Μετάβαση στο περιεχόμενο

Κωνσταντίνος Θεοτόκης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφορά
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
+ψηφιακό αρχείο ΕΡΤ
→‎Εργογραφία: βιβλιογραφική αναφορά
 
(126 ενδιάμεσες εκδόσεις από 67 χρήστες δεν εμφανίζονται)
Γραμμή 1: Γραμμή 1:
{{πληροφορίες προσώπου}}
Ο '''Στέφανος-Κωνσταντίνος Θεοτόκης''' ([[13 Μαρτίου]] [[1872]] - [[1 Ιουλίου]] [[1923]]) ήταν Έλληνας λογοτέχνης, (διηγηματογράφος), μεταφραστής και ποιητής, σημαντικός εκπρόσωπος της [[Επτανησιακή σχολή (λογοτεχνία)|Επτανησιακής Σχολής]].
{{πηγές|2|06|2015}}
Ο '''Στέφανος-Κωνσταντίνος Θεοτόκης''' ([[13 Μαρτίου]] [[1872]] – [[1 Ιουλίου]] [[1923]]) ήταν Έλληνας συγγραφέας και μεταφραστής, σημαντικός εκπρόσωπος της [[Επτανησιακή σχολή (λογοτεχνία)|Επτανησιακής Σχολής]]. Ασχολήθηκε τόσο με την πεζογραφία όσο και με την ποίηση, ενώ μετέφρασε έργα των [[Ουίλλιαμ Σαίξπηρ]], [[Γιόχαν Βόλφγκανγκ φον Γκαίτε]] και άλλων. Τα πιο γνωστά του έργα είναι οι νουβέλες ''[[Η Τιμή και το Χρήμα]]'' και ''Κατάδικος'' και το μυθιστόρημα ''[[Οι σκλάβοι στα δεσμά τους (μυθιστόρημα)|Οι Σκλάβοι στα Δεσμά τους]]''.


==Βιογραφικά στοιχεία==
==Βιογραφικά στοιχεία==
Ο Κωνσταντίνος Θεοτόκης γεννήθηκε στην [[Κέρκυρα]] και υπήρξε γόνος αριστοκρατικής [[Θεοτόκηδες|οικογένειας]], τα μέλη της οποίας ενεπλάκησαν με την πολιτική και τη διπλωματία ήδη από το [[14ος αιώνας|14ο αι]]. Παρακολούθησε στο Παρίσι [[φιλολογία]], [[μαθηματικά]], [[ιατρική]] και [[χημεία]] χωρίς ωστόσο να λάβει κανένα δίπλωμα. Εκτός όμως της γαλλικής σπούδασε αγγλική, γερμανική, ιταλική και λατινική, καθώς και σανσκριτική. Έτσι πολύγλωσσος από νεαρά ηλικία, ασχολήθηκε πέραν της πεζογραφίας με τη [[μετάφραση]] και την [[ποίηση]]. Σε ηλικία 19 ετών έγραψε στη γαλλική το πρώτο του έργο "''Η ζωή των ορέων''" που δημοσιεύθηκε και από τον "Ερμή της Γαλλίας".<br>
Ο Κωνσταντίνος Θεοτόκης, που γεννήθηκε στην [[Κέρκυρα]], ήταν γόνος αριστοκρατικής [[Θεοτόκηδες|οικογένειας]], - πατέρας του ήταν ο Μάρκος Θεοτόκης και μητέρα του η Αγγελική Πολυλά (ξαδέρφη του λόγιου Ιάκωβου Πολυλά) -τα μέλη της οποίας ασχολήθηκαν με την πολιτική και τη διπλωματία ήδη από τον [[14ος αιώνας|14ο αι.]].Φοίτησε στο «Εκπαιδευτήριο Καποδίστριας», στη συνέχεια στο «Κερκυραικό Γυμνάσιο» και τέλος έκανε τις ανώτατες σπουδές του στο Παρίσι, παρακολουθώντας μαθήματα φιλολογίας, μαθηματικών, ιατρικής και χημείας, χωρίς ωστόσο να λάβει κανένα δίπλωμα. Εκτός όμως της γαλλικής γλώσσας σπούδασε αγγλική, γερμανική, ιταλική και [[Λατινική γλώσσα|λατινική]], καθώς και [[Σανσκριτική γλώσσα|σανσκριτική]]. Έτσι πολύγλωσσος από νεαρά ηλικία (γνώριζε ακόμη αρχαία περσικά, αρχαία ελληνικά και εβραϊκά<ref>{{Cite news|url=https://www.sansimera.gr/biographies/158|title=Κωνσταντίνος Θεοτόκης|newspaper=Σαν Σήμερα .gr|accessdate=2016-12-21}}</ref>) ασχολήθηκε πέραν της πεζογραφίας με τη [[μετάφραση]] και την [[ποίηση]]. Σε ηλικία 19 ετών έγραψε στη γαλλική το πρώτο του έργο, το ''"La vie des Montagnes"'', που δημοσιεύθηκε και από τον εκδοτικό οίκο "Mercure de France". Την ίδια εποχή (συγκεκριμένα το 1887) εξέδωσε μία μελέτη για τον ηλεκτροχημικό τηλέγραφο και το επανδρωμένο (κυβερνούμενο) αερόστατο.
Επιστρέφοντας στην Ελλάδα εγκαταστάθηκε στη Κέρκυρα στον εξοχικό πύργο των Καρουσάδων. Συνδέθηκε με τον ποιητή [[Λορέντζος Μαβίλης|Μαβίλη]] και προσχώρησε από τους πρώτους στη "δημοτικιστική κίνηση". Από τότε φαίνεται και να ασπάστηκε τις πρώτες σοσιαλιστικές ιδέες από τις οποίες και διακρίνονται τα έργα του. Συμμετείχε στην [[Κρητική Επανάσταση (1897-1898)|επανάσταση της Κρήτης]] το [[1896]], ως εθελοντής και στον [[Ελληνοτουρκικός πόλεμος του 1897|Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897]] στη Θεσσαλία επικεφαλής δικού του σώματος. Κατά τον [[Α' Παγκόσμιος Πόλεμος|Α' Παγκόσμιο Πόλεμο]] έλαβε ενεργό μέρος στο [[Κίνημα της Εθνικής Άμυνας|κίνημα της Θεσσαλονίκης]]. Τότε και απώλεσε ολόκληρη τη προικώα περιουσία του στην Αυστρία ([[1917]]) οπότε και αναγκάσθηκε να δουλέψει αναλαμβάνοντας το γραφείο λογοκρισίας παντός εντύπου και αλληλογραφίας, θέση που διατήρησε για λίγο χρόνο.


