Μετάβαση στο περιεχόμενο

Πατριάρχης Κύριλλος ΣΤ΄: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφορά
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Ετικέτα: Αναίρεση
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
 
(25 ενδιάμεσες εκδόσεις από 11 χρήστες δεν εμφανίζονται)
Γραμμή 1: Γραμμή 1:
{{πληροφορίες προσώπου}}
{{πληροφορίες προσώπου}}
Ο '''Κύριλλος ΣΤ΄''' (κατά κόσμον ''Κωνσταντίνος Σερπεντζόγλου'', [[1769]] ή 1775 - [[22 Απριλίου]] [[1821]]) ήταν [[Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως]] μεταξύ των ετών [[1813]] και [[1818]]. Χαρακτηρίζεται εθνομάρτυρας λόγω του τρόπου που θανατώθηκε κατά τις αρχές της Επανάστασης του 1821.
Ο '''Κύριλλος ΣΤ΄''' (κατά κόσμον ''Κωνσταντίνος Σερπετζόγλου''{{sfn|Μανουήλ Γεδεών|σ=[https://anemi.lib.uoc.gr/php/pdf_pager.php?rec=/metadata/f/0/9/metadata-01-0000337.tkl&do=74635.pdf&pageno=697&width=396&height=625&maxpage=734&lang=en 683]}}, [[1769]] ή 1775 - [[22 Απριλίου]] [[1821]]) ήταν [[Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως]] μεταξύ των ετών [[1813]] και [[1818]]. Ανακηρύχθηκε άγιος της Εκκλησίας λόγω του μαρτυρικού του θανάτου στις αρχές της Επανάστασης του 1821.


==Βιογραφία==
Γεννήθηκε το [[1769]] ή το 1775 στην [[Αδριανούπολη]] από φτωχούς γονείς που κατάγονταν από την Καισάρεια. Παρακολούθησε το σχολείο στην Αδριανούπολη και ήταν ευφυής και καλός μαθητής. Τέθηκε υπό την προστασία του τοπικού Μητροπολίτη (και μετέπειτα Οικουμενικού Πατριάρχη) [[Καλλίνικος Ε΄ Κωνσταντινουπόλεως|Καλλίνικου]], ο οποίος τον χειροτόνησε [[διάκονος|διάκονο]] το [[1791]] και τον προσέλαβε ως γραμματέα. Το 1801, όταν ο Κύριλλος εξελέγη Πατριάρχης, τον όρισε μέγα αρχιδιάκονο του Πατριαρχείου. Από τη θέση εκείνη ασχολήθηκε ιδιαίτερα με την αναδιοργάνωση της Πατριαρχικής Σχολής, η οποία τότε μεταφέρθηκε στο Κουρούτσεσμε.
Γεννήθηκε το [[1769]] ή το 1775 στην [[Αδριανούπολη]] της Θράκης από φτωχούς γονείς, που κατάγονταν από την Καισάρεια. Παρακολούθησε το σχολείο στην Αδριανούπολη και ήταν ευφυής και καλός μαθητής. Τέθηκε υπό την προστασία του τοπικού Μητροπολίτη (και μετέπειτα Οικουμενικού Πατριάρχη) [[Καλλίνικος Ε΄ Κωνσταντινουπόλεως|Καλλίνικου Ε΄]], ο οποίος τον χειροτόνησε [[διάκονος|διάκονο]] το [[1791]] και τον προσέλαβε ως γραμματέα. Το 1801, όταν ο Καλλίνικος Ε΄ εξελέγη Πατριάρχης, τον όρισε μέγα αρχιδιάκονο του Πατριαρχείου. Από τη θέση εκείνη ασχολήθηκε ιδιαίτερα με την αναδιοργάνωση της Πατριαρχικής Σχολής, η οποία τότε μεταφέρθηκε στο Κουρούτσεσμε.


