ihre Religion daher von zentraler Bedeutung und reichte bis tief in die individuelle Lebensführung. Vorlage und Regularien dafür boten die sog. Etrusca disciplina (zu lat. disciplina: Lehre, Unterweisung, Wissenschaft), aus Büchern bestehend, die von den Priestern als Geheimwissen streng gehütet wurden und genaue Anweisungen zur Durchführung von Orakeln enthielten. Im Altertum war diese Etrusca disciplina – die Lehre von der Interpretation göttlicher Signale, also Technik der Divination (zu lat. divinare: eine göttliche Eingebung haben) und vom korrekten Umgang mit der Götterwelt weit über Etrurien hinaus berühmt. Leberschau (Haruspizium), die Interpretation des Vogelfluges (Auspizien) und der Blitze (Fulguraldisziplin) waren dabei ebenso Teil dieser Lehre wie das korrekte Vorgehen bei der Landvermessung, der Verwaltung oder dem Bau von Wasserleitungen. Die originalen Texte der Disziplinen waren aber schon zur Zeit der Römer weitgehend verloren. Die damit zusammenhängende Kosmologie ist außerordentlich komplex und ebenfalls nur in Umrissen erhalten. (de)
- Etruscan religion comprises a set of stories, beliefs, and religious practices of the Etruscan civilization, heavily influenced by the mythology of ancient Greece, and sharing similarities with concurrent Roman mythology and religion. As the Etruscan civilization was gradually assimilated into the Roman Republic from the 4th century BC, the Etruscan religion and mythology were partially incorporated into ancient Roman culture, following the Roman tendency to absorb some of the local gods and customs of conquered lands. The first attestations of an Etruscan religion can be traced back to the Villanovan culture. (en)
- La religion étrusque comprend un ensemble d'histoires, de croyances et de pratiques religieuses de la civilisation étrusque, qui remonte au VIIe siècle av. J.-C. de la culture villanovienne de l'âge du fer précédente, fortement influencée par la mythologie de la Grèce antique et de la Phénicie, et partageant des similitudes avec la mythologie et la religion romaines. Les cités étrusques ayant été intégrées à la République romaine au IVe siècle av. J.-C., la religion et la mythologie étrusques ont été partiellement intégrées à la culture romaine classique, suivant la pratique romaine à absorber certains des dieux locaux et les coutumes des terres conquises. (fr)
- Istotnym elementem religii Etrusków było przekonanie, że życie ludzkie jest tylko mało znaczącym elementem we wszechświecie, nad którym bogowie, którzy ukazywali swoją naturę i wolę w każdym aspekcie świata natury, panowali tak samo, jak nad przedmiotami stworzonymi przez ludzi. Ta wiara przenika sztukę etruską, w której znajdujemy bogate przedstawienia ziemi, morza i powietrza, z człowiekiem włączonym w otoczenie. Pisarze rzymscy powtarzają świadectwa, że Etruskowie przyglądali się każdemu ptakowi i każdej jagodzie, jako potencjalnemu źródłu wiedzy o bogach, i na tej podstawie rozwinęli skomplikowaną tradycję ludową i związane z nią rytuały dla wykorzystywania tej wiedzy. Ich mity objaśniły tradycję ludową jako przekazaną przez bogów za pośrednictwem proroka Tagesa, cudownego dziecka o cechach mądrego starca, który wyskoczył ze świeżo wyoranej bruzdy na polu w Tarquinii i wyśpiewał to wszystko, co Rzymianie zwali Etrusca disciplina. Stanowiła ją oryginalna etruska literatura religijna, opisująca kosmos i świat podziemny, a także przepisująca różne rytuały oraz sposoby interpretacji przesłań od bogów i postępowania na ich podstawie. Tytuły tekstów, które przetrwały, obejmują Libri rituales, Libri fatales, Libri de fulguratura ("o błyskawicach") i Libri Acheruntici (opisującej Acheron, czyli świat podziemny), a także księgi, których nazwy pochodzą od dwóch głównych proroków etruskich o imionach Tages i (imię w formie zlatynizowanej): Libri Tagetici i Libri Vegontici. Ta literatura, epigrafika i źródła monumentalne dają obraz kosmologii, przedstawiającej niebo i jego części, które odbija się w świętych miejscach, a nawet we wnętrznościach zwierząt. Zasadnicze znaczenie miało pojęcie świętej przestrzeni albo miejsca, poświęconego konkretnemu bóstwu albo sprawie, jak teoria przeznaczenia, z którym takie obszary mogły korespondować, tak jak Niebo odzwierciedlało Ziemię, a makrokosmos rozbrzmiewał echem . Niebo zostało podzielone na 16 przedziałów, zamieszkiwanych przez rozmaite bóstwa: główni bogowie w kierunku wschodnim, święte istoty astralne i ziemskie na południu, istoty piekielne i złe na zachodzie, a najsilniejsi i tajemniczy bogowie losu na północy. Bóstwa objawiały się poprzez zjawiska przyrody, głównie przez błyskawice, ale także w mikrokosmosie wątroby zwierzęcej (typowy jest model wątroby owcy z brązu, znaleziony koło Piacenzy, na którym są