Λυγαριά: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Λυγαριά
	;
Συστηματική ταξινόμηση
Σύστημα: κατά CRONQUIST, 1981
Βασίλειο:	Φυτά (Plantae);
Συνομοταξία:	Αγγειόσπερμα (Magnoliophyta);
Ομοταξία:	Δικοτυλήδονα (Magnoliopsida);
Τάξη:	Λαμιώδη (Lamiales);
Οικογένεια:	Ιεροβοτανοειδή (Verbenaceae);
Γένος:	Άγνος (Vitex);
Διώνυμο
	Vitex agnus-castus (Άγνος η κοινή, Άγνος ο αγνός); L.

Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά

← Προηγούμενη διαφορά

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε

ΟπτικήΚώδικας wiki

Ενδογραμμικά

Τρέχουσα έκδοση από την 04:19, 4 Ιανουαρίου 2024

Η Λυγαριά (επιστ. ονόμ.: Άγνος η κοινή, Άγνος ο αγνός^[1], λατ. Vitex agnus-castus) ανήκει στην οικογένεια Verbenaceae (Βερβενίδες) και είναι θάμνος πολύ διαδεδομένος στην ελληνική ύπαιθρο. Το όνομά της οφείλεται στα ευλύγιστα κλαδιά της. Είναι είδος με μεσογειακή κατανομή και το συναντάμε σε χαμηλά υψόμετρα, κυρίως σε κοίτες ποταμών, σε υγρά σημεία στο πίσω μέρος των αμμολόφων στη θάλασσα και σε ακτές λιμνών. Το όνομα του γένους “Vitex” προέρχεται από το λατ. “viere” που σημαίνει πλέκω, εξαιτίας της χρήσης των ευλύγιστων κλαδιών της λυγαριάς στην καλαθοπλεκτική. Ο όρος agnus–castus προέρχεται από την ελληνική ἁγνός («αγνός») και τη λατινική castus («αγνός»)^[2]. Η λυγαριά από την αρχαιότητα είχε επίσης, τη φήμη του αναφροδισιακού. Κατά το Διοσκορίδη, αναφέρεται ως “άγονος” (=χωρίς απογόνους) και οι γυναίκες στις θεσμοφορίες χρησιμοποιούσαν τα κλαδιά της για κρεβάτι, ώστε να διατηρήσουν την αγνότητα τους. Κατά το Μεσαίωνα, το “άγονος” μεταλλάχθηκε σε “agnus” =αμνός αποκτώντας την έννοια της αγνότητας, προσθέτοντας επίσης το επίθετο “castus”=αμόλυντος. Η λυγαριά μπορεί να φτάσει σε ύψος τα τρία μέτρα. Τα φύλλα της λυγαριάς είναι λογχοειδή και ανά πέντε ενωμένα με τον κεντρικό βλαστό. Τα άνθη της αναπτύσσονται στις κορυφές των μίσχων διαμορφώνοντας ένα κωνικό σχήμα. Έχουν χρώμα συνήθως μωβ, αλλά και λευκό. Η λυγαριά ανθίζει όλο το καλοκαίρι μέχρι και τον Νοέμβριο, τα άνθη της, όπως και τα παλαμοειδή φύλλα της έχουν ωραίο άρωμα. Οι καρποί της (δρύπη) είναι σφαιρικοί, σαν “πιπέρι”, ερυθροί-μελανοί όταν ωριμάζουν. Συχνά καλλιεργείται και ως καλλωπιστικό σε κήπους και γλάστρες.

Παραπομπές

↑ Μαρία Σκουρολιάκου. «Agnus Castus (Άγνος ο αγνός ή Λυγαριά)». Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, Τμήμα Διαιτολογίας και Διατροφής - Βιταμίνες Ιχνοστοιχεία Συμπληρώματα Διατροφής και Δρόγες, Β Τόμος, Αθήνα 2005. Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2012. ^{[νεκρός σύνδεσμος]}
↑ Ηλίας Ταμπουράκης. «The term "agnus–castus" is derived Greek «agnós» («ἁγνός»), «pure» or «chaste» and the Latin «castus», «chaste» or «pure»». The Poison Garden (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2012.