Το 1889 ξεκινά τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο της Σορβόνης, ενώ δύο χρόνια αργότερα καταφεύγει στη Βενετία για οικονομικούς λόγους, όπου και γνωρίζει την βαρώνη Ερνεστίνη φον Μάλοβιτς. Ύστερα από αντιρρήσεις του πατέρα του την παντρεύεται δύο χρόνια αργότερα και αποκτά μαζί της μία κόρη<ref>{{Cite web|url=https://www.biblionet.gr/προσωπο?personid=1026 : Θεοτόκης, Κωνσταντίνος, 1872-1923|website=www.biblionet.gr|accessdate=2016-12-21}}</ref>.
Στην ελληνική λογοτεχνία η πεζογραφία του Κ. Θεοτόκη είχε σημαντική προσφορά. Στα εκτενή διηγήματά του: "''Η τιμή και το χρήμα''", "''Η ζωή και ο θάνατος του Καραβέλα''", "''Ο κατάδικος''" και "''[[Οι σκλάβοι στα δεσμά τους]]''" διακρίνεται η δραματικότητα της αφήγησης και η ρεαλιστική απόδοση της ζωής σε μια ηθογραφική ατμόσφαιρα, που διαπνέεται και από φιλοσοφική διάθεση. Τα σύντομα διηγήματά του τα οποία δημοσιεύτηκαν στην αρχή στο περιοδικό "Τέχνη", του Κ. Χατζόπουλου, και στο "Νουμά" και που αργότερα κυκλοφόρησαν με τον τίτλο "Κορφιάτικες ιστορίες", αποδίδουν με απλότητα και λιτότητα την τότε Κερκυραϊκή ζωή, με εικόνες πολύ αδρές. Γεγονός είναι ότι υπήρξε επηρεασμένος από τον [[Φρειδερίκος Νίτσε|Νίτσε]] από την πρώιμη περίοδο της συγγραφικής του δραστηριότητας, όταν έγραψε πεζογραφήματα όπως ''Το Πάθος'' (1899) και διηγήματα όπως το ''[[Πίστομα]]''. Στη ποιητική του συγγραφή κυριαρχούν οι μεταφράσεις του Σαίξπηρ που απέδωσε έμμετρα τη "''Τρικυμία''", τον "''Μάκβεθ''", τον "''Βασιλιά Ληρ''" και τον "''Οθέλλο''". Επίσης μετέφρασε τα "''Γεωργικά''" του Βιργιλίου, τον "''Έρμαν και Δωροθέα''" του Γκαίτε, τον "''Φαίδωνα''" του Πλάτωνα, και από τη σανσκρητική τα: "''Σακούνταλα''", "''Μαλαβίκα''" και "''Αγνημίτρα''". Έγραψε επίσης και μερικά σονέτα που διακρίνονταν για τη λεπτότητα αισθήματος.


Επιστρέφοντας στην Ελλάδα το 1895 εγκαταστάθηκε στη Κέρκυρα, στον εξοχικό πύργο των [[Καρουσάδες Κέρκυρας|Καρουσάδων]]. Συνδέθηκε με τον ποιητή [[Λορέντζος Μαβίλης|Μαβίλη]] και προσχώρησε από τους πρώτους στο κίνημα του δημοτικισμού. Από τότε φαίνεται ότι ασπάστηκε τις πρώτες σοσιαλιστικές ιδέες, από τις οποίες και διακρίνονται τα έργα του. Συμμετείχε στην [[Κρητική Επανάσταση (1897-1898)|επανάσταση της Κρήτης]] το [[1896]] ως εθελοντής και στον [[Ελληνοτουρκικός Πόλεμος (1897)|Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897]] στη Θεσσαλία, επικεφαλής δικού του σώματος. Κατά τον [[Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο]] έλαβε ενεργό μέρος στο [[Κίνημα της Εθνικής Άμυνας|κίνημα της Θεσσαλονίκης]]. Τότε και απώλεσε ολόκληρη την προικώα περιουσία του στην Αυστρία ([[1917]]) οπότε και αναγκάσθηκε να δουλέψει αναλαμβάνοντας το γραφείο λογοκρισίας παντός εντύπου και αλληλογραφίας, θέση που διατήρησε για λίγο χρόνο.
Ο Κ. Θεοτόκης γνωρίζοντας τον [[Σοσιαλισμός|σοσιαλισμό]], συμμετείχε επίσης στην ίδρυση του Σοσιαλιστικού ομίλου και του Αλληλοβοηθητικού εργατικού συνδέσμου Κερκύρας (1910-1914), ενώ παράλληλα υποστήριξε το κίνημα για τη χειραφέτηση των γυναικών.<br>