Το Σεπτέμβριο του [[1803]] εξελέγη Μητροπολίτης [[Ικόνιο|Ικονίου]], θέση στην οποία παρέμεινε για επτά χρόνια. Εκεί ανέπτυξε ιδιαίτερη δραστηριότητα για την ίδρυση σχολείων, την ενίσχυση απόρων μαθητών, τη διανομή βιβλίων και τη γενικότερη καλλιέργεια των γραμμάτων. Το [[1810]] μετατέθηκε στη Μητρόπολη [[Αδριανούπολη|Αδριανουπόλεως]]. Στις [[4 Μαρτίου]] [[1813]], μετά την παραίτηση του [[Ιερεμίας Δ΄|Πατριάρχη Ιερεμία Δ΄]], εξελέγη Οικουμενικός Πατριάρχης.
Το Σεπτέμβριο του [[1803]] εξελέγη [[Ιερά Μητρόπολις Ικονίου|Μητροπολίτης Ικονίου]], θέση στην οποία παρέμεινε για επτά χρόνια. Εκεί ανέπτυξε ιδιαίτερη δραστηριότητα για την ίδρυση σχολείων, την ενίσχυση απόρων μαθητών, τη διανομή βιβλίων και τη γενικότερη καλλιέργεια των γραμμάτων. Το [[1810]] μετατέθηκε στη [[Ιερά Μητρόπολις Αδριανουπόλεως|Μητρόπολη Αδριανουπόλεως]]. Στις [[4 Μαρτίου]] [[1813]], μετά την παραίτηση του [[Ιερεμίας Δ΄|Πατριάρχη Ιερεμία Δ΄]], εξελέγη Οικουμενικός Πατριάρχης.


Ήταν ένας από τους πλέον μορφωμένους πατριάρχες. Γνώριζε και την τουρκική γλώσσα στην οποία συχνά δίδασκε μέσα στην εκκλησία για τους χριστιανούς που δεν γνώριζαν την ελληνική. Συνέγραψε διάφορα βιβλία, μεταξύ των οποίων βουλγαρο-ελληνικό λεξικό που έγραψε με τη συνεργασία Βουλγάρων φίλων του.<ref>Δεσποτόπουλος Αλέξανδρος, στην ΙΕΕ, τόμ. ΙΒ', σ. 136.</ref> Ως Οικουμενικός Πατριάρχης, πέραν του ιδιαίτερου ενδιαφέροντος που έδειξε για την ανάπτυξη της παιδείας, ίδρυσε μουσική σχολή, αναδιοργάνωσε το νοσοκομείο του Γένους και εξέδωσε πολλά βιβλία, κυρίως θρησκευτικά. Διόρθωσε τα οικονομικά του Πατριαρχείου και ξαναλειτούργησε το πατριαρχικό τυπογραφείο και τη [[Μεγάλη του Γένους Σχολή]]. Εικάζεται ότι υπήρξε σύμβουλος της [[Φιλική Εταιρία|Φιλικής Εταιρίας]]. Εικάζεται επίσης ότι ο Σουλτάνος [[Μαχμούτ Β΄]] τον ανάγκασε να παραιτηθεί, πράγμα το οποίο έγινε στις [[13 Δεκεμβρίου]] [[1818]].
Ήταν ένας από τους πλέον μορφωμένους πατριάρχες. Γνώριζε και την τουρκική γλώσσα, στην οποία συχνά δίδασκε μέσα στην εκκλησία για τους χριστιανούς που δεν γνώριζαν την ελληνική. Συνέγραψε διάφορα βιβλία, μεταξύ των οποίων ''Βουλγαρο-ελληνικό λεξικό΄΄, που έγραψε με τη συνεργασία Βουλγάρων φίλων του<ref>Δεσποτόπουλος Αλέξανδρος, στην ΙΕΕ, τόμ. ΙΒ', σ. 136.</ref>. Ως Οικουμενικός Πατριάρχης, πέραν του ιδιαίτερου ενδιαφέροντος που έδειξε για την ανάπτυξη της παιδείας, ίδρυσε μουσική σχολή, αναδιοργάνωσε το νοσοκομείο του Γένους και εξέδωσε πολλά βιβλία, κυρίως θρησκευτικά. Διόρθωσε τα οικονομικά του Πατριαρχείου και ξαναλειτούργησε το πατριαρχικό τυπογραφείο και τη [[Μεγάλη του Γένους Σχολή]]. Εικάζεται ότι υπήρξε σύμβουλος της [[Φιλική Εταιρία|Φιλικής Εταιρίας]]. Το 1815 έδωσε άδεια να οικοδομηθεί εκ νέου η Μονή Αγίου Νικολάου [[Θήρα|Θήρας]]. <ref>Λαγκαδάς Α.: "Η εν Θήρα, Ιερά Μονή του Αγίου Νικολάου" από το βιβλίο του Δανέζη Μ.: "Σαντορίνη", 1971</ref> Το 1818 με σιγίλλιο ανακήρυξε την [[Μονή Κύκκου]] ως Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή.