Πηγές

Αξιώτη Μ. & Αξιώτη Β. 2011, Φυτά της Ελλάδας, Η Έρευνα στη Λέσβο.
Μπάουμαν Ε. 1984, Η ελληνική χλωρίδα στο μύθο, στην τέχνη, στη λογοτεχνία
Παπιομύτογλου Β. 2006 Αγριολούλουδα της Ελλάδας. Εκδόσεις Mediterraneo. ISBN 960-8227-71-2.
Φυτολογία 2006, Εκδοτική Αθηνών
Pignatti S. 1982, Flora d’ Italia (Vol. II).
Strid A. 1980, Φυτά του Ολύμπου.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

wiktionary logo

Το Βικιλεξικό έχει σχετικό λήμμα:
λυγαριά

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα
Λυγαριά

http://greekflora.gr/el/flowers/3480/Vitex-agnus-castus
http://portal.cybertaxonomy.org/flora-greece/cdm_dataportal/taxon/94bf7e4f-c5e5-4904-b60d-1590698c3607
http://www.actaplantarum.org/floraitaliae/mod_viewtopic.php?t=21017

[1] Μαρία Σκουρολιάκου. «Agnus Castus (Άγνος ο αγνός ή Λυγαριά)». Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, Τμήμα Διαιτολογίας και Διατροφής - Βιταμίνες Ιχνοστοιχεία Συμπληρώματα Διατροφής και Δρόγες, Β Τόμος, Αθήνα 2005. Ανακτήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2012. ^{[νεκρός σύνδεσμος]}

[2] Ηλίας Ταμπουράκης. «The term "agnus–castus" is derived Greek «agnós» («ἁγνός»), «pure» or «chaste» and the Latin «castus», «chaste» or «pure»». The Poison Garden (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2012.

[1]

[2]