wygrawerowane nazwy bóstw w ich 16 przedziałach zewnętrznych i wewnętrznych). Te koncepcje ściśle wiążą się ze sztuką wróżenia, z której Etruskowie byli szczególnie sławni w świecie antycznym. Jakiejkolwiek wagi działania publiczne i prywatne były podejmowane tylko po wysłuchaniu bogów; odpowiedzi negatywne albo zawierające groźby wymagały skomplikowanych ceremonii zapobiegawczych albo ochronnych. Najważniejszą formą wróżenia była ars haruspicina (haruspicja) albo hepatoskopia - studium szczegółów wnętrzności zwierząt ofiarnych, zwłaszcza wątroby. Drugą co do znaczenia była obserwacja błyskawic i innych zjawisk niebieskich, jak lot ptaków (również ważny w religii Umbrów i Rzymian). Wreszcie brana była pod uwagę interpretacja niezwykłych i cudownych wydarzeń, obserwowanych na niebie albo na ziemi. Te praktyki, szeroko przejęte przez Rzymian, są wyraźnie przypisane przez autorów antycznych religii Etrusków. (pl)
- A religião etrusca compreende um conjunto de histórias, crenças e práticas religiosas da civilização etrusca, originada no século VIII a.C. com ligações da anterior cultura Villanova da Idade do Ferro, fortemente influenciada pela mitologia da Grécia Antiga e da Fenícia, e compartilhando semelhanças com a religião e mitologia romana simultânea. Como a civilização etrusca foi assimilada na República Romana no século IV a.C., a religião e a mitologia etruscas foram parcialmente incorporadas à cultura romana antiga, seguindo a tendência romana de absorver alguns dos deuses e costumes locais das terras conquistadas. O sistema etrusco de crença era um politeísmo imanente; isto é, todos os fenômenos visíveis eram considerados manifestações do poder divino, e esse poder era incorporado em deidades que agiam continuamente no mundo, mas podiam ser dissuadidas ou persuadidas por homens mortais através do conhecimento delas e ritos. Eles acreditavam que sua religião lhes havia sido revelada pelos videntes, os dois principais sendo , uma figura infantil nascida de terra cultivada que foi imediatamente presenteada com presciência, e , uma figura feminina. Acreditavam em um contato íntimo com a divindade e não tomavam decisões sem a devida submissão, como na busca pela consulta aos deuses e sinais deles. Tais práticas foram assumidas posteriormente pelos romanos. A origem da religião mítico-teísta dos etruscos―eles se chamavam Rasenna, com os gregos chamando-os de Tyrsener e com os romanos Tusci ou Etrusci―é praticamente obscura, assim como a origem especulativa desse próprio povo na ciência até hoje, que nunca formou um estado territorial, apenas uma culticamente englobadas. A última dessas doze cidades, , foi descoberta no século XIX pelo médico e arqueólogo italiano . Em todo caso, eles só se tornaram tangíveis como um povo na Itália, em cujo ambiente cultural estiveram firmemente integrados. Sabemos mais detalhes sobre eles, além dos gregos, principalmente de fontes romanas, embora (tal como em Hesíodo) relatos bastante míticos e contraditórios, e essas fontes datam do século I a.C. no mínimo e são de seletivas a fragmentárias, e frequentemente unilaterais. Para complicar, a língua etrusca dificilmente é decifrada, embora possa ser lida, porque os etruscos usavam um alfabeto grego (a variante eubeia). Especialmente em períodos posteriores, essa religião também foi fortemente influenciada pela mitologia grega. Por outro lado, a camada original é dificilmente reconhecível, nem mesmo seus mitos são conhecidos com mais precisão ou apenas através das tradições romanas, o mesmo se aplica à sua teologia e aspectos essenciais de seu culto, especialmente suas formas iniciais. Em contraste com as religiões pré-cristãs do Ocidente, era também uma profeticamente transmitida, que por sua vez fala mais por uma descendência oriental, bem como o estilo de arte na fase orientalizante da cultura etrusca, principalmente porque foi no Oriente que ocorreram primeiro tais religiões, no Egito, na Mesopotâmia, no judaísmo e no zoroastrismo, razão pela qual os paralelos são aqui frequentemente traçados. Apesar das massivas influências gregas e de seu caráter misto, a religião etrusca é no cerne de sua essência completamente não grega, pois proclama a submissão total do homem à vontade divina, frente a qual o homem nada é. Para os etruscos, sua religião era, portanto, de importância central e penetrava profundamente no modo de vida individual. A assim chamada Etrusca disciplina (do latim disciplina: doutrina, instrução, ciência), consistindo em livros que eram cuidadosamente guardados pelos sacerdotes como conhecimento secreto e continham instruções precisas sobre como executar oráculos, providenciavam o modelo e regulações para isso. Nos tempos antigos, essa doutrina da interpretação dos sinais divinos, ou seja, a técnica de adivinhação (do latim divinare: ter uma inspiração divina) e do manejo correto do mundo divino foi famosa muito além da Etrúria. A leitura do fígado (haruspício), a interpretação do vôo dos pássaros (auspícios) e de relâmpagos (disciplina fulgural) eram tanto uma parte deste ensinamento como o procedimento correto para agrimensura, administração ou a construção de tubulações de água. Os textos originais das disciplinas foram em grande parte perdidos na época dos romanos. A cosmologia relacionada é extraordinariamente complexa e também apenas preservada em seus contornos. (pt)