Εικάζεται ότι ο σουλτάνος [[Μαχμούτ Β΄]] τον ανάγκασε να παραιτηθεί, πράγμα το οποίο έγινε στις [[13 Δεκεμβρίου]] [[1818]]<ref name=chamoud>{{cite journal |last=Χαμουδόπουλος |first=Μηνάς |journal=Εκκλησιαστική Αλήθεια |year=1882 |volume=Β |issue=ΙΗ |pages=295 |url=https://books.google.de/books?id=7EkWAAAAYAAJ&hl=el&pg=PA295#v=onepage&q&f=false |title=Πατριαρχικαί πινακίδες |accessdate=16 Νοεμβρίου 2022}}</ref>.
⚫
Μετά την παραίτησή του αποσύρθηκε στην Αδριανούπολη. Όταν ξέσπασε η [[Επανάσταση του 1821]], το όνομά του συμπεριελήφθη στο διάταγμα του Σουλτάνου με το οποίο δινόταν η εντολή να εκτελεστούν περί τους 30 ιερωμένους και προύχοντες της Αδριανούπολης. Το φιρμάνι, που τον κατηγορούσε ότι είχε αναμιχθεί στην επανάσταση, στάλθηκε στον Νομάρχη Αδριανουπόλεως και μεταξύ άλλων αναφέρει:


⚫
[[File:ΠΥΘΙΟ ΕΒΡΟΥ-Ο ΜΙΚΡΟΣ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΥΡΙΛΛΟΥ ΣΤ'.jpg|thumb|left|Ο μικρός ναός του Αγίου Κυρίλλου ΣΤ' στο χωριό Πύθιο.]]
⚫
«''Επειδή εξηκριβώθη ότι και ο εκ της εν Κωνσταντινουπόλει Πατριαρχείας των Ρωμαίων απολυθείς και εν Αδριανουπόλει εξορισθείς Κύριλλος, ο προκάτοχος του φονευθέντος Πατριάρχου, ενέχεται επίσης εις το κίνημα το παρασκευαζόμενον μεταξύ του Ρωμαϊκού Έθνους [...] εξέδωκα μυστικώς το υψηλόν τούτο φιρμάνιον, δι' ού διατάσσω την απαγχόνισιν του ειρημένου Κυρίλλου εντός της Αδριανουπόλεως, μετά της ήν περιβάλλεται ενδυμασίας [...] άμα λάβης γνώσιν του περιεχομένου αυτού, σπεύσης και κρεμάσης αυτόν εντός της Αδριανουπόλεως με την περιβολήν του,'' ...»


⚫
Μετά την παραίτησή του αποσύρθηκε στην Αδριανούπολη{{sfn|Μανουήλ Γεδεών|σ=[https://anemi.lib.uoc.gr/php/pdf_pager.php?rec=/metadata/f/0/9/metadata-01-0000337.tkl&do=74635.pdf&pageno=697&width=396&height=625&maxpage=734&lang=en 683]}}. Όταν ξεκίνησε η [[Επανάσταση του 1821]], το όνομά του συμπεριελήφθη στο διάταγμα του σουλτάνου, με το οποίο δινόταν η εντολή να εκτελεστούν περί τους 30 ιερωμένους και προύχοντες της Αδριανούπολης. Το φιρμάνι, που τον κατηγορούσε ότι είχε αναμιχθεί στην επανάσταση, στάλθηκε στον Νομάρχη Αδριανουπόλεως και μεταξύ άλλων αναφέρει:
⚫
Την 20 Απριλίου οι γενίτσαροι συνέλαβαν στη Μητρόπολη τον Κύριλλο και τον πρωτοσύγγελο και τους κρέμασαν από τα σιδερένια κάγκελα ενός παραθύρου του κτιρίου της Μητρόπολης. Κατά σύμπτωση το σχοινί της αγχόνης του Κυρίλλου κόπηκε και αυτός έπεσε ημιθανής στο λιθόστρωτο. Από το θέαμα κατατρόμαξε και έπεσε νεκρή μια έγκυος Τουρκάλα που έτυχε να παρευρίσκεται. Τα σώματα έμειναν κρεμασμένα τρεις ημέρες. Κατόπιν δόθηκαν σε Εβραίους οι οποίοι τα έριξαν στον ποταμό [[Έβρος (Θράκη)|Έβρο]] που τότε είχε πλημμυρίσει. Το σώμα του Κυρίλλου βρέθηκε από χωρικό κοντά στο χωριό Χειμώνιο και μεταφέρθηκε κρυφά στο Πύθιο όπου ετάφη προσωρινά στο σπίτι του Έλληνα προκρίτου Χρήστου Αργυρίου. Αργότερα, όταν οι Τούρκοι έδωσαν αμνηστία για τα γεγονότα της Επανάστασης, το λείψανο του Κυρίλλου μεταφέρθηκε στην Αδριανούπολη και ετάφη. Στο Πύθιο κτίστηκε κενοτάφιο που υπάρχει μέχρι σήμερα σε αυλή σπιτιού. Σε μνήμη του απαγχονισμού, το παράθυρο όπου απαγχονίστηκε ο Κύριλλος παρέμεινε κλειστό και άνοιξε μόνο κατά την είσοδο του ελληνικού στρατού στην Αδριανούπολη το 1921. Τότε αναρτήθηκε εκεί αφιερωματική επιγραφή την 25 Μαρτίου 1921.<ref>Ευθυμίου Π. Γρηγόριος, Θρακικά ευρήματα και ανασκαφές, κεφ. δ', "Ο Εθνομάρτυς Κύριλλος ο ΣΤ'". Αρχείο Θρακικού Λαογραφικού και Γλωσσικού Θησαυρού, τομ. ΙΣΤ' (1951) σ. 128-137.</ref>