@@ Γραμμή 4: / Γραμμή 4: @@
 |σύστημα = Cronquist
 |βασίλειο = [[Φυτά]] (Plantae)
-|συνομοταξία =[[Αγγειόσπερμα]]&nbsp;(Magnoliophyta)
+|συνομοταξία =[[Αγγειόσπερμα]] (Magnoliophyta)
-|ομοταξία = [[Δικοτυλήδονα]] (Magnoliopsida)
+|ομοταξία = [[Δικοτυλήδονα]]&nbsp;(Magnoliopsida)
 |τάξη= Λαμιώδη (Lamiales)
-|οικογένεια = Ιεροβοτανοειδή (Verbenaceae)
+|οικογένεια = Ιεροβοτανοειδή&nbsp;(Verbenaceae)
-|γένος = ''[[Λύγος]]'' (''Vitex'')
+|γένος = ''[[Άγνος]]'' (''Vitex'')
-|διώνυμο = Vitex agnus-castus (Βίτεξ ο άγνος-κάστος)
+|διώνυμο = Vitex agnus-castus (Άγνος η κοινή, ''Άγνος ο αγνός'')
 |binomial_authority = [[Κάρολος Λινναίος|L.]]
 }}
+[[Αρχείο:H Λυγαριά (Vitex agnus-castus) δίπλα στη θάλασσα, Νταμούχαρη Πηλίου, Μαγνησία, Θεσσαλία, 11-7-2021.jpg|μικρογραφία|Η Λυγαριά (''Vitex agnus-castus'') δίπλα στη θάλασσα, Νταμούχαρη [[Πήλιο|Πηλίο]]<nowiki/>υ, Μαγνησία, Θεσσαλία, 11-7-2021]]
-Η '''Λυγαριά''' (η επιστημονική της ονομασία είναι ''Βίτεξ ο αγνός'') είναι [[θάμνος]] πολύ διαδεδομένος στην ελληνική ύπαιθρο. Το όνομά της οφείλεται στα ευλύγιστα κλαδιά της. Η λυγαριά μπορεί να φτάσει σε ύψος τα τρία μέτρα. Τα [[άνθος|άνθη]] της αναπτύσσονται στις κορυφές των μίσχων διαμορφώνοντας ένα κωνικό σχήμα. Έχουν χρώμα συνήθως μωβ, αλλά και λευκό. Τα [[φύλλο (βοτανική)|φύλλα]] της λυγαριάς είναι λογχοειδή και ανά πέντε ενωμένα με τον κεντρικό [[βλαστός|βλαστό]]
+Η '''Λυγαριά''' ([[διωνυμική ονομασία|επιστ. ονόμ.]]: ''Άγνος η κοινή'', ''Άγνος ο αγνός''<ref>{{cite web |url=http://es.scribd.com/doc/8899359/2/Agnus-Castus-%CE%86%CE%B3%CE%BD%CE%BF%CF%82-%CE%BF-%CE%B1%CE%B3%CE%BD%CF%8C%CF%82-%CE%AE-%CE%9B%CF%85%CE%B3%CE%B1%CF%81%CE%B9%CE%AC |title=Agnus Castus (Άγνος ο αγνός ή Λυγαριά) |accessdate=2012-09-02 |format= |work=Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, Τμήμα Διαιτολογίας και Διατροφής - Βιταμίνες Ιχνοστοιχεία Συμπληρώματα Διατροφής και Δρόγες, Β Τόμος, Αθήνα 2005 |author=Μαρία Σκουρολιάκου |language=ελληνικά }}{{Dead link|date=Οκτώβριος 2019 }}</ref>, λατ. ''Vitex agnus-castus'') ανήκει στην οικογένεια Verbenaceae (Βερβενίδες) και είναι [[θάμνος]] πολύ διαδεδομένος στην ελληνική ύπαιθρο. Το όνομά της οφείλεται στα ευλύγιστα κλαδιά της. Είναι είδος με μεσογειακή κατανομή και το συναντάμε σε χαμηλά υψόμετρα, κυρίως σε κοίτες ποταμών, σε υγρά σημεία στο πίσω μέρος των αμμολόφων στη θάλασσα και σε ακτές λιμνών.  Το όνομα του γένους “Vitex” προέρχεται από το λατ. “viere” που σημαίνει πλέκω, εξαιτίας της χρήσης των ευλύγιστων κλαδιών της λυγαριάς στην καλαθοπλεκτική. Ο όρος '''agnus–castus''' προέρχεται από την ελληνική '''ἁγνός''' («αγνός») και τη λατινική '''castus''' («αγνός»)<ref>{{cite web |url=http://www.thepoisongarden.co.uk/atoz/vitex_agnus__castus.htm |title=The term "agnus–castus" is derived Greek «agnós» («ἁγνός»), «pure» or «chaste» and the Latin «castus», «chaste» or «pure» |accessdate=2012-10-26 |format= |work=The Poison Garden |author= Ηλίας Ταμπουράκης |language= αγγλικά}}</ref>. Η