Πέθανε στην Κέρκυρα, τον Ιούλιο του 1923 από καρκίνο.
Στην ελληνική λογοτεχνία η πεζογραφία του Κ. Θεοτόκη είχε σημαντική προσφορά. Στα εκτενή διηγήματά του: ''[[Η Τιμή και το Χρήμα|Η τιμή και το χρήμα]]'', ''Η ζωή και ο θάνατος του Καραβέλα'', ''Ο κατάδικος'' και ''[[Οι σκλάβοι στα δεσμά τους (μυθιστόρημα)|Οι σκλάβοι στα δεσμά τους]]'' διακρίνεται η δραματικότητα της αφήγησης και η ρεαλιστική απόδοση της ζωής σε μια ηθογραφική ατμόσφαιρα, που διαπνέεται και από φιλοσοφική διάθεση. Τα σύντομα διηγήματά του, τα οποία δημοσιεύτηκαν στην αρχή στο περιοδικό ''Τέχνη'' του Κ. Χατζόπουλου και στον ''[[Νουμάς (περιοδικό)|Νουμά]]'', και που αργότερα κυκλοφόρησαν με τον τίτλο ''Κορφιάτικες ιστορίες'', αποδίδουν με απλότητα και λιτότητα την κερκυραϊκή ζωή της εποχής, με εικόνες αδρές και σκληρές. Γεγονός είναι ότι υπήρξε επηρεασμένος από τον [[Φρειδερίκος Νίτσε|Νίτσε]] από την πρώιμη περίοδο της συγγραφικής του δραστηριότητας, όταν έγραψε πεζογραφήματα όπως ''Το Πάθος'' (1899) και διηγήματα όπως το ''[[Πίστομα]]''. Στη ποιητική του συγγραφή κυριαρχούν οι μεταφράσεις του Σαίξπηρ που απέδωσε έμμετρα την ''[[Η Τρικυμία|Τρικυμία]]'', τον ''Μάκβεθ'', τον ''Βασιλιά Ληρ'' και τον ''Οθέλλο''. Επίσης μετέφρασε τα ''Γεωργικά'' του Βιργιλίου, τον ''Έρμαν και Δωροθέα'' του Γκαίτε, τον ''Φαίδωνα'' του Πλάτωνα, και από τη σανσκριτική τα: ''Σακούνταλα'', ''Μαλαβίκα'' και ''Αγνημίτρα''. Έγραψε επίσης και μερικά σονέτα που διακρίνονταν για τη λεπτότητα αισθήματος.

Ο Κ. Θεοτόκης γνωρίζοντας τον [[Σοσιαλισμός|σοσιαλισμό]], συμμετείχε επίσης στην ίδρυση του Σοσιαλιστικού Ομίλου και του Αλληλοβοηθητικού Εργατικού Συνδέσμου Κερκύρας (1910-1914), ενώ παράλληλα υποστήριξε το κίνημα για τη χειραφέτηση των γυναικών.

Πέθανε στην Κέρκυρα σε ηλικία 51 ετών, τον Ιούλιο του 1923, από καρκίνο.


==Εργογραφία==
==Εργογραφία==
'''ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑΤΑ'''
*''Vie de montagne''. Librairie Académique Didier, Perrin et Cie, Libraires-Editeurs, 1895. [Επανέκδοση με ελληνική μετάφραση: Καστανιώτης 1999]
*''Οι σκλάβοι στα δεσμά τους''. Ελευθερουδάκης, 1922. [Επανεκδόσεις: Κείμενα, 1970/1981, Σύγχρονη Εποχή 1987, Λιβάνης, 1991]


'''ΝΟΥΒΕΛΕΣ'''
*''Vie de montagne'', 1895
*''Πάθος''. ''Η Τέχνη'', αρ. 5-9, Μάρτιος-Ιούλιος 1899, σσ. 97-107, 143-156, 175-188 και 225-236. [Αυτοτελής έκδοση: Γραφή 1980.]
*''Το Πάθος'', 1899.
*''Η τιμή και το χρήμα''. ''Ο Νουμάς'', αρ. 487-497, 18 Τρυγητή-29 Δεκέμβρη 1912. [Αυτοτελής έκδοση της «Συντροφιάς των Εννιά» από το [[Ασπιώτης (εκδότης)|Χρωμοτυπολιθογραφείο Αφών Ασπιώτη]] Κέρκυρας 1914. Επανεκδόσεις: Ελευθερουδάκης 1921, Κείμενα» 1969/1978/1984, Γράμματα 1991, Νεφέλη 1993.]
*''[[Οι σκλάβοι στα δεσμά τους]]'', Ελευθερουδάκης 1922.
*''Κατάδικος''. Βασιλείου, 1919. [Επανεκδόσεις: Βιβλιοθήκη Ελεύθερου Ανθρώπου 1934, Κείμενα 1973/1979, Εστία 1997, Νεφέλη 1990.]
*''Ιστορία της ινδικής λογοτεχνίας''
*''Η ζωή και ο θάνατος του Καραβέλα''. ''Λογοτεχνία'', τ. Α΄, 15 Μαρ. 1920 (απόσπασμα) & ''Πρόοδος Βόλου'', 11 Μαΐου-28 Ιουλίου 1920. [Αυτοτελής έκδοση: Βασιλείου 1920. Επανεκδόσεις: Εστία 1990, Νεφέλη 1990, Δωρικός 1996.]
*''Κατάδικος'', (5η έκδ.), Κείμενα 1973
*''Ο παπα-Ιορδάνης Περίχαρος και η ενορία του'' (ημιτελής). ''Συντεχνία'', τεύχ. 1-2, Γενάρης-Απρίλης 1974, σσ. 1-10 και 37-40. [Αυτοτελής έκδοση: Συνέχεια 1994.]
*''Η ζωή και ο θάνατος του Καραβέλα''

