Ρουμελί Χισάρ

Ρούμελη Χισάρ
Γενική άποψη του Ρούμελι Χισάρ. Διακρίνονται οι τρεις μεγάλοι πύργοι.
Είδος	κάστρο, αξιοθέατο, αρχιτεκτονική κατασκευή και μουσείο
Γεωγραφικές συντεταγμένες	41°5′5″N 29°3′22″E
Διοικητική υπαγωγή	Κωνσταντινούπολη και Σαριγέρ
Χώρα	Τουρκία
Έναρξη κατασκευής	1451
Χρηματοδότης	Μωάμεθ Β΄ ο Πορθητής
Πολυμέσα
δεδομένα (π)

To Ρούμελι Χισάρ (τουρκ. Rumeli Hisar) ή Κάστρο της Ρούμελης, χτίστηκε μεταξύ του 1451 και του 1452 από τον σουλτάνο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας Μωάμεθ Β' τον Πορθητή και διαδραμάτισε σημαντικό ιστορικό ρόλο στο γεγονός της κατάκτησης της Κωνσταντινούπολης που ακολούθησε το επόμενο έτος. Μαζί με το παλαιότερης κατασκευής (1393 - 1394) Αναντολού Χισάρ, χρησιμοποιήθηκε για τον έλεγχο του περάσματος μεταξύ της Μαύρης Θάλασσας και της Θάλασσας του Μαρμαρά. Το κάστρο βρίσκεται στο στενότερο σημείο του Βοσπόρου, επί της ευρωπαϊκής πλευράς της Κωνσταντινούπολης και ειδικότερα στην περιοχή Σαριγιέρ, κάτω από την περιοχή του παλαιού κολεγίου Ρόμπερτ (σήμερα Πανεπιστήμιο του Βοσπόρου).

Η κατασκευή του ολοκληρώθηκε τον Ιούνιο-Ιούλιο του 1452 μετά την κατάκτηση δύο προγενέστερων βυζαντινών πύργων από τον Μωάμεθ Β', οι οποίοι επεκτάθηκαν μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Η διάταξη του κάστρου έχει τη μορφή ισοσκελούς τριγώνου. Τα εξωτερικά τείχη, πάχους άνω του ενός μέτρου, φθάνουν σε ύψος περίπου 15 μέτρων. Ξεχωρίζουν τρεις μεγάλοι πύργοι, που φέρουν τα ονόματα τριών βεζίρηδων του Μωάμεθ Β' (Χαλίλ Πασάς, Ζαγανός Πασάς, Σαριτζά Πασάς). Η έκτασή του υπολογίζεται πως φθάνει τα 250 μέτρα μήκος στη διεύθυνση βορρά-νότου, με πλάτος 50 - 100 μέτρα, ενώ ο υψηλότερος πύργος του, στο νότιο τμήμα του, φθάνει σε απόσταση 70 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας.

Μετά την κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης, λειτούργησε ως φυλακή και τελωνειακός σταθμός, ωστόσο σταδιακά εγκαταλείφθηκε. Μέχρι το 19ο αιώνα, διατήρησε τον ισχυρό μουσουλμανικό χαρακτήρα του με πολυάριθμα τεμένη, αλλά και μοναστήρια δερβίσηδων. Στη θέση του αναπτύχθηκε χωριό, που μάλλον αποτελούσε θερινό θέρετρο για μέλη της οθωμανικής άρχουσας τάξης. Μετά την αναστήλωσή του το 1953, οι οικίες του χωριού στο εσωτερικό του κάστρου κατεδαφίστηκαν και αποτελεί προσβάσιμο μουσειακό χώρο. Σε υπαίθριο θέατρο που διαμορφώθηκε στο εσωτερικό του διοργανώνονται σήμερα παραστάσεις κατά τη θερινή περίοδο, στα πλαίσια του Φεστιβάλ της Κωνσταντινούπολης.

Πηγές

• Barker John, «Ρούμελι Χισάρ», Encyclopaedia of the Hellenic World, Constantinople URL: <http://www.ehw.gr/l.aspx?id=12387>
• Freely, John. The companion guide to Istanbul and around the Marmara, Companion Guides, 2000
• "Rumeli Hisari", The Encyclopedia of Islam, Vol. VIII, E.J. Brill, Leiden: 1997, σσ. 611-2