⚫
[[File:Ο ΜΙΚΡΟΣ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΚΥΡΙΛΛΟΥ ΣΤ'.JPG|thumb|Ο μικρός ναός του Αγίου Κυρίλλου ΣΤ' στο χωριό Πύθιο.]]
⚫
{{απόσπασμα|''Επειδή εξηκριβώθη ότι και ο εκ της εν Κωνσταντινουπόλει Πατριαρχείας των Ρωμαίων απολυθείς και εν Αδριανουπόλει εξορισθείς Κύριλλος, ο προκάτοχος του φονευθέντος Πατριάρχου, ενέχεται επίσης εις το κίνημα το παρασκευαζόμενον μεταξύ του Ρωμαϊκού Έθνους [...] εξέδωκα μυστικώς το υψηλόν τούτο φιρμάνιον, δι' ού διατάσσω την απαγχόνισιν του ειρημένου Κυρίλλου εντός της Αδριανουπόλεως, μετά της ήν περιβάλλεται ενδυμασίας [...]. Άμα λάβης γνώσιν του περιεχομένου αυτού, σπεύσης και κρεμάσης αυτόν εντός της Αδριανουπόλεως με την περιβολήν του,'' ...}}
Αναγνωρίστηκε ως άγιος το [[1993]] από την Ιερά Σύνοδο της [[Ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδος|Εκκλησίας της Ελλάδος]] και η μνήμη του τιμάται στις [[18 Απριλίου]] ή μεταφέρεται την Κυριακή του Θωμά.

⚫
Στις 18 Απριλίου οι γενίτσαροι συνέλαβαν στη Μητρόπολη τον Κύριλλο και τον πρωτοσύγγελο και τους κρέμασαν από τα σιδερένια κάγκελα ενός παραθύρου του κτιρίου της Μητρόπολης. Κατά σύμπτωση το σχοινί της αγχόνης του Κυρίλλου κόπηκε, και αυτός έπεσε ημιθανής στο λιθόστρωτο. Από το θέαμα κατατρόμαξε και έπεσε νεκρή μια έγκυος Τουρκάλα, που έτυχε να παρευρίσκεται. Τα σώματα έμειναν κρεμασμένα τρεις ημέρες. Κατόπιν δόθηκαν σε Εβραίους, οι οποίοι τα έριξαν στον ποταμό [[Έβρος (Θράκη)|Έβρο]], που τότε είχε πλημμυρίσει. Το σώμα του Κυρίλλου βρέθηκε κοντά στους Υδρόμυλους στο χωριό Βοσνοχώρι, αλλά δεν μπόρεσε να ενταφιαστεί, διότι η παρουσία των Τούρκων ήταν έντονη από το διπλανό χωριό Αχήρ-κιοϊ. Το σώμα του Κυρίλλου βρέθηκε από χωρικό, και μεταφέρθηκε κρυφά στο Πύθιο, όπου ετάφη προσωρινά στο σπίτι του Έλληνα προκρίτου Χρήστου Αργυρίου. Αργότερα, όταν οι Τούρκοι έδωσαν αμνηστία για τα γεγονότα της Επανάστασης, το λείψανο του Κυρίλλου μεταφέρθηκε στην Αδριανούπολη και ετάφη. Στο Πύθιο κτίστηκε κενοτάφιο, που υπάρχει μέχρι σήμερα σε αυλή σπιτιού. Σε μνήμη του απαγχονισμού, το παράθυρο όπου απαγχονίστηκε ο Κύριλλος παρέμεινε κλειστό και άνοιξε μόνο κατά την είσοδο του ελληνικού στρατού στην Αδριανούπολη το 1921. Τότε αναρτήθηκε εκεί αφιερωματική επιγραφή την 25η Μαρτίου 1921<ref>Ευθυμίου Π. Γρηγόριος, Θρακικά ευρήματα και ανασκαφές, κεφ. δ', «Ο Εθνομάρτυς Κύριλλος ο ΣΤ'». Αρχείο Θρακικού Λαογραφικού και Γλωσσικού Θησαυρού, τομ. ΙΣΤ' (1951) σ. 128-137.</ref>.

