| dbo:abstract
|
- Localitzada al Cusco, al Perú, la mitologia inca estava formada per una sèrie de llegendes i mites de la religió politeista de l'Imperi Inca. Als seus déus, el poble inca els retia culte i sacrificis, de la mateixa manera que en altres mitologies. Alguns noms de déus es repetien o es deien igual a diferents províncies del poble inca. Més endavant, tots aquests noms s'unificaren i formaren el que s'anomena panteó inca de divinitats. Els inques feien servir la ciència de la cosmologia juntament amb els seus rituals i, pel que s'ha descobert, havien desenvolupat mètodes molt avançats d'observació de les estrelles, períodes temporals, etc. (ca)
- تشمل أساطير الإنكا قصصًا كثيرة وأساطير تحاول أن تشرح أو ترمّز معتقدات الإنكا. (ar)
- Με τον όρο μυθολογία Ίνκα εννοείται το σύνολο των ιστοριών και των θρύλων, μέσω των οποίων διαμορφώνονται και συμβολίζονται τα θρησκευτικά πιστεύω του πολιτισμού των Ίνκας. Με την κατάκτηση του Περού από το Φρανσίσκο Πισάρρο, κάηκαν οι γραπτές πηγές του πολιτισμού των Ίνκας. Συνεπώς, η γνώση για τη μυθολογία του λαού αυτού προέρχεται από όποιες καταγραφές υπήρχαν εκείνη την περίοδο, από την αρχιτεκτονική και τα αγγεία των Ίνκας, καθώς και από τους μύθους και τους θρύλους που επέζησαν μες στην προφορική παράδοση των ιθαγενών. (el)
- Die Mythologie der Inka schließt eine Reihe von Geschichten und Legenden ein, die mythologisch sind und den Glauben der Inkas erklären und symbolisieren. Die christlichen Priester, die die spanische Conquista Perús begleiteten, verbrannten die Quipús und ließen Zeugnisse der inkaischen Kultur zerstören. Garry Urton (Professor für frühkolumbianische Geschichte an der Harvard-Universität) vertritt die Ansicht, dass Quipús ein binäres System darstellt, das phonologische oder logographische Daten wiederzugeben im Stande ist. Alle überlieferten Informationen beruhen auf Aufzeichnungen der Priester, auf ikonographischem inkaischen Geschirr und Architektur sowie den Mythen und Legenden, die unter den Indígenas überlebten. (de)
- La mitología incaica es el universo de leyendas y memoria colectiva del Imperio incaico, que tuvo lugar en los actuales territorios de Colombia, Ecuador, Perú, Bolivia, Chile y Argentina, incorporando en primera instancia, de manera sistemática, los territorios de la sierra central de Perú hacia el norte. La mitología inca tuvo éxito por la influencia política, comercial y militar, antes de la conquista de los territorios al sur y norte del Cuzco, que más tarde diera comienzo al naciente imperio. La identidad de los pueblos quechuas en el Perú y Bolivia; y los quichuas (kichwa) en el Ecuador; comparten esta percepción espacial y religiosa que los une por su deidad más significativa: el dios Inti. La mitología inca se nutría de una serie de leyendas y mitos propios, que sustentó la religión panteísta del Imperio inca, centralizada en Cusco. A sus dioses, el pueblo inca les rendía culto, al igual que en otras religiones. Algunos nombres de dioses se repetían o eran llamados de igual forma en distintas provincias del pueblo inca. Más tarde, todos estos dioses se unificaron y formaron el que se denomina verdadero panteón inca de divinidades. Lo aplicado por la cosmogonía inca en el ámbito de las creencias debe ser considerado como uno de los instrumentos más importantes utilizados en el proceso de la formación del imperio a la par de las transformaciones económicas, sociales y de la administración. (es)
- Inca mythology or religion includes many stories and legends that attempt to explain or symbolize Inca beliefs. (en)
