| dbo:abstract
|
- La fal·lerística és una branca de la numismàtica, i per tant, ciència auxiliar de la Història, que s'encarrega de l'estudi i la classificació de les condecoracions. El terme fal·lerística fou utilitzat per primer cop a Txecoslovàquia el 1937 i deriva de la paraula llatina phalerae, que definia un tipus de condecoració romana consistent en petits escuts o discs en or, plata o bronze que es lluïen a les cuirasses dels militars romans. La fal·lerística es relaciona també amb el , que és la branca del Dret que s'encarrega de l'anàlisi i desenvolupament jurídic de les condecoracions en tant que institucions premials. Així, la fal·lerística s'encarrega de l'estudi de les peces i insígnies que conformen la condecoració i el Dret honorífic s'encarrega de l'estudi de la relació jurídica que comporta una condecoració. (ca)
- Faleristika je pomocná věda historická, která se zabývá popisem, výkladem a historií a vyznamenání. Pojednává tedy o viditelně nošených vyznamenáních, tj. o řádech, medailích a odznacích, jež byly uděleny za zásluhy jakéhokoli druhu. Má poměrně úzký vztah k heraldice jako nauce o znacích, z níž se ve 20. století vyčlenila. Obě disciplíny mají společné kořeny v době křižáckých válek, kdy se bojující rytíři, skrytí za svou zbraní, zdobili symboly ke svému snazšímu rozlišení. Tyto symboly se staly odznaky tehdejších prvních rytířských řádů. Faleristika převzala heraldickou terminologii při popisování řádů. To se týká například zásady popisu z pohledu nositele řádu a nikoli z pohledu pozorovatele – čili pravá a levá strana se z pohledu pozorovatele udávají obráceně. Při kresbách vyznamenání se používá i heraldický způsob šrafování, který nahrazuje barvy. Heraldická zásada zřetelnosti a jednoznačné rozlišitelnosti znaků byla zachována i u starých řádů, u novějších to často neplatí. Záležitostí praktické heraldiky, tj. dodržováním jejích zásad, tvorbou a popisem znaků se kdysi zabývali příslušní královští úředníci – heroldi. Pojem faleristika zavedl jako první kolem roku 1937 československý voják a sběratel řádů Oldřich Pilc. Výraz je odvozen ze starořeckého slova phalera (faléra), označujícího kruhovité kovové ozdoby na přilbách válečníků a slavnostních postrojích jejich koní, převzatého Římany ve tvaru phalerae (faleré) jako označení vojenských vyznamenání. Byly to kruhové medaile (bronzové, stříbrné a zlaté), s vyobrazením boha či bohyně a nošené na hrudi těchto válečníků. (cs)
- Phaleristik oder Ordenskunde (von lateinisch phalerae „Brustschmuck“) bezeichnet eine historische Hilfswissenschaft, die allgemein die Orden sowie die Ehrenzeichen und staatlichen Auszeichnungen mit ihrem Zubehör (z. B. Verleihungsurkunden, Statuten) in geschichtlicher, soziologischer und kunstgeschichtlicher Dimension erfasst, sammelt und dokumentiert. (de)
- Faleristiko (latine: phalerae - garnaĵo de brusto aŭ frunto) – estas helpa scienco de historio pri distingoj, kiujn ricevas personoj meritantaj por ili. Faleristiko naskiĝis el heraldiko kaj ambaŭ sciencoj havas kunajn esplorajn metodojn. La scienco estas rezulto de interesiĝo de kolektistoj kaj hobiuloj. (eo)
- La falerística es una rama de la numismática, y por lo tanto una ciencia auxiliar de la Historia, que se ocupa del estudio, clasificación e inventario de las condecoraciones. El término falerística fue usado por vez primera en 1937 en Checoslovaquia, y deriva de la phalerae, una de las muchas condecoraciones que crearon los romanos, y que consistía en pequeños escudos repujados en oro, plata o bronce, que se llevaban sobre la coraza sujetos con correas, o en los arreos del caballo, y que en la medida en que se desarrolló la economía de guerra en Roma, fueron concedidas a tropas, y que para mostrarlos los colgaban de sus vexillae. Aunque establecida como una subdisciplina científica de la historia, la falerística generalmente estudia órdenes y decoraciones "separadas de sus cuerpos". El rey Jorge VI de Inglaterra amaba el estudio de la falerística, yendo hasta el punto de supervisar personalmente sus diseños de uniformes y colocaciones de cinta. Se sabe que diseñó unas decoraciones militares británicas para la Royal Navy. El falerista ruso Julius Iversen estudió las órdenes y medallas en el siglo XIX. (es)