Αναγνωρίστηκε ως άγιος το [[1993]] από την Ιερά Σύνοδο της [[Ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδος|Εκκλησίας της Ελλάδος]], και η μνήμη του τιμάται στις [[18 Απριλίου]] ή μεταφέρεται την Κυριακή του Θωμά. Εντάχθηκε στο Αγιολόγιο της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στις 11 Ιανουαρίου 2022, με απόφαση της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως<ref>{{Cite web|url=https://orthodoxia.online/ekklisia/neos-agios-tis-orthodoxis-ekklisias-o-patriarchis-kyrillos-st/|title=Νέος Άγιος της Ορθόδοξης Εκκλησίας ο Πατριάρχης Κύριλλος ΣΤ΄ {{!}} orthodoxia.online|ημερομηνία=2022-01-12|language=el|accessdate=2022-01-12}}</ref>.


==Παραπομπές==
==Παραπομπές==
Γραμμή 20: Γραμμή 25:


== Πηγές ==
== Πηγές ==
* {{cite book |last=Γεδεών |first=Μανουήλ |authorlink=Μανουήλ Γεδεών |title=Πατριαρχικοί Πίνακες: Ειδήσεις ιστορικαί βιογραφικαί περί των Πατριαρχών Κωνσταντινουπόλεως: από Ανδρέου του Πρωτοκλήτου μέχρις Ιωακείμ Γ' του από Θεσσαλονίκης, 36-1884 |year=1885 |publisher=Lorenz & Keil |location=Κωνσταντινούπολη |url=https://anemi.lib.uoc.gr/php/pdf_pager.php?rec=/metadata/f/0/9/metadata-01-0000337.tkl&do=74635.pdf&pageno=3&width=396&height=625&maxpage=734&lang=en |ref = {{sfnRef|Μανουήλ Γεδεών}} }}
* [http://www.ec-patr.org/list/index.php?lang=gr&id=288 Οικουμενικό Πατριαρχείο]
* [http://www.megarevma.net/Kirillos.htm Κύριλλος, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως]
* [http://www.megarevma.net/Kirillos.htm Κύριλλος, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως]
* [https://web.archive.org/web/20110122110626/http://www.imdos.gr/greek/eortologio/80.kyrillou_patriarchou.htm Άγιοι της επαρχίας Διδυμοτείχου]
* [https://web.archive.org/web/20110122110626/http://www.imdos.gr/greek/eortologio/80.kyrillou_patriarchou.htm Άγιοι της επαρχίας Διδυμοτείχου]
* [http://www.anexartitos.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=2683&Itemid=2 Ανεξάρτητος Σερρών]
* [http://www.anexartitos.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=2683&Itemid=2 Ανεξάρτητος Σερρών]