- La mythologie inca regroupe l'ensemble des mythes et légendes qui expliquent, représentent ou symbolisent les diverses croyances incas. À la suite de la conquête de l'Empire inca par Francisco Pizarro, la plupart des traces de la culture des Incas furent détruites (toutefois, une théorie avancée par Gary Urton affirme que les quipus constituent un système de notation qui aurait pu enregistrer des données phonologiques ou logographiques). Ce dont on est actuellement sûr est basé sur les témoignages des missionnaires, sur l'iconographie des poteries et de l'architecture inca, et sur les mythes et légendes que continuent à se transmettre les autochtones. (fr)
- Mitologi Inka berisi banyak kisah dan legenda yang berperan dalam menjelaskan atau melambangkan keyakinan suku Inka. (in)
- インカ神話（インカしんわ）はインカ民族（ケチュア族）に伝わる神話であるが、ここでは、『ペルーの神話』『アンデスの神話』などと呼ばれるアンデス山脈の諸民族の神話の総称と定義して解説する。 (ja)
- La religione inca è costituita da una serie di leggende e miti che alimentarono il panteismo dell'Impero Inca, centralizzato a Cusco, in Perù, che tuttora sopravvive in tradizioni spesso sincretistiche come quelle legate alla Pachamama. Alcuni nomi degli dei inca si ripetevano, oppure erano chiamati con nomi diversi nelle varie province dell'Impero. Intorno al 1530, si poteva individuare al suo interno l'aggregazione di almeno tre distinte tradizioni culturali:
* L'antica civiltà di Tiahuanaco
* Gli Inca durante il massimo splendore del loro impero (1438-1527)
* La civiltà dei Mochica e dei Chimú, sottomesse nel XV secolo. (it)
- De Incamythologie omvat een groot aantal mythische verhalen die gezamenlijk een beeld geven van de religieuze beleving van de Inca's. (nl)
- Инкская мифология — комплекс воззрений, верований, культов и легенд инков. (ru)
- Mitologia inca é o conjunto dos mitos fundamentais da civilização inca. (pt)
- Najważniejszym bóstwem inkaskim było Słońce, zwane Intim. Jego ojcem miał być bóg stwórca Wirakocza, a siostrą Księżyc (Mama Quilla; w keczua Księżyc to rodzaj żeński). Sługą Słońca był Illapa, bóg piorunów, grzmotów i błyskawic, a także deszczu. Według mitologii Słońce w pradawnych czasach miało zesłać na ziemię swoje dzieci: czterech synów i cztery córki. Miało także dać im złoty pręt z poleceniem, aby założyły miasto tam, gdzie pręt całkowicie zanurzy się w ziemię. Mimo to wskutek waśni pomiędzy rodzeństwem sześcioro zginęło. Przeżyli tylko Manco Capac i jego żona Mama Occlo. Założyli miasto Cuzco i tak powstało Tahuantinsuyu. Ciekawym aspektem w mitologii inkaskiej jest bóg Wirakocza. Inkowie przejęli jego kult od Ajmarów. Do czasu podboju doliny Rímac czcili go jedynie w myśli, jednak po tym wydarzeniu zaczęli mu stawiać świątynie. Było to spowodowane panującym w Rímac kultem Pacha Kamaqa, czyli boga utożsamianego z Wirakoczą. Wirakocza był teoretycznie jednym z najważniejszych bogów inkaskich, jednak w praktyce nie oddziaływał zbytnio na ludzi. Istnieje hipoteza mówiąca o europejskości Wirakoczy. Według podań miał białą skórę i brodę. Przeciwnicy tej teorii znajdują na to wytłumaczenie: tak Indianie jedynie wyobrażali sobie boga. A nawet gdyby istniał (mówimy o zdaniu niewierzących w to), mógłby być Indianinem. U niektórych plemion spotyka się brody, a w każdej nacji rodzą się dzieci jaśniejsze lub ciemniejsze. Pod imieniem Quetzalcoatl (Pierzasty Wąż) czcili go Aztekowie, Toltekowie i Totonakowie, a Majowie wyznawali go jako Kukulkana. Należy też wspomnieć o Intim. Było to bóstwo, które nie wymagało ofiar ludzkich (w