*''Ο παπά Ιορδάνης Περίχαρος και η ενορία του'' (ανολοκλήρωτο) 1923.
'''ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ'''
*''Η τιμή και το χρήμα''

* «Το βιο της κυράς Κερκύρας». ''Η Τέχνη'', αρ. 1, Νοέμβριος 1898, σσ. 10-14. [Αυτοτελής έκδοση: Κείμενα 1982, Νεφέλη 1993.]
* «Πίστομα!». ''Η Τέχνη'', Ιανουάριος 1899, σ. 62.
* «Juventus Mundi». ''Ο Διόνυσος'', τομ. Α΄, 1901, σσ. 187-189.
* «Κασσώπη». ''Ο Διόνυσος'', τομ. Β΄, 1902, σσ. 303-308 (απόσπασμα) & ''Ο Νουμάς'', αρ. 93, 25 Απρίλη 1904, σσ. 2-12.

* «Ακόμα;». ''Ο Νουμάς'', αρ. 82, 8 Φλεβάρη 1904, σσ. 6-7.
* «Υπόληψη». ''Ο Νουμάς'', αρ. 135, 13 Φλεβάρη 1905, σσ. 2-12.
* «Κάιν». ''Ο Νουμάς'', αρ. 139, 13 Μάρτη 1905, σσ. 4-8.
* «Απελλής». ''Ο Νουμάς'', αρ. 144-146, 17 Απρίλη-1 Μάη 1905, σσ. 2-7, 2-6 και 2-11. [Αυτοτελής έκδοση: Κείμενα 1973/1982, Άγρα 1991.]
* «Τίμιος κόσμος». ''Ο Νουμάς'', αρ. 148, 15 Μάη 1905, σσ. 2-4.
* «Ζωή του χωριού». ''Ο Νουμας'', αρ. 151, 5 Θεριστή 1905, σσ. 3-9.
* «Η παντρειά της Σταλαχτής». ''Ο Νουμάς'', αρ. 167, 9 Οχτώβρη 1905, σσ. 2-12.
* «Οι δυο αγάπες». ''Ο Νουμάς'', αρ. 387-390, 11 Απρίλη-2 Μάη 1910, σσ. 2-7, 2-7, 2-7, 2-7.
* «Αμάρτησε;». ''Κωνσταντίνου Φ. Σκόκου Εθνικόν Ημερολόγιον'', έτος ΚΗ΄, 1913, σσ. 83-87.
* «Κοσμογονία». Κερκυραϊκή Ανθολογία, χρ. Α΄, αρ. 2, 1 Νοεμβρίου 1915, σσ. 44-50.
* «Αγάπη Παράνομη» (απόσπασμα). ''Δοκιμασία'', χρ. Α΄, τεύχ. 2, Ιούλης-Αύγουστος 1973, σσ. 6-10. [Αυτοτελής έκδοση: Καστανιώτης 1977/2022.]
'''ΣΥΛΛΟΓΕΣ ΔΙΗΓΗΜΑΤΩΝ'''
* ''Κορφιάτικες ιστορίες''. Εταιρεία προς ενίσχυσιν των Επτανησιακών Μελετών, Κέρκυρα, 1935. [Επανέκδοση: Κείμενα 1978/1982/2024, Γαβριηλίδης 2005.]
*''Η χάση του κόσμου, Το όνειρο του Σατνή, Κερκύρα: Ανέγδοτα Διηγήματα''. Κείμενα, 1981.
'''ΜΕΛΕΤΕΣ'''
* ''Οι ηλεκτροχημικοί τηλέγραφοι Βονέλλη και Κασέλλη'': ''Φυλλάδιον Α΄: Ο τυποτηλέγραφος του Βονέλλη''. Κέρκυρα, 1887.
* ''Ιστορία της ινδικής λογοτεχνίας''. Μ.Ι.Ε.Τ., 1993.

'''ΠΟΙΗΜΑΤΑ'''
* ''Τα Σονέτα''. Εισαγωγή-Επιμέλεια: Ορέστης Αλεξάκης, Ωκεανίδα, 1999.