{{S-start}}
{{S-start}}
{{S-rel|or}}
{{S-rel|or}}
{{s-bef|πριν=Άγνωστο}}
{{s-bef|πριν=Ραφαήλ}}
{{s-ttl|τίτλος=[[Μητροπολίτης]] [[Ικόνιο|Ικονίου]]|έτη=1803-1810}}
{{s-ttl|τίτλος=[[Ιερά Μητρόπολις Ικονίου|Μητροπολίτης Ικονίου]]|έτη=1803-1810}}
{{s-aft|μετά=Άγνωστο}}
{{s-aft|μετά=Νεόφυτος}}
{{s-bef|πριν=Γαβριήλ}}
{{s-bef|πριν=Γαβριήλ}}
{{s-ttl|τίτλος=[[Μητροπολίτης]] [[Αδριανούπολη|Αδριανουπόλεως]]|έτη=1810-1813}}
{{s-ttl|τίτλος=[[Ιερά Μητρόπολις Αδριανουπόλεως|Μητροπολίτης Αδριανουπόλεως]]|έτη=1810-1813}}
{{s-aft|μετά=[[Δωρόθεος Πρώιος|Δωρόθεος]]}}
{{s-aft|μετά=[[Δωρόθεος Πρώιος|Δωρόθεος]]}}
{{s-bef|πριν=[[Ιερεμίας Δ΄]]}}
{{s-bef|πριν=[[Ιερεμίας Δ΄]]}}
{{s-ttl|τίτλος=[[Κατάλογος Πατριαρχών της Κωνσταντινούπολης|Οικουμενικός Πατριάρχης της Κωνσταντινούπολης]]|έτη=1813-1818}}
{{s-ttl|τίτλος=[[Κατάλογος Πατριαρχών Κωνσταντινουπόλεως|Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως]]|έτη=1813-1818}}
{{s-aft|μετά=[[Πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄|Γρηγόριος Ε΄]]}}
{{s-aft|μετά=[[Πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄|Γρηγόριος Ε΄]]}}
{{S-end}}
{{S-end}}
Γραμμή 41: Γραμμή 45:
{{Πατριάρχες Κωνσταντινουπόλεως}}
{{Πατριάρχες Κωνσταντινουπόλεως}}
{{authority control}}
{{authority control}}

{{DEFAULTSORT:Κυριλλος 06}}
{{DEFAULTSORT:Κυριλλος 06}}
[[Κατηγορία:Άγιοι της Ορθόδοξης Εκκλησίας]]
[[Κατηγορία:Άγιοι της Ορθόδοξης Εκκλησίας]]
[[Κατηγορία:Έλληνες εθνομάρτυρες]]
[[Κατηγορία:Έλληνες εθνομάρτυρες]]
[[Κατηγορία:Επίσκοποι Ικονίου]]
[[Κατηγορία:Μητροπολίτες Αδριανουπόλεως]]
[[Κατηγορία:Μητροπολίτες Αδριανουπόλεως]]
[[Κατηγορία:Μητροπολίτες Ικονίου]]
[[Κατηγορία:Μητροπολίτες Ικονίου]]
[[Κατηγορία:Πατριάρχες Κωνσταντινουπόλεως]]
[[Κατηγορία:Πατριάρχες Κωνσταντινουπόλεως]]
[[Κατηγορία:Επίσκοποι του 19ου αιώνα]]
[[Κατηγορία:Επίσκοποι του 19ου αιώνα]]
[[Κατηγορία:Ήρωες της Ελλάδας]]

Τρέχουσα έκδοση από την 11:47, 16 Απριλίου 2024

Πατριάρχης Κύριλλος ΣΤ΄
Αγιογραφία του Κύριλλου ΣΤ΄
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Πατριάρχης Κύριλλος ΣΤ΄ (Ελληνικά)
Όνομα γεννήσεωςΚωνσταντίνος Σερπεντζόγλου
Γέννηση1769
Αδριανούπολη
Θάνατος22  Απριλίου 1821
Αδριανούπολη
Αιτία θανάτουαπαγχονισμός
Συνθήκες θανάτουθανατική ποινή
Τόπος ταφήςΑδριανούπολη
Χώρα πολιτογράφησηςΟθωμανική Αυτοκρατορία
ΘρησκείαΑνατολικός Ορθόδοξος Χριστιανισμός
Eορτασμός αγίου18 Απριλίου
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΕλληνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταορθόδοξος ιερέας
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΟικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως (1813–1818)
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Κύριλλος ΣΤ΄ (κατά κόσμον Κωνσταντίνος Σερπετζόγλου[1], 1769 ή 1775 - 22 Απριλίου 1821) ήταν Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως μεταξύ των ετών 1813 και 1818. Ανακηρύχθηκε άγιος της Εκκλησίας λόγω του μαρτυρικού του θανάτου στις αρχές της Επανάστασης του 1821.

Βιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε το 1769 ή το 1775 στην Αδριανούπολη της Θράκης από φτωχούς γονείς, που κατάγονταν από την Καισάρεια. Παρακολούθησε το σχολείο στην Αδριανούπολη και ήταν ευφυής και καλός μαθητής. Τέθηκε υπό την προστασία του τοπικού Μητροπολίτη (και μετέπειτα Οικουμενικού Πατριάρχη) Καλλίνικου Ε΄, ο οποίος τον χειροτόνησε διάκονο το 1791 και τον προσέλαβε ως γραμματέα. Το 1801, όταν ο Καλλίνικος Ε΄ εξελέγη Πατριάρχης, τον όρισε μέγα αρχιδιάκονο του Πατριαρχείου. Από τη θέση εκείνη ασχολήθηκε ιδιαίτερα με την αναδιοργάνωση της Πατριαρχικής Σχολής, η οποία τότε μεταφέρθηκε στο Κουρούτσεσμε.