- Phaleristics, from the Greek mythological hero Phalerus (Greek: Φάληρος, Phaleros) via the Latin phalera ('heroics'), sometimes spelled faleristics, is an auxiliary science of history and numismatics which studies orders, fraternities, and award items, such as medals, ribbons, and other decorations. (en)
- La phaléristique (dérivée du mot phalère) est une science auxiliaire de l'histoire qui a pour objet l'étude des ordres, décorations et médailles. L'apport de cette science auxiliaire est de déchiffrer et comprendre la présence d'ordres, décorations et médailles sur différents supports (tableaux, photographies, armoiries, papiers, monuments). Plus généralement d'aider le travail de l'historien en lui donnant des outils de datation. (fr)
- La faleristica è una disciplina dedicata alla collezione e allo studio delle onorificenze, delle medaglie e di ogni altro segno di distinzione civile o militare. Considerata un tempo una branca della numismatica, a partire dalla seconda metà del XX secolo ha assunto una sempre maggiore autonomia, venendo considerata una disciplina totalmente distinta. (it)
- Faleristiek (van het Griekse ta phalara (Oudgrieks: τὰ φάλαρα) (beslag van helm, kuras of paard) en het daaraan ontleende Latijnse "Phalerae": de onderscheidingen voor dapperheid en verdienste die in het Romeinse leger werden uitgereikt) is de (hulp)wetenschap die de vorm en de geschiedenis van de ridderorden én andere onderscheidingen bestudeert. De faleristiek is verwant aan de heraldiek en de numismatiek en de bestudeerde terreinen overlappen elkaar soms. De term "phaleristik" werd in 1937 voor het eerst gebruikt door de Tsjechoslovaakse verzamelaar en publicist en heeft internationaal ingang gevonden. (nl)
- Falerystyka (z łac. i gr. phalerae, ozdoba piersi lub czoła) – nauka pomocnicza historii zajmująca się orderami, odznaczeniami i innymi odznakami i znakami honorowymi, nadawanymi osobom zasłużonym dla monarchy, państwa lub innej organizacji posiadającej prawo nadawania odznaczeń. Falerystyka, podobnie jak i weksylologia, wyodrębniła się z heraldyki, zachowując wspólne z nią metody badawcze. Zainteresowanie falerystyką należy wiązać z ruchem kolekcjonerskim i hobbistycznym, stymulującym próby historycznego opisu i systematyzacji odznaczeń. Wcześniejsze publikacje falerystyczne mające charakter katalogów uzupełniane są opracowaniami naukowymi. (pl)
- Falerística, do herói mitológico grego Phalerus ( em grego: Φάληρος , Phaleros ) através do latim phalera ('herói'), é uma ciência auxiliar da história e numismática que estuda ordens, fraternidades e itens de premiação, como medalhas, fitas e outras decorações. O assunto inclui ordens de cavalaria (incluindo ordens militares ), ordens de mérito e ordens fraternas . Estas podem, por sua vez, ser entidades oficiais, nacionais, estaduais ou civis, religiosas ou acadêmicas. O campo de estudo também compreende sistemas comparativos de honra e, portanto, em um sentido mais amplo, também história ( história da arte ), sociologia e antropologia . Em termos de objetos, incluem-se itens de premiação, como medalhas e seus acessórios, barras de fita, crachás, broches, documentação de certificado de premiação, etc., e a falarística também pode designar o campo de coleta de itens relacionados. Embora estabelecida como uma subdisciplina científica da história, a falerística costuma estudar ordens e condecorações "descoladas de seus corpos". O rei George VI adorava o estudo da falerística, chegando ao ponto de supervisionar pessoalmente seus designs de uniformes e a colocação de fitas. Ele é conhecido por ter projetado algumas condecorações militares britânicas para a Marinha Real . O falerista russo Julius Iversen estudou ordens e medalhas no século 19. (pt)
- Faleristik (av latinska phalerae bröstdekoration) är läran om ordenssamlande vari ingår dokumenterande av ordnar, dekorationer och medaljer med tillbehör (som till exempel förläningsurkunder och statuter) ur historiska, politiska, militära, sociologiska, kulturella och konstnärliga aspekter. (sv)