==Μεταφράσεις==
==Μεταφράσεις==
* ''Το δράμα που εσύνθεσε ο περίφημος [[Καλιντάσα|Καλιδάσας]], το ονομαζόμενο ο Αναγνωρισμός της Σακούνταλας''. [[Ασπιώτης (εκδότης)|Χρωμοτυπολιθογραφείο Αφών Ασπιώτη]], 1908.
*''Τα Γεωργικά του [[Βιργίλιος|Βεργιλίου]]'', Τυπογραφείο του Ερρίκου Λάουππ, Νεωτέρου, 1909. [Επανέκδοση: Κείμενα 1970, Δρόμων 2013.]
*''Νάλας και Νταμαγιάντη: Επεισόδιο του [[Μαχαμπαράτα|Μαχαμπχαράτα]]''. Μετάφραση: Λορέντσος Μαβίλης, Κωνσταντίνος Θεοτόκης, Τυπογραφικά Καταστήματα Θ. Κασιμάτη και Κ. Ιωνά, 1914. [Επανέκδοση: Ελευθερουδάκης 1928, Κείμενα 1983, Σελίδες 1990.]
*[[Ουίλλιαμ Σαίξπηρ|Σαίξπηρ, Ουίλλιαμ]]. ''[[Οθέλλος]]''. Βασιλείου, 1915.
*[[Ουίλλιαμ Σαίξπηρ|Σαίξπηρ, Ουίλλιαμ]]. ''[[Η Τρικυμία|Η τρικυμία]]''. Τυπογραφικά Καταστήματα Θ. Κασιμάτη και Κ. Ιωνά, 1916. [Επανέκδοση: Ελευθερουδάκης 1930.]
*[[Γκαίτε]]''. Ερμάννος και Δωροθέα'', Βασιλείου, 1920.
*[[Μπέρναρντ Ράσελ|Ράσελ, Μπέρτραντ]]. ''Τα προβλήματα της φιλοσοφίας'', Βασιλείου, 1923.
*[[Ουίλλιαμ Σαίξπηρ|Σαίξπηρ, Ουίλλιαμ]]. ''[[Μάκβεθ]]''. Βασιλείου, 1923.
*[[Γκυστάβ Φλωμπέρ|Φλωμπέρ, Γκυστάβ]]. ''Η κυρία Μποβαρύ'', Βασιλείου 1923-1924. 2 τόμοι. [Επανέκδοση: Γράμματα 2006, Πατάκης 2013.]
*[[Λουκρήτιος|''Τίτου Λουκρητίου Κάρου'']] ''[[De rerum natura|Περί Φύσεως]],'' Κείμενα 1973/1986. [Επανέκδοση: Νεφέλη 1990.]
*[[Ουίλλιαμ Σαίξπηρ|Σαίξπηρ, Ουίλλιαμ]]. ''[[Άμλετ]]''. Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας Σχολής Μωραΐτη, 1977. [Επανέκδοση: Το Ποντίκι 2009.]
*''Η ιστορία της Σακούνταλας κατά το [[Μαχαμπαράτα|Μαχαβάρατα]]''. Κείμενα, 1986.
*''Ινδικά μεταφράσματα: Φυλλάδιο Πρώτο''. Κείμενα, 1988.
*''Η [[Λυσιστράτη (κωμωδία)|Λυσιστράτη]] του [[Αριστοφάνης|Αριστοφάνη]]''. Βιβλιοθήκη Γεωργίου Ι. Θεοτόκη, 2004.
*[[Ουίλλιαμ Σαίξπηρ|Σαίξπηρ, Ουίλλιαμ]]. ''[[Βασιλιάς Ληρ|Ο Βασιληάς Ληρ]]''. Δωδώνη / Ιδεόγραμμα, 2005.
*''Ο [[Φαίδων (διάλογος)|Φαίδωνας]] του [[Πλάτων|Πλάτωνα]]''. Εταιρεία Κερκυραϊκών Σπουδών, 2009.

==Παραπομπές==
<references/>

==Εξωτερικοί σύνδεσμoι==
* {{Αρχείο ΕΡΤ|τίτλος= Κωνσταντίνος Θεοτόκης|| αριθμός = 8454}}
* {{Αρχείο ΕΡΤ|τίτλος= Κέρκυρα-Κωνσταντίνος Θεοτόκης|αριθμός= 8150}}

==Βιβλιογραφία==
{{βικιθήκη}}
{{βικιθήκη}}
* Παναγιώτης Νούτσος, "K. Θεοτόκης: η συζυγία κοινωνικού και γλωσσικού ζητήματος", Πόρφυρας, 80 (Ιαν. - Μαρτ. 1997), 177-182.
*''Τα γεωργικά του Βεργιλίου'' (Vergilius Publius Maro), Λαούππ Ε. 1909.
*''Ὁ Ὀθέλλος, ὁ Μαῦρος τῆς Βενετίας -- τραγῳδία τοῦ Γουΐλιαμ Σαίξπηρ'', (William Shakespeare), Βασιλείου 1915.
*''Ἡ τρικυμία: Τραγῳδία τοῦ Γουλιέλμου Σαίξπηρ'', Γραμμάτης 1916.
*''Ἑρμᾶννος καί Δωροθέα'', Johann Wolfgang von Goethe, Βασιλείου 1920.
*''Μάκβεθ: Τραγωδίατοῦ Γουλιέλμου Σαίξπηρ'', Ελευθερουδάκης 1923.
*''Τα προβλήματα της φιλοσοφίας'', Bertrand Russell, Γ. Ι. Βασιλείου 1923.
*''Ἡ κυρία Μποβαρύ'', Gustave Flaubert, Βασιλείου 1923-1924.
*''Νάλας και Νταμαγιάντη, επεισόδιο του Μαχαμπχαράτα'', μεταφρασμένο από το Λορεντσο Μαβίλη και τον Κωνστ. Θεοτόκη; εισαγωγή του Hermann Camillo Kellner, Ελευθερουδάκης 1928.
*''Ὁ Ἃμλετ : Τραγωδία σέ πέντε πράξεις,'' Γουΐλλιαμ Σαίξπηρ, Μιχαλᾶ 1977
* Λουκρήτιος, ''Περί Φύσεως (De rerum natura)'', Τυπογραφείο ΚΕΙΜΕΝΑ, 1986