ogóle w Tahuantinsuyu nie składano ludzi w ofierze; zdarzały się wyjątki, ale generalnie tego nie robiono). Ofiarami dla Słońca były zwierzęta (lamy) i ziemia, którą otrzymywali kapłani. Co roku Słońce było rytualnie przywiązywane do słupa Intihuatana (dosł. słup, do którego przywiązuje się Słońce), aby nie "uciekło". Inkowie posiadali również bardzo dobrą jak na owe czasy wiedzę o Słońcu. Mieli niezłe obserwatoria oraz kalendarz słoneczny, dokładnie taki sam jakim dzisiaj się posługujemy. Nie jest to jednak ich wynalazek, np. w Machu Picchu odkryto prymitywne przedinkaskie obserwatorium. Ważną boginią była Mama Quilla. W świątyni słońca Coricancha w Cuzco znajdował się jej posąg. Niewiele wiadomo na jej temat. Pewne jest, że nie była tak ważna, jak Inti. Modlono się do niej, lecz nie miała własnych świątyń. Również bóg Illapa jest niezbyt dokładnie zbadany. Także nie miał własnych świątyń. Modlono się do niego o deszcz. Niemal nic nie wiemy o roli kapłanów w Tahuantinsuyu. Każda świątynia, a nawet huaca miała przydzielonych kapłanów i kawałek ziemi. Wydaje się, że w imperium inkaskim istniało coś w rodzaju spowiedzi. Gdy człowiek popełnił grzech "lekki" spowiadał się z niego niskiej rangi kapłanowi. Im większy grzech, tym wyższy pozycją duchowny musiał go wysłuchać. Kapłani pełnili również funkcję wróżbitów. Przed każdą wyprawą wojenną Inka prosił huacę o wróżbę. Jest znany przypadek, kiedy Atahualpa rozbił berłem głowę wróżbicie przynoszącemu niepomyślne wieści. (pl)
- Inkafolkets mytologi är i princip bara känd genom muntliga traditioner och de nedtecknade versioner som spanska erövrare lämnat efter sig efter 1532. (sv)
- 印加神话（奇楚瓦語：Tawantinsuyu iñiy）中包含了许多解释或象征着印加人信仰的故事和神话传说。 所有这些印加文化记录随着弗朗西斯科·皮萨罗的西班牙殖民者对印加帝国的征服而烧毁。目前加里·优尔顿提出了奇普是能记录语音或语标数据的二进制系统理论。现有的所有资料都是基于祭司的记录、来自印加陶器和建筑上的意象，以及幸存下来的原住民神话传说。 (zh)
- Міфологія інків — набір легенд та вірувань, що виникли у часи розквіту цивілізації інків. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- تشمل أساطير الإنكا قصصًا كثيرة وأساطير تحاول أن تشرح أو ترمّز معتقدات الإنكا. (ar)
- Με τον όρο μυθολογία Ίνκα εννοείται το σύνολο των ιστοριών και των θρύλων, μέσω των οποίων διαμορφώνονται και συμβολίζονται τα θρησκευτικά πιστεύω του πολιτισμού των Ίνκας. Με την κατάκτηση του Περού από το Φρανσίσκο Πισάρρο, κάηκαν οι γραπτές πηγές του πολιτισμού των Ίνκας. Συνεπώς, η γνώση για τη μυθολογία του λαού αυτού προέρχεται από όποιες καταγραφές υπήρχαν εκείνη την περίοδο, από την αρχιτεκτονική και τα αγγεία των Ίνκας, καθώς και από τους μύθους και τους θρύλους που επέζησαν μες στην προφορική παράδοση των ιθαγενών. (el)
- Die Mythologie der Inka schließt eine Reihe von Geschichten und Legenden ein, die mythologisch sind und den Glauben der Inkas erklären und symbolisieren. Die christlichen Priester, die die spanische Conquista Perús begleiteten, verbrannten die Quipús und ließen Zeugnisse der inkaischen Kultur zerstören. Garry Urton (Professor für frühkolumbianische Geschichte an der Harvard-Universität) vertritt die Ansicht, dass Quipús ein binäres System darstellt, das phonologische oder logographische Daten wiederzugeben im Stande ist. Alle überlieferten Informationen beruhen auf Aufzeichnungen der Priester, auf ikonographischem inkaischen Geschirr und Architektur sowie den Mythen und Legenden, die unter den Indígenas überlebten. (de)
- Inca mythology or religion includes many stories and legends that attempt to explain or symbolize Inca beliefs. (en)