- Фалери́стика — наука , с середины 1970-х годов окончательно выделившаяся из нумизматики, вспомогательная историческая дисциплина, занимающаяся изучением истории орденов, медалей (см. Медальерика), значков (в том числе сувенирных), настольных медалей и плакеток, жетонов, фрачных миниатюр, наградных документов, а также любых нагрудных знаков (в том числе почётных, юбилейных, ведомственных, об окончании учебных заведений, корпоративных и т. д.), их систем и их атрибуцией, а также вид коллекционирования вышеперечисленных предметов . (ru)
- Фалер́истика (від лат. falerae, phalerae — «фалери, металеві прикраси, що служили військовими відзнаками», дав.-гр. φάλαρα — «металеві бляхи, дрібнички») — допоміжна історична дисципліна, яка займається вивченням історії орденів, медалей, значків і взагалі будь-яких нагрудних знаків. Так само називається і колекціонування цих предметів. Ця наука вивчає історію виникнення та розвитку системи нагород, зокрема державних, відповідні супутні правові документи їхфункціонування (статути, положення, закони, розпорядження, документи і матеріали нагородної статистики тощо); появурізних знаків вирізнення (військових, цивільних), значки (ювілейні, гербові, організацій, спортивних товариств, партій та ін.). Нагороди та знаки вирізнення — цінне джерело для вивчення рівня розвитку матеріальної та духовноїкультури народів і духовного життя держави у певний період, вживаної символіки та її пріоритетів.Фалеристика сприяє дослідженню подій і фактів становлення та розвитку систем державних нагород та різного типу відзнак, їхній оцінці. Особливо важливі дані Ф. для вивчення історії війн, датування місць битв та поховань. Разом ізсупутніми документами ордени та відзнаки при допомозі зображального ряду іконографічних творів (портретів, фотографій) допомагають встановленню портретованих осіб, зокрема їхніх біографічних даних. У фалеристиці використовуються такі методи дослідження: порівняльно-історичний, класифікації та типологічний, вживаються методи та методики і низки інших галузей історичних знань, зокрема археології, палеографії (написи), хронології історично ї, медальєрики, точних і прикладних наук.У 14—16 ст. вже широко вживалися ордени для придворних, засновані монархами. Особи, відзначені ними, носили багаті орденські костюми (однострої), особливі знаки вирізнення та іменувалися кавалерами. Поступовоці знаки набули чинності державних нагород. До числа найстаріших за часом появи належать:ордени Підв'язки (Англія, 1348); бургундський, потім — іспанський та австрійський Орден Золотого руна (1429); шведський — Меча (1522) і французький Святого Духа (1579). Орденами відзначалися, як правило, представники дворянських родів, улюбленці королів, ієрархи Церкви.Ордени надавали чимало привілеїв нагородженим, серед яких важливе місце займало отримання кавалером лицарського звання, пізніше — права на особисте або спадкове дворянство. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- Phaleristik oder Ordenskunde (von lateinisch phalerae „Brustschmuck“) bezeichnet eine historische Hilfswissenschaft, die allgemein die Orden sowie die Ehrenzeichen und staatlichen Auszeichnungen mit ihrem Zubehör (z. B. Verleihungsurkunden, Statuten) in geschichtlicher, soziologischer und kunstgeschichtlicher Dimension erfasst, sammelt und dokumentiert. (de)
- Faleristiko (latine: phalerae - garnaĵo de brusto aŭ frunto) – estas helpa scienco de historio pri distingoj, kiujn ricevas personoj meritantaj por ili. Faleristiko naskiĝis el heraldiko kaj ambaŭ sciencoj havas kunajn esplorajn metodojn. La scienco estas rezulto de interesiĝo de kolektistoj kaj hobiuloj. (eo)
- Phaleristics, from the Greek mythological hero Phalerus (Greek: Φάληρος, Phaleros) via the Latin phalera ('heroics'), sometimes spelled faleristics, is an auxiliary science of history and numismatics which studies orders, fraternities, and award items, such as medals, ribbons, and other decorations. (en)
- La phaléristique (dérivée du mot phalère) est une science auxiliaire de l'histoire qui a pour objet l'étude des ordres, décorations et médailles. L'apport de cette science auxiliaire est de déchiffrer et comprendre la présence d'ordres, décorations et médailles sur différents supports (tableaux, photographies, armoiries, papiers, monuments). Plus généralement d'aider le travail de l'historien en lui donnant des outils de datation. (fr)