{{authority control}}
==Εξωτερικές συνδέσεις==
* {{Αρχείο ΕΡΤ|τίτλος= Κωνσταντίνος Θεοτόκης|αριθμός= 0000008454}}
* {{Αρχείο ΕΡΤ|τίτλος= Κέρκυρα-Κωνσταντίνος Θεοτόκης|αριθμός= 0000008150}}


{{DEFAULTSORT:Θεοτοκης Κωνσταντινος}}
[[Κατηγορία:Οικογένεια Θεοτόκη]]
[[Κατηγορία:Έλληνες λογοτέχνες|Θεοτόκης Κωνσταντίνος]]
[[Κατηγορία:Κωνσταντίνος Θεοτόκης| ]]
[[Κατηγορία:Μεταφραστές|Θεοτόκης Κωνσταντίνος]]
[[Κατηγορία:Έλληνες ποιητές]]
[[Κατηγορία:Ελληνοτουρκικός πόλεμος (1897)|Θεοτόκης Κωνσταντίνος]]
[[Κατηγορία:Νεοέλληνες ποιητές]]
[[Κατηγορία:Γεννήσεις το 1872|Θεοτόκης Κωνσταντίνος]]
[[Κατηγορία:Έλληνες μυθιστοριογράφοι]]
[[Κατηγορία:Θάνατοι το 1923|Θεοτόκης Κωνσταντίνος]]
[[Κατηγορία:Έλληνες διηγηματογράφοι]]
[[Κατηγορία:Έλληνες μεταφραστές]]
[[Κατηγορία:Έλληνες Ινδολόγοι]]
[[Κατηγορία:Έλληνες Ινδολόγοι]]
[[Κατηγορία:Οικογένεια Θεοτόκη| Κωνσταντίνος]]
[[Κατηγορία:Ελληνοτουρκικός πόλεμος (1897)]]

Τρέχουσα έκδοση από την 17:03, 12 Σεπτεμβρίου 2024

Κωνσταντίνος Θεοτόκης
Ο Κωνσταντίνος Θεοτόκης σε πίνακα του Ανδρέα Βρανά
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Κωνσταντίνος Θεοτόκης (Ελληνικά)
Γέννηση13  Μαρτίου 1872
Κέρκυρα
Θάνατος1  Ιουλίου 1923[1][2]
Κέρκυρα
Αιτία θανάτουΚαρκίνος του στομάχου
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΕλληνικά
νέα ελληνική γλώσσα[3][4]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασυγγραφέας
μεταφραστής
ποιητής[5]
Αξιοσημείωτο έργοΗ Τιμή και το Χρήμα
Οικογένεια
ΑδέλφιαΕλένη Θεοτόκη-Παρασκευοπούλου
ΟικογένειαΟικογένεια Θεοτόκη
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα
 Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί και να αφαιρεθεί.
Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 2/06/2015.

Ο Στέφανος-Κωνσταντίνος Θεοτόκης (13 Μαρτίου 1872 – 1 Ιουλίου 1923) ήταν Έλληνας συγγραφέας και μεταφραστής, σημαντικός εκπρόσωπος της Επτανησιακής Σχολής. Ασχολήθηκε τόσο με την πεζογραφία όσο και με την ποίηση, ενώ μετέφρασε έργα των Ουίλλιαμ Σαίξπηρ, Γιόχαν Βόλφγκανγκ φον Γκαίτε και άλλων. Τα πιο γνωστά του έργα είναι οι νουβέλες Η Τιμή και το Χρήμα και Κατάδικος και το μυθιστόρημα Οι Σκλάβοι στα Δεσμά τους.

Βιογραφικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Κωνσταντίνος Θεοτόκης, που γεννήθηκε στην Κέρκυρα, ήταν γόνος αριστοκρατικής οικογένειας, - πατέρας του ήταν ο Μάρκος Θεοτόκης και μητέρα του η Αγγελική Πολυλά (ξαδέρφη του λόγιου Ιάκωβου Πολυλά) -τα μέλη της οποίας ασχολήθηκαν με την πολιτική και τη διπλωματία ήδη από τον 14ο αι..Φοίτησε στο «Εκπαιδευτήριο Καποδίστριας», στη συνέχεια στο «Κερκυραικό Γυμνάσιο» και τέλος έκανε τις ανώτατες σπουδές του στο Παρίσι, παρακολουθώντας μαθήματα φιλολογίας, μαθηματικών, ιατρικής και χημείας, χωρίς ωστόσο να λάβει κανένα δίπλωμα. Εκτός όμως της γαλλικής γλώσσας σπούδασε αγγλική, γερμανική, ιταλική και λατινική, καθώς και σανσκριτική. Έτσι πολύγλωσσος από νεαρά ηλικία (γνώριζε ακόμη αρχαία περσικά, αρχαία ελληνικά και εβραϊκά[6]) ασχολήθηκε πέραν της πεζογραφίας με τη μετάφραση και την ποίηση. Σε ηλικία 19 ετών έγραψε στη γαλλική το πρώτο του έργο, το "La vie des Montagnes", που δημοσιεύθηκε και από τον εκδοτικό οίκο "Mercure de France". Την ίδια εποχή (συγκεκριμένα το 1887) εξέδωσε μία μελέτη για τον ηλεκτροχημικό τηλέγραφο και το επανδρωμένο (κυβερνούμενο) αερόστατο.

