Ceheneme
Ceheneme (be Erebki: جحيم) tayê dinan de yew cayo ke tede adır esto û ke tede ceza esta. Ceheneme de mendış din be din ra vuriyeno. Merdumo ke ceheneme de maneno, zemano ke tede gunaya cı peyniye vinêna, şeno şıro cenet. Ema ceheneme seba tayê merduman cayo bêpeyniyo. Vateyê cehenemeyi İbranki rayo. İbranki de Ge ben hinnom yeno menaya cêviyê lacê Hinnomi û nameyê yew cayo ke sûka Urşelimi (Qudıs) ra nezdiyo û seba Homayi qurban vêşniyeno. Tarix de cêviyê Gehinnomi de merdumi seba Homayi Moloch rê qurbane sere bırnêne. Ewro yew melekê cehenemeyi esto û nameyê cı Maliko; şınasiyeno ke nameyê Maliki Homa Moloch ra ameyo.
Kulturanê binan de ceheneme
[bıvurne | çımeyi bıvurne]Kulturê Rocvetışê Miyani de ceheneme beno ke, cayo ke tede adır esto. Kulturê İskandinavya de ceheneme beno, cayo ke serdo û cemed esto. Kulturê Yunan û Roma de ceheneme yew cayo ke tede rohê xırabıni estê, ucayo. Uca de bêdini terefê zebaniyan ra hukım benê (Pers), cezaya ızdırabê bêpeyniye gênê (Yehudi) ya ki teyna merdumi ke dino heq ra niyê (İslam), estê.