Το Σεπτέμβριο του 1803 εξελέγη Μητροπολίτης Ικονίου, θέση στην οποία παρέμεινε για επτά χρόνια. Εκεί ανέπτυξε ιδιαίτερη δραστηριότητα για την ίδρυση σχολείων, την ενίσχυση απόρων μαθητών, τη διανομή βιβλίων και τη γενικότερη καλλιέργεια των γραμμάτων. Το 1810 μετατέθηκε στη Μητρόπολη Αδριανουπόλεως. Στις 4 Μαρτίου 1813, μετά την παραίτηση του Πατριάρχη Ιερεμία Δ΄, εξελέγη Οικουμενικός Πατριάρχης.

Ήταν ένας από τους πλέον μορφωμένους πατριάρχες. Γνώριζε και την τουρκική γλώσσα, στην οποία συχνά δίδασκε μέσα στην εκκλησία για τους χριστιανούς που δεν γνώριζαν την ελληνική. Συνέγραψε διάφορα βιβλία, μεταξύ των οποίων Βουλγαρο-ελληνικό λεξικό΄΄, που έγραψε με τη συνεργασία Βουλγάρων φίλων του[2]. Ως Οικουμενικός Πατριάρχης, πέραν του ιδιαίτερου ενδιαφέροντος που έδειξε για την ανάπτυξη της παιδείας, ίδρυσε μουσική σχολή, αναδιοργάνωσε το νοσοκομείο του Γένους και εξέδωσε πολλά βιβλία, κυρίως θρησκευτικά. Διόρθωσε τα οικονομικά του Πατριαρχείου και ξαναλειτούργησε το πατριαρχικό τυπογραφείο και τη Μεγάλη του Γένους Σχολή. Εικάζεται ότι υπήρξε σύμβουλος της Φιλικής Εταιρίας. Το 1815 έδωσε άδεια να οικοδομηθεί εκ νέου η Μονή Αγίου Νικολάου Θήρας. [3] Το 1818 με σιγίλλιο ανακήρυξε την Μονή Κύκκου ως Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή.

Εικάζεται ότι ο σουλτάνος Μαχμούτ Β΄ τον ανάγκασε να παραιτηθεί, πράγμα το οποίο έγινε στις 13 Δεκεμβρίου 1818[4].

Ο μικρός ναός του Αγίου Κυρίλλου ΣΤ' στο χωριό Πύθιο.

Μετά την παραίτησή του αποσύρθηκε στην Αδριανούπολη[1]. Όταν ξεκίνησε η Επανάσταση του 1821, το όνομά του συμπεριελήφθη στο διάταγμα του σουλτάνου, με το οποίο δινόταν η εντολή να εκτελεστούν περί τους 30 ιερωμένους και προύχοντες της Αδριανούπολης. Το φιρμάνι, που τον κατηγορούσε ότι είχε αναμιχθεί στην επανάσταση, στάλθηκε στον Νομάρχη Αδριανουπόλεως και μεταξύ άλλων αναφέρει:

Επειδή εξηκριβώθη ότι και ο εκ της εν Κωνσταντινουπόλει Πατριαρχείας των Ρωμαίων απολυθείς και εν Αδριανουπόλει εξορισθείς Κύριλλος, ο προκάτοχος του φονευθέντος Πατριάρχου, ενέχεται επίσης εις το κίνημα το παρασκευαζόμενον μεταξύ του Ρωμαϊκού Έθνους [...] εξέδωκα μυστικώς το υψηλόν τούτο φιρμάνιον, δι' ού διατάσσω την απαγχόνισιν του ειρημένου Κυρίλλου εντός της Αδριανουπόλεως, μετά της ήν περιβάλλεται ενδυμασίας [...]. Άμα λάβης γνώσιν του περιεχομένου αυτού, σπεύσης και κρεμάσης αυτόν εντός της Αδριανουπόλεως με την περιβολήν του, ...