- La mythologie inca regroupe l'ensemble des mythes et légendes qui expliquent, représentent ou symbolisent les diverses croyances incas. À la suite de la conquête de l'Empire inca par Francisco Pizarro, la plupart des traces de la culture des Incas furent détruites (toutefois, une théorie avancée par Gary Urton affirme que les quipus constituent un système de notation qui aurait pu enregistrer des données phonologiques ou logographiques). Ce dont on est actuellement sûr est basé sur les témoignages des missionnaires, sur l'iconographie des poteries et de l'architecture inca, et sur les mythes et légendes que continuent à se transmettre les autochtones. (fr)
- Mitologi Inka berisi banyak kisah dan legenda yang berperan dalam menjelaskan atau melambangkan keyakinan suku Inka. (in)
- インカ神話（インカしんわ）はインカ民族（ケチュア族）に伝わる神話であるが、ここでは、『ペルーの神話』『アンデスの神話』などと呼ばれるアンデス山脈の諸民族の神話の総称と定義して解説する。 (ja)
- De Incamythologie omvat een groot aantal mythische verhalen die gezamenlijk een beeld geven van de religieuze beleving van de Inca's. (nl)
- Инкская мифология — комплекс воззрений, верований, культов и легенд инков. (ru)
- Mitologia inca é o conjunto dos mitos fundamentais da civilização inca. (pt)
- Inkafolkets mytologi är i princip bara känd genom muntliga traditioner och de nedtecknade versioner som spanska erövrare lämnat efter sig efter 1532. (sv)
- 印加神话（奇楚瓦語：Tawantinsuyu iñiy）中包含了许多解释或象征着印加人信仰的故事和神话传说。 所有这些印加文化记录随着弗朗西斯科·皮萨罗的西班牙殖民者对印加帝国的征服而烧毁。目前加里·优尔顿提出了奇普是能记录语音或语标数据的二进制系统理论。现有的所有资料都是基于祭司的记录、来自印加陶器和建筑上的意象，以及幸存下来的原住民神话传说。 (zh)
- Міфологія інків — набір легенд та вірувань, що виникли у часи розквіту цивілізації інків. (uk)
- Localitzada al Cusco, al Perú, la mitologia inca estava formada per una sèrie de llegendes i mites de la religió politeista de l'Imperi Inca. Als seus déus, el poble inca els retia culte i sacrificis, de la mateixa manera que en altres mitologies. Alguns noms de déus es repetien o es deien igual a diferents províncies del poble inca. Més endavant, tots aquests noms s'unificaren i formaren el que s'anomena panteó inca de divinitats. (ca)
- La mitología incaica es el universo de leyendas y memoria colectiva del Imperio incaico, que tuvo lugar en los actuales territorios de Colombia, Ecuador, Perú, Bolivia, Chile y Argentina, incorporando en primera instancia, de manera sistemática, los territorios de la sierra central de Perú hacia el norte. La mitología inca se nutría de una serie de leyendas y mitos propios, que sustentó la religión panteísta del Imperio inca, centralizada en Cusco. (es)
- La religione inca è costituita da una serie di leggende e miti che alimentarono il panteismo dell'Impero Inca, centralizzato a Cusco, in Perù, che tuttora sopravvive in tradizioni spesso sincretistiche come quelle legate alla Pachamama. Alcuni nomi degli dei inca si ripetevano, oppure erano chiamati con nomi diversi nelle varie province dell'Impero. Intorno al 1530, si poteva individuare al suo interno l'aggregazione di almeno tre distinte tradizioni culturali: (it)
- Najważniejszym bóstwem inkaskim było Słońce, zwane Intim. Jego ojcem miał być bóg stwórca Wirakocza, a siostrą Księżyc (Mama Quilla; w keczua Księżyc to rodzaj żeński). Sługą Słońca był Illapa, bóg piorunów, grzmotów i błyskawic, a także deszczu. Ważną boginią była Mama Quilla. W świątyni słońca Coricancha w Cuzco znajdował się jej posąg. Niewiele wiadomo na jej temat. Pewne jest, że nie była tak ważna, jak Inti. Modlono się do niej, lecz nie miała własnych świątyń. Również bóg Illapa jest niezbyt dokładnie zbadany. Także nie miał własnych świątyń. Modlono się do niego o deszcz. (pl)
|