λυγαριά από την αρχαιότητα είχε επίσης, τη φήμη του αναφροδισιακού. Κατά το Διοσκορίδη, αναφέρεται ως “άγονος” (=χωρίς απογόνους) και οι γυναίκες στις θεσμοφορίες χρησιμοποιούσαν τα κλαδιά της για κρεβάτι, ώστε να διατηρήσουν την αγνότητα τους. Κατά το Μεσαίωνα, το “άγονος” μεταλλάχθηκε σε “agnus” =αμνός αποκτώντας την έννοια της αγνότητας, προσθέτοντας επίσης το επίθετο “castus”=αμόλυντος. Η λυγαριά μπορεί να φτάσει σε ύψος τα τρία μέτρα. Τα [[φύλλο (βοτανική)|φύλλα]] της λυγαριάς είναι λογχοειδή και ανά πέντε ενωμένα με τον κεντρικό [[βλαστός|βλαστό]]. Τα [[άνθος|άνθη]] της αναπτύσσονται στις κορυφές των μίσχων διαμορφώνοντας ένα κωνικό σχήμα. Έχουν χρώμα συνήθως μωβ, αλλά και λευκό. Η λυγαριά ανθίζει όλο το καλοκαίρι μέχρι και τον Νοέμβριο, τα άνθη της, όπως και τα παλαμοειδή φύλλα της έχουν ωραίο άρωμα. Οι καρποί της ([[δρύπη]]) είναι σφαιρικοί, σαν “πιπέρι”, ερυθροί-μελανοί όταν ωριμάζουν. Συχνά καλλιεργείται και ως [[καλλωπιστικά φυτά|καλλωπιστικό]] σε [[κήπος|κήπους]] και γλάστρες.
+== Παραπομπές ==
-Η λυγαριά συναντάται σε χαμηλά υψόμετρα και παραθαλάσσιες περιοχές. Ανθίζει από τα τέλη καλοκαιριού μέχρι και τον Νοέμβριο. Συχνά καλλιεργείται και ως [[καλλωπιστικά φυτά|καλλωπιστικό]] σε [[κήπος|κήπους]] και γλάστρες.
+<references />
 == Πηγές ==
-* ''Αγριολούλουδα της Ελλάδας'' - Εκδόσεις Mediterraneo ISBN 960-8227-71-2
+* Αξιώτη Μ. & Αξιώτη Β. 2011, Φυτά της Ελλάδας, Η Έρευνα στη Λέσβο.
+*Μπάουμαν Ε. 1984, Η ελληνική χλωρίδα στο μύθο, στην τέχνη, στη λογοτεχνία
+*Παπιομύτογλου Β. 2006 {{cite book|title=Αγριολούλουδα της Ελλάδας |url=https://archive.org/details/isbn_9789608227712 |publisher=Εκδόσεις Mediterraneo |isbn= 960-8227-71-2}}
+*Φυτολογία 2006, Εκδοτική Αθηνών
+*Pignatti S. 1982, Flora d’ Italia (Vol. II).
+*Strid A. 1980, Φυτά του Ολύμπου.
-== Εξωτερικοί Σύνδεσμοι ==
+== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
+{{βικιλεξικό}}
-*[http://www.healingpowerpharmacy.gr/botana/Agnus-castus-ligaria Προϊόντα με Λυγαριά]
+{{commonscat}}
+* <nowiki>http://greekflora.gr/el/flowers/3480/Vitex-agnus-castus</nowiki>
+* <nowiki>http://portal.cybertaxonomy.org/flora-greece/cdm_dataportal/taxon/94bf7e4f-c5e5-4904-b60d-1590698c3607</nowiki>
+* <nowiki>http://www.actaplantarum.org/floraitaliae/mod_viewtopic.php?t=21017</nowiki>
+{{Authority control}}
 [[Κατηγορία:Ιεροβοτανοειδή]]
@@ Γραμμή 27: / Γραμμή 41: @@
 [[Κατηγορία:Μεσογειακή χλωρίδα]]
 [[Κατηγορία:Φαρμακευτικά φυτά]]
+[[Κατηγορία:Άνθη]]
+[[Κατηγορία:Ελληνική χλωρίδα]]
-[[ar:كف مريم]]
-[[az:Ərküdə]]
-[[bs:Vitex agnus-castus]]
-[[ca:Aloc]]
-[[da:Kyskhedstræ]]
-[[de:Mönchspfeffer]]
-[[en:Vitex agnus-castus]]
-[[es:Vitex agnus-castus]]
-[[fa:پنج‌انگشت]]
-[[fi:Siveydenpuu]]
-[[fr:Vitex agnus-castus]]
-[[gl:Agnocasto]]
-[[he:שיח-אברהם מצוי]]
-[[hu:Barátcserje]]
-[[it:Vitex agnus-castus]]
-[[ms:Vitex agnus-castus]]
-[[pl:Niepokalanek pospolity]]
-[[pt:Vitex agnus-castus]]
-[[ru:Витекс священный]]
-[[tr:Hayıt]]