Το 1889 ξεκινά τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο της Σορβόνης, ενώ δύο χρόνια αργότερα καταφεύγει στη Βενετία για οικονομικούς λόγους, όπου και γνωρίζει την βαρώνη Ερνεστίνη φον Μάλοβιτς. Ύστερα από αντιρρήσεις του πατέρα του την παντρεύεται δύο χρόνια αργότερα και αποκτά μαζί της μία κόρη[7].

Επιστρέφοντας στην Ελλάδα το 1895 εγκαταστάθηκε στη Κέρκυρα, στον εξοχικό πύργο των Καρουσάδων. Συνδέθηκε με τον ποιητή Μαβίλη και προσχώρησε από τους πρώτους στο κίνημα του δημοτικισμού. Από τότε φαίνεται ότι ασπάστηκε τις πρώτες σοσιαλιστικές ιδέες, από τις οποίες και διακρίνονται τα έργα του. Συμμετείχε στην επανάσταση της Κρήτης το 1896 ως εθελοντής και στον Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897 στη Θεσσαλία, επικεφαλής δικού του σώματος. Κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο έλαβε ενεργό μέρος στο κίνημα της Θεσσαλονίκης. Τότε και απώλεσε ολόκληρη την προικώα περιουσία του στην Αυστρία (1917) οπότε και αναγκάσθηκε να δουλέψει αναλαμβάνοντας το γραφείο λογοκρισίας παντός εντύπου και αλληλογραφίας, θέση που διατήρησε για λίγο χρόνο.

Στην ελληνική λογοτεχνία η πεζογραφία του Κ. Θεοτόκη είχε σημαντική προσφορά. Στα εκτενή διηγήματά του: Η τιμή και το χρήμα, Η ζωή και ο θάνατος του Καραβέλα, Ο κατάδικος και Οι σκλάβοι στα δεσμά τους διακρίνεται η δραματικότητα της αφήγησης και η ρεαλιστική απόδοση της ζωής σε μια ηθογραφική ατμόσφαιρα, που διαπνέεται και από φιλοσοφική διάθεση. Τα σύντομα διηγήματά του, τα οποία δημοσιεύτηκαν στην αρχή στο περιοδικό Τέχνη του Κ. Χατζόπουλου και στον Νουμά, και που αργότερα κυκλοφόρησαν με τον τίτλο Κορφιάτικες ιστορίες, αποδίδουν με απλότητα και λιτότητα την κερκυραϊκή ζωή της εποχής, με εικόνες αδρές και σκληρές. Γεγονός είναι ότι υπήρξε επηρεασμένος από τον Νίτσε από την πρώιμη περίοδο της συγγραφικής του δραστηριότητας, όταν έγραψε πεζογραφήματα όπως Το Πάθος (1899) και διηγήματα όπως το Πίστομα. Στη ποιητική του συγγραφή κυριαρχούν οι μεταφράσεις του Σαίξπηρ που απέδωσε έμμετρα την Τρικυμία, τον Μάκβεθ, τον Βασιλιά Ληρ και τον Οθέλλο. Επίσης μετέφρασε τα Γεωργικά του Βιργιλίου, τον Έρμαν και Δωροθέα του Γκαίτε, τον Φαίδωνα του Πλάτωνα, και από τη σανσκριτική τα: Σακούνταλα, Μαλαβίκα και Αγνημίτρα. Έγραψε επίσης και μερικά σονέτα που διακρίνονταν για τη λεπτότητα αισθήματος.

Ο Κ. Θεοτόκης γνωρίζοντας τον σοσιαλισμό, συμμετείχε επίσης στην ίδρυση του Σοσιαλιστικού Ομίλου και του Αλληλοβοηθητικού Εργατικού Συνδέσμου Κερκύρας (1910-1914), ενώ παράλληλα υποστήριξε το κίνημα για τη χειραφέτηση των γυναικών.

Πέθανε στην Κέρκυρα σε ηλικία 51 ετών, τον Ιούλιο του 1923, από καρκίνο.

Εργογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑΤΑ

  • Vie de montagne. Librairie Académique Didier, Perrin et Cie, Libraires-Editeurs, 1895. [Επανέκδοση με ελληνική μετάφραση: Καστανιώτης 1999]
  • Οι σκλάβοι στα δεσμά τους. Ελευθερουδάκης, 1922. [Επανεκδόσεις: Κείμενα, 1970/1981, Σύγχρονη Εποχή 1987, Λιβάνης, 1991]

ΝΟΥΒΕΛΕΣ

  • Πάθος. Η Τέχνη, αρ. 5-9, Μάρτιος-Ιούλιος 1899, σσ. 97-107, 143-156, 175-188 και 225-236. [Αυτοτελής έκδοση: Γραφή 1980.]
  • Η τιμή και το χρήμα. Ο Νουμάς, αρ. 487-497, 18 Τρυγητή-29 Δεκέμβρη 1912. [Αυτοτελής έκδοση της «Συντροφιάς των Εννιά» από το Χρωμοτυπολιθογραφείο Αφών Ασπιώτη Κέρκυρας 1914. Επανεκδόσεις: Ελευθερουδάκης 1921, Κείμενα» 1969/1978/1984, Γράμματα 1991, Νεφέλη 1993.]
  • Κατάδικος. Βασιλείου, 1919. [Επανεκδόσεις: Βιβλιοθήκη Ελεύθερου Ανθρώπου 1934, Κείμενα 1973/1979, Εστία 1997, Νεφέλη 1990.]
  • Η ζωή και ο θάνατος του Καραβέλα. Λογοτεχνία, τ. Α΄, 15 Μαρ. 1920 (απόσπασμα) & Πρόοδος Βόλου, 11 Μαΐου-28 Ιουλίου 1920. [Αυτοτελής έκδοση: Βασιλείου 1920. Επανεκδόσεις: Εστία 1990, Νεφέλη 1990, Δωρικός 1996.]
  • Ο παπα-Ιορδάνης Περίχαρος και η ενορία του (ημιτελής). Συντεχνία, τεύχ. 1-2, Γενάρης-Απρίλης 1974, σσ. 1-10 και 37-40. [Αυτοτελής έκδοση: Συνέχεια 1994.]

ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ

  • «Το βιο της κυράς Κερκύρας». Η Τέχνη, αρ. 1, Νοέμβριος 1898, σσ. 10-14. [Αυτοτελής έκδοση: Κείμενα 1982, Νεφέλη 1993.]
  • «Πίστομα!». Η Τέχνη, Ιανουάριος 1899, σ. 62.
  • «Juventus Mundi». Ο Διόνυσος, τομ. Α΄, 1901, σσ. 187-189.
  • «Κασσώπη». Ο Διόνυσος, τομ. Β΄, 1902, σσ. 303-308 (απόσπασμα) & Ο Νουμάς, αρ. 93, 25 Απρίλη 1904, σσ. 2-12.
  • «Ακόμα;». Ο Νουμάς, αρ. 82, 8 Φλεβάρη 1904, σσ. 6-7.
  • «Υπόληψη». Ο Νουμάς, αρ. 135, 13 Φλεβάρη 1905, σσ. 2-12.
  • «Κάιν». Ο Νουμάς, αρ. 139, 13 Μάρτη 1905, σσ. 4-8.
  • «Απελλής». Ο Νουμάς, αρ. 144-146, 17 Απρίλη-1 Μάη 1905, σσ. 2-7, 2-6 και 2-11. [Αυτοτελής έκδοση: Κείμενα 1973/1982, Άγρα 1991.]
  • «Τίμιος κόσμος». Ο Νουμάς, αρ. 148, 15 Μάη 1905, σσ. 2-4.
  • «Ζωή του χωριού». Ο Νουμας, αρ. 151, 5 Θεριστή 1905, σσ. 3-9.
  • «Η παντρειά της Σταλαχτής». Ο Νουμάς, αρ. 167, 9 Οχτώβρη 1905, σσ. 2-12.
  • «Οι δυο αγάπες». Ο Νουμάς, αρ. 387-390, 11 Απρίλη-2 Μάη 1910, σσ. 2-7, 2-7, 2-7, 2-7.
  • «Αμάρτησε;». Κωνσταντίνου Φ. Σκόκου Εθνικόν Ημερολόγιον, έτος ΚΗ΄, 1913, σσ. 83-87.
  • «Κοσμογονία». Κερκυραϊκή Ανθολογία, χρ. Α΄, αρ. 2, 1 Νοεμβρίου 1915, σσ. 44-50.
  • «Αγάπη Παράνομη» (απόσπασμα). Δοκιμασία, χρ. Α΄, τεύχ. 2, Ιούλης-Αύγουστος 1973, σσ. 6-10. [Αυτοτελής έκδοση: Καστανιώτης 1977/2022.]

ΣΥΛΛΟΓΕΣ ΔΙΗΓΗΜΑΤΩΝ

  • Κορφιάτικες ιστορίες. Εταιρεία προς ενίσχυσιν των Επτανησιακών Μελετών, Κέρκυρα, 1935. [Επανέκδοση: Κείμενα 1978/1982/2024, Γαβριηλίδης 2005.]
  • Η χάση του κόσμου, Το όνειρο του Σατνή, Κερκύρα: Ανέγδοτα Διηγήματα. Κείμενα, 1981.

ΜΕΛΕΤΕΣ

  • Οι ηλεκτροχημικοί τηλέγραφοι Βονέλλη και Κασέλλη: Φυλλάδιον Α΄: Ο τυποτηλέγραφος του Βονέλλη. Κέρκυρα, 1887.
  • Ιστορία της ινδικής λογοτεχνίας. Μ.Ι.Ε.Τ., 1993.

ΠΟΙΗΜΑΤΑ

  • Τα Σονέτα. Εισαγωγή-Επιμέλεια: Ορέστης Αλεξάκης, Ωκεανίδα, 1999.

Μεταφράσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12165005s. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  2. ↑ «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Konstantinos-Theotokis. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12165005s. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  4. ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. mub20201085071. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  5. ↑ Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. mub20201085071. Ανακτήθηκε στις 19  Δεκεμβρίου 2022.
  6. ↑ «Κωνσταντίνος Θεοτόκης». Σαν Σήμερα .gr. https://www.sansimera.gr/biographies/158. Ανακτήθηκε στις 2016-12-21. 
  7. ↑ www.biblionet.gr : Θεοτόκης, Κωνσταντίνος, 1872-1923 https://www.biblionet.gr/προσωπο?personid=1026 : Θεοτόκης, Κωνσταντίνος, 1872-1923 Check |url= value (βοήθεια). Ανακτήθηκε στις 21 Δεκεμβρίου 2016.  Missing or empty |title= (βοήθεια)

Εξωτερικοί σύνδεσμoι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βιβλιογραφία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Παναγιώτης Νούτσος, "K. Θεοτόκης: η συζυγία κοινωνικού και γλωσσικού ζητήματος", Πόρφυρας, 80 (Ιαν. - Μαρτ. 1997), 177-182.
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Κωνσταντίνος_Θεοτόκης&oldid=10738625"