Στις 18 Απριλίου οι γενίτσαροι συνέλαβαν στη Μητρόπολη τον Κύριλλο και τον πρωτοσύγγελο και τους κρέμασαν από τα σιδερένια κάγκελα ενός παραθύρου του κτιρίου της Μητρόπολης. Κατά σύμπτωση το σχοινί της αγχόνης του Κυρίλλου κόπηκε, και αυτός έπεσε ημιθανής στο λιθόστρωτο. Από το θέαμα κατατρόμαξε και έπεσε νεκρή μια έγκυος Τουρκάλα, που έτυχε να παρευρίσκεται. Τα σώματα έμειναν κρεμασμένα τρεις ημέρες. Κατόπιν δόθηκαν σε Εβραίους, οι οποίοι τα έριξαν στον ποταμό Έβρο, που τότε είχε πλημμυρίσει. Το σώμα του Κυρίλλου βρέθηκε κοντά στους Υδρόμυλους στο χωριό Βοσνοχώρι, αλλά δεν μπόρεσε να ενταφιαστεί, διότι η παρουσία των Τούρκων ήταν έντονη από το διπλανό χωριό Αχήρ-κιοϊ. Το σώμα του Κυρίλλου βρέθηκε από χωρικό, και μεταφέρθηκε κρυφά στο Πύθιο, όπου ετάφη προσωρινά στο σπίτι του Έλληνα προκρίτου Χρήστου Αργυρίου. Αργότερα, όταν οι Τούρκοι έδωσαν αμνηστία για τα γεγονότα της Επανάστασης, το λείψανο του Κυρίλλου μεταφέρθηκε στην Αδριανούπολη και ετάφη. Στο Πύθιο κτίστηκε κενοτάφιο, που υπάρχει μέχρι σήμερα σε αυλή σπιτιού. Σε μνήμη του απαγχονισμού, το παράθυρο όπου απαγχονίστηκε ο Κύριλλος παρέμεινε κλειστό και άνοιξε μόνο κατά την είσοδο του ελληνικού στρατού στην Αδριανούπολη το 1921. Τότε αναρτήθηκε εκεί αφιερωματική επιγραφή την 25η Μαρτίου 1921[5].

Αναγνωρίστηκε ως άγιος το 1993 από την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος, και η μνήμη του τιμάται στις 18 Απριλίου ή μεταφέρεται την Κυριακή του Θωμά. Εντάχθηκε στο Αγιολόγιο της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στις 11 Ιανουαρίου 2022, με απόφαση της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως[6].

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 Μανουήλ Γεδεών, σελ. 683.
  2. ↑ Δεσποτόπουλος Αλέξανδρος, στην ΙΕΕ, τόμ. ΙΒ', σ. 136.
  3. ↑ Λαγκαδάς Α.: "Η εν Θήρα, Ιερά Μονή του Αγίου Νικολάου" από το βιβλίο του Δανέζη Μ.: "Σαντορίνη", 1971
  4. ↑ Χαμουδόπουλος, Μηνάς (1882). «Πατριαρχικαί πινακίδες». Εκκλησιαστική Αλήθεια Β (ΙΗ): 295. https://books.google.de/books?id=7EkWAAAAYAAJ&hl=el&pg=PA295#v=onepage&q&f=false. Ανακτήθηκε στις 16 Νοεμβρίου 2022. 
  5. ↑ Ευθυμίου Π. Γρηγόριος, Θρακικά ευρήματα και ανασκαφές, κεφ. δ', «Ο Εθνομάρτυς Κύριλλος ο ΣΤ'». Αρχείο Θρακικού Λαογραφικού και Γλωσσικού Θησαυρού, τομ. ΙΣΤ' (1951) σ. 128-137.
  6. ↑ «Νέος Άγιος της Ορθόδοξης Εκκλησίας ο Πατριάρχης Κύριλλος ΣΤ΄ | orthodoxia.online». 12 Ιανουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 12 Ιανουαρίου 2022. 

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
τίτλοι της Ορθόδοξης Εκκλησίας
Προκάτοχος
Ραφαήλ 		Μητροπολίτης Ικονίου
1803-1810 		Διάδοχος
Νεόφυτος
Προκάτοχος
Γαβριήλ 		Μητροπολίτης Αδριανουπόλεως
1810-1813 		Διάδοχος
Δωρόθεος
Προκάτοχος
Ιερεμίας Δ΄ 		Οικουμενικός Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
1813-1818 		Διάδοχος
Γρηγόριος Ε΄
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Πατριάρχης_Κύριλλος_ΣΤ΄&oldid=10520389"