- Етруська релігія включає в себе набір історій, вірувань і релігійних практик етруської цивілізації, які перебувають під значним впливом міфології Стародавньої Греції та мають схожість з римською міфологією та релігією . Оскільки етруська цивілізація поступово асимілювалася з Римською республікою з 4 століття до нашої ери, етруська релігія та міфологія були частково включені в давню римську культуру, слідуючи тенденції римлян поглинати деяких місцевих богів і звичаїв завойованих земель. Перші свідчення етруської релігії можна простежити до культури Вілланова . (uk)
|
rdfs:comment
|
- Etruscan religion comprises a set of stories, beliefs, and religious practices of the Etruscan civilization, heavily influenced by the mythology of ancient Greece, and sharing similarities with concurrent Roman mythology and religion. As the Etruscan civilization was gradually assimilated into the Roman Republic from the 4th century BC, the Etruscan religion and mythology were partially incorporated into ancient Roman culture, following the Roman tendency to absorb some of the local gods and customs of conquered lands. The first attestations of an Etruscan religion can be traced back to the Villanovan culture. (en)
- Етруська релігія включає в себе набір історій, вірувань і релігійних практик етруської цивілізації, які перебувають під значним впливом міфології Стародавньої Греції та мають схожість з римською міфологією та релігією . Оскільки етруська цивілізація поступово асимілювалася з Римською республікою з 4 століття до нашої ери, етруська релігія та міфологія були частково включені в давню римську культуру, слідуючи тенденції римлян поглинати деяких місцевих богів і звичаїв завойованих земель. Перші свідчення етруської релігії можна простежити до культури Вілланова . (uk)
- Der Ursprung der mythisch-theistischen Religion der Etrusker – sie selbst nannten sich Rasenna, bei den Griechen hießen sie Tyrsener und bei den Römern Tusci oder Etrusci – liegt ebenso weitgehend im Dunkeln, wie die in der Wissenschaft bis heute spekulative Herkunft dieses Volkes selbst, das nie einen Flächenstaat, nur einen vor allem kultisch überwölbten Zwölfstädtebund bildete. Die letzte dieser zwölf Städte, Vetulonia, wurde gegen Ende des 19. Jahrhunderts von dem italienischen Arzt und Archäologen Isidoro Falchi entdeckt. Fassbar werden sie jedenfalls als Volk erst in Italien, in dessen kulturelles Umfeld sie fest eingebunden waren. Genaueres wissen wir über sie abgesehen von griechischen, allerdings (zum Beispiel bei Hesiod) eher mythenhaft gefärbten und sich zudem widersprechenden B (de)
- La religion étrusque comprend un ensemble d'histoires, de croyances et de pratiques religieuses de la civilisation étrusque, qui remonte au VIIe siècle av. J.-C. de la culture villanovienne de l'âge du fer précédente, fortement influencée par la mythologie de la Grèce antique et de la Phénicie, et partageant des similitudes avec la mythologie et la religion romaines. (fr)
- Istotnym elementem religii Etrusków było przekonanie, że życie ludzkie jest tylko mało znaczącym elementem we wszechświecie, nad którym bogowie, którzy ukazywali swoją naturę i wolę w każdym aspekcie świata natury, panowali tak samo, jak nad przedmiotami stworzonymi przez ludzi. Ta wiara przenika sztukę etruską, w której znajdujemy bogate przedstawienia ziemi, morza i powietrza, z człowiekiem włączonym w otoczenie. Drugą co do znaczenia była obserwacja błyskawic i innych zjawisk niebieskich, jak lot ptaków (również ważny w religii Umbrów i Rzymian). (pl)
- A religião etrusca compreende um conjunto de histórias, crenças e práticas religiosas da civilização etrusca, originada no século VIII a.C. com ligações da anterior cultura Villanova da Idade do Ferro, fortemente influenciada pela mitologia da Grécia Antiga e da Fenícia, e compartilhando semelhanças com a religião e mitologia romana simultânea. Como a civilização etrusca foi assimilada na República Romana no século IV a.C., a religião e a mitologia etruscas foram parcialmente incorporadas à cultura romana antiga, seguindo a tendência romana de absorver alguns dos deuses e costumes locais das terras conquistadas. (pt)
|