- La faleristica è una disciplina dedicata alla collezione e allo studio delle onorificenze, delle medaglie e di ogni altro segno di distinzione civile o militare. Considerata un tempo una branca della numismatica, a partire dalla seconda metà del XX secolo ha assunto una sempre maggiore autonomia, venendo considerata una disciplina totalmente distinta. (it)
- Faleristik (av latinska phalerae bröstdekoration) är läran om ordenssamlande vari ingår dokumenterande av ordnar, dekorationer och medaljer med tillbehör (som till exempel förläningsurkunder och statuter) ur historiska, politiska, militära, sociologiska, kulturella och konstnärliga aspekter. (sv)
- Фалери́стика — наука , с середины 1970-х годов окончательно выделившаяся из нумизматики, вспомогательная историческая дисциплина, занимающаяся изучением истории орденов, медалей (см. Медальерика), значков (в том числе сувенирных), настольных медалей и плакеток, жетонов, фрачных миниатюр, наградных документов, а также любых нагрудных знаков (в том числе почётных, юбилейных, ведомственных, об окончании учебных заведений, корпоративных и т. д.), их систем и их атрибуцией, а также вид коллекционирования вышеперечисленных предметов . (ru)
- La fal·lerística és una branca de la numismàtica, i per tant, ciència auxiliar de la Història, que s'encarrega de l'estudi i la classificació de les condecoracions. El terme fal·lerística fou utilitzat per primer cop a Txecoslovàquia el 1937 i deriva de la paraula llatina phalerae, que definia un tipus de condecoració romana consistent en petits escuts o discs en or, plata o bronze que es lluïen a les cuirasses dels militars romans. (ca)
- Faleristika je pomocná věda historická, která se zabývá popisem, výkladem a historií a vyznamenání. Pojednává tedy o viditelně nošených vyznamenáních, tj. o řádech, medailích a odznacích, jež byly uděleny za zásluhy jakéhokoli druhu. (cs)
- La falerística es una rama de la numismática, y por lo tanto una ciencia auxiliar de la Historia, que se ocupa del estudio, clasificación e inventario de las condecoraciones. El término falerística fue usado por vez primera en 1937 en Checoslovaquia, y deriva de la phalerae, una de las muchas condecoraciones que crearon los romanos, y que consistía en pequeños escudos repujados en oro, plata o bronce, que se llevaban sobre la coraza sujetos con correas, o en los arreos del caballo, y que en la medida en que se desarrolló la economía de guerra en Roma, fueron concedidas a tropas, y que para mostrarlos los colgaban de sus vexillae. (es)
- Falerystyka (z łac. i gr. phalerae, ozdoba piersi lub czoła) – nauka pomocnicza historii zajmująca się orderami, odznaczeniami i innymi odznakami i znakami honorowymi, nadawanymi osobom zasłużonym dla monarchy, państwa lub innej organizacji posiadającej prawo nadawania odznaczeń. Falerystyka, podobnie jak i weksylologia, wyodrębniła się z heraldyki, zachowując wspólne z nią metody badawcze. (pl)
- Faleristiek (van het Griekse ta phalara (Oudgrieks: τὰ φάλαρα) (beslag van helm, kuras of paard) en het daaraan ontleende Latijnse "Phalerae": de onderscheidingen voor dapperheid en verdienste die in het Romeinse leger werden uitgereikt) is de (hulp)wetenschap die de vorm en de geschiedenis van de ridderorden én andere onderscheidingen bestudeert. De faleristiek is verwant aan de heraldiek en de numismatiek en de bestudeerde terreinen overlappen elkaar soms. (nl)
- Falerística, do herói mitológico grego Phalerus ( em grego: Φάληρος , Phaleros ) através do latim phalera ('herói'), é uma ciência auxiliar da história e numismática que estuda ordens, fraternidades e itens de premiação, como medalhas, fitas e outras decorações. O rei George VI adorava o estudo da falerística, chegando ao ponto de supervisionar pessoalmente seus designs de uniformes e a colocação de fitas. Ele é conhecido por ter projetado algumas condecorações militares britânicas para a Marinha Real . O falerista russo Julius Iversen estudou ordens e medalhas no século 19. (pt)
- Фалер́истика (від лат. falerae, phalerae — «фалери, металеві прикраси, що служили військовими відзнаками», дав.-гр. φάλαρα — «металеві бляхи, дрібнички») — допоміжна історична дисципліна, яка займається вивченням історії орденів, медалей, значків і взагалі будь-яких нагрудних знаків. Так само називається і колекціонування цих предметів. (uk)
|
